Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 41, 4 October 1901 — Page 3

Page PDF (1.75 MB)

This text was transcribed by:  K14bakaup
This work is dedicated to:  Dr. Michael Chun

NUPEPA KUOKOA, OKATOBA 4, 1901

 

Ka Hui Alahao ame Aina o Oahu

Mahope aku o Ianuari 1, 1901

Manawa Holo

Wahi @ Hoo

LULU

Mai Honolulu aku

Waianae, kaa huikau na la apau koe ka Sabati.

Waialua, kaa ohua na a apau.

Waianae kaa ohua na la apau.

W@ o Ewa

 

            AM      PM      PM      PM

Honolulu         7:1@   3:10     5:30     5:10

Manana           8:0       3:43     5:30     5:50

Wili o Ewa      8:37     4:08     @        5:10

Waianae          9:@     4:48

Waialua                       2:00

 

WAHI HOOLULU.

Mai waho mai ai Honolulu.

 

Wili o Ewa ka ohua koe ke Sabati

Waialua ka ohua na la apau

na la apau @ huikau a @ koe @ Sabati

Waialua kaa na ohua la a pau

Wili o Ewa ka ohua

 

            AM     AM      AM     PM

Waialua           6:12     2:39

Waianae          7:12     10:00   3:55

Wili o Ewa      5:50     7:47     10:59   4:22     2:4@

Manana           6:15     8:07     11:3     1:10

Honolulu         6:50     8:40     5:25     1:45

G. P. DENISON,

Luna, F.C. SMITH

Luna Kuai Palapala Ho

-----

LYLE A. DICKEY

mai na mokupuni mai

E hookoia na hana pili kanawai apa kihi o alanui betela me moi. p@

-----

Metropolitan Meat Co

(Hui Kuai Pipi Metropolitan)

@ J. WALLER (wala) - Luna Nui

198 Alanui Moi.

Poe Kuai a Hoolako i na Moku me na Io pipi, hipa a pela'ku.

E loaa mau ana na Manu ame na @ mano i heohu'ihu'iia iloko o ka Hau.

makepono ke kuai i na i'o pipi maanei.

TELEPONA HELU @

-----

Ka Ayer Laau Kunu

            No ke anu, kunu, ma'i me ka fiva, puu eha, aau ame ka ma'i ai ake hoomaka hou. aole lua e loaa ai @ laau kunu a Ayer. O keia ka laau kunu kaulana loa i ikeia ka ho@loa o na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka lapaau ma kela ame keia wahi. e hooma@ ana ia i ka aai ana i ka pale lahilahi i pili aku ai ka ma'i, wawahi i ka male paakiki e kunukunu a e maneo ai ka puu, hoopau i ke kunu ana, a loaa hoi ka oluolu. Ma ke ano laau pale pilikia kokoke loa noloko o ka ohana o ka AYER LAAU KUNU ka helu ekahi. Aohe lua o kela laau no ka hoola ana i ke Kunu Ho, Kunu Kalea, Puu Eha ame na ma'i apau o ke Ake-mama i loohia mau ai ka poe opiopio. Aohe ohana i palekana, ke ole e loaa ia lakou.

KA AYER LAAU KUNU

OIA HOI

KA AYER CHERRY PECTORAL,

I hoomakaukauia e

DR. J. C. AYER & CO.

Lewell, M@, U.S.A.

E makaala loa no na laau hoohalikelike kumukuai @ ka inoa e @ oia ka AYER CHERRY PECTORAL. E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-hi a maloke nohoi o ke kino o keia ame keia omoia.

 

Ka pookela o na laau no ka malama ana, ka hooulu ana me ka hoonani ana i ka lauoho oia ka

Ayer Laau Hooulu Lauoho.

Aole e k@ ke poo, ola na ma'i puupuu, aole hoi h@ ka lauoho, @ hina mai, alaila, o @ e ho'iho'i hou ae a kona ano mua e hooulu lupalupa ae ia i ka lauoho ma na wahi apau, o keia Laau Hooulu Lauoho a Ayer ke pookela, a ua @ i punahele a i hoapili no na lede ame na keonimana.

Ayer's Hair Vigor

E homakakaukauia e

DR. J. C. AYER, Lewell, Mass., U.S.A.

@

Hollister Drug Co. Lt.

Na Agena ma ka P@ Hawaii.

