Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 9, 28 February 1902 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XL -Lelu 9. HONOLULU, POALIMA, FEBERUARI 28, 1902 NA HELU APAU 2900

 

Kupaianaha Lua Ole Kona Ike

 

HUNAIA KA PAHI ILOKO

O KA PAHU WAIHO

DALA MEKONA IKE

A LOAA

 

      @ Maluna o Keia Ka me ka Paa no o Kona Mau Maka a Holo Ma na Alanui a na Komite i Hele.

      No KEKAHI mau la ua hoike ae na nupepa namu e hoike ana kekahi ha@e keaka kaulana e noho nei @ Loaa Keia Pahi.

 

      @kela kalanakauhale i keia mau la i kona ike i ka huli ana i kekahi mea @ ma e kekahi mau komite i wae @ai waena mai o kekahi anaina ka-@hele aku e ike i kana mau hana. @hoike ia ae o ka hora 3.30 o ka auina @ kakahi ka manawa e hana ia ai @ hanai a mamua o ka hiki ana @ keia manawa ua piha o mua o ia Hale Kuai o Wall Nichols i na ka@. Aka , i ka puka ana mai o na nupepa ala ahiahi ua ike ia iho la aole @e puka mai ana a hiki i ka hora @. Aole i paupauaho na kanaka aka @ aku lakou me ka hoomanawale a hiki wale no i kona puka ana @.

      @ kekahi mea aka loa oiai na kanaka e kali ana oiai na kaa like ole e hoio @ e  nana pono ia aku ana me ka @ ae o kekahi poe "O ua haole nei @  E holo ae ana na kaa o na pake @ lolo oia aka okoa ia. eia ae ua ha-@ a i kou nana ana aku he pake @ lole me na puolo lole.  Ake aole @hi loa keia mau kalohe ana ua @ aku ia kekahi kaa i ka holo ana @ me elua lio, a iluna o keia kaa e @ kekahi haole a e kahea ana hoi @ ka leo nui.  "Ua makemake ke Kupua heluhelu noonoo Cunning e hoike @ i ka lehulehu i kana hana kupaiapana." I kona hiki ana mawaho pono o ka hale kuai o Wall Nichols ua ike oa aku la keia haole i ka puka ana mai a kau iluna o keia kaa.

      "Ua makemake wau e hoike aku ia oukou i ka hiki ia'u ke huli i kekahi mea i huna ia e kekahi mau komite @ waena mai o oukou i keia auwina @ ke ano he hoike ana aku ia oukou me ka uku ole. i kekahi o ka'u keaka @ ka po o ka la apopo. Ua makemake wau ia oujou e koho i eono komite mai waena mai  o oukou, he eha o lakou o kau maluna o keia kaa a lawe aku e huna i kekahi mea a oukou e makemake ai ma kekahi wahi mamao mai keia wahi aku. a i ole ma ka lakou wahi no e makemake ai.  He elua o lakou e noho e pani i ko'u maka a e @  ia'u a hiki i ko lakou hoi ana mai.  I ka manawa e makaukau ai, e hoi ana wau iloko o ka Hale Kuai o Wall Nichols e noho ai oiai lakou e holo ana e huna i keia mea me ko'u ike ole aku. I ko lakou hoi ana mai e kau ana wau maluna o keia kaa me lakou. me ka paa no o ko'u maka ame ka hoike oleia mai, e kalaiwa ana wau i keia kaa ma ka lakou wahi i hele ai a hiki i ka loaa ana ia'u o ka lakou mea i lawe ai e huna."

      I keia manawa oia i noi mai ai i ke anaina e koho i eono komite mai waona ae o lakou. He nui na inoa i hoopuka kalohe ia ae me ka olelo ana ia aku e hele aku imua. aka o keia mau @ mana kei koho ia: Chas. B. Wilson F. Levingston. John Wise, W. F. England. W.  D. Dodds. ame H. Meith. O na inoa mua oia na mea nana i pani na maka o ua haole kupua nei. a o @ k@nimana oha aku ka poe i hele i @kaa a huna i kekahi pahi. Ua lawe ia mai he pahi mi waena mai o keonimana a i ka makaukau ana o na @ apau ua huli ae ia eia i na komite aha na lakou e hele ana o huna keia hani. Nana pono aku la ia lakou pakahi ma ko lakou mau maka, me ka punea ana i kekahi mau ninau. haha aku la i ko lakou mau poo. a haawi aku la i kana mau kauoha penei:

