Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 12, 21 March 1902 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Halekuai Nani o H. Hackfeld & Co.

 

            I KEIA la, Poalima, Maraki 21, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, e weheia ai na ipuka o H. Hackfeld & Co. no ka lehulehu. E hamama ana na ipuka mai ka hora 10 a hiki i ka hora 4, a mai ka hora 7:30 a hiki i ka hora 9 o ke ahiahi. He kono laula keia ma ka aoao o ka Hui I keia mau la koke iho la no ia pau @ no ai na hemahema liilii o keia halekuai nani o ka Hui o H. Hackfeld & Co., kekahi o na hui kalepa kahiko, kuonoono a waiwai o ke kulanakauhale nei, a nona hoi ka hookumuia ana i ka makahiki 1849 e kapena Henry Hackfeld, he 53 makahiki i hala ae nei, a nona hoi kekahua e ku haaheo nei ma na kihi o alanui Papu me Moiwahine.

 

            Ua hoomakaia ke kukulu ana o keia hale iloko o ka mahine o Novemaba, 1899, e Fred Harrison, ka mea i lilo ai ka hana ana, a ua kukuluia kela hale mai na pohaku Hawaii o kakou i kalai maiau ia me ka hoomanawanui, a nolaila, ua piha na makahiki elua o kona kukuluia ana, a mai ke 80 a i ka 100 limahana i hoohana mau ia ma keia hale.

 

            He ekolu hale ke kiekie o kiea halepohaku. Ma ka hale mua malaila na keena oihana o na kakauolelo, ko lakou mau pakaukau a me na pahuhao, na keena o na hui moku-ahi like ole a ka hui e noho agena nei, ke keena oihana o ke Kanikela Geremania, a ma ka aoao hema ua hookaawaleia ia mahele o ka hale mua no na lako hao, na lako pa me aniani, a me na ukana hoouna, a pela wale aku. Aia ma ka Papa Kalepa o Honolulu nei.

 

            Ma na ano apau he ku i ka nani na hoohiwahiwa ana o keia hale.

 

KE INO O KA PAKA I NA KEIKI

 

Nui na Keiki Liilii e Puhi Paka Nei ma na Alanui.

 

            Ke Hooikaika nei na Kumukula o Honolulu nei e Hoemi i Keia Ino.—Ke a`o ia Nei na Keiki i ke ino o ka Walona.

 

            O ke ino o ka walona ame ke ino a ke puhi a nau paka kekahi mau mea nui loa Hoko o ka noonoo o na kumu kula o Honolulu nei i keia manawa a @ hoao ana hoi lakou ma na ano a @ e hoikeike aku i na keiki malalo @ ko lakou malu i ke ino ola mau mea a e pono na keiki e waiho mailie la mau ino me ka hoopa ole.

 

            Aole ma na kula wale e ike ia nei ke puhi paka a na keiki aka aia ma na alanui o ke kulanakauhale nei, a i @hoi o ke alo o ka lehulehu. Ua maopopo i kela ame keia ke ino o ka @no na keiki, a ua ike no hoi ka poe puhi paka i ke ino oia mea no lakou iho, a o ka haalele ana la hana i ka manawa opiopio he hana hiki loa la aka ina e hoomau ana kekahi keiki @ i ke puhi ana i ka paka a hiki i kona maa loa ana a hiki i kona lilo ana i kanaka makua a mahope oia manawa ike oia i ke ino ola mea a makemake e haalele aole loa e hiki ana lala ke haalele oiai ua paa loa aku la oia i ka mana ame ka ikaika o keia demona. O ka pono wale no o ka hoikeike e la aku na keiki i ke ino ola mea i keia manawa a hoao e hookaawale ia lakou mai ka paka mai. O na makua kekahi poe maikai loa e hoikeike ana i ka lakou mau keiki i ke ino oia mea, a e hoao ma na ano apau e papa loa i na keiki aole e puhi paka.

 

            Ma ka hoike a na kauka he mea hoonawaliwali ka paka i ke oia kino a ua olelo ia i make kekahi Peresidena o Amerika mamuli o kona puhi nui loa i ka paka. Aole o ka hoonawaliwali wale i ke ola kino ke ino a makou i ike aka o ka inoino o ka ea o ka waha, ame ka nui o ka lilo i ke kuai mau i ka paka. He mau mea keia i ike maka ia e kela ame keia mea i puhi i ka paka, a ina oe e olelo aku i ka poe puhi paka i ka maikai ame ka maikai ole o ka paka e hoike mai ana oia, “Aohe maikai, he hoonui lilo, a aohe waiwai e loaa mai, koe wale no hoi o ka ono, a hiki ole ke haalele.” No ka poe i puhi loihi he paakiki lo no ka waiho ana, aka o ka hana maikai loa o ka hoao e kaili mai ia ino mai na keiki mai ame ka @akaaia loa ana ia lakou o maa i keia hana ino i ka wa kamalil a o ka mau aku la no ia.

