Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 33, 9 August 1901 — Rudolf Rasenedile Ka U'i Nana iKaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii [ARTICLE]

Rudolf Rasenedile

Ka U'i Nana iKaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii

} ? u haaU'i*.- ana l k«.*h» ; ' ,tk\! iwi ua ♦' aihu* 1 ia aku <• li- :?- 4 •■ M>k»'Ui a iuina »a ii»»k«» <> kekahi ana :h»- ui.iii nu»*.' k.i maniao niiii k<i ha!v ākii. a h»* '.\iihL k"k»'k** h«>i ī k«»n;i l\i-.i** kuahiwi. .\-'\rr i ikt- na Makua «h 'k»-ia wuhi kaikamahin*-. no i'U'nar,a ioihi. Kali aku iaua «.• k.i h*i «>> iii,t;. •• , ai ua uv.ir.ao laua i kfia m.*.nafta apau !oa aia n»*me ke kjjpan.i'Aahiiu: kahi ? paani ai. N" ka hoi kok- "i" n«ai ua manao ka makuahin».'- uu hiaOi ' . y no ka ma'i n k» kupanawiil.in- "(»! •. kr* kumu i hiki ai ke hoihoi N'>iail-j ua hjjaMe iho ia .oia j ke'n.i kan»' - h» luhvlu ana a hel«- aku '.a n > ka kimi o kt»na makuahim*. I ka ana aku e nn»»- mai ana n»> ak;i .«>•]:* o ; Aia iho ini i h»a »• i-Vbe?" wahi ;. -a :i ninau aku ai i kona makuahine. : *a elinm makahiki »» kaikamahi;) - i keia manawa aka ua mau no kon» saP«a ana ia o Bebe. "Aohe wau i ike aku nēi. Kiai m u nei no ma ka puka ala, Good nig:ht mai nel ia'u a hoi aku nei." wahi a k > j kupunawahlne. | "Akahi no hana aila i nalowale ai. i Malia paha ua hele loa aku nei i ialo je paani al me na koa. E hele ae wau »=• ; ninau i ke alii koa." j Me keia mau olelti.ua haalele aku la :oia i kona makuahine a iho mai la e ;hui me kealii koa. Ua loaa aku. la iaia :ke alii koa e heluhelu buke ana. Ninau ; aku oia ina ua ike ia ka Bebe ma ke- ! kahi wahi. Ua kahea koke aku la ke ; Alii koa i kona mau koa apau loa i hele ole e ku kiai e hele mai imua ona. Ninau pono ia lakou. aka, aole hookahi io lakou i ike. I keia manawa ua hul; ka uoki a Mikela ma i ku ai. Ua.hoo,una ia ifku la na. koa hou e lawe i k» ' lakou wahi a i ka hikl ana mai i k*i ,wahi a Mikela i ku ai ua ike ia iho la aole oia ma kona wahi. Ua ninau koke 'ia ina o;a ma kekahi wahi o ka pa alii ja i ka ike ana ia aole oia e loaa ana , iloko o ka pa alii ua haupu waie ae .la no ka Moiwahine aole keia-he mea jokoa aku aka o Mikela no keia a ua Jholo malu aku oia me ka laua lei aloha ka hua mua loa hoi o ko laua noho m.a,re ana. Ua holo koke aku la oia nie ka juwe imua o kana kane a hoike aku la 'i keia nu hou kaumaha. I ka lohe ana jmai o kana kane ua nui loa kona kau- , maha a ua like kona manao me ko ka,na wahine aole keia he mea okoa aku ( aka o Mikela no keia. Kahea koke ia ina koa apau loa i hele mai imua o ke j alii a i ko lak<Ai hiki ana mai ua panaku la ke alii. { "Ua komo mai kekahi enemi i waena 'o kakou me ko kakou ike ole. a ua hoio |aku oia me kuu milimili, ka maua kaijkamahine aloha a o ka hooilina Moi jhoi o Ruiltania nei. Ua like keia me kekahi kaua nui i hooili ia mai maluna jo kakou a ke noi aku nei au ia oukou, e i hele aku oukou i Keia hora e huli i keia enemi i komo mai i waena o kakou, a | ina oia e loaa lawe mai I kona kino īmake imua ou I ike hope aku ai wau liaia. He eneml keia i aa e komo mai :i waena o