Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 33, 9 August 1901 — Leone Noela. Ke Kaikamahine a ke Kaua ka Mahiai. [ARTICLE]

Leone Noela.

Ke Kaikamahine a ke Kaua ka Mahiai.

• Aoh<- <> u n.uk« rn:ik<- i ita hooloht* ana aku i ki-la huaoU-lu. kuu aloha. PohM !:» f hiki al ia ot» kf hoopai ino aku?" la manawa i oaka mal ai kekaht malam:ilHtna maluiui o kona helehoU»na. "Aolp au i ik»-. l'a loaa ia'u kekahi i k<* niaopopo ana iloko <» ko'u naau, a mo h<» mea'la «*ia oia ke wanana mal nel ia'u no k<- :»»»•> •» au o ka nianawa «• lw>t*a mal ana. A ni'u t? ku noi maanel nel. k«* lk»» noi au. e hiki nmi ana ka manawa a k»» makuahine e uwe mal nl la'u me ka awahiu ellke tne ko u uwe ana'ku lala. a e kaullke ana nohoi ka walwal nlo elike me ko'u." "Aohe o'u manaolana pela," wahi a ka Haku Sana<loa l pane mal al. O na mea a pau. ua oluolu ia no kaua. e lit*ont». aka. no kela huaolelo hoopai lno t» kuu nloha. he huaolelo wellwell loa kt»lH, aob«' nohoi ia i kupono na kena mau '.ehelehe t» hoopuka mal al. E ae m»U la'u t» honl aku la oe no ka hookaa*ate loa ana'ku l ke-o ana ola huaolelc«." la nmnawa 1 ktil<»u Iho al ola l kona IH>o ilalo, a honl Iho la 1 na lehelehe onaona <» kana wahlne aloha me ka puuwai I heh» a mokumokuahua I ke aloha, n»e he mea la ua ol aku kifna Ikalka mamua «» ka a he olalo hol e 11« ke mt» ke ao pau ole. ī"a plha ka hora a <»i o ko laui» kamailio ana, olal ke hookokoke mai la ka manawa e mawehe la a«* ai kt» aloha mawaena «.» ke kane atne ka wahine. l'» hal aku la ka Haku Sanadoa la Leone 1 ka i»ioolclu plha <» ka uiare alli 1 kono ia tnai ai ola, a i kona koho la ana «»ia kekahi «•1»1»' «» k«» aupunl, ka loihl o ka manawa ana «* kaawale aku ai, i knna l»o«>manao mau ana iala i na manaw a a pau. atn«' kona noi ana aku lala me ka haahaa «» kakau leta aku iala i na la apau. a ua hai aku nohol 0 Lf«»no i na im*a apau a Alr. Suwela i olelo aku ai iala a pela nohol me ka ka I>*MI«» 1 A ia manawa ua haku opio nei i olelo iho al iaia iho no, ua hiki mal ka manawa a laua e hooponopono ai no na mea e pili ana i ka noho'na «» keia mua aku. Nolalla. e knawale ana ko kaua noho «vna a hikl I keia lune ae, e Leone," waht a ka Haku S;inadoa I o!t»lo mal ai. me ka oluolu. "He mea ehaeha nohol ia «> ka naau k« k hoomanao ae; aka e hlkl mal ana no ka manawa e hoopau la ae al la mau ehaeha. E hal mal la'u. x • kuu aloha. i hea !a kau wahl e makemak<* ai «* n<»ho a hlki l kela lune ae?" l'a nana aku la o Leone iala me na maka I piha I ke plholhol. "K ha«tl«»le ana anel au t ka home a kuu aloha I hoopunana at a pumehana 1 ke aloha. e Ijnnee? E ae mal noliol la'u e noho no au la ne! nel. me he mea la ina au e haalele ana 1 keia wahi, aole loa au e Ike hou ana ta oe." 