Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 11, 14 March 1902 — Aole ma Oahu wale nei no ka Ino AKA. UA LAULAHA PU AKU MA NA APANA KUAAINA O KAKOU A NUI KA POINO. [ARTICLE]

Aole ma Oahu wale nei no ka Ino

AKA. UA LAULAHA PU AKU MA NA APANA KUAAINA O KAKOU A NUI KA POINO.

Ka Hoik? a HawaU no Sno «n% HawalK—Eiua M*u 01* I PiUKl * «»* Maui.—Puni » K&u&i I kn' IH(K ko makou Mlu I h<il« un hoik« i»ih4 «ku makoa | kA nui o ka. In*> m« Kaoim n?| 8n» hlkl ol# *na o n* nioka k« hol» aku no na ku&aina. ame ka nui o kumulaau «im<? n* u- **** *etej*ma i potno. k» hoike m«i § kt> K*uai «w, ua Ukou i k» ino. Aol« o k% ua k«i kip* a»k\i nkA, u« hiki pu aku' fe* Nai m. kumulaau l

| hlna I ka makani a piha tsa kahawal I 1 ka wai »? ana j ke ola o ka iehulehu e hoao ana « au a katt ma kekah! aoao. Xui na uwapo i lilo aku i ka wai a ma kekahi mau wahi ua blki ole ke hele no ka foaa ole o ka uapo e kau ako ai nu kekahl aoao. Mai Maui mai ua loaa mai ia mat kou na hoike o ka hio malalla. Nui ka 4 Ikatka o ka makani ame ka ua. Ma Makawao ame Hana ka ikaika !oa o 'ka ua i hoike ia mai neL Nui na uapo ji 1110 1 ka wai, a ua nui hoi ka poino < i ioaa ! na mala ko ma kekahi mau wahL He hookahi oia i kaili ia T he keikl pukiki i hoao e au ma kekahi aoao j o ke kahawai ma ke awawa o Mailko. J He wahi kepani kekahi i iKo i ka wal maluna o kona wahi 110 aka no ka ikaika au o keia wahl lio ua pae no laua !ma kekahi aoao me ka palekana. Penei ka hoike a ka Nupepa "Ka Elele Hawaii" o Hilo e pili ana no ka hana a ka ua ame ka makani ma Hilo . ame kekahl mau wahi ma ka mokupuni ; o Hawaii: Aole paha i poina na hoomanao ana 0 ka lehulehu i ka ino nui i kipa mai |a! i Hilo nel ilqko o ka mahina o No-; ! vemaba o ka makahiki i hala, ka ino i . a ka ua nana i hoolilo i ka paa o ke; alanui o Waiolama a lilo i moanawaU , a no ia ina ka mea i oleio ia 'Au i ka; wai me he manu la" Ua kipa mai ia j Mno nui ia Hilo nei me ka waiho ana lho mahope nei i mau mea na kakoi» e hoomanao mau ai. Ua ike kakou me ko kakou mau maka ia ino nui i hiki mai a i maalo aku. X7a aneane e piha eha mahina ke kaa wale mai ia ina mai a komo hou Hiio Iloko o ka ehu a ka wai—he wai ka . moe. Ma ke kakahiaka o ka Poalima. Feberuarl 28, mai la ka ' pa ana a ka makani mai ke kukulu ai kau mal a ooloku ae la na wai o ka. j moana me kahi kilihune ua e haule ana. he mau kahoaka hikimua e hoike mai ana ela iho na keiki o ke kai ame | kamalii kalohe o luna a hoea hou iho. | i Ua hoomau mai *eia mau haawina oē-1 ; huehu o ka ino mai ia la mai a hoeaj wale no i ka Poakahi nei, a ma ia la, 1 haule nui mai ai ka ua me ka ikaika ; a hoea wale no 4 ka Poaha nei. I ka | ua e haule ana me kona mau poiwai 'maluna o ka honua aia hoi kona hoaj 'loha makani lee pa nei me ka ikaika e I hoala ana I na ale ame na nalu o ka I moana me he ipuhao wai wela la e i paila ana, aole mea hiki ke ku aku i- ; mua o ko laua inaina. E like me ka haule mau ana o ka ua ame ka makani hoi e pa lauwili ana iloko o hookahi pule a oi, naha mai la na ma-no wai o na kuahiwl a holomoku mai la j ka wai iloko o na kahawai e lawe ana i na piha-a moewal a pae ae la ma I na aeone o leahakai. Aole i na iho ka linaina o ka wai me keia mau ooala ana e kaiehu nei, aka, ma ke ahiahi ! o ka Poalua nei ua naha hou o Waiolama i ka wai, mā kahi koena mua no a kela ino nui i hala i ai ai a hakina. a I keia wa he moanakai nui akea ia e waiho la nona ke akea i hiki aku i ! ka haneri kapuai, oi aku a emi mai ! paha. A o kekahi o na hale e ku ana | ma kona kapa .ua hoonee ia ae la a ku i ana iwaena o ka moanaw'ai me kekahi | pou uwea olelo e kalele ana maluna o ' kona kaupoku oiai kona kikala e haliu j kapakahl ana. O kekahi mau hale aole ka wai i hoopoino ia laua, no ka mea. ua manao ka wai aohe he haumia o | keia mau hale. O ka hale i hoonee ia I aku la e ka wai a ku iwaena o na aoao 0 ke alanui o kahi hale no ia a ka ino ' niua i hewkapakahi ai. a i keia wai nui hoi lilo i mea ole i kona inaina. E like me ka ikaika o ka wai e amio ana ma keia alawai oki pela no ka ikaika o Xe kai mai ana maluna o ka aina. a na ka ikaika o keia mau wai i hu'e ae i na r>apa e nanea ana i ka hlamoe lloko o ke one a kela wai nui mua poina ole i kanu ai, a t kela ino hoi hu'e la ae la na iwi a kaulal i ka la. Ola nae ka makapehu papa 0 kahi poe. Ma kekahi mau uwapo a alahaka o Hi'.O' nei ua pii 1a e ka wai me ka hoopoino*pu ia. O kahi l kapa ia ' Kai lapana" ma na aoao o alanui Alo ma ka laina holo 1 Waiakea ua halana pji 1 ia. a he mau lokowai la e lana la i ! fce!a la. O ka wai o ka muliwai o Wal j luku iioko oia mau la ua like me ka wallele kaulana o Niagara ke ku o ke puhi i kumupali. ke hele la a nalo na rr,auu hoopunipuni a Paao. O ke kanaka e haule ana iloko o kona wai e mlio ana me ka ikaika he kanaka make oia. lloko o keia mau la weliweli I a ka ino e haakokohi ana ia Hilo, oiai ika pouli e poipu ana maluna o ka aina. i kahe mai la ka wai maluna o ke alai nul Wolanuenue a hu'e ae la i na poihaku oia alanui. a i keia ia ua> lilo , kona nani l mea no ka wa i hala a ma kona wahl i keia 1a he mau puu j I pohaku kiniklni ia e ku ia. no keiajii lanul paha ka mea i olelo ia a i kamaaina ia kakou "Ku k? a ka hale o Kau'po." Aloha Hllo i na mapu ua a ka wai. I Mamuli o kela lno nui e onou ana 1 i kahl kauhale o Hilo ma ka aekai, ua , hoomaha na kula, kapae ia na hana o : ka lehulehu ame kekahi mau hana e 'ae e pono ai ka noho ana o na haku me na kauwa. He nui a \ehulehu wale na poino ame na pilikla a ka wai i hana al a lawa kona lnaina ia HIIo nel. O ka poino 1 loaa ia Hilo oia haawina hookah) no kai kipa ae ma ko kakou akau aku nei e hoomaka ana mai kahl kahawai o Pukihae ae hei a hiki i na Hamakua. O na uwapo ame na palewai o ke kau mau wahi o Hamakua ua 1110 l ka wai j O ka uwapo mawaena o Paauhau ame ' Honokaa ua lawe aku ka wai a ltlo I loa no ka hohonu o ka tnoana. Ua pu-1 ! lumi pu aku no hoi ka wai i kahi u-; I wapo mawaena o kahi kauHale o Ho*l nokaa me ke Awapae; peia me ka u-j iwapo e nu>e ana ma ke kahawal ma-i ? waena o Honokaa me Kukuihaele. Mai Papaaloa ame llakalau ua lawe akui ka wal i na uwapo. O ka hale hoahu ukana o Maka'lau ua lilo t ka wai a i i ke kai mal hoi 1110 i ka hohonu o ka, moana. Ma keia huii mai he nul na| poino o na alahaka ame na aianul i ka he ia e ka wai, a mamuli o koia polao nui a ka wai l hana ino Iho «i e hoo- | pillkia ia ana na hana o ka !ehuiehu ' no wa ioihl, He nul aku na wahl \ hoo'H»ino la e keia wai nui ma ko kakou kua aku nel. aka, aole I iohe ia mal a 1«IW I leeia la. malie nae paha hoi o lono la mai I keia mau la Iho a lohe hou kakou» A oial lloko kakou o ka ino nui no ht>okahl pule he mea hauoU wo kakou aohe ola uhane l lohe la mai ua make. a I ole» IHo paha i ka wai ma Hlk> a pela no hol ma na kuaaina aku t nei. Me kela, Ino nul I klpa mal a lj ' hooiiio la na aiamil ame na uwapo mal| Hllo aku n*i a"sia. Hamakua 5 moepuu

