Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 32, 2 August 1901 — Page 4

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Holly
This work is dedicated to:  No ko'u mama, 'o Kaleonani S. Coleman

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nupepa Kuokoa, Augate 2, 1901

 

 

NA HUNAHUNA MEA HOU,

----

 

Ke hoopiha ia nei kela mau lua wai pelapela ma Aala.  He wahi inoino loa kela a na ke kai e hoomaemae aku.

-----

 

Pau ka Ahaolelo, pau ka lohe ana ia o ko lakou mau leo, hoi hou no ka home noho maluhia me ka ohana.

-----

 

Ke manao ia nei e hoi mai ana o Mr. ame Mrs. John Ena maluna o ka Sierra o ka la 7 o keia mahina.

----

 

E holo ana ka moku –ahi Zealandia i keia auina la i keia auina la hora 4.  E hele ae e lohe i ka bana a ike i ka holo ana o keia moku Kaleponi.

-----

 

Ua pau ka manawa e komo ai o na hoike loaa i ka Luna Ohi Auhau nui, a e kaki la mai ana 200 pakeneka hoopai maluna o ka poe i lawe ole aku i ka lakou mau hoike @@aa.

-----

 

He kauka noho paa ko ka Hale pupule i keia manawa o Dr. R. M. Malster Mamua aku ne he hele wale aku no ka kauka e ike a @@ no, o ka hope ka mea nana e kiai

-----

 

E nana i ka hoike a ka Luna Nui o na Hana Aupuni e pili ana no ka paa ana ame ka wawahi ana i na alanui no ke kukulu hale.

-----

 

E hoi ana ka Aha Nana koi Pauahi Bubenika ma ka Kapikala iloko o ka lumi i noho iho nei na Lunamakainana.  E hoomakaukau ia aku ana keia wahi no lakou.

-----

 

Ua pua ka holo ana o ka moku-ahi Mokolii.  Ua ike ka hui Moku o Waila i ka poho o ka hoohana ana i kela moku oiai ua hiki loa i ka Lehua ke hana i ka hana me ka emi mai o ka lilo.

----

Aia ma ke Alanui Aala ka hui o Kwong Leong tin & Co. He kuai hua mea ai ka lakou hana. Ina e ono i na hua mea ai e hele i laila a e loaa no ka makemake.

-----

Aneane e paa ka uapo hou e hana ia nei ma Waikahalulu.  O keia ka uapo maikai loa i hana ia ma Hawaii nei.  E mau ana oia no ekahi mau makahiki loihi e hiki mai ana.

----

 

E hele ae e makaikai i ko kakou mau makamaka hou, oia hoi ka Hui o Wing Wo Kwai Co. ma ke alanui Beretania kokoke i ke alanui Kamanuwai.  Aia ma laila na mea ai ono.

-----

 

Ke kukulu hou ia nei i hale hou ma ke kahua hale mua o Mrs. Afong.  Ua wawahi ia kona hale mua a he hale hou kela.  Aole no i nui loa kela halemamua ae o ka hale mua aka e oi ae ana kona maikai.

-----

 

Haule ka hui kinipopo o na Makai i ka Maile Ilima i ka Poaono i hala.  I ka hoomaka ana ua haalele ino ia ka Maile Ilima aka mahope o ke komo ana o Clark e nou popop no Maile ua hike ole i na akai ke ike i ka popo.

-----

 

E noho koke aku ana ka Aha Kiekie no ka noonoo ana i ka hihia o na paahao i hookuu ia iho nei mamuli o ka olelo hooholo a Lunakanawai gear, a me kekahi mau hihia ano nui e ae e waiho nei.

-----

 

He 650 poe i hiki mai maluna o ka moku koa Thomas a he wahine haole kumukula no Filipino ka hapanui o kela poe.  Ua kakau lakou i aelike e noho ma Manila no ekolu makahiki e hoonaauao ina Filipino.

-----

 

Ua haalele ae na kanaka pulumi alanui o Kapalakiko i ka lakou hana no ka nui ole o ka uku.  Ua noi lakou e hoopii ia ko lakou uku a no ka ae ole la o ka lakou noi ua haalele like i ka hana.

-----

 

Ke makemake nei ka hui kinipopo o sacramento, Kaleponi e holo mai e paani me ko Honolulu nei hui kinipopo.  O ka wahi ole e paani ai ame ka hui ole o ke dala e uku ai i ko lakou mau hoolilo ka mea e hiki ole ai o keia makemake o lakou.

-----

 

I ka heihei mawaena o ekolu keiki no ka hele ana a puni ka honua ua lilo ka helu ekahi i ke eiki o Kikako a haule ko Nu Ioka ame ko Kapalakiko.  he umikumamahiku wale no makahiki o keia keiki a ua hele la ae e ia a puni ka hnu iloko o kanaona la 13, hora, 29 minute, 42 me eha hapa lima sekona.

