Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 25, 20 December 1901 — Ka Enemi o ka Lanatana NA PONALO HOOMAKE I KEIA LAAU MA KA MOKUPUNI O MAUI. [ARTICLE]

Ka Enemi o ka Lanatana

NA PONALO HOOMAKE I KEIA LAAU MA KA MOKUPUNI O MAUI.

Ma Ka Olelo a Ka Poe i Ike AoJe ho Hoopoino o Keia Ponalo i na Laau Okoa Aku Aka i na Lanatana Wale No.

Aia ma ka mokupuni o Maui kekahi mau ponalo nana e hoomake mai nel ka laau lanatana i kapaia e kekahi i kakou he mikinolia. a he laau kuku wale no hoi ma kekahi mau walii. O keia laau lanatana kekahi o na laau ulu nui loa, a me ke kokua o na manu piheekelo ua aneane e puni ka aina i keia mau la)au. Ma na aina kula ua paa kekahi o\lakou i keia laau a pau ka ulu ana o ka mauu, hiki ole i na holoholona ke kolo aku maialo o kekahi 0 keia mau laau i loaa ai ia lakou na mauu e pono ai ko lakou Nui na ona o nā aina kula i hoolilo he mau haneri kala no ka hookaawale ana aku 1 keia laau mai ko lakou mau aina aku aka aole lakou i lanakila, oia ia oe e okl ana i keia laau e helelei ana na anoano iiilii a ulu hou a.e no ma keia wahi i oki ia.

I kekahi manawa 1 ha.la aku nel ua ikela kekahi mau ]x>nalo liilii keokeo e luku ana i keia laau ma Maui, a ua nul na mea i olelo ia*e pili ana ia lakou. Ua hoike •ia la makou i ka manawa e puni ai o kekahi kumu laau lanatana i keia mau ponalo o ka hoomaka ae la no ia e eleele o na lala, pau ka lau i ka helelei a ke lalau aku oe i na lala laau ua hele a maloo a he haki wale no ke uhaki ae. I kekahi manawa nana aku oe i kekahi wahi i paa i ka lanatana he eleele wale no a ua pau loa keia mau lanatana i ka make i keia mau ponalo liilii- He hikiwawe loa ko lakou laha'ana. I ka manawa e laha ai o kekahi o laleou aole e loihi hele hou aku oe ua pakanalima ia iho ko lakou jiui mamua o 'kau i ike mua ai.

I kekahi manawa i hala aku nei ua hoouna ia ka mea nana mea kanu o ke aupuni e nana pono i keia mau ponalo a e hoike mai ina he ponalo keia e hana ino pu mai ana I na laau e ae. Ina oia e ike ana he ponalo keia e hana. ino ana i kekahi mau īaau okoa alaila e imi koke ia i mea e hoomake» ai ia lakou mamua o ko lakou nui loa ana mai. Aka ma ka nana pono aina ua maopopo loa aole he hoopoino o keia mau ponalo i na Jaau e ae.. Ua ia mai, ma kekahl wahi e ulu pu ana kekahi kumu loke me keia mau lanatana. Ua lawe ia mai keia mau ponalo a hoolaha ia iloko o keia wahi, a aole i loihi ua maloo keia mau lanatana a pau loa, a koe wale no keia kumu loke. Ola mau maikai no o kona ulu ana, olai no nae e kau ana no kekahi o keia, mau ponalo iiuna n kona mau lala ame na lau. I k)a, pau ios ana o kela lanata na i ka make ua nee alyi keia mau ponalo no 'kekahi wahi okoa aku, a oia mau no o keia leumu loke. Aole o ka loke wale no. aka ma kekahi mau wahi e ulu ana keia lanatana me kekahi mau iaau maikal. ua loaa aku la i keia mau ponalo a o ka lanatana no ke make koe no k eia mau laau okoa ae. No keia kumu.ua maopopo loa he,mau ponalo maikai loa keia. a he mea maikai e loaa like ma na mokupuni apau loa no ka hoomake ana i na lanatana. O ka mokupuni pah'a o Kauai kekahi mokupuni i piha i keia ano laau a he mea maikai loa : e loaa keia mau ponalo malaila. Ina e pau ae ana keia mau mikinolia e iilo ana kekahi mau wahi nanai holoholona i kula maau,\a aole i kula lanatana, e lilo ana hoi kēkahi mau.awawa i noho ia e keia lanata i kihapai pua nanl. O kekahi mea maikal loa, ma ka w-a-hi i hoomakeia keia .laau e keia mau ponalo aole he ike ia o ka ulu hou ae o na laaū liilii (> keia ano ma ia wahi, a ma ka nana aku ua make pu me na anoano e ulu hou mai ai. Ina aole i make pu na anoano e loaa aku ana no na laau opiopio i ka manawa e hoomaka mai ai e ulu a ti ka make aku ia no ia.

▼ ī ka la 11 o keia mahina, ma Kikako, i pau ai i ke ahi ke kaa nani o Peresidena Makinale. He lehulehu na manawa i ike ia ai ka Peresidena maluna o keia kaa.