      Makemake wau ia oukou e hana i kela hana me ka pololei ame ka hoopimea ai ole. Mai kalohe hoi oukou mai aia wale no ka loaa ia'u mai ia oukou mai. E hoopaa i ko oukou mau @ maluna o ka hana a oukou e hana nei.   Aole o'u makemake ia oukou o kamailio kekahi me kekahi oiai oukou e hele ana e huna. a ma na hoailuna wale no o ka lima e maopopo ai ka makamake o kekahi i kekahi. E kalaiwa like oukou. kalaiwa kekahi a i kona ike ana ua loihi kupono kana halaiwa ana. haawi aku i ke kaulawaha i kekahi a peia iku ana a hiki i ka pau popo ana o oukou apau. Huna oukou i keia pahi. a hoi hou mai a hiki ma keia wahi. Ia oukou e hele ana e hoi ana wau iloko o ka Hale kuai o Wall Nichols e noho ai, a i ko oukou hiki hou ana mai maanei ia manawa wau e puka mai ai, a kau me oukou, ame ko oukou hoike ole mai ia'u i ka oukou wahi i hele ai ame ka oukou wahi i huna ai i keia pahi. e kalaiwa ana wau i keia kaa me ka paa o ko'u mau maka a hiki i ka loaa ana o keia pahi. E hana hoi oukou me ka pololei. a e hoopaa i ko oukou noonoo.  Ina oukou e kalohe ana aole loa e loaa ana ia'u."

      I keia manawa oia i noi aku ai i na komite elua i koe iho e pani mai i kona maka me kekahi welu manoanoa. a i ka makaukau ana ua hoihoi ia aku la oia iloko o keia hale kuai.  I keia manawa na komite i hoomaka ai e holo.  Holo lakou ma ke alanui Moi. Betela, Kalepa. Nuuanu.  Moi hou. Kamika Hotele. Papu a hiki i ke kihi oia alanui oe. Moi ku malaila ma keia wahi i like ole ai ko lakou mau noonoo, ua manao kekahi e huna iloko o ka hale kuai hou o E. O. Hall e hana ia nei, ua manao paha hoi kekahi e lawe iloko o ka hale kuai laau o Hobron e huna ai. Ua hooholo like nae lakou e huna iloko o ka hale kuai laau o Hobron.  a lele he ekolu o lakou, komo iloko o keia hale kuai laau, a huna ia keia pahi iloko o ka pahu waiho dala, a pani ia keia pahu dala a paa kau hou lakou maluna o keia kaa o lakou a holo a ku mawaho o keia hale kuai.

      I keia manawa i kii ia aku ai keia haole e puka mai e hele e huli i keia pahi.

      Puka mai la oia me kekahi uwea e hoopuni ana i kona poo a e  lewalewa ana hoi kekahi aoao i lalo.  Alakai ia mai la oia a hiki i ke kaa a pii aku la iluna.  Noi aku la oia i keia mau keonimana eha e paa like i keia uwea a e hoomanao hoi lakou i ka lakou mau alanui i hele ai oiai lakou e holo ana e huna i ka pahi. Me ka paa no o kona mau maka. ame ka hiki ole iaia ke ike ma na ano apau, ua ku ae la oia iluna o keia kaa. paa i na kaulawaha a kalaiwa i keia kaa ma na alanui pololei a keia poe i hele ai me ka hookui ole i kekahi kaa, ame ka pilikia ole o kekahi o lakou. Ua holo poloei oia a hiki no ma ka wahi a keia mau komite i ku ai, ku no malaila.  Lele like mai la lakou malaila a i keia manawa oia i lalau iki ai, elike no me ka like ole o ka noonoo o na komite. Ua holomua aku la oia iloko o ka Hale kuai o E. O. Hall. a mai laila mai ua holo hou aku la oia iloko o ka hale kuai noho ma kekahi kihi aku. a mai laila mai ua holo pololei mai la oia ma ke alanui Papu a hiki ma ke kihi e ku ana keia hale kuai laau a hele pololei aku la no keia pahu dala.  Ua hele oia a haalulu i keia manawa. a e haha hele ana kona lima me ka haalulu i keia pahu dala.  " E wehe i keia pahu dala. e wehe koke, e wiki hoi!" wahi ana i uwe ae ai. Ua wehe ia ae la me ka eleu loa, a lalau koke aku la oia i keia pahi a paa ma kona lima me ka paa no o kona maka.  Ua loaa ka mea huna.  Ua hina aku la oia make ano maule. no kekahi mau kekona wale no a ua ala hou mai la oia. wehe ae la i ka pulou e hoopaa ana kona ike. a hoi aku la no kahi ana i hoomaka ai.