-----

 

Ua koi ia mai o Kanagi (Carnegie) kekahi o na haole waiwai loa o ke ao nei e uku aku i ka ale o kona makuahine.  He $2.75 wale no ka nui o keia ale i ka manawa i hana ia ai aka ua hala he 53 makahiki me ka uku ole ia a ua hiki aku me ka uku panee i ke $44.

-----

 

Ua haawi ae na Pelekane i ke kauoha ina poe apua loa aole i komo iloko o ke kaua ma Aferika e hookaawale mai ka wahi kokoke mai i ka wahi e nho nei na Bua.  Ina e hookuli i keia kauoha ale lakou e nana ana i ko lakou ola i ka manawa o ke kaua.

-----

 

He nui na bua e hoopaapio ia nei e na Pelekane ma Sana Helena, ka aina i hoopaapio ia ai o Napoliona e na Pelekane, Mawaena o kela mau paahao o Kenelala Kronje me kana wahine.  Hoohana ia lakou ma na hana a na Pelekane e makemake mai ai la lakou e hana.

-----

 

PAKELE KE OLA O KA WAHINE OPIO.

 

Ma Panama Kolumbia i kaLaau Korela ame Hi a Chamberlain.

 

            Penei na olelo a Kauka chas. H. Utter, he kanaka kaulana no Panama, Colombia: “I ka Mahina o Maraki i hala ua komo mai malalo o kau lawelawe ana kekahi kaikamahine opiopio nona na makahiki i hikiaku i ka umikumamaono no ka mai paa o ka hana lepo ame ka piwa i ka manawa hookahi Ua hoao wau i na laau apau a’u i ike ai, he maikai aka ua hiki ole ke loaa lala ka oluolu nolaila ua hoao wau i ka laau a Chamberlain.  He mea oahaohao ka ike ana aku iaia e holoholo mai ana me ka maikai o kona ola kino he mau la wale no mahope o kona lawe ana i keia laau.  I ka pua ana ehookahi pule mahope o kona lawe ana i keia laau ua loaa iaia ka oluolu no wa mau loa.”  E loaa no keia laau a Chamberlain ma na Hale Kuai Laau apua loa.  O benson Smith & Co. na Agena no Hawaii nei.

-----

KA OKANA HOU O KAWAIHAO,

 

E Lohe ia ana Kon Leo Honehone i keia Po.

 

He aha Mele Maikai loa ke Malama ia Ana ma Kawaiaho i Keia Po.

 

            I ka pau naa o Kaumakapili i ke ahi he mau makahiki i hala ae nei ua pau ka lohe ana i a o ka leo honehone o n Okana nui ma na luakini o kakou a i  keia la ua hiki hou ai kekahi o kela ana okana a @ lohe ia ana hoi kona leo ma ka Luakini o Kawaiahoa i keia po. He okana nui keila i ano like aku no me ko Kaumakapili, a ua ano like loa hoi me ka okana o Kaukeano i keia manawa.  He nani ke nanaaku, ua like me kekahi ume aiani nui e ku mai ana a o na ole he kanahakumamakahi oia ke aniani nui e oilohi ai.

            I ke komo ana aku mahope o keia ame nui e ike ana oe i na ki lehulehu, e pu ana mao a maanei.  He hakahaka pu wale iho no o loko aku o keia okana nui.  O hope loa ka wahi ku o na paipu nunui.  ma mua mai o keia e ike ia ai na paipu liilii iki mai.  Mamua loa e ike ia ai kekahi paipu nui, a iloko o keia e holo aku ai ka leo o na ole nunui a kakou e ike aku ai mai waho aku.  Aole e hiki ia makou ke hoike aku i ka nani apau loa o keia okana o ka pono wale no o ka hele ae i eia po aike maka.  He hapalua wale no ka uku komo, a no kela hapalua e ike mua loa ana oukou i keia okana nani.  lohe mua loa i kona leo, ame ka lohe ana i kekahi mau solo helu ekahi.  E naue ae a ike maka.  He molowa ka lohe pepeiao Eia iho malalo ka papa kuhikihi o na hana o keia po, aia ma ka olelo beretania aka e lohe ana no kakou i ka nani.

Old Hundred.

  1. Organ Solos—

(a)     “Festal March and Finale”...........Garrett

(b)    “Meditation”......... Thayer Wray Tayler.

  1. Overture.  “Frolic of the Fairies”----- Bigge Amateure Orchestra.
  2. Solo, “Beyond the Gates of Paradise”..... R. A. King Miss Edith M. Rogers.
  3. Organ Solos-

(a)     “Humns of Nuns” .... Wely

(b)    “The Lost Cord”..... Sullivan Mr. A. B. Ingalls.

  1. Song “I Heard the Voice of Jesus Say”.... Cas. A. S. Harris Mrs. Tenney Peck.
  2. Gavotte.  “Enchangint Bells” Tohani Amateur Orchestra
  3. Solo. “O God Have Mercy” (St. Paul) ..... Mendelssohn Mr. Maurice G. Beckwith.
  4. Organ Solo, “Grand Offertoire.

