Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 12, 21 March 1902 — Page 3

Page PDF (1.77 MB)

This text was transcribed by:  Debbie Tom
This work is dedicated to:  Kathleen Koo

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, MARAKI 21, 1902

 

GETERUDA WINA

 

Ke Kaikamahine iloko o ka

Hoinoia

 

Mareia no ka Waiwai. aole no ke Aloha.

 

MOKUNA V.

 

            @ la ka mea huna ia Getaruda.

Mr. Alan Livinekona."

@ alaila aoha oia he kaikunane

 

            @ au i olelo aku he kaiku-@ no'u. Nau no ia i olel wale @ me ko'u hooia ole ana aku ia @ oe. a ua waiho aku au ia oe. @ kela  manao ana ou e like me @ ka mea aole i hiki ia'u ke hoa-@ pono aku i ke kuhihewa i hanaia @  hoike mua ole ae i ke akea i @huna."

            @kou inoa mamua?"

@ Getaruda Wina.  E ha aku ana @ i na mea a pau e pili ana i  @ mea huna a'u, aka, e hoomanao @ mawaena wale iho no o kaua @ mea.   Aole o'u makemake e laha @ keia mea iwaena o ke kula holoohe mamua o ko'u hookuu ia ana mai ke kala nei aku, ina he mea hiki ia @hana ia.  A ina e hoi i'o mai ana o @ alaila aohe e nele ka lohe ia o @. no ka mea o ko'u wa ia e kono@ mai ai e lawe ae i ko'u kulana ma @ ano he wahine au nana."

            Konoia mai!  Aole anei ou aloha @ i ninau mai ai o Rose.

            la wa i pii ae ai ka ula maluna o kona mau papalina a palulu ae la oia i kona helehelena me kona mau lima. 

            "O kela ka mea lapuwale loa-ua aloha  au iaia me ku'u puuwai a pau," wahi a Getaruda i hai aku ai me ka manao oiaio.

            "Alaila, pehea ka oe i weliweli ai no  kona hoi mai?"

            "O Rose! aole anei i hiki ia oe ke hoomaopopo? O ke kumu, aole oia i aloha la'u."

            Ua huli mai ia o Rose a hoolohe i ka mea a kona hoa'loha i hai aku ai me kona piha pahaohao.

            "Aole oia i aloha ia oe!  Auwe, pehea i hiki ole ai iaia ke aloha ia oe? Alaila heaha ke kumu nui o kona mare ana ia oe?"  i ninau mai ai o Rose.

            A o ka manawa ia o Getaruda i hai aku ai iaia i kona moolelo.

            Ua nana mai la o Rose me ka helehelena kuoo, a olelo mai la oia, "mai noi aku oe i ka popilikia, e ku'u aikane aloha; e hoomau i ka manaolana ana no ka mea i oi aku o ka maikai; he manaoio ko'u e hiki mai ana no ka wa e pono ai o na mea a pau.  Ua kokoke loa e naha ku'u puuwai i ka ike ana aku ia oe me ka  helehelena kaumaha, nolaila, e kahilihili aku i ke ao nana e hoopouliuli mai nei ia oe e lilo hou oe o ka'u Getaruda ponoi.  Ke haawi aku nei au i ka'u hoomaikai ana ia oe no kou haawi ana mai i kau paulele ana maluna o'u-ua ano manao wale ae no au me he mea la aia kekahi mea pohihi ke pili pu nei me kou ola ana, aka, aole loa au i makemake e hoopu-a aku ia mea.  A no, he wahi manao ko'u i makemake ai e noi aku ia oe mamua o ka hoomaha ana o ke kula- e ae mai oe ia mea, alaila loaa ia'u ka hauoli."

            Ua haliu aku la ka nana ana a ko Getaruda mau maka maluna o kana aikane.

            "Ae, heha ia mea, e ku'u Rose?"

            "Ua  makemake au ia oe e hele i kahi o Baraina o pa'i kii ai, i hiki ai hoi ia'u ke hoihoi pu me a'u i kekahi.

            Ua mino aka aku la o Getaruda me kona hoonioni ana ae i kona mau poohiwi, a olelo aku la oia:

            "He nui wale kau poe mea e noi mai nei: aka-e hooko aku ana au ma kekahi ano."

            "E hai mai ia mea, e ku'u hoaloha maikai.  Aole hiki ia'u ke hoole aku i kekahi mea."

            "Aole loa hoi oe e ae e hoike i kekahi mea o ne'i nei ua loaa kau kii o'u: aole loa au i pa'i kii hou mai ka manawa o'u i pa'i ai oiai au he umikumamalima makahiki."

            "Pehea! aole loa anei oe i hoouna aku i kekahi ia Alani mahope mai o kou ike ana ua kahuli kou ano i keia wa?" i ninau mai ai o Rose.

            "Aole loa.  Ua koi ikaika mai o Mrs. Livinekona ia'u no kekahi mau manawa lehulehu e hele au e pa'i kii i hiki ai iaia ke hoouna i kekahi ia Alani: aka, aole loa au i ae aku i kona makemake.  Ua ike no au he hana ano e ia a'u i hana ai-ua olelo au iloko iho o'u aole loa e loaa i aia kekahi kii o'u ma na ano a pau-i ka nana aku ua like la me ka hoao ana e pahele aku iaia e maliu mai, a o wau ana ka mea hope loa e kono aku ai i kana hoolaulea ana mai i ku'u helehelena ano hou."