-----

Rudolf Rasenedile

Ka U'i Nana iKaili ka Puuwai o ke Kaikamahine-alii

 

            I ka pau ana o kana himeni ana ua nui ka paipai o na kanaka a kahea mai ia lakou me ka leo nui e puka hou aku keia Miss Abota Alekanekelo e himeni hou. No ka ikaika loa o ko lakou makemake ua puka hou mai la oia a mele hou aku la. I ka pau ana ua makemake hou no na kanaka e hoomau aku no oia i ke mele ana. Ua hele mai lakou e lohe iaia a aole i kekahi mea okoa aku, nolaila ua ae lakou e haawi ia iaia ka manawa holookoa. Ua hiki ole ia Miss Alekanekelo ke hooko aku i ko lakou makemake oiai aia mahope mai ona kekahi mau mea maikai a ua makemake lakou e hoike mai i ko lakou nani.

            I ka pau ana o keia keaka ua hoi aku la oia i ka hale a i ka hemo ana o kona lole, komo mai la kona lole moepo, ua hele aku la oia ma ka moe o kana wahi kaikamahine e hiolani ana me kona nani ilike aku me na helehelena nani o kona makuahine, kukuli iho la oia ma ka aoao o ka moe a hoomaka aku la oia e uwe. Ua noonoo ae la oia i ka helehelena o ka mea ana i aloha ai e like me kana i ike hou aku ai ma ka Hale Keaka, ua noonoo ae la oia i kela Lede u'i e noho ana ma kona aoao, ka mea hoi i kii mai i kana kane a kaili aku mai iaia aku, ua noonoo ae la oia i kana bebe e hiolani ana me ka ike ole ae i keia mau hana i hanaia mai maluna o laua, ua noonoo ae la oia i ka manawa e nui ae ai kana wahi kaikamahine a ninau mai kona mau hoa'loha iaia. Aia i hea kou papa? Heaha ana la kana e pane aku ai. Ua noonoo ae la oia i kona makuakane aloha, ua noonoo ae la oia i kela po mua loa i hiki mai ai kela kanaka i haalele mai iaia ma ko laua home kuahiwi a hookipa maikai ia aku, ua noonoo ae la oia i ko laua noho ana ma ka hokele a hoi aku kana kane e ike i ka ma'i o kona makuahine, a e mare hoi i keia wahine u'i ana i ike aku nei. Ua poina iho la oia i kona wahi e kukuli ana, a me ka noonoo ole ae i ka hiamoe o kana wahi kaikamahine ua uwe ae la oia me ka leo nui, "Oh! my dalina, pehea la i hiki ai ia oe ke haalele mai ia'u me ka kaua lei aloha a hele aku oe me kena wahine?"

            Iloko  ka hiamoe nui o kana kaikamahine ua lohe ae la oia i kekahi leo uwe a kaakaa ae la kona maka me ka puiwa nui. I kona nana ana mai aia hoi kona makuahine e kukuli ana ma kae o kona moe e uwe ana me ka leo nui a e hiolo mai ana hoi kona mau waimaka. Ala malia ae la oia, pale ae la i kona kapa, a nee mai la ma kahi o kona makuahine e kulou ana. Apo ae la oia i ka a'i o kona makuahine a honi aku la i kona papalina i pulu i ka waimaka o ke aloha.

            "Heaha kela e kuu mama aloha, heaha keia e uwe nei i ke aumoe?"

            Hopu ae la o Virgie i ka a'i o kana lei aloha a honi iho la iaia, nana pono iho la oia i na maka e haka pono ae ana o na maka okoa no o kana kane aloha a pane mai la oia me ka leo nahenahe:

            "E uwe ae ana wau i ko papa lokoino, ko papa haalele mai ia kaua a hele aku me ka bebe okoa. Ua ike aku nei wau iaia i keia po, ua like loa oia me kona manawa i haalele mai ai ia kaua. Oh! my bebe, manao wau ina e hiki ia oe ke ike i kou papa e loha no oe iaia. He u'i a he hala ole kona ano ke nana aku, aka, ua hana ane oia i kekahi hana ino loa."

            "Alaila ua ike aku nei oe ia papa? Oh, hauoli maoli wau ke hiki ia'u ke ike iaia. E lohe mau ana wau ia oe e kuu mama e olelo mau ana nona a ua makemake loa wau e ike iaia. E hele kaua e ike iaia i keia manawa ma ka hale keaka."