 

            E HOIKEIKE AKU I NA KEIKI I KE INO O KA WAIONA. He hana maa i kekahi mau makua Hawaii o kakou nei ka hooinu ana i ka lakou mau keiki liilii i ka waiona, me ka olelo pu ana ae o ka mea ia e ike ai o na keiki liilii i ka inu lama e like me kou maa i ka inu lama aole loa e hiki ana ke haalele la ino oiai no nae un ike oe i ke ino. Nolaila o ka makou e olelo nei e hoikeike i na keiki i ke ino oia mea aka aole loa e ae la lakou e inu ia waiona a hiki i ko lakou maa ana.

 

            Aole i loihi loa aku nei ua loaa ia makou kekahi o ko makou mau hoa`loha maikai loa a penei kana i pane mai ai.—“I ku`u manawa uuku ua hooinu mau mai ku`u makuakane hanai ia`u i ka lama me ka olelo pu ana aku i ku`u makuahine o ka mea ia e ike ai o ke keiki i ke ino o ka wiona. Ua inu au mai ko`u manawa liilii mai a hiki i ka lilo ana o ke kini i mea ole la`u. I keia manawa ua ike wau i ke ino oia mea aka ua hiki ole ia`u ke wai ho aku. Ina paha aole i hooinu ku`u makuakane ia`u i ku`u manawa kamalii me nei aole loa wau e lilo i kanaka ona i keia mau la.” Aole keia o ka hookahi o na keiki i hana ia pela aka he lehulehu a nolaila makou e noi nei e makaaia loa na makua ma keia hope aku.

 

            Ina e papa loa ia na keiki ma na home a ma na hale kula i ke puhi paka ame ka hoao ana i na waiona, a ma ia mau mea, ke manao nei makou e hoikeike mau ia lakou i ke ino e hiki mai ana ka manawa e pau loa ai o ka loaa ana o na keiki puhi paka ma Hawaii nei.

 

Ka Hoike a ka Hui Manawalea o Honoluln

 

NO NA MAHINE O IANUARI, FEBERUARI A HIKI I KA POAKOLU, MARAKI 19.

 

            I ka Poakahi nei, Maraki 19, i malamaia ai ka halawai a ka Hui Manawalea o Honolulu nei ma ke Keena oihana o ka luna hoohana nui, Mrs. C. O. Berger, a ma kana hoike i waiho ae ai imua o ka halawai ua hoike ae la oia penei:

 

            “Mahope iho o ka kakou halawai o ka mahina o Ianuari, ua loaa mai ia`u na palapala noi kokua he 41, he 18 mau noi hana, 6 noi no ka hoi ana i ka Helemai a he 23 mau noi no kekahi mau pilikia e ae. He 288 mau keena oihana i komo a launa kamailioia, a ua loaa mai i ka hui he huina dala o $179 no ka lawelawe ana i ka hana.

 

            “Mailoko mai o keia mau noi he 41, he 8 mau noi pilikia pili ohana, 6 mau noi mai na wahine kane ole, a he 27 mau noi mai ka kane mai, a he poe malihini lakou a pau. He 5 mea noi i hoounaia i ka Halemai, ua kokuaia aku kekahi mau mea noi ma o ka haawiia ana aku i ka lole a me ka ai, a o kekahi poe ua a`o ia aku e hoi a e hana iloko o na mahiko.

 

            “Ma ke one hanau, he 9 Amerika, 10 Paniolo, 5 Pukiki, 1 Poko Riko, 2 Hawaii, 1 wahine paele Amerika, 1 Italia, a me 5 Pake.

 

            “Ua noi keia poe i wahi kenikeni, a kenikeni uku hoolimalima hale, i ai lako hale i lole, wahie, lako hana, laau, hoi ana i ka halema`i a me ka hana pu. He 100 palapala kikiki ai i haawiia i kela a me keia ma a mahope mai o Ianuari 1. Ke loaa mau mai nei i ka hui na puolo lole kupono no ka aahu ana a ua maheleheleia aku iwaena o ka poe nele, a pela no hoi me na buke a me na nuppa, a ua hoounaia aku ma na home ohana, na halema`i a me na keena heluhelu buke.