            Mahope mai ua huli hoi koke aku ia na kaikamahine i ka hale kula, a i kekahi ia ae ua hele aku la o Getaruda i kahi o Baraina no ke pa'i kii ana.  I ka manawa i hoouna ia mai ai o ua poe kii la iaia i kekahi mau la pokole mai mahope. he lua ole ko lakou nani.

            Ua piha olioli a hoihoi na maka o ke kaikamahine i ka leha mua ana iho ia lakou. a ua aneane loa nohoi oia e makemake ina e hiki ana ke loaa ia Alani hookahi o lakou.  Alaila ea ae ia kona poo iluna me ke ano haakei. a hoike mai la kona helehelena i ka manao paa ana i koho ai.

            Aole e loaa iaia kekahi-i manao iho e Getaruda pela-aole loa oia e ike ana i ka loli ana o kona ano a hiki i ka manawa o laua i ku ai he alo no he alo i ka manawa ona e hoi mai ai.

            Ua hele aku ia oia e wehe i kona pahu lole. a lawe mai la oia i ke kii ona i pa'i ai oiai oia he umi kumamaluna makahiki-he kii no ka Alani i like loa me ia -a hoohalike iho la oia i ua kii mua la me kela poe kii hou o ka loaa ana mai i kela la.

            A iaia i nana iho ai i kela kii mua. ua akaaka iho la oia me ke ano hoohenehene. Oia no ka ka mea o ke kapa ana aku o Alani iaia "he kaikamahine aluhee."

            Ua manao iho la oia no kekahi manawa ina paha he hana pono nana ka haehae liilii ana i kela kii. aka nae, ua ulu koke ae la no ka manao aloha iloko ona no ke kaikamahine hamole. a makua ole me he mea ia he mea okoa loa oia mai kela kii ae: ua aloha pu iho ia nohoi oia ia Alani. no kona hookikina ia ana e lilo oia i wahine nana.

            He mea hiki anei ia ke manao ia. ua pa'i ia kela poe kii mai ka mea hookahi mai?  Ma ka nana aku aole loa peia, no ka mea he ku kaawale loa ko laua mau ano.

            "Heaha keia." Heaha kau mea e akaaka ana?"  i ninau mai ai o Rose. lala i nana ae ai iluna mai ka buke ana e heluhelu ana.

            "Hele mai oe maanei nei e nana ai." i olelo malie aku ai o Getaruda.

            Ua hoolohe aku ia o Rose e like me ke kono a kona hoa'loha iaia.  a haawi mai la oia i kekahi o na kii hou i pai ia ai.

            "O, aohe mea a ka manao e hoohalahala ai i keia; poe kii," i hooho mai ai ke kaikamahine me ka piha olioli; a he kulana hiehie nohoi ka ka mea pa'i kii i hoonoho ai ia oe.  Manao au ua olelo aku nei oe iaia e hana ino i ke aniani pa'i kii. i ole ai oia e hana i kii nana a hookomo iloko e kana pahu hoikeike: alaila heaha la ka hopena o ka'u mau olelo hoohiki i hiki ole ke ha'i ia."

            "E hoomaopopo oe, aohe au i hoopoina no ka makaala ana i kela." i pane aku ai o Getaruda, me ka pii o kona uia.  Manao wau, ua maikai maoli no lakou: aka-pehea hoi kou manao i keia?"

            Ia Getaruda i hoopuka aku ai i kela mau hauolelo oia kona wa i kau iho ai i ke kii kahiko maluna o na kii hou.

            "Auwe! aohe i kana mai ka hoomaka'uak'u! Owai keia? i hooho mai ai o Rose me ka hoopinana ana ae i kona ihu iluna me ke ano hookano.

            Ua akaaka aku la o Getaruda me kona piha olioli eia nae aia iloko o kana akaaka ana kekahi mea awahia nana i  hoehaeha loa aku i ka naau o kona hoa'loha. oiai i kona leha elua ana iho me kona nana pololei loa ana ua ike iho la oia i kekahi mea huna e pili ana i ke ano o kekahi helehelena.

            "O ke kii keia o kela "kaikamahine aluhee."

            "Getaruda, heaha ia ka'u i olelo aku nei?  E kala mai oe ia'u," i hooho mai ai o Rose me ka naau pilihua.

            Ua papa aku la o Getaruda i kona hoa'loha me kona honi ana aku iaia.

            "Aohe pilikia o ia; he oiaio kau i olelo mai nei." wahi a Getaruda i olelo aku ai me ka oluolu.  Ua hiki ia oe a ma a'u ke ike i ka loli pahaohao ana ae o ko'u ano. a ua hauoli like kaua ia mea.  Aka, o ka puuwai o kela wahi kaikamahine uuku makua ole ua like no kona oiaio a me kona kupaa e like me ka mea e pana la iloko o ko Getaruda Livinekona puuwai i keia la.  Malia paha, ua oi aku kona oo ma na makahiki, a oi aku nohoi ka naauao a me ka helehelena u'i-aka iloko o kona naau aole loa oia i loli.

            Nolaila ua hiki mai ka manawa e hoomaha ai o ke kula. A ua hookuuia aku la o Rose Tela.