            "Ah, ua pau kekeaka e kuu dear. ua hoi aku oia i keia manawa ma kona home nani, ka home hoi ana i olelo mai ai e lawe mai ana oia ia kaua. Ua hoi aku nei oia e ike i kana bebe hou, aole ona makemake ia kaua."

            "E hele hou mai ana no oia i ke keaka o ka po o ka la apopo, e mama?"       

            Aole i maopopo ia'u. Henui na wahi e hele ai. Malia o hele aku lakou i kekahi ahaaina nui, kekahi hulahula nui paha a i ole ma kekahi wahi okoa aku paha, aole hiki ia'u ke hoike aku ia oe."

            "Ina oe e ike hou iaia iloko o ka hale keaka i ka po o ka la apopo e kii mai oe ia'u. Ua makemake loa wau e ike iaia, a mano wau ina oia e ike mai ana ia'u e aloha mai ana oia ia kana."

            Pela ka laua nei kamailio ana no na mea e pili ana i ko laua makua, a hiki i ka makahiamoe loa ana o kahi kaikamahine a holuolu laua no ia po.

            E huli ae hoi kaua e kuu makamaka heluhelu a nana i ka hana a ka Haku Opio i kona hoi ana aku i keia po. I ko laua haalele ana aku i kela hale keaka a hoi mai ua piha loa ia oia i ka noonoo no kana mau mea i ike ai, a no kela helehelena u'i hoi ana i manao ai ua ike mua no oia. O kana mea nui loa keia e noonoo ana, o ka wahi ana i ike mua loa ai i keia helehelena. Ke kamailio mai nei ka Lede Rusawela iaia, aka aohe oia nei hoihoi aku i ke kamaailio.

            "A-ha, ke ike nei wau ua lilo oe i ke kaikamahine o Amerika. I ka leo nanai no o ua kaikamahine nei pouli kou noonoo," wahi a ka Lede Rusawela me ka minoaka ana mai.

            "Aole ia ka'u e noonoo nei, aka, me he mea ala ua ike mua wau i kona helehelena i kekahi manawa i hala aku nei, a oia ka'u e noonoo nei i ka manawa ame ka wahi a'u i ike mua ai i kona helehelena. Me he mea ala ma kekahi wahi o Amerika, aka aole hiki loa ia'u ke hoomaopopo."

            "E hele hou aku paha e ninau iaia. Hele aku oe a noi aku i kona oluol e hoike mai ia oe i kou wahi i ike mua ai iaia," wahi a ka Lede Rusawela i pane mai ai me ka mino aka pu ana mai.

            Aole i pane aku ka Haku Opio aka ua mino aka wale aku la no oia. Mahope o ko laua nanea ana i keia po no kekahi manawa ua hoi aku la ka Haku Opio no kona hale a maluna o kona uluna o ka mea nui iloko o kona noonoo o keia helehelena nani ana i ike ai i keia po. Me he mea ala e kono ia mai ana oia e kekahi mea e huli aku i keia Lede hana keaka kaulana a noi aku iaia e alha mai iaia. Ua lilo kona naau a pau i keia kaikamahine u'i ana i ike aku ai. Ua hoohiki oia aole loa oia e mare hou ana i ka wahine, aka, ua hiki loa iaia ke hoole ae i ka mana oia hoohiki ina e ae mai ana keia wahine e lilo i hoa nona no ka wa mau loa. Ua hoao aku la oia e hiamoe aka aole hiki iaia, ua ala ae la oia a holoholo iho la ma o a maanei o kona hale nani. Ua lohe mai la kona kaikuahine i kona holoholo a puka mai la oia e ninau heaha la keia e holoholo nei i ke aumoe ma o a maanei.

            "Aole hiki ia'u ke hiamoe i keia po, a oia ka'u e holoholo ae nei a hiki i ka luhi ana i hiki ia'u ke hiamoe," wahi a ka Haku Opio.

            "Heaha keia? Ua aloha paha oe i kekahi mea? E hoike mai i kou kaikuahine a e huli aku no oia a loaa kau mea i makemake ai."

            "Ah, ua hiki ole ia'u ke hoike aku ia oe. Ke mahalo aku nei wau i kou mau nmanao kokua e kuu kaikuahine aloha, aka ua hiki ole ia kaua. Ina i papakolu ia iho ko'u waiwai, a ina owau ke kanaka u'i loa ma keia ao ke manao nei wau aole no e hiki ana ia'u ke hopu aku i ka lihilihi o kona lole."