St Cecilia No . 1”.... Batiste Mr. A. B. Ingalls.

  1. Anthem, “I will Praise the Lord”..... Bailey Kawaiahao Choir.
  2. Organ Solos

(a)     “Melody in F.”.... Clarke

(b)    “Intermezzo” ..... Mascagni Wray Taylor.

-----

 

Imua o ka makua Wilikoki.

 

Kalohe o Limapehu Opio ia Limapehu Makua.

 

Imua o ka makua Wilikoki i ka Poalua nei i lohe ia ai kekahi hana kalohe e Limapehu Opio ia Limapehu Makua.  O Limapehu Makua oia ka makuakane o Limapehu Opio.  he luna hana alanui no Manoa o Limapehu Makua.  He pahu hao waiho kala ka Limapehu Makua.  I ka Poalua nei ua ike iho la o Limapehu Makua ua nalowale ia ke ki o ka pahu kala, a nolaila ua haawi mai nei oia i ka pahu kala i kana keiki e lawe mai i ka hale hana ki o ka pake a loaa ke ki e hemo ai lawe hou aku iaia.  ua ae mai la ua wahi kaohe nei a holo mai la no ke Kaona nei.  I ka loaa ana o ke ki hemo ai ua wehe koke aku la ua wahi Limapehu kalohe nei a ike iho la ola he $906.40 ko loko.  O ka pau ae la no ia o kona manao hoi hou aku no ka wahi a kona makuakane e kali mai ana o kona hoi aku.  Hoomaka koke oia e inu lama me kona mau hoa’loha, hauoli like me kona mau hoa’loha, hauoli like e ka maka’u ole, i ka auwina la ua hopu ia keia wahi Limapehu Opio no ka ona, a i ka huli ana ia aku o kona kino ua loaa aku la he $697.60, Ua uahuha ia e keia keiki he $208.80 iloko o na hora pokole loa.  Ua pela iho la no oia iaia iho, kau aku la maluna o ke kaapio a hoi aku la no ka hale.  I kona hiki ana aku ninau mai la o Limapehu Makua aia la i hea ke kala?  Hoike aku la o Limapehu Opio aia i ka Halewai, me ka eleu ua holo koke mai o Limapehu Makua e kii i ke kala a ike iho la ua mama iki mai.  Kalohe o Limapehu liilii.

            Ke huli ia nei o Kiliona.  Ua ona ola i ka Poalua nei, a oiai oia e ona ana ua kulai la e ia kekahi makapo a haule mai ka puka aniani mai o ka hale, he iwakalua kapuai mai ka honua mai a ua hoihoi ia keia elemakule ma ka Hale Ma’i e nana pono ia ai kona mau eha.  Ua nalowale koke keia Kiliona a ke huli nei na makai i kona wai e pee nei.

------

 

HOLO KE KAA UWILA

 

I ke awakea Poano i hala ua ike ia ka holo ana mai o kekahi o na kaa uila o ka hui Rapid Transit mai ko lakou hale hooluul ma ke Alanui Alapai a hiki ike Alanui Kapiolani.  Puiwa na miula wiwi o ka ui kaa hapaumi i ka ike ana aku i kela mau kaa nani nana e kaili ae ana ka lakou hana ma kela mua aku.  Ku na kanaka a nana aku i kela kaa nani e pakika hele ana iluna o ke alahao i hoomakaukau ia.  He poe kakaikahi wale no ka mea i ae ia e kau iluna oiai he hoao wale no keia.  ua manao ia e holo pokole wale mai no aka no ka nui loa o ka maikai o ka holo ana ua hoao ia e hooholo loa aku a hiki i ke alanui Kapiolani.

-----

 

PAU KA MOKU I KE AHI,

Haalele ke Kapena me na Sela i ka Moku

 

Mawaho ae o Mahukona i nalo aku ai ka Moku Empire.

 

Mawaho aku o Mahukona, Hawaii, i ike ia aku ai ka a ia o ka Moku Amerika Empire i ka hora elima o ka ahiahi Poalima o ka pule i hala.  I ka hora 12 o ke awakea ua ike ia ka a ia o kekahi o na ukana o ka moku.  me ka maopopo ole o ka hoomaka ana o keia ahi.  I ka hora ehiku o ke ahiahi ua ike ia ka ula o ke ahi he mau mile ka mamao.   Ua holo aku ke Kinau e kokua i ka moku aka aohe hookahi wahi mea i pakele mai na alelo manmana mai o ke ahi.  I ka ike ana o ke Kapena ua hiki ole iaia ke hoopakele i ka moku ua kau lakou maluna o na waapa a hoe aku no ka aina.