'K kuu aloha he manao ulu vrale ae" no kena ou. He mea ole la ala !a oe I Kahl hea. e hiki mal ana kuu la-hanau l ka t kanakolu o lune. a ia la no e huK hol mai at au ta oe no ka hoolUo nna aku ia. oe i ka mea nohol a*u I manaolo maa al. o oe ka'u wahlne aloha." "Owau no kau wahlne. e Lanee. e hookuu aku no t na poe * ae apan e kamailio elike me ko lakou makemake» aole no o*' e hoole mal ana. a«>le au be wahine nau/* "Aole loa au e ho«>le ana, e L«one. O oe ka u wahlne aloha a I ka la mua loa nohol a ke kanawai e ae mai al e h«K>hul hou ia kaua. ola ka la au « iawe hou ae ai I kua Inoa a kau maluna 00. elike nohol me ka loaa ana la oe o k& mahele kuleana iloko o kuu puawai ame kuu ola." i "I ka la kanakolu o lune," wahi a iweooe l uhu ae al. E hoomaka aku aaa au e helu i na hora a pau. t na minute a a hikl 1 ka,.hoea ana iwl oU manawa. Ua makemake au. e LaIna e hlki ana la'u ke moe i kekahi HUmoe lolhl mal ka hora o kaua * kaawale «I. » hiki I ka hora o kaua e i«lswsl bou ai—Al na nohoi e hlki ana ta*« ke hoohuli I kou |ie)ehelena mai ka i—mai o k% !•„ *o!e nohoi e a» I kuu mau maka alOkl i ka bom o iwm. • bou I m «ohoi * «aa I**U 1» *ootuiH I

i ] kuu mal ki maiamalama ; mai o ka ia. nohoi * h- okaakaa : | <tc i kuu mau maka a hiki i k > !aua hoo j Emaha hou ana maiuna o'u. F. r...>h-> aku * ■.-.na au rna«af-na «> na h-.»ra a pau am- | na mlnui* apau. a ♦' !Ho ana la t i : I n.i'u f h«:*-ha-ha nul t«>a ia mai al." I "J£ k-->Ss«(- ae ana n% ka manawa. » kuu l«-i dff>ha: h- »a ;a " ka I'iha i ka manaōlana. aflfep h«>i h- manaojiana o k*- r»io- I a «- omai maka ma' ai o na lao o ra iaau la m* ka h«K»pum.*hana an.\ rr..i: «« kr, i malamaUimii ■-> ka »a i ka ain.'». <»U ka ' n:;t'ia'A ;t au - «.»!••?" sh" a! ;.i "**. ih >- "E«* lun-, a k- h ' ! ,h«"»i m.«s r»vi .« lun- ī kuu ';«!■ -ha: i ka mana\*a <• na manu m»** > mai ai i ka !ak*>u mau rnf-l»?. - hana nna |h i r:a mammunu i ka Kik'U mau pu|r.ana. i ka manawa " na pua e h«<.»rnaka ! mat a» - r«ua vaiMM.u, c olelo ae w, "ke k'i>ok.* mai n-i «» lun-. a k- kokoke i wai r.ri h"i kuu 'i!"ha I ka manawa ■ <t Tuīit-. k - h'ūhoi mai n-i >> lune i ku J mau ala a i'-!a n..>h«»' me na pua lik>? f k" };ik.'»u ai-i. i kn mana;va o ke ka- : hrv/.ai »* <>-«"*.• rn;ti ai ilok" '» ka u)u!aau ;t p-5a n«>h«»l m- ka aina kula. e ol.>! > ! n- n<< «»°. "ua hiki mai '«> ium*. a ua h«.ih"i mai ia i kuu aloha." i K kuu aloha ♦—«- kuu aloha." i uhu | ;t.-. ai «> IyM»ne rn- ka !e<» kaumaha. a «> | kona 1»*«.» nohoi i \ ;t-e mai ai ua hele a | na >v;illwal!. , "R hoi hou mai ana n«> au ia ot*. «•- ; [.-on- m- na m«-a apau »_• hauoli ai, »' mino aka ai. a e nani ai. o na pua" lok«.' 'a pau mohala ana. o na manu a pau I- hinvni ana. o na lau laau uliuli a pnu !