            Ua ike mai la ke Lede Linetona i ka ehaeha o kona kaikunana aka ua hiki ole iaia ke kokua mai. Ua hoomau no oia i ke kamailio ana, aka ua noi mai la ka Haku Opio e waiho aku iaia. Ua makemake oia e mehameha kona wahi no keia po, ua makemake oia e nana aku i na Hoku o ka lani a noi aku la lakou e kokua mai i ke noi ana aku i keia lede maikai i hoa nona no ka wa mau loa.

            I ka hiki ana mai o na hora o ke kakahiaka ua kau ae la oia maluna o kona lio a hoomaka aku la e hele holoholo. O ka wahi mua loa ana i holo ai oia no mawaho mai o keia Hokele nani a keia lede e hiolani ana. I kona maalo ana ae ua lohe aku la oia i ka hamumu mai o na leo o na kanaka. Hoomau aku la no oia i ka nana ana a ike aku la oia i keia lede u'i lua ola, ka mea hoi nana i kaili ae kona hiamoe i ka puka ana mai me kekahi wahi bebe uuku. Ua lohe aku la oia i ka ninau ana ae o keia wahi kaikamahine, "Aia i hea o papa?" I kona lohe ana i keia huaolelo ua like me kekahi poka pu i ki ia mai iaia. Ua mano oia aole i mare ia keia lede, ua manao oia e noi aku iaia e lilo mai i wahine nana, aka, ua lohe aku la oia i keia kaikamahine i ka ninau ana ae, "Aia i hea o papa, e mama?" Ua hoohuli koke ae la oia i ka ihu o kona lio a hoi aku la no ka hale me ka naau kaumaha.

            E waiho iki ae kaua iaia e hoi ana me kona naau kaumaha, a e nana iki ae kaua ia Virgie me kana kaikamahine. Ua hoike mua aku nei makou ia oe e ka mea heluhelu i ka hoi ana mai o Virgie i keia po a me ka laua mau olelo e pili ana no kana kane ame ka makuakane hoi o kana lei aloha. I keia kakahiaka, i ko laua ala ana mai a holoholo mawaho o ka mea mua loa i loaa i ka ike o ka maka o Virgie, oia no ka Haku Opio maluna o kona lio. Ua huli koke iho la oia i kana kaikamahine a pane iho la:

            "Aia o papa, e nana." I keia manawa i ninau ae ai kana kaikamahine i kela ninau a ka Haku Opio i lohe aku ai, "Aia i hea o papa?" Ina i maopopo ka Haku Opio oia no keia papa e ninau ia nei, me nei ua lele koke iho oia mai luna mai o kona lio a holo aku e puili i kana mau mea aloha, ina i maopopo iaia o ka leo i pae ae aole ia he leo o koa aku aka o ka leo no o kanakaikamahine me kana wahine aloha, me nei ua lilo ae oia i kanaka hauoli, aka, aohe pela. Ke manao aku nei hoi kana wahine ua mare ia oia i ka mea okoa, a ke manao mai nei hoi kana kane he lede oka loa keia i mare ia i kekahi mea okoa aku. Na keia mea i hookaumaha ia laua no kekahi mau makahiki loihi.

            O kekahi kumu i ike ole mai ai ka Haku Opio i kana Virgie oia no kona nui i keia manawa, ame ka oi ino loa ae o kona u'i mamua o kona manawa e noho ana me kana kane. E like me ka nee ana aku o ka manawa, a elike me ka nui o na wahi ana e kaahele ai, pela ka oi papalua ae o kona nani ame ka ulu ana o kona kino. I ka ike ana ai o ka Haku Opio iaia ma kona home kuahiwi, he opuu pua Rose oia akahi no a hoomaka ae e mohala, i keia manawa ua mohala pono ae la ka nani o ua pua nei, a ma kahi o ke kaikamahine kuahiwi ua ike ia aku la kekahi Lede Hanakeaka Kaulana, he mea na na Kaukau alii o Enelani e hoohia nui ai.