            Oiai lakou e hoe ana ua huli mai la ko lakou mau maka a nana mai la i ka ula o ke ahi nana eai ana ko kaou h@@@ i hono ai no kekahi mau makahiki loihi.  O kahi loel i ka ili me na puelo kakeikahi wale no ka lakou i p@a mai me lakou a koe aku ka nui na ka ina na o ke ahi.

            He lanahu ka hapuanui o ka ukana o keia moku, a oia kekahi mea i aiki koke ole ai ia lakou ke kinai i ke ahi.  He 72 h. o keia moku ma ka moana mamua o ka hiki ana ma Mahukona mai Nukakela mai.  Ua loii kona mau la i ka moana a ua manao mua ia ua piholo keia moku i waena moana eia ka i Mahukona  e nalo aku ai oia mai luna mai o ka ili kai.

            Ua hoao ke Kinau e hoopiha i ke kino o ka moku me ka wai aka ua nui ino loa ke ahi a ua hiki ole ke hoopakele ia.

            Ua hiki mai no Honolulu nei ka upena ame na luina o keia moku maluna o ke Kinau.  Aole loa lakou e poina ia Mahukona, ka wahi i nele ai lakou i ko lakou hoe no keia mau makahiki.  E holo loa aku ana kekahi o lakou no na aina e ae e hoao ana kekahi o lakou e loaa ka hana ma Honolulu nei.

            Aole no he nui loa o na mea i hoike ia mai ma ka Telegalapa Uea ole, aka o keia maluna ae na manao piha.

-----

 

Lawe i ke Ola.

 

Kekahi kaikamahine Opiopio Loa ma ka Poano i Hala.

 

            Ma ka auwina la o ka Poano i hala i lohe la ai ka poha o ka pu panapana ma ke alanui Anapuaa a he mau minute pokole mahope mai ua ike ia na keia pu i lawe ae ke ola o kekahi kaikamahine opiopio, nona ka inoa o Miss Effie Gertrude Givens he umikumamalima makahiki.  Ua noho pu oia me kona makuakane no kekahi manawa a hiki i ka hoi ana aku nei o kona makua kane a noho i Hilo. Oia hookahi wale no ko loko o ka hale i ka manawa i hana ia ai keia hana.  I ka manawa i kani ai ka pu ua lohe ai la kekahi hoa’loha ona e noho kokoke ana i keia hale.  Ua manao ae la oia he pu kani wale iho no keia aka ua holo mai la e ike la ua make i’o oia a e kahe ana hoi ke koko mai kona po mai.

            Iloko o ka manawa pokole loa ua hiki mai la ka Hope Makai Nui, a kahea ia o kauka burgess e hele koke mai e nana.  Ua ike oia ua pau loa ke ola a aohe hana i koe e hana aku ai.  Ua ike ia ka eleele o kona lima hema i ka pauda, a ua maopopo loa nana ponoi no i lawe i kona ola.  Ma ka noonoo aku ua kau oia i ka pu me kona lima hema ana ka lima akua i huki ke kiko e kani ai ka pu.  Ua Hana ola i keia hana mamua pono o ke aniani nana.  Ua komo aku ka poka iloko o kona poo a na ke kauka i wehe mai a hemio waho.

            Aole i maopopo ke kumu o keia kaikamahine i hana ai i keia hana aka ua manao wale ia no ua noonoo nui loa ola i kekahi mea, a nakela meia i hoopupule ae i kona manao.  E noho ana oia me kona makuahine kolea ma keia hale mamua  o keia hana weliweli ana  i hana iho la.  he pu panapana kahiko koa keia na kona makuakane ma Olaa.  Ua kuai oia i pahu poka a waiho ma ka wahi kokoke i keia pu me ka manao ole o ka pu no keia nana e lawe ke ola o kana kaikamahine ponoi.

            Kahea ia ke kiure korenero i keia kaikamahine.

-----

 

HE MEA MAIKAI KA MARE

 

O Miss Maraea Nahiku me Mr. Kila Kaaihue.

 

Mare hou ia Kekahi Mau Wahi Haole i Mare pono ole ia Mamua.

 

I ke ahiahi o ka Poalua o keia pule i hoohui ia ai o Miss Maraea Nahinu a me Mr. Kila Kaaihue ma ka berita maemae o ka mare.  He mea maikai ka mare, wahi a ka buke maikai (Ku-e, wahi a Kumalae. Ua mare ia laua ma ka hale pule Kakolika, a mai laila mai laua i kau mai ai maluna o ke kaa i hoomakaukau la no laua a hiki ma ka home o William Ringer, ma Waikahalulu.  Nui na hoa’loha ame na makamaka i hele ae e hauoli pu me laua i keia, ko laua la nui.  Ma keia wahi i hoomakaukau ia ai kekahi luau maikai loa a i ike ole ia hoi kona lua no kekahi manawa loihi ma keia kulanakauhale.

