Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 8, 21 February 1902 — TAKOMBAU KE ALII AIKANAKA O FIJI, UA HALA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

TAKOMBAU KE ALII AIKANAKA O FIJI, UA HALA.

OKEIA kii .maluna ae oia ke kii ■ o Takombau, ke alii kaulana o Fiji i ka ai kanaka. Ua olelo ia iloko o kona ola ana ua ai\ aku oia i na kanaka no lakou ka huina i hiki aku i ka 872 a oi aku. Aole i helu ia ka nui o kana poe i ai ai, aka ua helu ia ka nui o na kanaka i ai ia e kekahi kauwa ana a ua loaa lie 872, a ma ka lakou hoike ua oi ae ka nui o na kanaka i pau i keia alii i ka ai mamua o na kanaka i ai ia e keia punahele ana, a nolaila ke manao ia nei ua oi aku mamua o ka huina i hoike ia ae la na kanaka i pau ia Takombau i ka ai. Ua hoomaka oia e ai i ka i'o kanaka i ka eono o kona maii makahiki a mai ia manawa mai kona hoomau ana a hiki wale no i kōna haalele ana mai la i keia ola ana. Ua hiki ioa ia! kakou ke ike ae he poohina oia a nolaila ua loihi na la o kona oia ana ma ka ili o ka honua e hoonuu ai i' ka io o na kanaka i loaa aku i kona mau li-j ma aloha ole. O kona makuakane, ka Moi Tanau, I kekahi o na alii weii nui ia i kona' ■■■■■■■■■■■■■■■■■!

i mau la e ola ana. He alu kaulana oia i ka ai kanaka a he lehulehu i pau iaia i ka hoonuu ia. Ua olelo ia mamua aku o ke au o ka Moi Tanau he pepehi mua ia na kanaka e puholo ia ana a make mamua o ko lakou hoo- ' moa ana 'ia, aka, iaia me ia ola no kau iluna o ke ahi a ilaila aku e make ai. Oia iho la ka moolelo weliweli o kona makuakane, a ke olelo ia nei nae e ka poe i ike like ia laua elua, ua oi ae ke ino o keia kanaka maluna ae mamua o kona makuiikane. O kekahi o na hana weliweli loa a keia lapuwale i hana ai i kona, mau la opio oia ka lawe ana i ke ola o kona ■makuahine ponoi me kona mau lima koko. He alii mana oia ma na ano apau, a aohe leo hiki ke pane aku iaia. O kana hana e hana ai, oia ka pono a oiā ke kanawai. Ua haalele mai la nae oia i keia ola ana, a e liui aku ana palia oia me na uhane o ka poe ana i hoonuu ai ma keia ao i kona hiki ana aku ma kela a.>, a pehea la lakou e paaie mai ai iaia? Pomaikai o Fiji i ka hala ana aku la oia lapuwale, a ina e puka hou ae kona hope he kanaka ono loa i ka i'o kanaka, e !oaa •hou'ana no ia mea nana lakou e pu- • holo mai.

2 KE ALII AI-KANAKA. "