 

            “O ka Home o na Keiki Makua ole ma Kona he puuhonua maopopo ia no na Keiki Makua ole a ilihune no hoi o kakou nei. He 9 mau keiki a keia hui i hoouna ai ma keia home, a ma ka lakou mau palapala i loaa mai ua hoike mai lakou aia lakou ke noho la iloko o ka oluolu, ka maha, ke oia kino maikai, a me ka mahalo nui. A oiai mai ke kulanakauhale aku nei ka hapanui o na keiki i hoounaia aku i keia home he mea i ku i ka pono ia kakou a pau ka hoomanao kokua ana i keia home i kumu nona e mau ai ke ku ana Aole he keiki hookahi a ka hui i hoouna aku ai i na hoomaikeike ana i ka home i hooleia kona ae ia ana e komo a eia ka hui ke noonoo nei i ke kulana nele o 4 mau keiki hou.

 

            “Ma na ano a pau o ka hana a ka Hui Manawalea ua ku maoli no ia ka holomua a ku i ka hoohoihoi. He nui no na noi pilikia i loaa mai i ka hui o ke kulana popilikia kuhohonu. Aka, ma muli o ka eleu o ka pahola ana mai o na lima kokua mai kekahi mau hui kokua manawalea e ae mahope iho o ka noiia ana aku o ka lakou mau kokua, ua liio ae la ka hana kokua i ka poe nele i wahi haawe mama loa. Ua manao paa au aole e mau ka noho nele ana o kekahi mea ma ke kulanakauhale nei ina e hoikeia ae ana na mea e pili ana nona.”

 

HAUNAELE NUI MA BOSETONA.

 

Waiho na Kalaiwa Kaa i ka Lakou Hana no Kekahi Kumu

 

            Manao ia e Hui Aku ana na Poola me Lakou ma Keia Haunaele.—Pilikia na Hui kaa-ahi ame na Hui Moku ahi.—Ua hiki i ka 20,000 kanaka i waiho i ka Hana. 

 

            Aole i loihi loa ae nei ua hoike aku makou i ka haunaele nui ma Kapalakiko, a mamuli oia haunaele ana nui ka poe i pilikia, nui a lehulehu hoi na oihana i hoonele ia i ka hana, kupai na ukana ma na Hale kaa-ahi ame na hale ukana o na moku-ahi, a ua hele aku hoi kekahi poe waiwai i hana mua ole ia ano hana a lawelawe i ka hana no ka loaa ole o na kanaka e hana i ka lakou hana.

 

            I ka la 10 o keia mahina ua ulu ae kekahi haunaele nui o keia ano ma Bosetona a i ka la 13 nei, ka hope loa i loaa mai o na mea hou Kaleponi ia makou, ua hiki aku ka nui o na kanaka i waiho i ka lakou mau hana i ka 20,000 a ua manao ia e hooi hou ia aku ana ka nui o keia huina, no ka mea he poe kekahi e hoomakaukau nei e waiho i ka lakou hana mamuli o ka like o ko lakou manao me keia poe i waiho mua aku la i ka lakou hana.

 

            O ke kumu o keia haunaele oia no ka like ole o na kanaka uniona me na kanaka i komo ole i keia ano hui. Ma Amerika a ma Honolulu nei ua ulu ae he mau hui o ka poe e hana ana i kekahi hana, e like paha me na kamana, he hui no ko lakou i kapa ia ka uniona o na kamana, a ua makemake ia hoi na kamana apau e komo aku iloko o keia hui, a o ka poe i komo ole aku ua lilo lakou i enemi no ka poe i komo I ka manawa e hana pu ai na kamana uniona me na kamana i komo ole iloko o keia hui ua ulu ae kekahi haunaele. Pela hoi me na kalaiwa kaa ukana ma Bosetona. I kekahi manawa i hala aku nei ua ulu ae kekahi hoopaapaa mawaena o kekahi mau kalaiwa kaa i komo iloko o na hui uniona ame kekahi poe i komoole, a ua hiki aku keia hoopaapaa imua o na luna hana a ua kokua lakou i ka poe i komo ole il,oko o na hui a hoopau ia na poe i komo iloko o ka hui mamuli o keia hoopaa.

 

            Mamuli o keia kumu ua hele aku na kalaiwa i komo iloko o na hui a noi aku o ka poe i komo ole ke hoopau ia a ina aole e hooko ia ko lakou makemake e waiho like ana lakou apau loa i ka hana. No ka hooko ole ia o ko lakou makemake ua waiho like aku la lakou i ka hana.

