Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 23, 6 December 1901 — KA LA KUOKOA O NA PUKIKI. Hoomanao ia me ka Hulahula ame na Haiolelo Pili ia la. O Ke Sabati i Hala ka Piha Ana o Elua Haneri Me Kanaono kumamahiku Makahiki o ko lakou noho Kookoa ana. [ARTICLE]

KA LA KUOKOA O NA PUKIKI.

Hoomanao ia me ka Hulahula ame na Haiolelo Pili ia la.

O Ke Sabati i Hala ka Piha Ana o Elua Haneri Me Kanaono kumamahiku Makahiki o ko lakou noho Kookoa ana.

Ma ka auu-lna la PoAono mal a tutd i ke ahiahl Lapule k& hauoi! ana o na puklki no ka piha ana o ka 261 makahiki o ko lakou noho kuokoa ana mai ka hoomalu ana mai a Kepania. Ma ka Poaono ua hoomanao ia keia la ma ka haawi ana ina ahaaina i kupono ia lakou inu na wai hoikaika kino a me'»e na mele hauoii o ko Jakou alna hanau. I ka po iho ua haawl ia kekahi huiahu!a nui ma ko iakou haie hui ma ke alanui Vinevard a malalia lakou i hauoli ai a hikl 1 ka hora wanaao. Ika auwina ia f?abati m malama hou ia ho halawal nui ama keia halawai i ku mai ai kekahl o ko lakou mau kan.ika naauao ft hoike mai I ka moolMo» 0 Ke kaua ana a ko lakou mau kupuna, ko ano o ka lakou pnio ana ame ko laK'ou ianakUa ana ma'.una o Āepania a lnaa hou ia lak'Ui ka innaki'a. l'a hoo iohe aku na Pukikl «u* ka hauoli nui a he mau mea ia na lakou e h«>oniana<> irau ai i kei i mau )a e nee aku nei a hiki hou mai ia ia hanau -> ko lakou aina aloha. Penei ka moolelo o ko iakou nnho ana a hiki i ka !ilo nna ia Ft»pnn!a. ame ko iakou palo hou ana a loaa hou k'* l. r <kou pono kuok -a: O Potupala ola kokahi o na aupun' i.aku i kukulu ia i ka manawa l hoomaka ai na Karistiano e hookuke ina Mahomeia. Mare o Ilanale o Tturßundy mare i ke kaikamahino a Alfon?o VI ka moi, a i loko o ka makahiki 1095 ua loaa ia laua ka noho aiii. Ma ke kaua. nme ka makaala ua pihi mahuahua ae ka nui o ko lakou aina. AoK» i kaulana ioa o Potu?ala ia laua aka i ka noho ana ae o ka laua keiki. Alafonj»o Hen irinues, mai ka makahiki 1128 a hikl i Ika makahiki 11S5 akahl no a ikalka ka noho'na alii o Potugala, a ua kapa ! ia oia ka makua o ka ohana alii o PoI tugala. Mamuli o kekahi manao naauao I lo*a i ke kelkl alii Hanale. he alil lke l ka holo moku, ua holo loa aku ko lakou mau' kanaka holo moku a malalo ae o Aferlka a hikl loa aku i Inia. Iloko o ka makahiki 1494 ua kaulana o Potugala a puni ke ao a u& loaa aku a lilo mai iaia kekahi raau alna 1 Ike mua ole la. I ka makahlki 1500 ua ioaa o Braxll a ril mahuahua ae na aina o Potu?ala. I ka makahiki 1497 ua Ulki aku la o Vasco da Gama ma ka aina waiwal nui o Inia. Ika makahiki 1573 ua make ka moi Sebastiana i ke kaua ma ka komohana o Aferika me na Mua (Moor), a la manawa i kU mal al ka Moi Phillp II o Pepanla a kalli ae ta ika noho alii o Potugala. I kela mana wa i lele mai ai kekahi mau aupunl o koa ae a lilo aku la la lakou kekahl o na aina lehulehu a Potugala i malama ai.

1 ka haule ana aku o ka rool Phllip II a komo mai ka moi mahope ona, ua malkai ole kana hookele ana. a iloko o ka makahlkl 1640 u& hoomaka oa Puklkl e kue aku i ka mana o SepaniaUa kokua ia na Pukiki e na Pelekane ma keia paio ana a hlkl i ko lakou tanakiia aoa. No kanaono kumamalua makhiki ua noho lakou maiaio o ka ma luhia o Sepania, a ua oielo la no kanakoiu makahiki ko iakou paio ana no ko lakou Kuokoa, ! I ka welo hou ana o ko lakou hae aloha. ua hoomaka hou kela aupunl e 'pii mai a Mki i kona mahuahua hou ;vna, a i keia ia oia kekahi o na aupun» uuku i pili 1 kokahl rr.au ainā nui e noho kuokoa nei. a he mea hoi la na na Pukiki e kaena mau ai. Ua nul ino na® |ka aie o keia wah! aupuni i keia ma- | nawa. lioko o ka makahiki 1&81 he 4.705,17S ka nui o na kanaka e noho ana maiaila a ua nul iki ae m&mua •'> keia hujna i keia manawa . Eiike me ko kakou hauoii ana i ka hr ihoi hou ana ia maf o ko kakou noho 'na kuokoa. a e llke hoi me ka hauoli o na Amerika i ka la eha o lulai. peia ka haaoli o na Pukiki 1 ka la hanau o Iko iakou noho'na Kuokoa.