            E hoi ana oia i kuaaina e hoohala ai i kekahi mau pule me kona mau makua; ia manawa hookahi nohoi e kaahele ai o Getaruda me Mrs. Livinekona. me ke komo makaikai ana ia Saratoga, Nupota, a me na Mauna Keokeo, a mahope mai hoi o ia manawa e hoohala pu ai na kaikamahine a i  elua i elua a i ole ia ekolu pule i Livinekona Home.

            He kaikunane hoi ko Rose ma ka hanauna, he kanaka opio i kapaia o Farani Winakalopa, a he makemake loa nohoi oia iaia, a nolaila ua hele aku oia i Hiletona e nana ai i kona la i hookuu ia mai ai mai ke kula mai.  Ua punihei maoli kona noonoo i ka wahine u'i o Getaruda ia manawa ona i ike mua ai iaia, a ua hiki ole iaia ke pale ae i ka  nana hoomau ana a kona mau maka oiai na hana hoike o ka la e hanaia ana.

            "Owai hoi kela kaikamahine me ka lole polu nahenahe i hookinohinohi ia me na po lipine pahoehoe polu, a he lei momi ma kona a-i?" i ninau aku ai o Farani Winekalopa ia Rose, i ka manawa, mahope iho o ka loaa ana mai o kona palapala hoomaikai a ua hookuu ia nohoi ka papa ia manawa, ua hele aku oia imua e haawi ai i kana hoomaikai ana i kona kaikuahine.

            "O ko'u hoa kela e moe pu ai iloko o ka lumi hookahi, o Getaruda Livinekona."

            "Bai gole! oia anei? Oia kekahi mea aulii a maalea loa nohoi a'u i ike ai; ua like oia me ka manu nene ke holo mai."

            O ko Mr Winakalopa hoi ana mai no ia mai kekahi huakai holoholo moku mai, a ua piha olioli oia i kana  huakai aumoana.

            "Bai gole." aole ia he huaolelo kupono e hoopuka ai, e Mr. Farani, a e oluolu hoi oe aole e kamailio hou i kekahi mea e pili ana i ku'u hoa'loha me he mea la ua like oia me kekahi moku kalepa," i olelo mai ai o Rose me ka huhu a me kona manao kuemi hope ole.

            "E kala mai oe ia'u, e ku'u kaikuahine maikai, ina he hana kolohe ka'u i hana aku nei; aka ke hai aku nei au ia oe o ka'u i manao ai he mau huaolelo wale no ia e mahalo ana i ka lede opio.  Ina ua oi aku ke kupono o keia mea, alaila e olelo aku ana au he wahine u'i maoli no oia."

            Ua like no kona maikai e like me kona wahine u'i a ua piha haaheo ke kula i kana mau hana noeau a pau: e pono oe e hoolohe i kana himeni ana a mai hoopoina mai oe la'u i ka hoike ana aku ia oe i kekahi mau kii nani ana i pena ai." wahi a Rose i pane mai ai me ka hoihoi.

            "Hoolauna aku hoi ha oe ia'u, me la?"

            "Ae: e ae mai nae oe ia'u e a'o mua aku ia oe mamua o ka manawa. aole oia he wahine hoomahie wale mai no, i ole ai e ili hewa kou manao ilaila."

            "Auwe!" i hooho ae ai o Mr. Farani Winakalopa.

            Ua hooho ae oia i kela huaolelo me ke ano manaolo ole iloko ona. no kona ike no he kakaikahi loa na kaikamahine u'i i hiki ole iaia ke hoomahie me lakou ina o kona makamake ia.

            "He mea oiaio ka'u e hoike aku nei ia oe." wahi a Rose i hooia mai ai.

            Mai olelo aku oe i kau mau olelo paani, a mai noho nohoi oe a hoopuka i kekahi mau olelo ano ole. e noonoo pono oe, i ole ai oe e nukuia mai a oi ae mamua o ka mea au i ike mamua."

            "Pela io no ko'u manao." i pane aku ai o Mr. Farani. me kona leha ana aku ia Getaruda;" o kona ano e hoike mai la me he mea la malia paha ua maa mau oia i ka nana ana i kekahi mea mawaho ae o kona helehelena ina he mea kuokoa loa oia:  manao au o ka wa kela e loaa ai o ka hoolauna ana.

            E like me ka hiki ana ia Rose ke loaa kekahi manawa kupono ua hoolauna koke aku la oia a he maikai nohoi ma na ano a pua," i olelo iho ai o Getaruda iaia iho no, i ka manawa ana i noonoo iho ai no ia mea mahope mai. aka-aohe oia i like me Alani.

            Ake nae hoi he mea hauoli loa nohoi ka halauai pu ana o Mr. Winakalopa me lakou i ka hale hooluia kaaahi i kakahi ia ae, a ua lilo iaia ka hooponopono ana o na ukana a me ke kuai ana i na kikiki, nana i imi na noho oluolu no lakou e noho ai ma ka aoao lulu o ke kaa-ahi a me ka makaala ana ina ua loaa ia lakou ka noho'na oluolu; aole oia i hoopoina i ke kuai ana i na poki liilii nani o na mea ono e laa ke kuomoomo a me kekahi mau ono e  ae i hiki ke loaa iaia ma Hilelona: a hoolaulea mau aku la oia me lakou ma ia alahele a lakou e hele la a hiki i Nu loka.