l; na kona !n*lna, pela ao pah* ta h**i wina h'X»kaht i k!p& pa ae ma kekahi tnoJraponl aku nei o kalwm. i He mau pule i b*l* nei I noho alll U !ho a! ka U kuhaoa ia Hilo & pe)» *»e ir&& kuaa.!na aku ael. a ua uui ka ho- ! noh opo ia. no ka nele hou I ka waL ■liloko oia mau !a weia hahana h« ku m maoii no i ka uluhua ame ka ikiikL aoie peia ko ke Akua manao; ike i \ mal la ia 1 ka uv« o ko ka honoa nel >'i ka wai ole, oinini tntai la ia i ka wai 1 1 maiuna o ka honua, puai tnal la na i waf mai ka honua mai a kahe mai !a ■ mainnA o k& aina a Ooko o na kaha* * wal ame na muliwai. iuai mal !a hoi ko lakou mau wai iloko o ke kai me i ka ulupa pu ana i ka paa o na mea a na keiki a kanaka i hana ai me ko ia- ► koa mau iima. Nolalla* mahope o ke I konao hou ana o HUo iloko o ka ino i |oi ae no ka lua o ka iloko wale no o eha mahina ke kowa. na ae la ko ke Akua inaina maluna o kakou a aa pau ka haumia oka aina- Ke wa iho mai nei na maewaewa a ka wai i kalai ai i mea hoomanao. Bia no ka | ua rn£ k:i makani ke hoomau nei i ko | laua makemake maluna o ko Kuiana- ! kauhp.ie o Hilo.