Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 11, 14 March 1902 — O Uilama Olo ua hala ma kela Ao UA LELE KONA HANU OLA HOPE LOA I KA WANAAO POAKAHI NEI MA KONA HOME. [ARTICLE]

O Uilama Olo ua hala ma kela Ao

UA LELE KONA HANU OLA HOPE LOA I KA WANAAO POAKAHI NEI MA KONA HOME.

y Lo\bi KV»na Ka« Ma'i Ana a Haa- ],'> Mai la.—Wīhl Ana, "Ala Pau fi e ka Ino Alalla au Hele" a Ua Ko U Olelo Ana. ka mlnamlna ame ke aloha ke *. «•' nku makou t ko makou mau. ik imnKa heluhelu i ka haalele ana j ~,! ī.'llama 010 I kela o!a ana iloko „ kunalima kumamaiwa o kona j r .:ui makahiki. l T a ioihl kona kaa ; ana a ua maopopo hoi kona haal mai n<i kekahi manawa, aka ua ■ ?;i i)'wanui nml n<» oia 1 kela oia R, ;i .» hiki aku i ka manawa a ma-f, k i i J>"ike ae la mnluna.Ua hala ka| j,nj i a kana wahine, o ka elua-. iha )a n«» paha keia o na A u a laua i kaawale ai kekahi mit! k kahi. t» ka mwa «ia ka maiiawa a : l'i an.a Oh» i holo aku ai no Kaieponi h lo l'»a aku no \Vasinetona e imi i *.t (> ka iahui, a o kela hoi ka u.v i' ka manawa. Ia holo mua ana Uil h-i hou mai aka i "keia kaawale ana 0 '.aua aoiw loa iaua e hui hou ana ma : K> ia an. Aole o ka makuahine wale o K.t how.o koi loaa l keia haawina kaumalu Mk:i o ka ohana no apau oiai );.> mnkua oit\ no ka ohana, a ua hiki r,.\ j.aha ia makou ke oleio ae oia kek;ihi i> na makua o ka lahul, no ka ?: <ea lakou kona naau ame kona aloha i na' manawa apau, a ua makau- j k.iu inau hoi oia e hana i na hana a i-au i hikl iain no ko lakou i>ono. 1 kn Poalua nei lehuiehu na. makainaka ame na hoā'loha ame ka ohana ) h.ki aku e ike i kona kino puanunnu. ( V ike hol I kanA wahine 1 noho iho ia - ir,ah"pe nei e kanikau aku nona me ka mokmnokuahua. I ka hiki ana aku ua tko ta aku la ola e walho mal ana iloko , .. k« kahl pahu eleele nanl, me na pua ; naii! o hoopuni ana i kona "home o ka i V I mau loa, ka home haiki hoi o ka , nuike." Ile maikai no kona helehele- , ji;. ko nnna nku ola mau no e llke me krna manawa e hui ana me kakou, koe nao ua hooemi ia mai e ka ma'l. Ma k'Mui poo mau kana wahine e kanikau .'«na no ka inakua i hala aku. Ilaiia na maka hanohano apau o kela ku!an ikauhale e ike iaia no ka mea he ma kua oia ua ike ia mamuli o kana mau hana niaikal. 1 0 kona hoolewa o ka Poalua nel kekahi o na hoolewa nui loa I Ike la ma keia kulanakauhale e hoike ana hoi i ka nul o na kanaka ame na hoa'loha, nme ka ohana 1 minamina I kona paupauaho ana mai I keia ola ana. Ua la- < we ia mai kona kino mamua lkl Iho o ka hora ekoiu o ka auwlna la a hikl 1 ka Hale Hul o ka hul Kuka Malu wn ke kihi o alanul Alakea ine Hotele Mahope o na hana malaila ua īawe loa la aku no ka iilna ma Nuuanu kahl a kona klno honua e wal; ho ai no ka wa mau. Ua ukall aku ka hana lahui ame kekahl mau makai, ka ohana, na hoa'loha lehulehu, na maka- \ maka o kela ola ana, lala ma kana hukal hope loa. O ke Keikialii Kawa-| nanakoa, Loio Kuhilna I>ole, Kauka C. R Kupa, Senatoa D. Kal&uokalani, Hon. J. O. Kaaka. ame Clarence M. - \Vhite kona mau lawe pahu. } l'a hanau la o Uilama 010 I ka la 7 o Aukate, 1842, ma Honolulu nel, a ua h\H>hala ola I ka hapanui o kona hiau >a ma Palama, kahl e ku nel ko laua home. He kamana ka hana a kona makuakane, a I kona wa kamalll loa no ua hoomaamaa oia l ka olhana kau.ana a hiki I kona nu kupono ana ua l;<\«.flawe oia I keia hana. Mahope mai ua noho oia ma ke ano he liana kaa, i na makahiki mahope mal ua wehe a» 4 he hale kual hipl ma ke Alanui. Niuianu. ) 1 ka umikumamawalu o kona mau* makahlkl ua hoohul ola ma ka bev\ta maemae o ka mare me Misa Mary -\<iarn» kana wahlne e kanikau nel n-'na. Ua noho aloha la e laua no ane ane k&naha kumamalua makahlki a ao!r p&ha I tke la kekahl mau paa »nar* Hawaii noho maikai a hauoll e Hko me ko īaua noho ana. Ua plll aku' kokahl l kekahi mal ko laua mau la r**p\o mal a hiki wale no I ke kli ana j maī la a ka Anela o ka make a hoo- \ kaawale aku la» He hookahl wale no v>aha mea nana V hookaumaha mal ko | 3 i"ua noho mare ana oia ka loaa ole oj kokahl hua la laua, aka he olelo n\auj sa na k» Makua I hala aku la* ua Uke j no na kelkl apau lala, a he aloha oia > na kelki lilll). O ka hana aupuni mua loa i loaa laia, I ke au o na Mol o kakou, oia ka l.una Auhau no ka Apana o Koolau o Oahu nel. Mahooe rnai ua noho ola ma kc ano he kupakako no ke keena wal i | ka inanawa e noho Mol ana o Kaiakauau Mai kela wahi mal ua hooKohu Ia ola e ka Mol Kalakaua I ka !a 15 o Xovemaba. 18S1 I Luna Kui no k& HaW Pupule a ua noho ola ma kela wahi \ hikl wale no I ka hookahull aupuni Mol uoko o lanuari. 1 m. \ja Uke me ohlko m&kahlkL Aoh? ola | hoopau ia aka ua walho ola i ka haaa no ka mak*tnake ole e kakauinoa aku e kakoo » ke Aupuni Kuikawa ola manawa. Mal kela man&wa mai ua noho oia me ka lawel&we ole I kekahi mau hana &no nul a hlki t ka makahlki I§S>7 ua hoouna ia lakou o Kaiauokalaui, Keonl Uklkini. %me J. K. Kaulia no Wasin*tona e kiw 1 ka oielo hooholo hoohul Aina e noonoo ia ana ia manawa, Ua hele aku lakou e paio no ka pono o ka laliul * no ka pono hoi; .• k» molwahlne 14littUkAS*At. O k«ia ka