            Ua noho na hoa’loha e ai a hewa e ka waha, a hoi aku me na hoomanao poina ole o na mea maikai a lakou i hoonuu ai, a puana ae lakou, “Ina no hoi he mare, o keia ano ko kela ame keia la, aohe olelo ana.” Ua iki ae kekahi hui hookani pila a na ko lakou mau leo nahenahe i hoohauoli mai namakamaka i akoakoa ae i kela po.  ua lealea ia a hiki aku i na hora o ke aumoe, a hoi aku i na hora o ke aumoe,  a hoi aku na hoa’loha me na hoomanao poina ole no kela la hauoli.

            Ma hope o ka noho pu ana no ehiku mahina, Ua mare hou ia o Mr. ame Mrs. Charles Schollkopf, he mau Kelemania o keia kulanakauhale.  Ua manao laua ua mare pono la laua he ehiku a oi mahina i hala ae nei ma Amerika aka i ka hiki ana mai o ka nupepa Kaleponi o keia pule ua ike iho la laua aole loa laua i mare pono ia oiaia o ka mea nana laua i mare aole i loaa iaia ka mana mare malalo o na kanawai o keia wahi o laua i mare ia ai.  Aole o laua wale no ka mea i mare ia e keia haole aka he nu a lehulehu aku.  I ko laua ike ana aole laua i mare pono ia ua hooholo iho la laua e mare hou ia laua i paa pono ai ka hipuu o ka mare.  Ua komo laua i ko laua mau wahi lole maikai a hele aku imua o Rev. Mr. Felmey, ke kahunapule o ka luakini Kelemania ma keia kulanakauhale.  Ua holo aku laua no ka hale o keia kahunapule a malaila laua i hoohui hou ia ai, mahope o ka noho pu ana he kane a he wahine no ehiku mahina.

            Nolaila o ka la kanakolu o keia mahina he la piha mare ia no kakou nei a o ka mea oi loa aku ua mare elua ia kekahi mau paa mare i noho loihi ma Hawaii nei.

-----

 

Wahi a na Nupepa o Amerika,

He nui na Opio U’i ma Hawaii Nei e kali aku nei o ka hiki mai o na kane Haole

 

Maluna o ka moku-ahi Sierra e ku mai ana i ka Poakolu o keia pule ae e hiki mai o Miss Rose Davison ke Komisina o na Hoikeike kula o Hawaii ma Bafulo.  Ma kana huakai huli hoi mai niei ua noho iki oia me kona mau hoa kaahele ma ke kulankauhale o Kikako.  Aole i loihi ko lakou noho ana ma ka Hokele ua hiki koke mai la he hapa-kakini a oi aku paoe kakau nupepa i makemake e niele iaia i kela a me keia. Ua luhi lakou, a ua makemake e hoomaha no ka huakai loihi ma mua o lakou, nolaila ua noi aku la oia e kala ia mai oia ai ka hooko ana aku i ko lakou makemake ia la aka ina lakou e hele hou mai i kekahi la ae ua ae oia e hoike aku ma na mea i hiki iaia.

            I ke kakahiaka ae ua puiwa loa oia i ka heluhelu ana maloko o na nupepa e olelo ana, ua hui keia mau kakau nupepa me ia a ua hoike aku o Miss Rose Davison ia lakou, he aina maikai loa o Hawaii no na opio kane o Amerika e hele mai ai e huli wahine, oiai he nui na opio wahine u’i no lakou na waiwai he nui ma Hawaii nei.  He makehewa ka noho ana ma Amerika e hana ai a no ka la oiai aia ma Hawaii nei ka waiwai ame na wahine u’i.  O ka makemake nui loa o keia poe opio wahine ma Hawaii nei o na haole, a ina e nui ana na haole e holo mai no Hawaii nei e loaa ana ia lakou kela mau opio wahine me ko lakou mau waiwai.

            Aole i hui pu a kamailio lakou me Miss Rose Davison a aole nohoi i hoike aku ola ia lakou i keia mau olelo hoopunipuni, aka, ua haku ia a komo ana iloko o ka nupepa.  E nui ana na haole hoka i ka wahine ole, ame ka waiwai ina lakou e hoolohe ana i na olelo a keia mau nupepa.  he kakaikahi loa na kaikamahine u’i, opiopio, waiwai, i makemake e mare ia lakou ma Hawaii nei, a makou i ike ole ai. O Amerika no ia noho aku. he nele ko Hawaii nei.

-----

 

Hoike Hui Nui o na Kula Sabati o ka Mokupuni o Kauai

 

Ke hoolaha ia aku nei, ke hoea mai o Oct.. 1901, la 20 hra 10 A. M. oia ka la ame ka manawa e akoakoa ae ai na Kula Sabati apau loa o ka Mokupuni o Kauai, ma na hala o Nau-e i kekai i Haena, i ka poli lauuae o Makana ma loko o ka hale-pule hou loa, a na oukou e na Kula Sabati a puni ka Mokupuni, e kilohi kona mau paia hanohano, a e lilo auanei ua la nui kamahao ala, i ia Hosana mai na Pokii, Opio ame na makua, i ka Haku nona ka hale, o Iehova, ka Ihiihi.