kakou, a kakou.hoi I ike ole •ai. Ma ko'u manao aole ofa Jtie mea ojkoa aku aka o Mike|a no|a., E hoo'maka aku ka iaH§, mai keia • manawa a o kona loaa wale'no ka mea .e pau ai kela huli ana." j Uwa mai la. na koa, olai ua loihi ko jlakou noho wale ana aole loa i loaa iki ,ia lakou ka manawa e hana ai ua nui jloa ko lakou lealea. Ua holo koke aku :la lakou e kii i ka lakou mau pono |kaua. a me ka eleu nui ua makaukau lakou no ka lakou huokai. Ua hoouna !ia aku la na koa mao a maanei o ka aina e hele aku e huli i &eia kanaka. | No Mikela, ua waiho aku la oia i keia kaikamahine e moe ana a hele mai la e nana i kona huli ia aku. Aole i loihi ike aku la oia i kekahl mau koa e hele hull mal ana. Ua holokoke aku la oia *no ke ana, Mahope noonoo hou ae la 'oia i kt- ala ae o keia wahi kaikamahi- , ne. Hookahi wale no ona mea e loaa : ai oka lohe ia oka leo uwe o keia wah' i kaikamahine. 0 ka hana pono wale n? ! ann e hana ai o ka heie koke e kuai i kekahi mau mea ono ame k'ekahi mau f kanake. ame na mea makemake e ae a 'na keiki a lawe aku iaia i nanea meia { mau mea a noonoo o!e ae oia i kana Imea e hana nei. Ua hooko koke oia I 'keia manao maikai onaa i ka loaa ana ;ua ; hoi aku la oia ho keia wahi ana ( hoi i hoopaa ai i keia wahi u'i. I kona komo ana aku ua uwe ua wahi kaikamahine nei a hiki i ka hiamoe ana. E 'moeuhahe ana paha oia i kona Tucu, a I ole I kona Mana aloha paha, ame !ka papa* malkai ona. Aole i maopopo : i ka puuwai eleele o Mikela he hana ino :ioa kana i hana ai, aka, ua mino aka iho la oia no kona lanakila. j "A-ha, ua hiamoe oe. E waiho ana jwau i keia mau hiea ma kd aoao a i . kou ala ana a ike e hauoli ana oe a poi- , na i kou mau maka. Ina oe e uwe mau loa a hiki i kuu loaa ana e pepehi no •wau la oe a make a i hookahi ko kaua Jmake like ana. Ua lanakila oia maluou aka, ua kaa hou no ka ianakila ;la Aka, aole loa wau e moe •ana a hiki i ka loaa ana aku ia'u o Fiavia. I kekahl o keia mau la aku e kaili mai ana wau laia mai kona haie alii mai a huna iaia ma na paia paa o keia ana. O ka hana mua nae a*u e hana ai o ka hoih&l ana i keia kaika- , mahine me kekahi o ko'u mau kahu , hanal kahiko loa. Na laua e malama oia oiai wau e hoao ana e hooko aku i ko'u inaina maluna o Flavia." lala no e noonoo ana i keia mau mea ua kaakaa ae la ka maka o keia wahi opio wa; < hlne. 1 kona ike ana mai i keia kanaka ;nana oia i lawe mai, ua ninau koke mai !a oia, "Say. Soldier, where is the ■ doctor for Grand-ma? CE ke koa, aia i ! ihea ke kauka no Tutu)" i } "Ua.hoi ke kauka i kou manawa e , hlamoe ana, a ua haawi mai nei i keia ' mau kanake. ame keia mau mea ono |nau. E ala m&i e al." | "Oh. what a «ood doctor! (O. maikai . maoli kela kauka.)" ! | O na hora keia o ke aumoe. oiai ua: ( haaiele laua i ka hale aiii i ka hoo- ] ' maka ana ifio no e poeleele. Ua ala ko j Ike kela wahl kalkamahlne no ka nui loa oke anuanu. Ua maa oia i ka moe j iluna o na moe maikai mal kona hanau ( la ana mai a hiki wale no i keia manawa. a ua malama pono ia hoi oia e | kona makuahlne maikaL I kona moe ana I keia lua anuanu. be apana papa *ale no malalo, ona. a he pohaku ka %