            No Virgie hoi ua ike aku la no oia i kana kane, aka ua lohe mai oia a ua kakau leka ia mai hoi e kona kaikuahine lokoino, ua haalele mai oia iaia a ua mare aku i kekahi mea okoa aku. I kona ike ana hoi i kana kane me ka Lede Rusawela i kela po iloko o ka Hale keaka ua lilo ia i mea e hooia loa mai ana i ka pololei o keia mau olelo. Mamuli o keia like ole o ko laua mau noonoo, ua kaawale laua, a ua loaa hoi ka mea nana e hoehaeha mai ana i ko laua noonoo no kekahi mau makahiki.

            Ua hoi aku la ka Haku Opio me keia leo ana i lohe ai e wawa mau ana ma kona pepeiao. "Aia i hea o papa, e mama." Ua manao hoi oia e loaa ana iaia keia lede, eia ka hoi ua lilo mua i ka mea okoa aku. Ua manao hoi oia e loaa ana iaia ka hauoli eia ka aole pela. Ua hooholo iho la oia iloko iho ona, aole loa oia e hele hou ana e ike i keia keaka a aole loa hoi oia e ae e ike hou i na helehelena u'i o keia lede. O ka hana maika'i loa iaia e hana ai o ka hookaawale loa ana mai keia wahi aku a hiki i ka hele ana aku o keia hui keaka mai keia wahi aku. Ina no oia e noho ana e koi mai ana ka Lede Rusawela iaia e hele hou no laua i ke keaka a e hiki ole ana iaia ke hoole aku i kana mau koi ana. O ka pono loa o kona hookaawale aku iaia. I hea ana oia e hele ai? O keia ka mea nui loa ma kona noonoo ana. Ua noonoo iho la oia no kekahi manawa loihi a hooholo iho la oia o Palani ka aina maikai loa ana e hele ai. He nui na Pelekane hanohano e hele ana no Palani i ka uhai holoholona a e loaa ana kona mau hoa hele.

            Mahope o kona aina kakahiaka ua hele aku la oia no ka hale o ka Lede Rusawela e hoike aku iaia i keia mea hou. I kona hoike ana aku ua koi ikaika loa mai la ka lede Rusawela iaia aole e hele a hiki i ka pau ana o ke keaka ana a keia hui keaka kaulana o Amerika, oiai ua makemake oia e loaa kona hoa e hele mau ai e ike i keia keaka poo no ka hookui ana mao a maanei o kona lumi oiai keia mau kaa e iho ana i keia pali. E kahe ana ke koko mao a maanei o kona poo a e kahea ana hoi oia me ka leo nui e hele mai kekahi mea e kokua.

            Ua waiho koke iho la o Virgie i kana kaikamahine a holo aku la iloko o keia kaa e kokua i kela wahine. Ua hoao aku la oia e wehe i ka puka o kona lumi aka, aole hiki iaia. Holo aku la oia a hui me kekahi mau kanaka i pakele mai keia make mai a noi aku la lakou e hele mai e kokua i keia lede oiai aole oia i make a ke kahea nei oia me ka leo nui no kekahi mea e hele aku e kokua. Ua holo koke mai la kekahi o keia mau kanaka me Virgie a me ka hana nui ua hemo ae la kona puka. Me ka eleu nui ua komo aku la o Virgie iloko o keia lumi a kokua mai la i keia lede i ka puka ana mai i waho. I ko laua hele ana aku i lalo ua holoi ae la oia i kona koko e kahe ana, hoomoe aku la iaia i lalo, me ke kauoha pu ana aku i kana kaikamahine e malama loa i keia lede a hiki i kona hoi ana mai. Ua waiho aku la oia ia laua e moe ana a hoomaka aku la e hele e huli no ka laua wahine malama keiki. Ua hoi e no keia wahine e moe i ke amai ia Virgie liilii mai ka wanaao mai ma ia Virgie liilii ma ka wanaao mai ahiki i na hora o ke ahiahi. Ua huli aku la oia iloko o ko lakou kaa a i kona hiki ana aku mawaho o ko lakou lumi aia hoi ua ike aku la oia i kana wahine malama keiki e waiho mai ana ua haki kona lima, a ua hiki ole iaia ke ku ae iluna. Kahea iho la oia me ka leo nui a nana ae la kona mau maka a ike i kona haku wahine e kulou iho ana maluna ona. Ua hiki ole iaia ke pane ae a hoomaka aku la o Virgie e huki iaia mai keia wahi aku a hiki i ka puka. Me ka hooikaika ua hapai ae la oia iaia a haule i lalo a hooikaika loa aku la a waiho ma ka aoao o keia wahine ana i hoopakele ai.