 

            I ka waiho ana o keia poe i ka hana aole i waiho na poola i ka lakou hana ia manawa, a ua kupai ka ukana i wehe ia mai e lakou mai na moku mai e ku ana i ka uapo ame na hale ukana. Aole ma na uapo wale keia pilikia aka ua ike pu ia keia pilikia ma na Hale kaa-ahi. Ua kupai ka ukana ma keia mau wahi elua aka aole loa he hookahi mea nana e kii aku e lawe maluna o na kaa ukana oiai ua waiho like na kalaiwa apau, a ua nana aku hoi lakou i ka poe e hoao ana e lawelawe i ka lakou hana me ka huhu, a i ka manawa e ike ia ai o kekahi kanaka e hoao ana e lawelawe i keia hana ua lilo koke oia i enemi no keia poe i waiho i ka hana a ua huli koke ia kona ola. Mamuli o keia kumu ua maka`u na kanaka i ka hele aku e hana i keia mau hana me ka ae ole ia @ai e ka lehulehu i waiho aku ia mau hana.

 

            I ke kupai ana o ka ukana ma na uapo ua hiki hou ole i na poola ke hana i ka lakou hana oiai aohe wahi e waiho ai o na ukana a ua hoomaka lakou e waiho i ka lakou hana a kokua i keia poe lawe ukana. I keia manawa ua hiki aku ko lakou nui i ka huina i hoike mua ia ae nei maluna a ma ka nana aku e oi loa ae ana mamua o ka loaa ana o ke kuikahi mawaena o na luna hana ame na kanaka hana.

 

            Ua hoao ke Kiaaina e hana i na hana apau i loaa i kona mana no ka hoopau ana i keia pilikia, aka ua hiki ole iaia. Ua Telekalapa ia aku o Senatoa Hanna e haawi mai i na kokua i hiki iaia no ka hoopau ana i keia hana, a o kana i pane aku ai, e hoike aku na luna nui o kela mau hale hana i kekahi hana maikai e hana ia ai a pau a oia kana e hana mai ai. Ke hoao ia nei e loaa kekahi aelike mawaena o na luna hana ame na poe hana mamua o ka nui loa ana aku o keia hana. Ua maopopo loa ina aole e loaa ana kekahi aelike iloko mai la o kela mau la e pilikia ana kekahi poe ohana lehulehu i na mea ai e ola ai kela noho ana, oiai aohe hana a na makua o ka home.

 

            Ua ku mai ka moku-ahi Coptic i ka Puakolu nei mai Kapalakiko mai Hoko o kekahi manawa holo loa o 5 la, 22 hora a me 22 minute. Loaa hou keia manawa holo loa i kela laina mokuahi.

 

Laau Ili no na Bebe

 

NO KONA POO A ME KONA LAUOHO

 

Kek hi m o ono nui loa aia makuahine e noonoo @

 

            UA HANAUIA KELA A ME KEIA KEIKI ILOKO O KA HONUA NEI me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka lii, ke poo a e lilo ana hoi ke koko ia wa i mea nui loa no ka panee ana i keia popilikia, a pela @ ai ia i mea nui loa e hookaumaha mau ai i ka noonoo o kela a me keia mea @ oohia i ka nali ana a na ma`i lehulehu. Aole keia mea i hookaumaha la ma kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malama a makaala i keia poino. Nolaila, ua liii i kumuhana na keia ame keia makuahine maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia a@ na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookamaaina mau lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i keia mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke oia maikai, malalo o na lapaau noeau ai a me ka hikiwawe a me ke ola loa no hoi.

 

            Ua olelo la o k aauau me ka wai pu mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka ili no ka papaa i ka leopo a me kahi mau ino e ae, e pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, ina ka e kapili maile i ka Aila Hamo CUTIKURA  no ka hooki koke ana i ka maneo o ka @, ka eeke ano manene o ka ili ame ka pehu, a peia hoi no ka hoomalielie ana i ka hu`i a me ka hoola ana i na palapu, a mahope aku oia wa, ina ka e inu i ka Laau Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae ia no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai, a ina no ua aloaa mua, he @ pau wale no ia i keia mau @ ae la, ke malama pono ia na kuhikuhi. Ma keia hana ana pela, e loaa ai i na makuahine hoomanawanui ka maha a me k oluolu o ka naau, a he mea no hoi ia no lakou e hookaumaha ole ia ai i na wa a pau. Ua hooiaia keia wau haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

 

            Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o keia laau, i makemake nui ia ai e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hola, a pela no hoi i hilinai nui ia ai kona waiwai no ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi a pau, a pela no i malama nui ia ui maloko o na home.

 

            HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA`I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.