; uiuua. Ua hiki pono oie iaia ke hia-! moe. a ola kona mea i aJa koke ai i |wafna po. f Ua ai iho keia wahi hipa hala ole •n \ 'nwa al i lawe ia mai nana a akahi no | a hoomaopopo ae la eia oU i! >ko <> ■ Keka!\i lua nul. He wahi ihoiho '&ukui |wale no ke a ar.a, a o !aua no hoi \ko K»ko o k»-Li wahL Ua hau'f aku la i'o Mikeia hiamoe »>iai.ua iuhi 'ua i keia huakai aihue keiki ana. No keia wah! ■ kaikamahine ua hiki hou ole iaia kv I hiamoe. Ua nui ka eha o kona kino • no ka moe ana Huna o keia papahW*. ; Eha pu ho: me kona ?h» ka mo*» ; ana iluna o ka pohaku. Ua nana .ie la *oia mao a maanei. Ua aku hi oia ! i ke ano ma!atnalama o uah > • iai * ; htK>maka ae ana ka mahlna * puka. iUa nana hou iho U oia : kaiuik i e moe ana. he koa inoinn hMi j k»na mar.ah, oiai ua ho«»kaawale mal keia k»;t : iaia mai kona tutu aioha mai. Ua puk \ aku la oia I waho oiai aoie hn* puka ■o keia ana e hiki ai ia Mikela ke laka i keia wahl kaikamahine iioko. N\> k»na ano kamalii }»>a n», oiai he elima, wa3e no makahīki o keia wnhi kaikamahine i keia manawa. ua ike ole oia i ka ma--1 ka'u. He nui na holoholona ahiu o keia | kuahiwi. aka. aole i maopopo i keia wahi hipa hala ole keia mau pilikia. i kona puka ana tnal i waho ua ike aku la oia i ka malamalama o ka mahina. | "I am home to mama," wahi iana. (E hoi ana wau i kuu mania), Ua h« omaka uku la oia ma kana huakai. T*a ano kokoke aku nei i na hora 0 ka wanaao. a he huihui maoli o waho. |Aka. ua hoowahawaha loa keia wahi kaikamahine i keia kanaka a ua nui loa : kona makemake e hoi aku i ka {K»li ; pumehana o kona makuahine. Aka. ; aole oia i ike i ke alanui e hoi ai. Ua hoomaka aku la oia e hele iloko o ka ululaau. Pela kona hele ana a hiki i ka puka ana mai o ka malamalama o ka la. Ua noho ih«> la oiu i lalo a hoomakn e uwe. oial ua ike iho Ia oia ua nalowale oia iloko o ka ululaau. "Mama! Mama!" wahl ana i uwe ae ai. m» j ke kali ana iho o ka lohe aku i ka len aloha o'kona makuahine aka aole leo 1 pa'e mai. Ua hoomau aku la no oia i kana huakai auwana. me ka maopopo olt* inai o Mikela ua holo keia wahi kuikamahine. Ina paha i ike mai ka u'i Flavia eia il»ko o keia ululaau kahi i hele ho%a al o kana lei aloha, e huli ana hoi i ke ;%i e hiki aku ai i kona mama aloha. me nei uadofe>pupule mai oia a hlki i ka loaa ana iaia o keia lei makamae. Ina i ike kona kupunawahine. . ka hele mai e kii i laau nona, ka men i ae ai o keia wahi lei aloha e hele mai ,me keia koa puuwai menemene ole. m? nei ua ala k»»ke ae oia mai kona wahi moe ae a hele mai e huli i keia moo* puna aloha ana. Ina i ike ka Moi Rudolf eia iloko o keia ululaau kahi i lieh hoaa ai o ka hooilima Moi o Ruritania, me nei ua haalele oia i kona hanohan» nui a hele maUhk» o kela ulu laau < huli ai I kana lif aloha. j Pela ka hele ana o keia wahi kaikamahlne a aneane i ka hora umikumanm lua o kela la. ua pololi loa oia, aole i loaa iaia kekahi mea ai. aole no hoi oiu i maa i ka noho wale me ka ai ole Ua noho iho la oia maluna o kekahi , laau. "Mama! Mamh! I want to eat Mama! Mama" wahi ana i uwe ae a , me ka leo nul. , He nui Nia holoholona