♦- omamaka a- ana. ua lilo lakou apnu h»-- inau ole!o hoouna mai ia'u aku ia «>♦•. . e hai aku ana. eia'mai au a hiki aku; i ka manawa* a ka makanl e hawanaj wana inai ai. a « 'ku inalie mai ana hoi i na kumu laau aohe !uli, ua llke no ja i m>* na olf-I«» hoouna mua, »» hai rnai ant: hoi h«n» mai ana n<» au i ka'u mt?a i aloha ai. E hoolilo hoi oe i kou noonoo ana a pau maluna oia kii. I T a ik»» tu, h>* la kalae maikai ana ia, e uliuli a e mnakaka mai ana na lani. aolu- «»■» nana t* hoopouiiuii'a- iaia. K hiki :m t tt<> ia oe kr ike i k. !a kii, e 1.-'on. ?" j "Ac." uiihi ana i pane aku ai, <»ia i«o* h «* kon . n.anawa i hook» <«>k«* loa aka ,ai ma ka aoao o kana mea i aioha ai, ja Kau hou aku la oia i kona po«» ma- ! luna o ka umauma »> kana alohii no ka ! h'.omaha ana, ! "K haahaa aku ana ka la maluna o j na puu. a o na inoa ola a pau. - piha hauoli ana lakou i!«»ko o kona malamalnma. K ulu ae ana na kumu laau nunui a ikaika iloko ona. e popohe maikai mai ana na pua, a e mau ana hoi ke kahe ana o ka wai o kahi kahawai, e Leone niH ka hohonu ame ka aliali. e hooma-u mau ana oia i kona mau kapa ame na I mala mea kanu, e lawe aku ana hoi ia I me ia i na lau me na pua e helelei iho a na maluna o kona iliwai, a e hoopiha ia ana ke kihapai me na pua a kaua 1 ol ae ko kaua aloha ana. i 'E Ike ana no oe i ka hiona oia kii, e kuu aloha?" "Ae» ua ik»- au." wahi a Leone i hawanawana mai ai. "Ma na wahi like ole a pau a'u e hele I aku ai," wahi a ka Hak uSanadoa i hoomau mai ai 1 ke kamailio ana, e hoo lala mau ana i ko'u aiahele i hiki ai ia'u ke hul mai me oe i ke kakahiaka o kuu la-hanau. Ua ike oe i kela iptt-ka-pa keokeo nani ma-o kahi hoi a na kumu loke keokeo e hihi mai la? E ka'u mea i aloha ai me kuu puuwai a pau. e ala ae oe mai kou hiamoe ana i ke kakahiaka nui loa o ka.la kanakolu 0 lune a kiai aku i kela ipuka-pa: ī na iio aohe e loaa aku ana ia oe he hookahi huaolelo mai ia'u aku, e aia ae no oe a kiai aku l kele. ipuka pa i ka la kanakolu o lune. E ike ana oe la'u e komo mai ana. Na'u .e mahele ae na huihui pun-h*ke; e hollilli ana au i na pua-loke onaona a pau I kahi hookahi. a p« la nehoi me na pua lilia nani a pau e moh.nla ana. a e lawe mai ana au ia lak«iu apau ia oe. i hoailona nnu e ike iho ai ua like kou nani ame kou onaona elike me ko kela poe pua. E ike ana oe la'u e hele-wawae mai ana ma alanui nk»a ma-o a o kou manajwa hoi la e halawni mai ai rfe a u i ka | puka komo." I "O. kuu aoha e. k\iu aioha!" i uhu ;ih»> ai ke kaikamahine. "ua o| aku kuu ! hauoll ina nohoi o lune keia manawa." } īa manawa ka Haku Panadoa i kuiou iho ai llalo a honi lho la I ka wahine e . hoonele la ana I ka poli e pumehana ai ]no kekahi mau miihina loihi. i "E hiki mai ana no ka manawa e hui hou ai a ka Haku Snnadoa 1 olelo aku al; e ae mai ia'u e hoopau ! pono aku i ke kii a kaua i ho<mohonoho mua iho nei. E lawe pu nnii au me a'u i palapala-mare ku i ka wa, i hlki ai ia kaua ko mare hou i kela la. a ia manawa ko ke :»o nei e ike ai owal la ka l.ede Sār.adoa. Alaila. ia manawa kuu lede makuahine e imi mai ai«*itt oe. ka mea hoi l Imi aku iaia. ia manawa ola e noi mai ai no ka ike ana la* oe/ e kuu hiwahlwa o na kau 'a kau. a o keia mau mea ino a pau o kt* wa i haia. e \ilo la l mau moeuhane ia kakou a e hoo;w-;na loa hol ia mau mea apau. E Leone. I ka manawa o na manao kaufhaha e hiki mai t o'u'la, e ie oe e hoopaa i knu oielo hoopna me a'u. ftia hoi. e noho ana oe.ma keia aoao o ke kii. ka aoao hoi o ka manaolana a e hoopoina hol t kekahi aoao ae." "Ke haawi aku nei au I ka'u olelō hoopaa. e kuu Lanee aroha." wahi a Xeone I olelo mal ai. rae ka oiuolu. "Ua Ike oe. e kuu aloha—ka mea hoi Vu e kapa koke aku al mao ka nanl ia o ka wahine—ua Ik* oe o kou ola, aole la e moo ana Hoko o ka poino e hoopuni ana ia oe. o ka mea like oie wale no. oia keia, o ko'u kaawale ana'ku ma kahi e." A la Iho la no ka mea nana e hana hoano e I ka honua holookoa la'u, wahl a Leoiie 1 olelo aku ai. "A ia'u hot" wahl a ka Haku Sanadoa i ol?U> mal ai, "aka, e pau koke ae ana no ia, e Leone. Ua hikl no la oe ke noho ia nel nel—aole no ia, he mea hou j no kekahl ledc o ka eoho hookahl ana | olai kana kane ma ka alna e. Ua hikl | no ia oe ka malama I na # kauwa mua. mai noho no oe a hoololi ikl -ae 1 ke j ano o kou noho ana i kekahi ala e ae. O kou hoomau wale ana no .1 ka noho | ana ia nel nel iloko o ka maluhia ame ka hoomanawanui ahiki i kuu huli hoi ana mai. Kolaila. ke Ike mal n«rt anel oe, e kuu aloha aole nohoi ia he mea wellwell loaT" "Uaol aku nohoi ka pqakiki ola mea/ ; wahi a Leone i olelo aku ai. aka ua iawe aku oe i ka mea ! oi ae mai iti'u aku i kahi e. 0. e kuu aloha, e mau ana anei kou olalo ia'u? He wahi kalkamahine wale iho no au no kahi kula-1 nakauhale kuaaina. he nele ma na ano. apau.Vka. ua aloha la oe—ua aloha au ! iia oe. E oloio ana anei oe la"ur* ] * E kuu Leone i aloha noi Jm+. ua hiki »o ia oe ke nlnau ae Ina olaio ka «

!a anv» na hoku i ka Ur.t. a i ia o k i • !ani no iaia Iho, elik-? » ninau mai \ p.**s U'u Ina ao e oiai»? aaa ia ».»?. »> «>? :ho'> ka uhact o kuu uhane —ioa ♦.< i' kumakaia ana k«kahi kanaka I k»>ita i uhane* l*;i «M aku ka maakihi ina au [«■ make ana mamua •> ku« ana | ia ov. •? kuu a««>ha." I Na k-?la mau hua«>t«f!»- aka Hakū Sa- \ naāoa i oleio aku ai a h«ike mai ta hoi tkr-r;a i m;tnao»an.i ' >kau maiui.u i | wahi a.L«- ■.*».»- ; »$->» aku j ; k»* h- . i >:n:».»''»a«'» n»-i ri«> an*-t ' kn iink.ni; ! huīla. am- k** an«> o ka h<i««han;i ana o ;ka wai " him-ni mai aii.» t na hua»-l~!" S> k" m*!