      Nui ka paipai o na kanaka i ka ike ana i kana mau hana kupaianaha. Ma ka hoike mai a John Wise, ame kekahi o na komite e ae i hele pu ua pololei maoli ka ike o keia haole.  Aole lakou i hoike iaia, aole nohoi lakou i kamailio. Ua nana pono loa oia i kona mau hoa me ka manao e hana ano lakou i kekahi hana e hoike ai iaia. aka, aole loa i hana ia kekahi hana oia ano. O kekahi mea kupaianaha loa oia ka hiki ana iaia ke kalaiwa i ko lakou kaa me ka hookui ole. I ko lakou mamawa e kokoke ai i kekahi kaa. me ko lakou ike ole. ua huli mua ae la ka lio iaia a pakele ae ia keia pilikia.  Aole loa he hiki iaia ke ike. aka. ua alakai ia oia e ka noonoo o keia mau keonimana i luna o ke kaa.  Ua hoike like ae lakou i ko lakou apono i ka pololei o kona ike. ame ko lakou maopopo loa ua hana oia i keia hana mai ko lakou mau noonoo aku.

 

ME KA MANAO INO OLE

Lunakanawai Gia- E hoomau, e ka hoa'loha maikai, he hoailona keia o ka manao maikai, aole o ka manao ino.

 

Na Keaka mai na Moolelo Kahiko mai

 

KE HOOMAKAUKAU NEI KEKAHI

MAU KEIKI HAWAII NO KE

KEAKA ANA MAI.

 

      Eia kekahi mau keiki Hawaii o kakou ke hoomakaukau mai nei i kekahi mau keaka mai na moolelo Hawaii mai o kakou.  O na keaka a na haole ua hana ia no ia mai loko mai o na moolelo maikai a lakou i ike ai, a ma ke keaka ana ia mai ua hiki loa ia oe ke ike aku i kekahi mau wahi like me na wahi i hoike ia ma na moolelo, ua hiki hoi ia oe ke lohe aku i na olelo i hoike ia ma keia mau moolelo ame na hana no apau. Ma keia ano ua maopopo i kela ame keia e ike aku ana ke ano maoli o keia mau moolelo.

      Ke hauoli nei makou i ka ike ana i keia mau keiki Hawaii e hooikaika ana e hana i keia hana, oiai he hana la e mau ai ka hoomanao ia ana o keikahi o na moolelo maikai o kakou  mai kahiko mai e like me Laieikawai, ka Moolelo nohoi o Kapena Kuke, Lohiau. ame Kaala. O ka moolelo paha o Laieikawai kekahi o na moolelo maikai loa mawaena o na moolelo kaao mai kahiko mai.  Ma ka lakou keaka ma ka Hale Mele Hou o ka po Poaono, Maraki 15, 1902, e keaka mai ana keia mau keiki i keia mau moolelo maikai.  Ua keaka ia no o Laieikawai ame Kaala mamua aku nei, a ua nui ka makemake ia, a no ia makemakeia ke hoao hou nei keia mau keiki e hana hou ia hana.  Ma ka hoike mai a ka poe i ike i ke keaka mua ame ka hana a keia mau keiki e hana mai nei i keia mau la ua oi loa ae ka maikai o ka kela mau  keiki mamua o ke keaka mua ia ana mai.

      Eia mawaena o keia mau keiki na Hui Hawaii kaulana o kakou, ka hui Kawaihau. ame Quintette. a e lohe ia ana na leo kaili puuwai o ua mau Kahuli leo le'a nei o ka la'i o Kou.  E hoomanao e na Hawaii i ka po o keia keaka a e hele aku i ike i ka nani o na moolelo Hawaii o kakou, a e ike hoi i na hana maikai oia po le'a o Halalii. E maopopo ana i ka poe ike namu ole na mea e hana ia mai ana oiai ua walewaha  keia mau moolelo ia kakou.