            Loaa aku la iaia kana kaikamahine e malama ana no i keia lede, ua like hoi kona makaala iaia e like me kona aloha i kona makuahine. Waiho aku la no o Virgie ia lakou mahope o ka hooponopono ana i ka eha o kana wahine hane, a hoomaka aku la e huli i kekahi o kona mau hoa keaka. Ua ike aku la oia i kekahi o lakou e moe mai ana a i kona hoao ana e hoola ae la lakou ua ike aku la oia ua make loa. Pela ko ia nei hele ana a hiki i na hora o ka wanaao. He ekolu wale no lede mawaho ae o@ lede a Virgie i hookele ai i pakele mai keia pilikia mai, ame eono kane. Ua hui ae la lakou ma ka wahi hookahi a kali aku la o ka hiki mai o ke kaa o ke kakahiaka. Ua kau ia kekahi mau hoailona e hoike aku ana i ka pilikia o ke alahao a hoi mai la lakou nei e malama i na mea eha.

            I ka nana pono ana iho o Virgie i keia lede ana i hoopakele ai, keia lede leo nui i ke kahea e hele aku e kokua iaia, ua ike iho la oia aole keia he mea okoa aka o ka lede no keia ana i ike ai me keia wahine a kana kane iloko o ka hale keaka.

            Hoomanao ae la ia i na hana ino a keia wahine i hana ai iaia, hoomanao ae la oia i ka hoao ana o kela lede e hookaawale i kana kane mai iaia mai, hoomanao ae la oia i kana mau leka hoonaukiuki a lilo ia i mea nona e hoowahawaha ai i keia lede, aka, hoomanao ae la oia he kaikamahine oia ua a'o maikai ia he mea pono no iaia e hana aku i ka hana maikai a e hoihoi aku i na hana maikai no ke ino i hana ia mai. Ua hele aku la oia ma kona wahi e moe ana a mahope o ka hooponopono ana iaia, ua ninau aku la o Virgie i kona inoa.

            "O Lede Linetona wau, ke kaikuahine o kekahi Haku Alii waiwai loa ma Enelani. He wahine hanohano wau ma ko'u aina, a me keia aina hoi mai make wau. Heaha no la ka'u i hele mai nei? Ea, pehea wau? Manao oe e ola ana no wau mai kela pilikia mai?"

            "Ae, e ka Lede Linetona. Ua maopopo loa iaʻu e loaa ana no ia oe ka oluolu mai kena pilikia mai ou, aka e linalina ana nae paha ia wahi."

            "Alaila e mau ana no keia maka ma keia wahi? Auwe no ka hoi ka inoino o koʻu nanaina mai i kela pilikia e! Aohe kauka ma keia wahi? Ua makemake wau i kekahi kauka e hele koke mai e nana i koʻu pilikia. E kauoha koke aku oe i kauka, a mai nana i ka nui o ka lilo oiai he mea ole ke kala iaʻu."

            "Aohe kauka ma keia wahi, aka ke manao nei wau e hiki mai ana ke kauka maluna o ke kaa ahi o keia kakahiaka." Ia laua nei no e kmaailio ana ua lohe ia aku la ke oeoe o ke kaa o ke kakahiaka e holo mai ana. Ua haalele koke mai la ka kakou Virgie i keia Lede e moe ana iloko o na ehaeha a holo aku la e hui me na ohua o ke kaa e hiki mai ana. I ka ike ana mai o ka wiliki o kekahi kaa ahi i na hoailona e hoopaa i ka holo o kona kaa ua ku koke ke kaa a hele mai la lakou e nana i ke kumu o ka pilikia. Ua puiwa loa lakou i ka ike ana mai i keia mau kaa e waiho mokaki aku ana i lalo o keia pali kiekie. Ua holo mai la na kanaka e nana a ike ia aku la ke kino make o na kanaka e waiho mokaki mai ana. Kekahi o lakou ua hoao e lel mai ke kaa mai oiai e iho ana ilalo o kela pali a ua weluwelu liilii. Ua puiwa nohoi lakou i ka ike ana mai ia Virgie aole oia i loaa i kekahi haawina o ka ehaeha, oia mau maiki no o kona kino nani.