            A la nei na kaikamahine i kaawale ai hele nohoi kahi i kana huakai hele a peia nohoi kekahi i kana, a ua hiki ole nohoi ke hoohewahewa aku i ko Mr. Winekalopa manao aloha no keia mahae ana o lakou: oiai nae aia kona mau maka ke nana la me ka hoihoi i ka wa o Getarura i haawi aku ai i kona mahalo iaia no ka hana lokomaikai ana i haawi mai ai.  a olelo aku la oia."  e hele me ka manaolana no ko lakou halawai koke hou ana mahope mai o ia manawa.

            Ua nui na panai olelo ana mawaena o na hoa'loha elua. a hele aku la o Rose a me kona kaikunane hanauna ma ka laua huakai hele. oiai nohoi o Getaruda i hele aku ai i Baranasawika Hale e halawai pu ai me Mrs. Livinekona.

            He ekolu pule o laua i noho ai i Saratoga, kahi hoi o Getaruda, me kona nani e like me kekahi kaikamahine alii ka hanahano, e hoomahie a e  punihei ia mai ana e na poe o laila; a mahope o kela noho ana  o laua ilaila ua hiki mai la ka huakai maka'ika'i i na Mauna Keokeo me kekahi poe  makamaka i wae ia, a o kahi nohoi ia o lakou i halawai pu aku ai me Rose, kona makuakane, makuahine a me Mr. Farani Winakalopa.

            Ua haawi aku la ke kanaka opio iaia iho no ka hookauwa ana malalo o na mea a pau a Getaruda e makemake ai e lawelawe, a ua pili aloha maoli oia me ka nani a kona manao e ili hewa nei. nolaila ua hoomaka mai-ia o Rose e ano maka'u eia i'o paha ka puuwai o kona kaikunane ke lilo nei i kana aikane aloha.

            Aka, ina he mea oiaio ia, aohe wa kupono o Mr. Winakalopa e hai aku ai ia mea, no ka mea, no Getaruda iho, mamuli o kekahi mana hoohuli manao maalea, ua ano hoakea  mai la ke akule i  ka hohonu, me kona ae ole ana e hoomau ia ko laua launa ana iloko o ke apo o ka noho'na pili hoa'loha ana; a eia nae, ua haawi aku no oia i kekahi wahi hoolanalana manao ana a hoohoihoi nohoi, mai nui loa paha na poe e noi ana iaia no ka mare ana, aohe nae huaolelo o ke aloha i hoopukaia aku iaia oiai keia poe pule a pau e kaahele ia nei me ka hauoli a me na wiliau ana o ko keia ao.

            A i ka huli hoi ana o ka huakai hele makaikai i ka hoomaka ana o na la mua o ka mahina Augate, ua hoi pu aku la o Rose me ia i Livinekona Home, a he eha pule i nohi pu ia iloko o ka hauoli e na kaikamahine, a ua lilo ia pili aloha ana a laua i mea hoomanao mau a hiki i ka palena hope o ko laua mau oia.

            "He mea kupaianaha, e loaa  hou ana paha kekahi wa hoomaha ia'u e like me keia ka piha olioli, aole paha," i olelo aku ai o Getaruda i kona hoa'loha ia laua e noho pu ana iluna o ka ahamaka no ana i noho mua ai mawaho o ka lanai a lohe ai oia i na olelo a Alani e pili ana nona, i ko Rose po hope loa i noho ai ilaila."

            "Ua like loa keia noho ana iho nei o kaua iloko o ka hauoli me kekahi himeni nani i mele ia mai me ke aloha. O, e Rose, he onaona maoli no ka noho'na o ke au opiopio a me ka-"

            "A me ka nani," i kahamaha koke mai ai o Rose me ke ano paani.

            "Ae, manao au pela i'o no; aka aole au e olelo aku ana e like me kela. o ka'u i makemake ai e olelo aku 'o ka loaa o ke ola kina maikai, ka manaolana maikai a me ka ikaika, ina-"

            "Ina e aha?"

            "Ina e hiki ana i kekahi ke nana e aku imua i ka manawa e hoea mai ana me ka oluolu.   I hea ana la kaua i ka piha ana o ka makahiki mai keia wa aku." i hooki iho ai o Getarude i kana kamailio ana.

            "Malia paha i Europa ana au ia wa," i olelo mai ai o Rose. I ka la elima o Okatoba makou e holo ai, aole i maopopo ia'u ka loihi o ko makou manawa e hele ai.   A e hoi hou i'o ana no oe i ke kula."

            "Ae, ua loaa mai ka lohe ia makou mai ia Alani mai i kela pule aku nei, a ke pii mau ae la kona ola kino i ka maikai a ua hooholo hou iho la oia i kona mamao e noho hou ana no oia ilaila i hookahi makahiki i koe."

            Alaila ua loaa ia oe ka manawa kupono e noho hou ai iloko o ke kula a hiki i kou hookuu maikai ia ana mai. Manao wau ua piha olioli loa oe i kela?"

            "Ae, ua piha loa ia wau me ka olioli; a e hana aku ana wau me ka ikaika loa i keia makahiki, e ku'u Rose," i pane aku ai o Getaruda.

            A i kekahi la ae ua ike ia aku la o Rose e hoi ana i kona home, a he elua a i ole ia he ekolu la mahope mai o ko Getaruda hoi no ia i ke kula.   Aka aohe hiki ia kakou ke hahai aku mahope ona a pau ka makahiki holookoa.   Ua lawa ia mea i ka olelo ana aole oia i hana e ka ikaika, a i k hoea ana mai nae o ka hopena ua puka mai la oia me ke kahiko ana  i na hoohanohano  ka mea hoi ana i manaolana nui ai e loaa a i hooikaika ai nohoi e hana.