 

MAKAI NO KA AHA KIEKIE

 

      Ma ka Poalima o ka pule i hala i hookohu ia ai o George Sea, ka makai mua o ka Aha Apana. i makai no ka Aha Kiekie.  Oia ana no ka makai o ka Aha a ka Lunakanawai Ekolu Robikana o ka Aha Kaapuni.  Aole oia e uku papalua ia ana. aka he hookahi no uku o ka Aha Kiekie, aka e lawelawe like ana oia i ka hana ma keia mau aha elua.  He kanaka makaukau o Keoki Sea ma keia hana, a he keonimana hoi ma na ano apau, a ke hauoli nei makou i ka loaa ana iaia o keia kulana maikai.  Ke mahalo pu nei makou i ka Lunakanawai Kiekie no kona haawi ana i keia wahi maikai i kekahi kanaka Hawaii e like me Keoki Sea.

 

Aloha ka Hope llamuku ku ia Lakou

 

HIKI AKU HE OHANA PO-

TO KIKO IMUA ONA A

HOIKE I KO LAKOU

PILIKIA.

 

Hiki aku he Ohana Poko Riko Imua Ona a Hoike i ko Lakou Pilikia - He Makuakane, Makuahine ame Elima Keiki Lililii

 

      I keia mau la o ka pilikia he lehulehu na manawa a kakou e ike nei i ka hele maoli aku no o kekahi poe i nele maoli ma keia noho ana a noi aku i ka Hope makai e hoopaa ia lakou ma ka Halewai i hiki ai ia lakou ke loaa na mea ai maikai, a i loaa ai hoi na wahi kupono e moe ai mamua o ka moe ana i ke anu ame ka lepo o na alanui.

      I ka auwina la Poakahi nei ua hiki aku la kekahi Poko Riko, kana wahine ame ka laua mau keiki he elima a hoike aku la i ka Hope-makai Nui i ko lakou pilikia me ke noi pu ana aku iaia e hoopaa aku ia lakou ma ka Halewai i loaa ai ia lakou kahi maikai e moe ai, a i loaa ai hoi ia lakou na mea ai kupono no ka malama ana i ko lakou ola kino.Penei ka moolelo aloha ana i hoike aku ai:  "O Filepe Ekana kona inoa. He eono mahina i hala aku nei ua hiki mai la oia i Hawaii nei me kona ohana a hoouna loa ia lakou no ka mahiko o Lahaina.  Ua noho hana lakou malaila. a ua maikai no ko lakou noho ana, a ua lawa hoi i na mea e pono ai keia ola ana no kekahi manawa.  Mahope mai ua haule oia mai kekahi wahi mai a eha kona wawae a hiki ole hoi ke hele i ka hana no kekahi manawa.  Mamuli o keia pilikia i loaa iaia ua nui ko lakou pilikia ma na mea e loaa ai ka ai a e pono ai hoi keia ola ana.  Ua hoomaka pono ai hoi keia oia ana. U hoomaka kana wahine e holoi lole i kumu e loaa ai ka lakou ai a e pono ai hoi keia noho ana  Mahope mai ua hoohoio laua e hoi mai i ke kaona nei e hoao ai ina e loaa ana kekahi hana maikai e pono ai ko laua ola ana.  Ua hoi laua a noho ma kekahi lumi i ona ia e kekahi mau pake ma ka uku hoolimalima o $3.00 o ka mahina.  No ka hiki ole ia lakou ke uku i keia uku hoolimalima ua kipaku ia e ka pake mai keia wahi mai a hiki aku imua o ka Hope-Makai Nui."

            Ua hoolohe ka Hope-Makai i kana mau olelo a i ka pau ana. ua nana aku la oia i ka wahine ame na keiki e holoholo mai ana, a hu ae la kona aloha. oiai he kanaka Hawaii oia, a he puuwai oluolu hoi kona, ua hanai koke oia la lakou a pau ka pololi, a kauoha e hoomakaukau ia ka hale waiho kaa hehi wawae o na makai i wahi no keia ohana e noho ai a hiki i ka loaa ana o kahi kupono no lakou.

      Ua pale ia o waho o keia wahi i nalowale ai ko lakou mau wahi opeope mai ka maka aku o ka lehulehu. a i ka maona ana ua hoi aku ia lakou no ko lakou home hou.  Ua hoomaka ae la ka makuahine e wehewehe i ko lakou mau wahi kapa, a hoomakaukau i ka home e like me ka maemae i hiki iaia.  He  ku maoli no i ke aloha ke nana aku.