{h'M kh mua loa o kona kau» ale loihi ana rnal kana nahine aku. Mai ko lakou hoi ana mai keia huakai mai a hiki waie no i ka manawa ana i holo inoho Lunamakaainana iho nei ma ka aoao Demokarata aole i ioh<» nui ia kona inoa, no ka mea ua hol aku ola a nohv> me ka ma.lub.ia 'ma kona home. Aka, ao!e Oia i haalele mai i ka pono o ka lehulehu a i kona noi ana ia aku e hoio ma ka aoao Demokarata nō ka pono oka lehulehu ua ae koke mai la oia, aka ua haule like oia me kona mau hoa i hoio ma ia aoao Mai ia manawa mai a hiki i kona koho ana ia iho nei i lala no ka Papa Oia. kahi ana i malama iho ia a hiki wale no i kona haaieie ana mai la, aoie i } lohe nui ia kona inoa. Ua paa mau jo!a ma na halawai a ka Papa Ola a i hiki wale no 1 ka ioaa ana iaia o ka [ nawaiiwaii nana i kaiii ae la i kona j oia. ' i I Ola kekahi o na hoa'loha maikai loa i o ka Moiwahine Liiiuokalani, a ua na- j na aku laua i ka Moiwahine ma ke ! ano he hoa'ioha a he makua no laua; ame ka iehuiehu. 0 ko iaua ra- | ni ma Palama kekahi o na home i ki- i pa nui ia »e ka iehulehu no ka mea ua 1 hamama ka ipuka o ko iaua home i na manawa apau i na hoa'loha ame na malihini. Ua kapa ia ko laua ho-j me o mai keia Panaewa mai I o Haw.aii kahi o na lehua nani. Ua ko-j mo nui aku oia ma na Hui Malu a oia kekahi o na lala kiekie loa o ka hv.i Kuka Maiu no lakou ka hale ma lee; kihi o Alanul Alakea me Hotele. I k» 1 au o Kamehameha IV. ame Xunaiilo he Lukaneia oia no kekahi o na puali koa, a ma kekahi hoohaunaele fina a na koa no ka lawa ole i ka poi wa hoike ae oia i kona koa ame kona wiwo ole ma ke ku ana me ka makaukau e palo aku ia iakou. Ua hookohu ia oia i Kahuna Nui no ka Hale Naua e ka Moi Kalakaua i ka manawa e ola ana ia Moi. He Makua ike oia i ,na mooielo kahiko o kakou nei, na mele, na oii„ ame na ike oia ano mai kahiko mai. I ka manawa e makemake ai na maiihini haole hano hano e holo mai nei i o kakou nel i ka