            Aohe mea hookahi i kanalua i ka ma nawa o Getaruda i kohoia ai oia ka haumana o loko o ke kula nana e haawi ka haiolelo hope loa: a i ka hoea ana mai o ka la e hoomaka ai o na hana. ua ku aku la oia imua o kekahi anaina nui i hoopihaia mai iloko o ka lumi halawai.  ua kahikoia oia me kekahi lole nahe nani loa me ka loaa ole nae o kekahi mau hookinohinohi e ae maluna ona koe wale no ua omauia aku kekahi huihui pua loke keokeo i kona kuapo no ke kokua ana aku i ka nani o kona lole. a ua like loa oia me kakahi alii wahine opio.

            He oiwi kino pololei a pilalahi kona, me ka helehelena i like loa me ka nani o kekahi pua nani loa. malia paha. he wahi ano hookano iki. aka,  he nani. he nani maoli oia me kona ano e mohala ae ana me ka palupalu a me na onohi maka nunui polu. oiai oia e hookahe la i na hopunaolelo o kana haiolelo aia na pepeiao o ka poe e hoolohe aku ana iaia ke umela la me kona mana hoohuli manao.  He hauoli nui ia i loaa la Mrs. Livinekona me kona piha haaheo.

            Alaila mahope mai o kekahi manawa pokole ua lohe aku la oia i na manao mahalo like ole mai ka waha mai o na poe makakai a pau-i ka manawa o lakou i komo aku ai iloko o ka lumi o na mea hana lima. a iloko nohoi o laila kahi e kau ana o na kii nani ma ka paia. a o kekahi nohoi iluna o na ku laau oia ko lakou manawa i ike aku ai i keia poe kii nani.  a hooho like ae la lakou." he lede opio kamahao maoli keia Miss Levinekona nani, i piha i na talena noeau a me ka piha naauao o kona noonoo."  ua pii koke ae la ka ula maluna o kona mau papalina a onioni ae la kona mau lehelehe me ke aloha a me ka olioli.  Aole hoi o keia wale iho ia no; aohe i piha pono aku kona kiaha i keia manawa. Ia ahiahi no ua haawi ia iho la kekahi anaina hoolauna i ka papa i hookuu ia a me ko lakou mau hoa'loha. a ua konoia mai la o Getaruda e himeni.

            Me ke kulana hiehie i loaa iaia, ua hele aku la oia a hiki i kahi o ka plano. oiai kekahi o kona hoakula i hoomaka iho ai e hookani mua i kana leo e mele aku ai, ua hapai ae la oia i kona mau maka iluna a nana aku la me ka malie i ke anaina.  Ua hoomaloka loa iho la ko lakou naau i ko lakou manao ana aole e hiki ana i keia kaikamahine ke himeni me ka maikai, oiai aole i piha kona iwakalua makahiki.

            Aka, e hamau na hoa! I ka manawa ona i hoomaka ae ai e himeni ua pii koke ae la ia leo a uhi iho la i ka leo o kekahi poe okoa e ae. me ka moakaka maikai, koikoi, a onaona nohoi e like me ko na manu e male ana iloko o kekahi ululaau, me ka pii malie ae me kekahi ano mana he mea i hiki ole i kekahi mea ke manao aku ua hiki i kela wahi kino pilalahi ke hana.

            Ia Getaruda e himeni ana aia ke anaina ke hanu la i ko lakou mau hanu me ke ano paupauaho a e hiolo ana no hoi ko lakou mau waimaka i ka lohe ana aku i kekahi huaolelo hoa'lohaloha iloko o ke mele e mele ia mai ana me ka leo hoohoihoi, a kaili aku la oia i ka puuwai o na poe a pau e hoolohe ana i kona leo kapalili.

            Ua hiki mai i ka hopena o ke mele, a e hoomaka ana oia e hoi e noho, aka, ua ala ae la ka manao o ke anaina holookoa a haawi i ko lakou mahalo ma ka pa'ipa'i ana me ko lakou mau lima a hehihehi nohoi me ko lakou mau wawae, e hoike mai ana lakou ua makemake e lohe hou iaia.  Ua ku nana iki iho la oia a leha aku la knoa mau maka me ke ano kanalua ma kahi o ke poo-kumu e noho ana.

            Ua hele mai la ke poo-kumu a kokoke iaia, a olelo mai la me kekahi mino aka o ka manao oluolu:

            "Ina aohe ou ano mauhiluhi loa mai na hana hoike mai o ka la, e Miss Livinekona, alaila e hooko aku oe i ko lakou makemake.

            Ia wa oia i huli hou aku ai imua a himeni aku la i kekahi mele hoolealea me ke ano hoihoi. a pau kana himeni ana ua kunou aku la oia i ke anaina me kona mino aka iki ana iho. alaila nihi maile aku la oia a puka iwaho, a hele aku la oia a komo iloko o ka lumi kahi hoi a Mrs. Livinekona e noho ana.

            "E ku'u Getaruda aloha, aole loa au i moeuhane mua ua hiki ia oe ke himeni e like me kela," wahi a ka lede i hawanawana mai ai me ke apo ana mai i ka lima o kana kaikamahine. "E ku'u keiki, ke hoike mai nei oe ua hooikaika maoli oe i ka hana ana i keia makahiki!"

