Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 21, 22 November 1901 — HILAHILA OLE. [ARTICLE]

HILAHILA OLE.

I k>» k«>ho ana o ka lahui ina ?onit.>:i .ime ii.-i Lunamakaainana o ke kau ahaolelo i hala, ua kau nul_>&u'ko lak'>u r.-sau maka maīuna o lakou. me ka manao o hana mai ana lakau ina kanawai 0 poniaikai ai ka lehulehu- Oiai ua lilo ka hapanui o na Hale elua ina Home Mula ua kau iho ko kuikoi o na hana mnluna o lakou. a o lakou nohoi ka ka lahui i nianao nui aku ai. MaI mua o ka noho ana o ka ahaolelo, ua hoike mai iakou i kekahi mau kanawai ana nui i kulike 'me ka manao o ka lehulehu. no ka pono o ka poe nana !akou i hoohanohano aku. Aka, e ka lahui heaha ka lakou i hana ai? Haalele ia iho na hila kanawai ano nui a ka lahui l iini nui ai, haalele la iho ka biia kalana a iakou i haanui mai ai. haaiele ia iho ka bila hoaie dala o ke aupunl l hikl ai na hana ano nui no ka pono o ka lehulehu, a hoolilo wale ia ka manawa ma na hoopaapaa waiwai ole. I ka pau ana o ka manawa he uuku loa na wahi mea i hana ia a oia mau walii bila, aole o na bila ano nui. A i hea iho la ka hoi ka manawa i pau ai? Ma na bila kaa hapaumi, ka bila e piU ana l ka Waiona, ma na bila "Pomaikai" oia ano. Heaha auanei ka pomaikai ina e hana ana ! ka makemake o ka lahui? Oia iho la ke ano o ka hana a keia poe Home Rula, a ua ike lakou i ko lakou hewa, ke noi mai nei e hoopoina ia ka lakou mau hana hewa o ka wa l hala a e hoomau aku no ka lehulehu me lakou. He hiki no paha pela, ina nae ua maopopo ia kakou e hana mai ana lakou i ka mea maikai, aka, ma ka nana aku o ko lakou pomaikai ka lakou e nana nei, a o ko ka lehulehu, ua waiho ia l kiona. I ka pau ana o ko lakou manawa, ua haawi hou aku ke Kiaaina i manawa no lakou e noonoo hou al i ka lakou mau hana, aka ua hoolei wale ia no ia mau la waiwai. Iloko 0 ka nul o ka manawa i loaa la lakou ua waiho ia j na hana apau e pono ai ka lehulehu a| ma na hoopaapaa ame na hana walwai l ole ko lakou hooikaika. Iloko o keiai mau kau elua ua hiki aku ka hooliio { o ka lehulehu no ka lakou mau hana "walwai ole" i ka 109,666, aneane 1100,000 i hoolel wale ia no ko lakou mau pakeke, no ka pnkeke o ko lakou pohal, a aohe uku panai i loaa wal l ka lehulehu no keia mau dala. I ke kau kuikawa. he hapuku maoli no ke ano o ka lakou mau hana. a ua ku aku kakou a nana l ka lakou mau hana uhatiha ina kala a kakou i haawi aku ai no ka pono 0 ka lehulehu. Hala ae nel ia manawa. I ka nee ana , mai nel o ke aupunl ua ike ia ka hema-. ' hema o ke aupuni oiai aole i hooholo |ta ka bila hoaie ame na biia kanawai |e !oaa ai ka pono o ka lehulehu, ua waiho ia i kumu e loaa hou aku al ke kau Kuikawa, a loaa hou ia manawa a lakou e hapuku hou al i ke kala a ka lehulehu. I ko lakou ike ana l ke kahea o!e o ke Klaalna i kau Kuikawa elike me ka lakou i makemake ai ua hoomaka mai nel e nuku i ke Kiaaina, a hoolaha mau e kahea ia i kau Kul-I kawa. Aka, ua maopopo l ka lehulehu ame ke Kiaaina ina e kahea ia ana i kau Kulkawa e hoolilo wale ia ana ia» mau tausani kala no na hana walwai ole, a aoie no e hana ia ana na kana-. wal e pomaikal ai ka lehulehu. No ke-1 ia kumu. ua huli aku ke Kiaaina ame na Luna Aupunl e hookele nei i keia. Teritorl i wahi e loaa mai ai na dala| no ka hana ana l na hana e pomaikai ai ka lehulehu me ka nui ole o ka iilo 1 keia poe hapuku 1 ke kaia 'a ka iohulehu me ka hana oie i ka hana e pomaika! ai ka iehuiehu. I ka ike ana mai nel o na Home Kula e loaa ana no na da)a e hooholomua ia ai na hana no ka pono o ka lehulehu me ko lakou kahea ole ta»aku e "Ohi kala" no na pakeke o iakou. ua hoka loa, a ia inanawa 1 pii mai ai ka inaina ia Kiaaina Dole. a makemake koke e hoopau ta a pela wale aku. He hana hilahlla ole ke!a a na alakai o na Home Huia, a be mea hoi e olelo mai ana ia kakou ka lahui. ina ua makemake kakou e imi la ko kakou pono, aohe keia o ke ano o na Alakai e pomaikai ai kakou olai he puni daia, he hoopau maaawa, he hhpo, he hllahiia ole, he nana ole I ko kakou pono. Ke hoowellweU aku ne! iakou Ina kanaka vaiwai l ae e haavt mai I ka lakou mau data 00 ka pono o ka iehu-

t lehu» ke olelo aka m:i r riaax p«?no no [ ka m-a e kue nul ana lik<KS i sta uku ' hou U aka o keia. rnn.u da»a i k-eia. kaa Ahaolelo ae. Kia h:>u n> k<?ta haaa hl'ahUa o!e. Ko k® ko <-Jf aaa o ko lakou nianao hapuku wale f ka waiwal <» ka !eh«!eh«, ke hoao Rrs lakou e hc*>- ; weiīweU ina kokua no k t kakou p<»n ?, ' ala »o a ae ia lakou e uiiauha wale i 'na 4aia a ka lehulehn aialla maikai o , IX'!e. maikal na poe ap&u. | O k«»ia tho 5a ka manao nai o kekahi cm*?|o fcooholo i hoouna ia aku nei e la- ; kou i WasSnetona, e kue ana ia I>jI« \no ka ike oie Ina kanawai. ame ka | irn! ana ina da!a mawaho ae o ka mea i ae ia e ke kanawai no ka pono o ka j !ehu!<»hu. aka o ka. manao maoil nae, Ino ke ko ole o ko lakou makemake i |kau Kuikawa e uhauha ai i ka waihona o ka lehukhu, ka hana u!e i ka | rf"»n.o o ka !*;hu!ehu. +*+ .