            "He kauka no ko luna o kena mau kaa?" wahi a Virgie i ninau aku ai.

            Ua huli koke ia aku la a loaa aku la he kauka. Ua puka mai la ke kauka a hui me Virgie. Hoike aku la o Virgie, aia he elua lede e waiho ala ma lalo o keia pali iloko o ka ehaeha. Hookahi ua haki ka lima a hookahi i eha ma ke poo. Ua iho like aku la laua e ike i keia mau lede iloko o ka pilikia. I ko laua hiki ana aku a ike mai ia ua Lene Linetona nei i ke kauka, o kana mea mua loa i ninau mai ai.

            Ea, pehea la wau, e ola ana no wau ia oe?"

(Aole i pau)

-----

            I ka poe kuli: -- Ua haawia ae kekahi lede waiwai i hooia ia mai kona kuli ame ka halululu iloko o ke poo mamuli o ka pahu hoolohe hanalima a Dr. Nicholson he $23,000 i kana kula kokua kuli i hiki ai ke loaa keia pomaikai i na poe kuli me ka lilo ola. E kakau mai, THE NICHOLSON INSTITUE, 789, Eigth Avenue, New York 1564

1 Makahiki mai Iulai 1.

-----

Leone Noela.

Ke kaikamahine a ke Kanaka Mahiai.

--

            Aohe ia he mea oluolu o ka hai ana aku i ke ano o ke kahua o kekahi hale hanohano i eli ia a hohonu iloko o ka lepo; a i ka hai ana aku i ke ano o kekahi kumu laau nani i ulu ae me kona hiehie e kua ia aku ana ia a hiki i kona haule ana ilalao; i ke ano o ke kahe mau ana o ka wai a hiki i ka lilo ana o kekahi pohaku; i ke ano o ka launa pu ana me na poe naau haumia he mea ia e lawe aku ai i ka opuu o ka na@u maikai mai ka poe maemae aku; i ke ano hoomau i ka anai ana me ko ka honua nei he mea ia e lawe aku ai i ka naau maemae a hala ole o ka wa opiopio ma kahi e. Aole loa ia he mea oluolu i ka hai ana aku i ka mea oiaio ole, a i ole ia ka hoomaiau a pela hoi me ka hewa. Aole ia he mea oluolu o ke kakau liilii mai iaʻa neʻi nei, iniha aku ana ma na iniha elike me ke ano o ka Haku Sanadoa i koi ikaika ia mai ai i hoohuli ia ai kona manao, a hiki i ka lanakila ana oia mau mea maluna ona.

            Ka moolelo o kekahi kanaka maalea he mea ia e hoala mau mai ai i ka inaina i na wa a pau e hoomanao e ae ai ka moolelo o kekahi kanaka ikaika ole a hohe wale he mea hoowahawaha loa ia ia. Eia nae kekahi o na kanaka ikaika loa oia hoi o Kamekona ua haulehia oia maluna o ka malimali a kekahi wahine a lilo kona ikaika i mea ole. Aole nohoi i oi ae ko ka Haku Sanakoa ikaika i ko Kamekona aole hoi i oi ae kona naauao i ko Solomona, eia nae ua paa mai la oia iloko o na lima o kekahi wahine akamai loa a aole no ia he mea e haohao ae ai.

            He keonimana koa oia, he lokomaikai a he wiwo ole, he piha lealea ame ka oluolu; aole e hiki iaia ke hoomanawanui no ia mea he kaumaha aole nohoi he hiki iaia ke auamo i ka manao kaumaha o kekahi poe e ae; aohe mau hana weliweli ma onaʻia, he kanaka puuwai oluolu oia, a he akahai ma ka noonoo ana; he noeau oia a he piha naauao, aka u alike oia me ka pilali nalo meli (wax) iloko o na lima o kekahi wahine akamai e like me ka Lede Lanasawela.

            He kanaka manao hoohuoi ole oia, he manaoio ma ka hapanui o kekahi mau mea ame ka hapanui o kekahi poe; a aole loa ona (Haku Sanadoa) hooholohewa i kona manao no ka haawi ana aku i ka mahalo no na mea ino.

            Aole loa oia i manao e mamua no ka haalele ana ia Leone i ka manawa ana i haalele iho ai ia Enelani mamua o kona @ ana aku i ke kalaunu o Tureke. O kona manao hoopono a ku maoli no i ka hoopono oia kela, e huli hoi mai ana oia i o Leneʻla a e mare iaia i ka hora mua loa e hiki ai hoi i kekahi mare ke mare ia i kulike me ke kanawai.