ahiu o loko < keia uliilaau a he wahi hele mau in , hoi e na haole uhai' holoholona. Aia Iloko o keia ululaau I keia manawa a keia wahi kaikamahine i uwe ae ai m< ! ka leo nui. kekahl kanaka ē uhal holoholona ana. He kanakoiu paha ka nul 0 kona mau inakahiki a he wahine mal kai kana i haalele aku i ka ho:i\e, U»i loihi ko laua noho mar? ana ake ool' 1 loaa keiki. I kona lohe ana mai i kola leo uwe, ua puiwa loa ia oia. Pehea In i hiki mal ai kela keiki i loko o keia ululaau? Ua inanao ae la oia he ohana okoa kei hele mai iloko o.ka ululaau e , kali ai a pau ka uhai holoholona ana ka makuakane. a nolaila ua hoohol» iho la oia iloko ona e hele mai i ka wahi 0 kela leo ana i lohe mai ai. I kona kokoke ana mai ua lohe hou aku la oia 1 ka leo i ka pane ana ae. "Mama. mama. I want to eat." Aole i llke ka ikaika o keia leo me ka let). mua aka ua kokoke loa aku la keia kanaka uhai \holoholona iaia a ua lohe pono aku la V>ia 1 ka wahi ipuka mai ai o keia leo. Me ka awiwi nui ua holo koke aku ia oia no keia wahi. I kona hiki ana mai ua puiwa loa ola i ka ike ana mai I kekahi kaikamahine u'i e noho ana iluna o kekahi pauku laau e uwe ana. Aole i Ike aku keia kaikamahine uuk'ā iaia oiai ua lilo loa oia i ka uwe. j "Where. is your mama? (Aia i hea j kou mama)," wahi a keia kanaka uhal holohOlona I pane aku ai. ī koke ae la keia wahi kaikamahine a nana ae la oia I keia mea nona ka leo. I kona ike ana mai i keia kanaka. he mau helehelena malkai kona, ua ku koke ae la keia wahi lei aloha iluna a holo mai la me kona mau lima Hilii a apo ae la 1 ka uha o keia kanaka ana i ike mua ole ai aka elike me ke ano o kamalli ka pipili i ka mea i makemake ai pela ka pipili o keia wahi pua rose mohaia maikai l.keia malihini. Ua hoolei koke aku la keia kanaka i kana pu ilalo. hapai ae la i keia wahi lei aloha a nana pono Iho la hoi laia. "Where ia your mother dear? <Aia i hea kou makuahine e kuu lei?" ' "Mama is at home. (Ala no o mama I ka hale)." wahi a keia lel i pane aku ai. j "Aia ihea kou home?" j "Aia nia o." Ua pono kuhikuhi waie aku la no keia wahi lei iloko o ka ululaau oiai aole i maopopo laia ala la I h£a kona haie. | "Owai ka inoa o kou makuahhie?" ' wahi & ke kanaka uhal holoholona. "Mama." Aole i loaa iaia inoa o kona makuahine oiai o mama wale no kona makuahine iaia a hiki i keia manawa. "Owai ka» ino o kou makuakane?'" ? "Papa. A he kekahi o*u. Aioha wau ia iakou apau loa." ! "Aia i hea ko papa ame ko tutu?" j "Aia no i ka hale." Ua hiki ole i keia kanaka uhai hoioke ike i kana mau mea i makemake ai e ike. Ua opioplo |oa keia kaikamahine a ua mahpopo ole laia ka i'noa o kona mau makua oiai e like me |ka maa mau i na keiki a na haole, o mama, papa> Grand-ma. oia wa!e iho |ia no ka inoa e kahea ai a hiki wale no i kA nul ana o na keiki. Ua a'o ia Ikeia wahi kaikamahine peia a nolaila Iholo tmua i kuahiwi no kekahl pule 'ko laua auwana heie ana 1 ke kuahiwi fa hiki wale no i ko laua hiki anai ketkahi wahl eii ianahu ame ke gula. Ua ikuai koke kona makuakane i kekahi o [keia mau.lua eii «rula a hoomaka e kukuiu i wahi hale no Ja.ua «nai ioko mai o na laau.

