Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 10, 7 March 1902 — Ke Keikialii Adimarala Hanale o Perusia KANA HUAKAI MUA LOA I HAWAII NEI HE 25 MAKAHIKI I HALA AE NEI. KA LONO KAUMAHA NO KA MAKE ANA O KONA KAIKAINA.-KONA HOOKIPA IA ANA E KA MOI KA LAKAUA. [ARTICLE]

Ke Keikialii Adimarala Hanale o Perusia

KANA HUAKAI MUA LOA I HAWAII NEI HE 25 MAKAHIKI I HALA AE NEI.

KA LONO KAUMAHA NO KA MAKE ANA O KONA KAIKAINA.-KO-NA HOOKIPA IA ANA E KA MOI KA LAKAUA.

|/\ KE Kanaka kamailio nui loa ia 111 ma Amerika i kela mau ia oia ke ™ Keiki Aiii Hanare o Keiemania I holo makaikai mal la, a e Jke hoi i ke kahea ia ana o ka inoa o ka moku o k!>na kalkuaana, ka Kniepera hoi o Kelemania e Miss Aliee Roosevett. I ka hetu o ka pu!e i hala ua hoike aku makou I ka haalele ana aku o keia keiki i kona one hanau a hele mai ma kana huakai no ka aina kaulana o Amerika. I keia ia aia oia ma AmeHka, ke malama ia mai la. ke hoohauoU ia mai la e na Amerika e like me ka mea i hiki la lakou ke hoohauoii aku iaia. E la;ve hoomakaikai ia ana oia, a na ke aupuni o Amerika e uku kona rfiau hooliio apau. Mamuii o kana huakai no Amerika ua ulu hou mai na hoomanao ana o ka manawa i hlki mai ai keia keiki aiii ma Hawaii nei. Iloko o ka mahina o Aperiia. 1579. ua hoio makaikai mai la keia keiki alii i Hawaii nei maiuna o ka moku kaua Prinz Adelbert, ka moku hoi a keia keiki aiii e a'o ana i ka oihana kaua ia mau la. He umikumamahiku waie no ona makahiki ia manawa. Ua hookipa maikal ia oia e ka Moi Kalakaua a me ka lahui Hawaii. ua haawi ia he mau ahaaina hoolauiea nona, a ua makemake ia hoi e lawe aku iaia e hoomakaikai ma na wahi ano nui apau, aka, ua loaa e mai la ka ieka mai kona aina hanau mai e hoi ke mai ana i ka inake ana o kona kaikaina, ke Keiki Alii Waldenmar. Ma- j mull o ka ioaa ana mai o keia lono i kaumaha ua haalele mai la oia ia Ha- j waii nei a hoi aku ia me ka hikiwawe; no kona aina hanau. Aoie paha i poina keia keiki i kana huakai ma Hawaii nel. E holo kaapuni honua ana kona moku ia manawa. O J. C. Giade ke Kanikela Kelemania ma Hawaii nel ia manawa, a ma ke alanui Moiwahine hoi kona home noho. ITa hoike mua ia mal i keia kanlkeia ka hikl mai o ke Keiki Aiii, a noiaila ua hoomakaukau ia no kona hiki ana mai. I ka Poaono, Aperila 19. 1579 ua ku mai la kona mo-'ku-l Honolulu nei, a mai ia manawa mal i hoomaka ai kona maiama ia e ko Hawa.il nei. I ka ike ana ia o kona moku e komo mai ana i ke awa ua haawi koke ia na aloha ma ke kani o na pu. Hiki aku !a na komite e haawi i ke aloha o ka Moi ame kona lahui, a ua hookipa maikai ia mai la lakou. Hoomaha ia la ame ka Lapule mai. a l ka Poakahi ua hoomakaukau ke Keiki Aiii ame kona mau ukali e kipa mai e ike i ka Moi. I ka pae ana mai i ka aina ua loaa aku ia oia 