                        "Ae, pela no; aka he hana oluolu wale no kai hanaia," i pane aku ai o Getaruda, me ka manao aloha e nalu ana iloko ona i kona hoomanao ana ae ua pau kona mau la o ka imi ana i ka naauao.

                        Ua piha olioli wau ia oe, e ku'u kaikamahine; aka o ko'u iini nui o ko Alani ike ia oe a lohe hoi i kou himeni ana i keia la," wahi a Mrs. Livinekona i olelo mai ai me ke aloha.

            Ua nana pono wale aku la no o Getaruda, oiai oia i mino aka. iki iho ai, aka aole oia i pane aku i ka makemake o Mrs. Levinekona i hoike mai.

                        Iloko o eono pule i koe e ike ai o Alani iaia, i manao ai o Getaruda, no ka mea e hoi mai ana oia, a mahope o ka pau ana o ka wa wela e hookumu ana oia i kana oihana lapaau i Nu Ioka.

            Ua haohao iho la oia ma ke ano hea la laua e halawai pu ai.

            Ua lilo iho la ko Alani hoi ana mai i mea hoopilikia loa i ka manao o ka wahine opio mai ka manawa o ka leta i hiki mai ai.

            Ua hoomau ia no ia manao ona a hiki wale i ko lakou hoi ana i kekahi home nani i hoomakaukau ia no lakou ma ke kapakai o Nu Ieke no ka hiki ana mai o na la wela, a ilaila lakou e kali ai no ka huli hoi ana mai o Alani: aole nohoi he mamao loa o keia wahi mai Lona Barana mai kahi a Getaruda i hoohala ai i kona makahiki mua o ka hoomaha ana me kana aikane.

            A i kekahi la he hookahi wale no pule i koe mamua o ka hoi ana mai o Alani. ua hoea mai la kekahi leta mai iaia mai i kona makuahine. he leta hoi i haule hope loa mahope o kekahi mau pule lehulehu.

            He leta ia i piha pono i a manao ano nui i hoomakaukau e ia mamua a me ka olioli no ka hoi ana mai i ka  home, a iloko nohoi o laila e hoopuka mai ana oia i kekahi mea e pili ana ia Getaruda ma kekahi ano a he mea nohoi ia nana i hana ole mamua. a oia ka mea nana i hookapalili aku i ka pana ana o ka puuwai o kona makuahine.

            "Ma ke ano hea la oia e hookipa aku ai ia'u. au i manao ai?" i ninau mai ai o Alani.  "Oia mau no anei ka inaina iloko ona e pili ana no ko maua hoonui ia ana,  a me ka makemake no hoi ina he mea hiki ke hookaawale ia? Ua hoopilikia loa mai keia mau manao ia'u i kela mau la hope aku nei a oi ae mamua o ka mea hiki ia'u ke hai aku ia oe.  Ke hai aku nei wau me ka moakaka  lea ua ulu nui mai ka manao haaheo a me ka manao aloha i ku'u wahine uuku iloko o'u iloko o na makahiki elua i hala ae nei.   Ua lilo oia he hoa nani loa  ma ke kakau leia ana oiai. mai oi loa aku ko'u hauoli ina aohe oia i kamailio ole mai ia'u.   Ua hele ko'u manao a pilihua no ka halawai pu ana aku me ia he alo no he aio a e ike hoi wau no'u iho i kona ano hou au i hoike mai ai ia'u. No'u iho. e ku'u makuahine aloha. ke @ nui nei wau no ka hiki aku i ka home a ike ia oukou a pau. a eia nae ma kekahi ano. he weliweli wau i ka halawai pu aku me Getaruda-he weliweli wau i ka hookuleana ana aku iala oia ka'u wahine. Ua ano maka'u iho nohoi wau i kekahi manawa aole loa paha oia e huikala mai ana ia'u no ka hana hewa a'u i hana aku ai iaia i na makahiki eha i hala hope aku nei"

            Ina nohoi e hiki ana ia Getaruda ke ike i keia iaia holookoa. me nei ua like na mea a pau o na makahiki i hala i mea e hoano e ae ai i kona noonoo ina nohoi e hiki ana iaia ke ike eia na manao aloha ke hanu la nei. a e kahea mau ia aku ana hoi ia he aloha-ke aloha hoi ana i lini nui ai i na ia a pau o kona ola ana. i pule nue ai. a i uwe nui ai nohoi-alailia paha oia ike iho ua oi loa aku ke mai o na manao kaumaha.

            He elua manawa a Mrs. Livinekona i heluhelu ai i keia leta. alaila opiopi iho la oia a hilinai aku la i hope o kona noho me kona apo ana a paa iloko o kona mau lima, me ka nalu nui ana iloko o kona naau no ia mea. a haule iho ia oia haimoe me ka mino aka no maluna o kona mau lehelehe.

            He hookahi hora mahope mai ua hele aku la o Getaruda e imi iaia.

            "Ua makaukau anei oe no ko kaua hele i ka holo kaa?" i ninau aku ai o Getaruda. me ke komo ana aku o kona poo a kiei ma ka puka.

            Aohe pane i panela mai. Aohe nohoi oni ae o ke kino e waiho malie ana iluna o ka noho paipai e pili kokoke ana i ka ipukaaniani.

            "He mea ano e maoli kona hiamoe ana i keia hora." i namunamu liilii iho ai o Getaruda. me kekahi nanaina pahaohao.