hula ame ka hana ana ia o ke kaoa paupau o ksi wa kah!ko : aohe home okoa aku e hele ai aka o ka home o Uilama 010 ma Palama. He lehulehu na kanaka Hawaii i p!H aku ia laua, aole no ke dala, aka no ke aloha, a ua makaukau e hooko aku l ko laua leo kauoha 1 kela ame kela manawa. O keia kekahi kumu i hij<i ai ia laua ke laweiawe i na ahaaina nui ame na hana lokomaikal oia ano. Ke hoomanao nel ko oukou mea kakau i kekahi Ia ana i hele aku ai e ike ia Uilama 010 olal oia ma kona moe ma'l, ua noi ae la ola 1 kana wahine e hoouna aku no kekahi o ko laua mavi kanaka e hele mai e ike iaia oiai e kau mau mal ana kona mau maka. Ua makemake oia e ike niau i ka ohana ame na hoa' loha a he mau huaolelo oluolu hoi kana no lakou i na manawa apau. O na olelo aloha loa paha i puka mai kona waha mai. oia kela mau olelo a makou l hoike ae la maluna, "Aia pau ae ka Ino au hele," a ua hele i'o no, ua hele ma kana huakai hoi ole mai. Alolia ia Makua. « Ma kona haalele ana mai ua kaili ia aku la kekahl o na Hawail.kaulana ; a koikol iloko o ka aina ana I noho ialoha ai. He mUkoa ola no ka iehulehu, he kakoo ikaika hoi no na Moi jame ke aupuni Moi., Aole oia i huli aku i ka olhana. aka o ka oihana kel . hull mai iaia, aole oia i hoao e onou 'mai iaia iho ma na wahi'i makemake ole ia, aka ua kli mauJa aku oia e na alakal o kakou e ku mai me lakou a e kokua i ke alakai ana i ka lahui. Aole i loh6 mau ia kona inoa ma ke ano he alakai a he kanaka nui, aka ke hull pono ia oia kekahi o na aiaUal ikaika loa o ka lahul a ua oi ae ka ioheia ame ke aloha la o kona inoa mamua o na alakai e lohe mau ia nel. , Aole oia i imi aku i mau enemi aka ua kaiii mal oia i ka puuwai o kela ame keia iTiUo i mau hoa'ioha nona. j Ke komo pu nei ka "Nupepa Kuo!koa" Hoko o ke kanikau ana nona a ' ke pule nei hoi e hoomama ia mal ke kaumaha i ili iho maluna o kana waine ame ka ohana ame na hoa'loha. t!a hol aku la oia imua o ka Makua nana mai ke ola, a he hookahi wale no paha mea nana e hoomama mai ia kakou oia ka ike ana ua hana oia i kana < hana oial me kakou. a ke hoomaha • ala oia iioko o ka malu ame ke aioha ' o ka Makua. . — .