1 kekahl mau komite hookipa iaia ma ka uapo, Mai ka uapo mai ua ukali ia mai la oia | a hikl i ka Hale Alii. I ke alapii o ka Hale Alii e ku mai ana na kuhina ame nu ukali o ka Moi Kalakaua, na lakou 1 lawe aku ke keiki alii Hanare imua o ka Mol e noho mai ana me ka makaukau e hookipa iaia ma kona lumi kalaunu. I ka hui ana me ka Moi ua pane aku la ke kelki alii Hanare penei: "Ke manao nei au ke pumehana nei ka noho'na hoa'loha mawaena o Kelemania ame Hawaii, a ke hauoii nei au i ka loaa ana ia'u o manawa maikai e ike ai i kou hanohano. ame kou aupuni. Ke manaolana nel au e mau ana ka noho'na hoa'ioha ana o keia mau aupuni elua, a e lokahi hoi laua ma na ano apau. Me ka manao aloha nou ame kou lahui ua hele mai la au e ike la oe." Me ko laua mau linaa e pumehana like.ana iloko o ke aloha ua pane aku la ka Moi Kalakaua penei. "Ke makemaH? nei au e haawi aku i ko*u aloha i kou hanohano. a ke hauoli nei hoi au i kou pae maalahi ana mai i ko'u aina nei. Ke haawi aku nel au i ka hookipa maikai ana ta oe ame kou mau koa olal oukou ma ko'u aina nel." Ua noho iki iho la lakou e kamaillo, a la manawa I hooiauna la ai ke kelkl alii 1 na maka hanohapo apau l hiki aku imua ona ia la. Mahope o ka namea ana no kekahi manawa, ua alakai aku la ka Moi Kalakaua i ke kelkl aUI no ka luml o ka Moiwahlne. a oiai ua hele oia ia manawa o ka hooilina Moi| ota manawa. ka Moiwahlne L,iiiuoka-j lani ka mea i hookipa mai laia. Me ia | e ku pu ana ke alii wahine Likellke | I ka auwina la roal no ou laj ua hele aku la ke kelki alil e ike ia| Kuini Emma. a i ka hora elua oia la ua hoihoi aku la ka Mo! i kana hua-| kai ma ka hele ana aku e makaikāi i i kona moliu. l*a hoohanohano la ka. Moi Kalakaua ma na ano apau. a ua! hoikelke ia hoi iaia a*»e kona mau | ukali na mea hana apau o ka moku ka| ua. j \ !a mau ia ua hauoli na k*ta ame ko, ke kaona nel jK>e. I ka po Poalua maij iua Uk« ka hana o keia moku j me ka bana lahui ma Emma Knea. a j lua piha ia ahamele a iaua. E hooma- j l kaukau la ana he h%x>kupii nol I ka| ; manaw» l ku mal ai o ka moku-ahi } 1 "City o? Sy4ney" W ka lono kaumaha? U fc* mak* ana o kona kaikalna, a uaj koke ke kelkl aill na ka ?. hoi ana aku no ka aiaa hanau. | O keia iho ia na hoomanao ana o j * ka huakai a ke keikl ahi Hanare «o jj Hawaii nei. a ke eoanao nei makou aol«| ' loa I pau a& hoomaaao ana ola hauoiī iaia. ! keia manawa he kainaka makua ola ke poo o na moku kaua "o{ he kanaka i aioha t« a riar, hoi ma AmeHka * ike i ka hea inoa o; ka m»ku kiakahl kauiaa» a kona kaiku | 1 aana. 1 mea e maopopo al ka fca»o-' han« maoii o keia wahi moku ua noi maoli mai a*i ka En»j*r» ba-ī laolian* o Kelem*nia ia Mi» AUe» Hoo-| ' wv«U ke kaikamahine u'i a ka PWf*| aidefta o Amerika • hea i ka inoa o| kona moku. '