            E Waimea i ka wai ulailiahi, e ia kau wahi ukana e hii mai ai, me ka hauoli.  Haawina o Sept. 1901. E Hanapepe, i ka Mokihana kau wahi puolo o ke ala loa.  Haawina, o Aug. E Koloa. i ka ua noe, eia kau lei e hoohie mai ai Haawina, o Iulai.  E Lihue.  i ka anohano, eia kau poke pua oia la.  Haawina o Iune. E Kapaa, i ka lulu o Moikeha.  E Koolau huiia e ka olu wehe o ka lau kukui, E Hanalei, huiia i ka wai uina o Namolokama, ka oukou Haawina eia iho ka ke Akua olelo.

            Huli ia iho ka papaku no kuono na paia o ka Baibala, he mea maikai ke huna ia kahi mea, a he mea nani la oukou ke huli aku huli ia.

            Na himeni hui ma ia la no e hoolaha ia aku ai.

            Ka manawa o kela ame keia papa hoike aole e oi mamua o umikumamalima minute.

            E na makua kahu Ekalesia na hoa aloha ame na makaaka paaua pu iloko o Karisto a puni ka mokupuni, e naue mai ma ia la a lei i na pua hala o Nau-e na hinahina kiei mai i ke kue maka pali o ka wai a Kanaloa me Kapaia-e

            A na ke Akua e haawi ia kakou i ka hauoli nui ma keia ao.

                                    William Huddy.

                        K. K. S. nui o Kauai Hikina,

                                    Williams Ellis

            K. K. S. nui o Kauai Komohana.

                        Iulai 22. 1901.

------

 

AHAHUI EUANAELIO.

 

            E noho ana ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii, ma ka Luakini o Kanemela ma Paahau Hamakua Hikina, Mokupuni o Hawaii, ke hiki aku i ka Poaha Elua o Sept 13 M. H. 1901.  Ona poe i kuleana la Aha e pono e hiki mai.

                                    S. M. KAMAKAWIWOOLE

Paahau H. H. Iulai 25 1901.

-----

 

CUTICURA

 

Ka mea e Malama ai

 

HE KIPA CUTIKURA NO KA H OOMAEMAE ANA I KA ILI AILA CUTIKURA NO KA HOOLA ANA I NA KINA’UNA’U O KA ILI: ME KA LAAU CUTIKURA INU NO KA HOO MAEMAE ANA I KE KOKO, A HE HIKIWAE LOA HOI KE OLA AN A O NA MA’I HOINOINO I KA ILI O KE KINO, KE POO A ME NA PALA HEHE, KA PEHU, ME KA MANEO A ME NA EHA AAI: PELA HOI KA HELELEI WALE O KA LAUOHO, I KA WA E PAHUA AI KA IKE O NA KAUKA KAULANA A PELA PU HOI ME KA LAKOU MAU LAAU.

 

HE MILIONA A OI ka hui o na wahine e auau mau  ne me keia KOPA CUTIKULA no ka malama ana, hoomaemae ana, a no ka hoonani ana i ko lakou ili, i pau ai ka pap@a o ke poo ka unahi pii a i mea no hoi kekahi e pau ai ka hllelei ana o ka lauoho a i hoopalupalu, hoa’ia’i ame ka hoou’lu’i ana i ka ili o na wahi i hele a manoanoa i ka hooikaika i ka haina e like me na lima a pela pu no hoi e hoolau ia ai i na eha, ma ka holoi ana i na wahi eha me keia kopa, i ole ai e ike i ka nai me ka wewela: a i ole no hoi e hou nui ma ka holoi ana  lua wahi palahehe: a he oi loa aku ka Waiwai nui o keia kopa ina makuahine e lawelawe ana hina @ulehu e: 2 i ana i na k i@i ame lakou iho no h@la i na wahine no a pau. O ka poe ike maka i ka ma kr o keia kopa a me e loa lakou @ n@ @ ki ana e hoao i kekahi kopa oka a @@ ke koiia mai: ina no e oleloia ua he kupono ia @@@ akoa aku no na mea e pili ana ka ili, ke poo a me ka lauoho o na bebe a me na keiki.  Ua loaa mai keia waiwai nui o ke KOPA CUTIKURA, mailoko mai o keia nau hoola ikaika loa i kapaia CUTIKURA, oia ka laau ikaka loa ma ka hoola a a ina popiliia a pau o ka ili no ka @@ a ia iloko oia au laau kekahi mau mea ikaika loa i ka pale a a i na mea ino hola a no h @i i ke a a hele miakai ona pua iloko o keia kopa.  Aole loa e hiki ke hoohalikelike mai kekahi ano kopa e ae ke hoohuihuia ke akamai o kanaka me keia kopa ma kahi mau hanamalam.  hoola a me ka hoolui ana i ka ili pela aku.  Pela hoi i ka ili o ke poo, ka lauoho a pela hoi na wahieae Aole no loihi lauau mai na kopa o na aina e me keia, no ka auau alia a me ka hana o na keiki liilii.  Pela iho he i iloai ka waiwai o na kopa a pau i HOKAHI no ke KUMUKU@@ hookahi, a he Helu Ekahi keia Kope no na poino o a ili  a me kahi Auau, a he Helu Ekahi no hoi no na Kamili a puu ke ao nei.