            Alaila, manao iho la oia heaha la kona mea o ke ala oie ana i keia leo, malaila ua hele aku oia a hiki ma kona aoao. a hoomaka mai ia e komo ka manao weliweli a kaumaha iloko ona,

            Ua kau aku la oia i kona lima maluna o kona poohiwi.  Eia nae, aole no oia i oni ae. aka aia no oia ke hiamoe la me kela mino aka maluna o kona mau lehelehe, me he mea la e moeuhane ana oia i na moeuhane maikai.

            "E ku'u Mrs. Livinekona aloha, o ko kaua manawa keia e hele ai i ka holo kaa," i olelo aku ai o Getaruda; aka he ano e nae kona leo o ka puka ana aku ua pii mai la ka eehia maluna ona iloko o kela o ka meha pu.

            A eia nae aohe pane i paneia mai, aohe nohoi oia i oni ae.

            Ia wa ke kaikamahine i kulou iho ai ilalo a nana pono loa mai la iloko o kona helehelena: alaila ua lohe ia aku ia kekahi leo kaumaha e puka mai ana mai kona mau lehelehe mai.

            "E ku'u makuahine, e!" i uwe aku ai o Getaruda me ka ehaeha; "o, e pono oe e kamailio mai ia'u!"

            Aka ua hala ka manawa kupono no ka hoopuka ana aku i ka huaolelo makuahine, aole loa e pane mai ana ka leo aloha ia mea, no ka mea ua kii mai ka anela o ka make iaia; ua kau mai oia i kona lia puanuanu maluna o kona puuwai aloha a hooki iho la i ke pana ana o kona puuwai no ka wa mau Ioa.

            Ua make iho la ka makuahine o Alani Livinekona.

(Aole i pau.)

 

            He lehulehu ka poe e loaa ana i ke anu i keia manawa o ka makahiki. O ke anu iloko o ka umauma ka mea  poino ina aole e nana pono ia i ka manawa e hoomaka ae ai. O ka hana pono wale no e pakele ai oia ka hele ole i ke anu ame ka lawe ana i ka Laau Kunu a Chamberlain.  He loaa koke ka oluolu i keia laau a ina e lawe ia i ka manawa kupono e pale ia ana na pilikia apau e hiki mai ana mahope aku. He maikai ke ola kino mahope o ka lawe ana i keia laau.  He ola mau, a he haule ole kona mana hoola.  E loaa ma na Hale Kuai Laau apau.  O Benson Smith & Co, na agena no Hawaii nei.

 

Pe Lei Daimana ma Kona O'i

 

            "Ae. ua hoike mai au ia oe ma ka'u leka." wahi a Jaspa. "e hele mai ana au e hoike aku ia oe i kekahi mea e pili ana nona, aka aole paha oe e makemake ana e lohe ia mea hou?"

            "No keaha oi ko'u mea e makemake ole ai e lohe ia mea hou" Ua hauoli mau wau i ka lohe ana i na mea apau mai iaia mai.  E hoike mai ia'u i ka mea hou a mai huna aku. oiai ua loihi keia manawa aole wau i lohe hou mai e pili ana no lakou."

            "Ua makaukau nae oe i ka hoolohe ana i kekahi ea hou kaumaha?"

            "Nu hou kaumaha? Ua make anei ka Haku Opio? O. Jaspa ua hoopuiwa loa oe ia'u me kau mea i olelo mai la. E hoike koke mai oe ia'u ua make anei oia?"

            "Aole oia i make, aka ua hoopalau ia oia i keia manawa. a ua pau hoi kou manaolana ana e lilo ana oia i kane nau.  Ua ike no wau aole oe e hauoli ana i kou manawa e lohe ai i keia nu hou aka, ua oi aku ka maikai e lohe oe mai au aku mamua o kou lohe ana mai kekahi mea okoa mai. a nolaila ua hele mai nei au e hoike aku la oe."

            "Ua hoopalau ia oia!  Ua noonoo mua no au no kekahi manawa aole loa oia e makemake ana ia'u i wahine nana. aka ke hoike aku nei au ia oe ua  like ioa kena mau mea hou au i  hoike mai la me ke kui houhou e hoehaeha ana i ku'u puuwai. Ua manao hoi au e huli mai ana la hoi oia ia'u a loaa. a malia o kona ike hou ana mai ia'u ke kumu e lilo ai maua i kane a wahine. aka ke ike aku la au ua lilo e aku la oia i ka mea okoa aku.  E hoike mai ia'u owai la kana wahine o keia mua aku?"

            "He kaikamahine no oia ua kamaaina ia oe, aole he mea okoa aku. aka o Bianehe no. Ua hoike mai nei laua la'u i ko laua hoopalau a oia ka'u i hele mai ia e hoike aku ia oe."

            Aole i nane aku o Amber i keia manawa. aka ua kulou iho la oia ilalo. E noonoo ana oia no kona makuakane i hala aku. no kana olelo kauoha. ame ko laua noho aloha ana i na la i hala aku.

            "E hoomanawanui kaua e ku'u

            "E hoomanawanui e ku'u Amber e hiki mai ana na pilikia i kela ame keia o kakou oiai kakou ma kela ao.  E aloha ana kokou i kekahi manawa i ka poe i aloha ole mai ia kakou. e like nohoi me a'u e aloha nei ia oe aka aohe ou aloha mai ia'u.