            Mai akaaka paha oia no ka hoohenehene ana aku i kekahi mea ina i hoole ia mai oia e pili ana no ka mea ana i manao ai.

            O kona aloha ia manawa o kona ola ia, a aohe ana mea e ae ma kona aoao.

            Me ka malie, ka ulolohi aka me ka oiaio nae, he mau mea e ae no kekahi nana i kaohi i ko ka Haku Sanadoa noonoo. Ua olelo mai kekahi mea kakau kaulana penei: "O ke aloha oia ke ola o kekahi kanaka." Oia iho la ka mea i like ole ai ko Leone ola ia; i ka Haku Sanadoa hoi he mea kapae wale ia ae no laa i keia manawa ua maalo iki e la ia mea, a he mau manao hou ka me e waiho hamama mai nei imua ona. Ua manao oia e hoomau no i kona kupaa ma ka manaoio iaia a e mare hoi me ia; aohe mea nana e hoonaueue i keia manao paa ona; aka ua hooki oia i kona manao ana aohe no ia he mea nui o ka hooko koke ana aku ia hana; aohe ia he hana pono nana o ka haalele ana aku i ka huakai hele lealea a e hoi wikiwiki hoi i kona home no ka wa e hiki mai ai o kona lahanau; o kekahi paha ia o na hana lapuwale loa; he mea hiki wale no ia ke nana ia aku i na wa a pau o ia makahiki. Oiai mahope o kona mare ana e nalowale ana kona makuahine mai iaia aku a pela hoi me ka lede Mariana; e hoohauoli ana oia iaia iho me ko lakou poai elike me ka loihi e hiki ai iaia ke hana ; ua pono o Leone, he home hiehie kona , he panai hoi no ko ka Haku Sanadoa aloha ame kona manao kupaa, me ka maopopo lea iaia o kana wahine ana no ia - he mau pule pokole a i ole ia he mau mahina pokole paha e lilo ana ia he mau mea liilii ane e iaia.

            Aole i manao ka Haku Sanadora ua hana oia i kekahi hana poino ano nui mamuli o kona hele ana i Sepania. Ua hiki i kekahi mea ke kapa aku ia hana, he uha'i olelo hoohiki; aka ka hapanui o na olelo hohiki a pau i hanaia, he olelo ku i ka a wale no ia a e malama ia nohoi lakou ina ia he mea hiki; a o keia hoi aohe paha ia i hiki; mai lilo loa oia i kanaka naaupo - wahi a ka Haku Sanadoa i olelo iho ai iaia - ina ia i hana i kekahi hana ino loa mamuli o kona hoole ana aku no ka hele ana me kona makuahina i Sepania. Ina ua hoonui loa ia aku ka ukiuki ame ka uluhua o kona makuahine iaia.

            Ua hoao oia e noonoo iloko o kona naau nona iho he hana pono kana i hana ai; a ua hoopau oia ia noonoo ana ona mamuli o kona manaoio ana ia mea.

            Ua ano pihoihoi loa oia heaha ana ia ka Leone mea e olelo mai ai - a o ka manao o kana leta ua lilo ia i mea hoopahaohao loa i ka Haku Sanadoa. Ua loihi ko Leone noonoo ana mamua o kona pane ana i ka Haku Sanadoa leta, o na manao hoahewa aku aole ia he mea e kokua mai ana mahope - aole loa ia mau mea me na kane; ina aohe ona manao nui no ka malama ana i kana olelo hoohiki aohe au olelo ikaika a huhu a Leone e hiki ai ke hana aku iaia no kona malama ana ia mea. Aole loa oia i ohumu iki aole nohoi i hoopuka aku i kekahi olelo hoahewa; aole loa oia i hai aku maloko o kana leta i @ nui o ka ehaeha ame ke kaumaha i loaa iaia; aole nohoi i olelo pu aku i kona kiai ana mai ke kakahiaka nui o ka la kanakolu o Iune a hiki i ke aumoe ana ame ka hopena i loaa iaia mamuli o kona hooko ana i ka olelo kauoha a ke aloha; aole loa nohoi oia i kauoha a ke aloha; aole loa nohoi oia i hai iki aku i ka lohi o ka loaa ana mai