            Ke kuaiia nei kaia laau ma na wahi a pau o ka honua nei.  Ma Aukekulia o R towne & Co o Sydney N S. S. ko laila Agena; ma Aferika Hema Depto: Lennon Ltd Na Hoakaka no ka Hoola ana i na Bebe a me ko lakou mau kinaunau He loaa wale no nee @@ kumukuai ole.

            O POTTER DRUG AND CHEM. COMP. Boston, U. S. A., na Ona e na laau Cutikura a pau loa.

-----

 

Hana Hou

I NA KAA HEHI WAWAE, MIKINI KAKAU, AME NA MIKINI OLA ANO LIKE. O KA MAKOU HANA KA HELU EKAHI A HE EMI NA KAKI ANA. . . . .

 

PEARSON & POTTER CO. LTD

926 Fort Street Telephone Main 317

-----

 

Pepehi Kanaka ma Keaau, Hawaii.

 

No ka Wahine mai ke kumu o keia Pilikia o na Kepani.

 

He mau minute mahope mai o ka hora ekahi o ka wanaao Poakolu ua lohe aku la ka makai Kelley o Hilo i kekahi mea e kahea ana i kokua.  I kona puka ana mai i waho o ka lanai o kona hale ua nalowale aku la ka mea nona keia leo.  Uhai koke aku ola iaia a hiki i kona loaa ana ma kekahi aoao o ka hale pepehi pipi.  Ua ike ia aku la ke kahe a wai mai o ke koko mai kona opu kona poohiwi, kona poo ame kekahi wahi e ae o kona kino, a ua ano nawaliwali loa oia.  Ua hoike maila oia o Agawa kona inoa a o Fujisaki kona mea nana i hoomainoino e like me keia.  Ua kahea koke ia o Kauka blake a i kona nana ana ua ike iho la oia aohe pono i koe.

            Ua lawe koke ia kana olelo ike mamua o kona make ana.  Ma kana hoike mai e lealea ana lakou iloko okekahi hale me kekahi o kana mau hoa’loa.  i ka manawa i hiki mai ai keia Fujisaki a kahea mai iaia e puka aku iwaho, i kona hiki ana aku i kona wahi e ku mai ana, me ka hoike ole mai iaia i ke kumu, ua hou koke ia maila ola i ka pahi.

            Ua hoomaka koke ia e huli keia Fujisaki a loaa aku e hele ana ma ke alanui Luapele. Aole ola i hoao e holo aku ua haawi mai la oia iaia iho i ka lima o ka makai. I kona ninau ia ana aku i ke kumu o keia hana ua hoike mai la oia ua loaa pono aku iaia keia Agawa me kana wahine a hou ia eia i ka pahi me kona manao e pepehi like ia laua a make loa.  Ua loaa aku ka wahina me kona mau eha, aole nae i like loa kona me ko Agawa.

            Ke malama ia nei keia kepani ma ka Halewai me ka nana pono loa ia a hiki mai kona manwa e ku ai imua o a aha.  Ke manao nei kekahi poe e puka ana oia aka o ka manao o ka hapanui e li ia ana oia.

-----

 

KUU LEI UA HALA.

 

            Kuu Lei hala onaona a Kaapalaoa ua lilo kuu Opuu Hinano o Kuliouou ua mae ua pau ka Moani ana a kona ala ua hala ke aloha naue pu me ka Waimaka.  Naha ke kino ka hale a ke aloha inoho ai me he leo ala no ka Hanehane i pae ae o kuu pine Daimana aloha ua haule, kuu lei aloha Mr. Joahn Pio vieora ua hala ua moe aku la i ke kapu o Niolopua i ka po Poakolu Iuali 17 th , 1901 hora 9 P.M. a ko maua Home aloha ma Alanui Moiwahine he elua la o kona kaa Ma’i ana a hala aku la oia he lia ka ili eha i ke poe kona Ma’i ia ke kauka i ka Poalua hele mai a olelo mai he fiva ikaika kona he elima kauka i kii ia a hele mai lakou a hoike mai hookahi no ike hora Ekahi o ka po Poalua hiki mai ke kauka a ka Papa Ola Dr. Pratt e moe maikai ana no ola komo koke no ka Mopi elima Mopi ana o ka make no ia aohe laau hookomo maloko he mopi wale no he mau hola pokole loa ko’u ike ana i kona Hanu aoha hope loa a nalo aku la i ka hora 11 oia ka manawa i kii ia mai ai kona kino a lawe ia aku mai a’u aku me ka olelo mai e lawe a hoihoi mai eia ka aole.  Hora elua no oia po i lawe ia ai k na kino, e puhi ahi aole o ka ike ana iho i kona kino maoli manaonao wale ka mea a’u i moe uhane mua ole ai e halawai ana kuu kane me keia hopena weliwali i ka wa i kii ia aku ai o kona kino olelo ia mai hora elua ola auina la e hoihoi la mai ai eia ka he kini lehu ke hoihoi ia mai aole o ke kino manaonao ka hopena na lima aloha ole o ka Papa Ola me ka hoike ole mai e puhi ana i ke ahi kona kino he ma’i Bubonika ka olelo ana me ka ehaeha me ka walohia puhi ia nei pono hale i ke aha i ka lapule Iulai 1th 1901.  Hoolewa ia kona kino lehu.