*'.'" - i I -A--. k-- h.».'mana" n-i au n.. U m»-a. f aka. 3"i" I«»a ,v hik: mat ana iu mau _ : r:i'* ka »>iai * maluua " kaua. «- LrS»ne. ae!.* i >a. .\<>W «)<<i au *• uha'i ana i ka'u mau ojei»> h-»"hjki. a n"h"i ' o<f i kau." ' "Aol' 1 : **f;t nat-. {>*'IH-a r.<» la ? ti»>i ka I wai •-• himeni mau mai ai i na wa a pau. # ; T.-,i h-»"i"'!na h'«a i-i na •'»}*-}(» hiki. ; f*a haki ihu la k«* komo-lima a kaa - iwale' ■ I'a hiki loa ia'u kf lohv uku ia nua i kfta manawa! e Lanee. Me he mea ia ia'u. «ia nu ka mākani k»* oU*l«» hi»u mm nei ia mea." i : 'H»- n-.anao ulu wale aw n<> kf*iw ou. ♦-, kuu a!»»ha," wahi a ka Haku Sanak«»a i ol«-lo mai ai. • Aka ua hoomau aku ia no o Leone i kana kamailio ana: "E aho o huna mai kaluakupapau j ia'u. 1 ; Xo ka mea maiaila wale no e loaa J ai ka maha. i "Aole, e loaa mau ana ia kaua kai maha iloko o koia ola ana." wahi a ka j Haku i?anadoa i oieio mai ai. | ia manawa o Leone i kau aku ai i ko : ' na lima maluna o na iima o kana kane j "Lanoe," wahi ana i olelo aku ai. "he moeuhane weliweli loa ka'u o ka po nei. ; ' Aole i hiki iki ia'u ke liiamoe no na hora he lehulehu. I ka manawa hope a kuu mau maka i upoi iho ai. ua ike aku la au ia'u iho i kahi o ka halewiiikahawai kahiko. Ua manao au. ua hookikina ia au e hele ilaila mamuli o kekahi eha nui i loohia ia'u a i oi ae hoi kona ikaika mamua o ka mea hiki ia'u ke hoomanawanui. a ua lele aku la j !nu ilnko o ke kahawai. I | O. e T,anre. k\JU aloha—e Lanee. me ■ he mea !a ka hoi e piholo iho ana au. ] : A me he mea la nohoi e lana ae ana kuu iluna. alaila hoomaka iho la e pihol<f Ua hihia aku la kuu lauoho i na lala laau £ lo'u mai ana lloko o ka wai. Ua piha mai la kuu mau maka lame kuu mau pepeiao i ka'wai. A make iho la au. Iloko o ka'u hiamoe ana, ua hele aku la au mawaena o nft eha- ■ eha apau o ka O ko'u manao jhope. nou no ia. E Lanee. ua uwe au. iloko o ka make elike me ko'u uwe ana iloko o keia ola ana, e Lanee. e hoi-hou mai ia'u iloko o ka make. He naoeuhane weliweli loa kela aole anei peTa? K manao ana anei oe e hiki io mai ana ia mea me ka oiaio?" "Aole," wahl, a ka Haku Sanadoa i ipane mai ai. aka ua ano haikea loa mai ,la kona heiehelena, a ua moe iho la na jaka koikoi o ke kaumaha ilpko o kona ,mau maka. j Ua hapai hou ae la o Leone 1 kona heleheiena iluna a nana-hou mai 1a i .kana mea i aloha al. "Lanee." wahi ana i olelo aku ai. me ka oluolu, ua manao anei oe aia keikahi mea ola—kekahi mea e ae paha .! ol aku kona aloha ana i kekahi, eiike ika pololel, me ko'u aloha ana ia oe? E ano kahaha mau ana nohoi au no ia mea. tJa lke au i na wahine e hau,oli jana. a e oluolu ana, a ke haohao nei au, lna paha no na mino aka a ka la- • kou mau kane i haawi aku-ai. oia ko | lakou mea i hauoli ai. elike me kou ;hoohauoli ana mai ia'u." j "Aole