:ua hiki oie ke ike. O iea mea i ki»e oia nokona hiki ana. mai iH>ko o ket& utu|laau. 'Pehea oe i hiki mai &i iioko nei?" "Hel«! mal wau e huli I kauka tio tutu Ua komq koke mai la ka. m&nao iloko ' «. keia kanaka uhai hoiohoiona he kelki keia ua naiowale kona alahele a ua hu | hewa a hlkl l ke komo ana iloko o ka [ululaau. Ua lohe mai oia ika uvre | ' o keia wahi lel aloha no ka pololi noiaila o ka hana pono wale no iaia o ka' hoopau i kona manao uhai holoholona i a hoihoi aku i keia wahi kaiJkmahine i' | home. Ua hapai koke ae 1& o\% i, ikeia wahi kalkamahine a kau ma kona ! kua. a hoihol aku la iaia i kona homr.' j "E hele ana kaua i hea?" wahi a kei* ! wahi kaikamahine I ninau iho ai. ! "E hoi ana kaua I ka hale." Ua ma- ? nao ae la keia wahi kaikamahine e: ; hoihoi ia ana oia i kona hale. oiai o ka hale hookahi wale no ia ana i ike no- j laiia ua nui loa ae la kona hauoli. Ua> ; nui loa kona poioli aka i kona lohe ana, : e hoi ana laua l ka hale ua nui loa kona | ; lealea. a poina ka pok>ll. Aole l loihi - ; loa ua hiki aku la laua I ka wahi e ku , mai ana ka lio o keia kanaka uhai ho- | loholona. Kau fte la laua maluna o ka - Ho a holo aku !a no ka hale. Hora e-j lima o ke ahiahi ua hikl aku la laua l j ka hale. Puiwa'ka wahine a keia ka- | naka i ka ike ana mai i ka ukana aj kana. kane e hoihoi aku nei. Ua ma-, j nao oia e hoi aku ana kana kane me j kekahi mau hoioholona kupono i ka ai, j aka, he bebe u'i loa kana e holhoi akn neL j "I hea i loaa mai nei ia oe kena kai- ] .kamahine a na wai kena kaikamahine au e lawe mai nei?" wahi a kana wa- . hine i ninau mai ai. Ua hoike aku la ikana kane ina mea apau ioa. Ua hoi- | ike aku la ola he wahi manu ioaa keia • iaia iloko o ka ululaau. 1 | Ua hanai koke ia kela wahi lei aioha j j a maona, a 1 ka maona ana ua haule j i aku la oia hiamoe, oiai ua luhi kona kij no opiopio loa i keia hele hoaa. ana iloko | 'o ka ululaau, a ua po ka la akahi no a; , komo ka ai. j j E walho ae kaua iaiā e kuu maka-] maka heluhelu iloko o ka lima o ko ka- j kou mau hoa f loha o keia mua aku, a e j nana ae hoi kaua ia Mlkela. Ua moe. naaupo oia i kona moe ana oiai ua hele j ola a i ka holo ana mai me kana | ukanawiakamae, a i ka hora eiwa o ke j ' kakahiaka oia a ala ae. (Aole i pau.)