            Ua hanau o John Pio Veira iloko o May 12 th 1875 ma Kuliouou Mokupuni o Oahu, ka nui o kona mau makahiki he 26 elua mahina elima la mai, ua hanau ia oia mai ka puhaka mai o Makea (w) a me Manuel Viera.  ua komo oia i ke kula o St. Louis College malaila oia i Hoonaauao ia ai.  He hoa hana oia no ka Hui o Theo. Davis Warehouse he hoopono he akahai he oluolu a haalele mai la he puuwai hamama, ua oluolu i ka Haku Mana Loa i ka lawe ana aku i kona hanu hope loa nana no i haawi mai nana no i lawe aku.

            Ke haawi nei ka ohana o John Pio Veira i ko lakou mahalo i kapoe i kokua mai i ka pua ame ka poe i hele mai e ike i kona kino lehu ame kona huakai hope loa.

            Me ke aloha walohia.

Makuahine o ka mea i make Mrs. Makea Viera, me ka wahine kane make

            Mrs. Puahelani Veira

----

 

KE HAAWI AKU NEI AU I KO’U HOOMAIKAI NUI.

 

            Owau o Mrs. peter Kaluna wahine mare a P. Petlo Kaluna i make ma keia ke haawi aku nei au i ko’u lima akua i na poe a pau i haawi mai i ko lakou mau aloha a me na kokua ana mai no’u no ka hoopakele ana ne ia’u mai loko ae o na hoolilo o ka’u kane i make.

            A no’u iho me na waimaka a me na hoomanao pakahi ana hoi, a’u hoi e olelo ae ai e noonoo ana i kahi e hiki ai ia’u ke alo ae, aia hoi ua loaa mai ia ia’u mai a Wm Kaili he $10,00, J. B. Kalawaia $5.00 Mrs Akeneki .50 Mrs. H Pelenako 1.00 Namakalele .50 S. Kapalama .50 S. Kaiapoepoe 1.00, Noa .50 Tom Pedre 1.00 Mrs. J. K. Malaea 1.00 Kaili 1.00 Amose .50 K. K. Keonikaalaa .50 J. W. Kahalao .50 Akau Pake 1.00 Mrs. G. K. Palau 1.00 S. M. K Palau 1.00, Huina nui $26.50.

            A no oukou apau ka’u e pulenei i ka Haku e haawi mai i na haawina pomaikai maluna iho o oukou.  O kela huina i loaa mai ia’u aole au i ui aku i o’u mau hoa me na hoa’loha o kuu kane i hala aku ma kela aoao aka na na hoa no o kuu kane i hana i keia hana no ko lakou aloha i ka’u kane a, no ko’u palupalu nawaliwali ma ke kino a, me ko’u ilihune hioi nolaila ua hana mai lakou i kekahi hana maikai loa no’u a’u hoi i ike ole ai mai ko’u la opio mai.

            Nolaila no oukou ko’u ale nui a me na hoomaikai ana he nui, a na ka Haku no auanei e haawi mai me na lei o ka hauoli maluna pakahi o oukou a pau loa.

 

Owau no o MRS. PETER PETELO

Kalihiwaena.

Honolulu Iulai 20 1901.

-----

 

Ka Ma’i Garipa.  He ola keia ma’i ke inu ia ka Laau Penikila i Hookahi puna liilii iloko o ka wai wela i hoomomona ia, a i ole mawaho iho no a ham@ai e like me ka kuhikuhi ma kela ame keia omole.  He mea maikai e malama i omole o keia laau aole no ka Garipa wale no, aka, no ke anu, kunu amena ma’i e ae.  Ka Perry Davis ka pololei.  He 25 ame 50 keneka.

----

 

Ua hoi mai ka Elele Wilikoki ame ka ohana.  Maikai ko lakou ola kino.  Nui ko lakou makemae ia Wakinekona me kona nani.