au i manao, nia he m?»u kanaIka lehulehu kupono no ke aloha ftna leiike me kau i hana mai ia'u. e Leone." jwahi a ka Haku Sanadoa i pane mai ai. ( a nolaila l keia manawa. e kuu aloha ' e poiw au e haalele ia oe. E Leone. e hooh{fla i kou manawa apau iloko o ka iimi ana i ka naauao. He mau mahi'na pokole nohoi koe e hooikaika ai iloko o ka hana. elike me : na mahina ekolu i kaa hope ae. a o ka manawa ia e makaukau ai o kuu wahine u'i me na mea naauao apau elike me .kona hiehie. O jka hooikalka ana i ka naauao oia k.i mea nana e kokua nui ia oe i ka hoo- j hala ana ae i kahi manawa." I "E hana ana au i na mea apau au e 'oleio mai Ai ia'u e hana. e Lanee. , ae mal oe ia'« e kakau aku ia oe i na la a pau, a e pono nohoi oe e kakau .pinepine mai ia'u." 'E hana ana au elike me ia, e kuu ona, ! ona: aka mal noho oe a pihoihoi Ina; Uole e loaa pinepine mai ana ka'u poe ( ( leta la oe elike hoi me kau. no ka mea. aohe paa mau o ka manawa lawe teta ( o na aina e like me ko kakou nei: a na: makou e kaahele ana ia Kelemania. ' aole loa paha e loaa ana ia'u he ma- ] ■nnwa e kakau mai al." j 'E hilinai aku ana au ia oe," wahi a ; kekahi leo aloha I olelo aku ai. "ITa jmaopopo loa ia'u, aole oe e hoopoma j ;ana la'u." j j TTa llke kona hookano ellke me kekn- . jhi emepera wahine. iala ka uhane kie- i ■ kie o kekahl moiwahine, aka i keia ma- ; . nawa. ua hiki mal ka manawa e hoo- < i kaawale la ae ai, a ua hoohaule iho la J •ia mau mea iaia. Ua pulikl aku ta oia; , l kana kane me na walmaka e hooha-: ! nlnl Iho ana maluna o kona mau pa-; pallna—he mea hlki ole nohol ke alohe.. [ke uumi Iho, no ka mea ua nul kona ; ialoha iala. Ua hoopulu aku la kona walmaka I ka helehelena o kana m>a i , aloha ai. aole hoi i hiki lala ke hoopuka ak\i i hookahi fcuaolelo n<* ka mea euwe. j»na no oia. Aole loa la I Ike ! kekahi ( |hora o ke kaumaha ame ka luuluu elike kela manawa hope a ke kane ame ;ka wahine e hul pu neL Ua hv>nl aku ila ola l kana kane me ka lkaik«v o ke aloha a pau i loaa iala. | "Aloha oe, e kuu aloha." wahl a. Le«»- , |ne i olelo aku ai. 'O, e Lanoe, mai hoo- [ polna oe ia'u—o kuu oia ana ala ta iloko [ou kahi i moe ai." j j "Ina au e hoao ana e hoopunlpuni ia | oe. e kuu aloha, e ae aku I ka Lani e . wahahee ia'u„* wahi a ka Haku Sana-! ;dc!lfc i olelo mal ai. "Leone. ei haawi mai • : ia'u i hookahl mino aka. aole loa e hiki | jia'u ke haalele la.oe. a hiki i kuu ike [ana'ku ia mea." | ITa hoao mai la oia. Ua honi mai la . [oia i na papallna o kana wahine ame* na maka i hoopuluia ika waimaka." { | #'Ak>ha oe e kuu mea I aloha al." wah! ; a ka Haku Saxiadoa I olelo mai ai. "R ; hootnanao 1 ka la kanakolu o lune, a > holh<rf po mal ana au me a'u i iei— no kaua." ! Aia manawa. ua bala aku la oia. | (AqJ«» i'pau.)