            Ua komo aku ia keia mau olelo a loaa ka puuwai o ka opio wahine aka aole oia i pane mai. a ua hoomau hou aku la no o Jaspa i kana olelo ana:

            He nani hoi ia ua hoolei ia mai la ka momi a'u e ike nei mamua o ko'u

 

(E nana ma ka aoao 4)

 

HOOLAHA KUMAU

 

KA HUI ALAHAO AME AINA O OAHU

MANAWA HOLO

Mai a Mahope aku o lulai 5. 1895

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Hui Alahao Me Aina O Oahu

Manawa Holo

Mai a Mahope aku o lulai 5, 1895

 

Will o Ewa Hiki I Waianae Hiki I wili o Hiki I Waianae Hiki I Waianae

Kaa Ukana na la a pau Ewa na la apau na poaouo uio na la apau

Na la a pau Sabati walo no.

 

A.M. A.M. P.M. P.M. P.M.

 

Haalele ia Honolulu 6:40 9:15 1:15 1:45 3:10

Haalele ia Manana 7:40 9:35 2:28 2:28 3:33

Haalele WIll o Ewa 8:10 10:19 2:49 2:49 6:14

Hiki i Waianae ----------- 10:34 ------- 3:24 4:49

 

Waianae na Will o Ewa Waianae na Will o Ewa Iki i Waianae

la a pau. Kaa Ukana la a pau na la a pau. nae ua Poao

Na la a pau no me Sabati

Koe Sabati

 

A.M. A.M. P.M. P.M. P.M.

 

Haalele la Waianae 6:44 ---------- 1:32 --------- 4:16

Haalele Will o Ewa 7:19 9:10 2:07 3:51 4:51

Haalele la Manana 7:50 9:48 2:35 4:22 5:22

Hiki i Honolulu 8:23 10:30 3:11 4:55 5:56

 

E lawe ana na kaa ahi hali ukana i na kaa ohua o ka papa ekahi.

 

G. P. Denison

Luna. F. C. Smith

Luna Kual Palanala Holo.

 

            E lawe ana na kaa ahi hali ukana i ua kaa ohua o ka papa ekahi.

            G. P. Denison, Luna

            F. C. SMITH, Luna Kuai Palanala Holo

 

 

            Metropoliton Meat Co.

(Hui Kuai Pipi Metropoliton)

 

G. J. WALLER - Luaa Nui

 

Poe Kuai a Hoolako i na Moku

ME

na lo Pipi , Hipa a pela'ku

 

E loaa mau ana na Manu a me nu Hama

no i hoohuihuiia iloko o ka @

 

Makepono ke kuai i na Io Pipi maanei.

 

Hele mai hookahi,  hele mai a poe.

 

TELEPONA HELU   65

2736-tf

 

Ka Ayer Laau

Hoomaemae Koko.

(Sarsaparilla.)

 

 

            E hoomaemae oe i kou koko me ki Ayer Laau Homaemae Koko (Sarsaparilla), o keia ka laau pahu'a ole o kona ikaika hoola.  Kupono maoli kela laau no ka ma'i Alaola, ma'i Hoho, Puha, ma'i Aai. ma'i Kuapuhi, ma'i Puupuu oolohu, ma;i Kane pohaka ame na ma'i no apau e ulu mai ana mailoko mai o ke koko ino.  He kupono loa nohoi keia LAAU HOOMAEMAE KOKO A  AYER no ka ma'i nalulu (caiarrh), rumatika ame ka rumatika pehu.

            Ma ke ano he laau hooikaika kino ia aohe ona lua. E kokua ana ia i na mea paehana o ka opu ma ka hoowali ana i ka ai, hooikaika i ka hana ano a ke ake-paa nawaliwali, hooikaika hoi i na aa-lolo a hooikaika pu hoi i ke kino i hela a nawaliwali mamuli o ka luhi ame ka hoomailo ana a ka ma'i  Ua ike na kauka lapaau ma na wahi apau, he Laau maikai loa keia Laau Hoomaemae Koko a Ayer.  He laau keia i loaa no loko mai o ka pa'ipa'i ame ke kawili a hoohuihui @auao ia ana o na laau hoomaemae koko a hooikaika kino ikaika loa. Aohe laau hoomaemae koko elike me keia. a i makemake nui ia nohoi elike me keia.

 

Ka Ayer

            Sarsaparilla

Hoomakaukauia e

Dr. J. C. AYERS & CO.

Lowell, Mass, U. S. A.

 

Oia ka Ma'i Awa

iwahia o ka O@ Huaale a Ayer

 

NO KEAHA

I HOOKAWELEWA

LE LOA AKU A

OE I KEIA

ANU, KUNU AME PUU EHA?

 

            Ua kaulana loa ka LAAU KUNU A AYER (Ayer's Cherry Pectoral) iloko o na makahiki he aneane 60. ma ka hooia ana i na Ma'i o ka Puu ame ke Akemama, ke Anu, ke Kunu. ka Ma'i La Gripppe. ame ka Ma'i Mala o ka pale Akemama. He ono keia laau ma ka inu ana, a he oiaio ke oia.

 

AYER'S CHERRY PECTORAL

 

Na Medala Gula mai @

 

Mai lawe i na Laau @ i Hoomakaukauia @ kela

 

Hollister Drug Co. Lt.

No Agena ma ka Paeaina Hawaii.