      I ka po Poakahi nei ua moe oluolu iho la lakou, ma ke ano he mau malihini na keia Teritori, a o lakou paha na malihini mua loa i malama ia e ka Hope makai me ka paa mua ole o ko lakou mau inoa ma ka Buke nui e hoike ana i ka inoa o ka lehulehu i hele lalau ma keia ao.  Pomaikai wale lakou i ka loaa ana he puuwai oluolu, he puuwai aloha o kekahi keiki Hawaii, e nana a e malama mai ia lakou iloko o ko lakou pilikia.

 

He Moe Nani no ke

Kama'liiwahine

 

MAI KA LAAU KAUILA AME KE KOU-NO KE KAMA'LII WAHINE KAWANANAKOA.

 

      Ma ka hoike a ka nupepa namu "Advertiser" o ka la 24 o keia mahina, eia ka hana ia neikekahi moe nani loa no ke kama'lii wahine Kawananakoa mai loko mai o ka laau Kauila ame ke Kou.  O keia moe, ke pau na hoonani like ole, kekahi o na moe nani loa i ike ia ma Hawaii nei. a e hiki aku ana na hoolilo nona i kekahi huina dala nui.

      Ua olelo ia o ke Kauila e hana ia nei no keia moe, he poi no kekahi hale kahiko a he nani ka i'o o ka laau a ua maloo maikai hoi. He ewalu kapuai ke kiekie o ka pou o na aoao a e hoonani ia ana me na hua mea ai ame na lei i hana ia iloko o ka i'o o ka laau. Mamuli o ka paakiki o ka laau o keia moe he nui na mea hana i hele a kumumu.

      Ua olelo ia e hana ia ana he kalaunu ma ke poo o keia moe ami loko mai o na laau like ole.  Ma na pou like ole o keia moe e hana ia ana he kalaunu o luna me na hoonani like ole malolo iho.

 

Make o Kapena

      T. B. Murray

 

      I ke kakahiaka Lapule nei i haalele mai ai o Kapena T. B. Murray i keia ola ana.  He kamaaina oia no keia kukulanakauhale a ua noho hoi maanei no iwakalua a oi makhiki.  He amala kana hana a he kanaka oluolu i keia ame keia i hiki aku imua ona. Oia ke Kapena o kekahi o na puali koa o kakou nei, a ua hele pu aku kekahi o kona mau koa me ia ma kana huakai hope loa.

      Ua hanau ia oia ma Amerika a ua piha iaia ke kanalima makahiki i kona manawa i haalele mai ia i keia oia ana.  Ua wiho iho oia ma keia ao he elua keiki kane a he mau kaikamahine e kanikau aku iaia.  Lehulehu na makamaka i hele pu aku me ia ma kana huakai hope loa.

 

Moku i ka Pahi a

      ka Lunakanawai

 

KAAWALE O SENATOA KAHILINA

MAI KANA WAHINE

MARE MAI-$1000 E UKU AI.

 

O ka Pepehi Mau ame ka Malama Ole i ka Wahine ke Kumu             Oki-Kauoha ka Aha Iaia e Uku he Hookahi Tausani Dala.

 

      Ua moku a kaawale o Senatoa Kahilina O Kauai mai kana wahine mai. a i kiea kau koho aku ina e puka hou ana ua Senatoa nei. e komo aku ana oia i ka Hale hana kanawai ma ke ano he kanaka wahine ole.  No kaekahi manawa i hala aku nei aole he maikai o ko laua noho ana me kana wahine. a mamuli oia maikai ole ua hoopii o@ ae kana wahine.  I ka Poakahi o keia pule iho ia ua lohe ka Luna kanawai Humepere i ko laua hihia, a ae ia ke noi oki a Mrs. Kahilina a kaawale laua me ke kauoha pu ia o ke Senatoa e uku i kana wahine he hookahi tausani no ka malama ana i kona oia.  Mawaho ae o keia ua kauoha la oia e uku aku i ka lolo o ka wahine he $250.

      I ka manawa i kahea ia ai o ka hihia i ka Poakahi nei ua noi aku la ke Senatoa e hoopanee ia ka hihia oiai aole oia i makaukau me kona mau hoike ke a aia lakou apau ma Kauai.  Ua ninau mai ia ka Lunakanawai ina aole i haawi ia iaia he elua mahina e hoomakaukau ai, a i kona ae ana aku ua hoole mai ia ka Aha i kana noi e hoopanee.  Ua ae oia e hoopanee ina oia ia nei kela mau hoike aka aia lakou ma Kauai, a ua loihi ka manawa i haawi ia i ke Senatoa no ka lawe ana mai i kona mau hoike.

      I keia manawa i kahea ia mai ai o Mrs. Kahilina e hele aku e hoike i na kumu o keia koi ana. Ma ka hoike he lehulehu na manawa i huki ia ai o kona lauoho maluna o kekahi pa.  Ma Honolulu nei ua kauoloko ia oia mai luna mai o ke alapii a haule i lalo.  Hookahi manawa ua olelo aku kana hane iaia ua makemake oia e huki a pau loa kona lauoho i ka hemo a ohule hoi kana wahine. Ua hoike pu ae o Mrs. Kahihilina ua uhauha ia e kana kane mai ka $7,000 a hiki i ka $9,000 o kana mau kala mai na waiwai mai o kana kane mua aole he uku o kana kane i ka lilo o ko laua noho ana, nana wale no e uku oiai no nae ua hiki iaia ke uku.  He ona mau kana kane, a he lili loa hoi iaia, a e huhu mau ana iaia no ka hele me kekahi o kana mau huapaia mua me kona hana ole no nae i ka hana. Ua kapa aku ke Senatoa i kana wahine i ka hookano no ke kuai i na mea apau ma kona inoa ponoi iho. a ua makemake e hooili la ka hale ma kona inoa. I kekahi manawa i hala ua olelo aku ke kane i kekahi o kana mau kaikamahine aole ona makemake e kau la ke kii o Bertleman, ke kane mua a kana wahine, iloko o ko laua hale.  Ua kakoo ia na olelo ike a ka wahine e kekahi mau hoike lehulehu i hiki ae.

      I ka hoike ana o ke Senatoa no na mea e pili ana i ko laua pilikia ua hoole loa oia i ka oiaio o na olelo a kana wahine. Ma kana hoike he maikai no ko laua noho ana a ua uku no oia i ko laua noho ana.  Aole loa oia i uhauha i ke kala a kana wahine. a aole no hoi i hana ino iaia e like me ka mea i hoike ia.  O ko lau pilikia wale no oia na pilika i maa i ka noho ana o ke kane ame ka wahine, he hakaka iho no a pau ae no.

      I keia manawa i ninau ia ai o Mrs. Kahilina e pili ana i kona mau waiwai. Ua hoike mai la oia ke loaa nei iaia kekahi mau kala mai kekahi mai o kona mau waiwai i hoolimalima ia i kekahi mahiko. a mai kona hale mai. a mawaho ae o keia aohe ana kala.  E pau ana keia mau hoolimalima iloko o ehiku makahiki mai kela manawa aku a mahope aku oia manawa ua manao oia na kana mau keiki oia e malama ma ana.

      Penei kekahi o na olelo a ka Lunakanawai i kona manawa i haawi mai ai i ko laua oki: "Ua hoike mai nei ka wahine i ka ona ino o kana kane ame kona uhauha ana he $7,000 a i ole $9,000 mai kona mau waiwai mai.  Aole he mau mea e hoike mai ana i ka oiaio o keia mau olelo imua o ka aha.  Ma na likiki i lawe ia mai nei ma ke ano he mau hoike no keia uhauha, ke ike nei wau ua aie la kekahi o keia mau mea mamua o ko laua mare ia ana, a aole i kupono na keia kanaka e  uku ia mau aie.  He kanaiwa pakeneka o keia mau bila ua aie ia ma ka inoa o Mrs. F. C. Bertleman, a ma ka nana aku nana no i aie keia mau mea no kona pono iho.  Ma ka hoike a ka mea i hoopii ia.  I hoole ole ia mai nei. ua kokua ola i ka malama ana i na keiki elima a kana wahine me ke kane mua.  Aka, ua nui na mea i hoike ia iho nei e ae ana e oki ia olua. Ma ko'u manao ua kupono e loaa kekahi uku malama oia i ka wahine.  He nui na waiwai o ke kane. a ke loaa nei iaia mai kona mau waiwai mai mai ka $2,000 a emi mai paha.  He nui nohoi na waiwai o ka wahine. a he hale kona aia me Kalihi i hiki aku ke kumukuai i ka eha tausani kala, a e loaa ana hoi iaia kekahi mau dala aku.  hoolimalima mai  keia wahi mai no kekahi manawa e hiki mai ana.  Ua ae ka Aha e uku ia he  $1,000 i ka wahine. a he $250 i ka lolo o ka wahine.  Ua ae la ke kane he hookahi mahina e @ ai i keia mau kala.