 

            Oia hoi ke KOPA CUTICURA  e hoomaemae ai i ka ili a me ke kepia e ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO  no ka noepau koke i ka maneo a hooluolu a hoola, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko. Ke kuaila nei ma na wahi a pau o ka honua nei. Keena Kuai ma Auseteraila, R. Towns & Co., Sydney, N. @ W. Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Capetown. “I loaa ai ka ili pahee maikai, ka lauoho a me na lima.:

 

POTTER CORP., Bosetona, Amerika he mau olelo kukikuhi haawi wale ia Huipuia, na Ona holookoa no na LAAU LAPAAU HOOLA CUTICURA.

 

NA KAA PAIKIKALA HOU O 1902

HE ANO HOU NO KE KUMUKUAI MAI KA $22.50 A PII AKU

PEARSON & POTTER Co, Ltd  ALANUI HOTELE ME PAPU

 

Ua Hoea aku o Keoki Kaaka i Wasinetona

 

UA HUI OIA ME KA PERESIDENA MA KONA HALE PONOI.—HAULE O KAMUELA PAKA I MULIWAA.

 

            E hoike ana na lono hope i hiki mai nei i o kakou nei i keia pule, ua hui halawai hou iho la o Keoki Kaaka me Peresidena Rusawela ma ka Poalima o ka pule i hala, Maraki 7, mamua koke iho o ka noho ana o ka halawai kuka a ka aha kuhina, a ua hoolaunaia aku i ka ohana holookoa o ka Peresidena. Na ka Peresidena ponoi no oia i kono aku, e hoea kino aku imua ona i loaa ka pahoiaia ana aku o keia mau hoolauna ana, a ua a`o pu aku ia hoi ka Peresidena e kipa hoolauna aku me na lala a pau o ka aha kuhina. Penei hoike a ka mea kakau o ka nupepa P. C.A.

 

            Ua hookipaia o Keoki Kaaka e ka Peresidena iloko o ka maikai a me ka oluolu. Mahope o keia launa hope ana ona me ka Peresidena ua manao iho la oia ua pau kana hana i makemake ia ai a o ka huli hoi wale aku no ka hana i koe. Aka, ua noi a ua kaua moakaka aku ka Peresident iaia e noho a hiki i ka wa o Kiaaina Dole e hiki mai ai, a he mea oiaio, aole loa e hoao ana o Kaaka e kapae i keia noi. A oiai no hoi aole he kamailio wale o Kaaka i na mea i hana a i kukala mawaena ona a me ka Peresidena, he mea maopopo nae ke ike aku na ka Peresidena wale no ka hapanui o na kuka hoopuka manao ana. He nui na ninau a ka Peresidena i ninau puahia aku ai ia Kaaka a ua hiki ole iaia ke pane aku me ka hikiwawe. He mea ua maopopo ua makemake loa ka Peresidena e loaa iaiai ka ike piha e pili ana no na mea a pau o ka Teritori.

 

            O kekahi o na ninau ano nui a`u e hoomaikeike pono aku oia no na mea e pili ana no Kamuela Paka a me kona lilo ana ae hoi i Kiaaina. He mea ua maopopo aole loa oia e lilo ana i Kiaaina, no ka mea, aole loa he wahi olelo i puka mai ka Hale Keokeo mai e pili ana no kona hookohuia i loheia hoi ma Wasinetona nei. Ma ka hoike kamailio a kekahi loea o makou nei ua olelo ae oia ina e hoopau a hoopau ole ia paha o Dole, aole loa o Kamuela Paka e lilo i kiaaina, a e haule ana oia i muliwaa i ka welowelo.

 

            He mau kamaiiio no hoi kekahi e loheloheia nei no ko Balauwina lilo i kiaaina. Ma kekahi hoike ana aku na olelo au ua hoea mai he lono ianei e olelo ana, a e manaoia ana hoi pela, aole oia e ae e lawe i ka noho kiaaina ina e hawiia aku iaia. O la lono i hoea mai ua hookahuaia no maluna o ke kuhihewa. O ka pololei ua hoole o Halauwina, a ua hoike hoi i kona manao hoole pela, maluna o kekahi kumuhana okoa loa i pili ole i kela ninau nui.

 

WIWO OLE O IAPANA,

 

UA AA LOAA E KAUA ME RUSIA NO KA MOKUAINA O MANAKURA.

 

            I ka ninau ana ia aku o ke Keiki Alii Konoine, ka Peresidena o ka hale o na alii o Iapana, no ka Mokuaina o Manakuria e makemake nui la nei e Rusia, ua pane mai la oia, “Aole loa e ne aku ana o Iapana e lilo keia moku aina ia Rusia, a ina aole e hoolohe ia mai ana ko makou leo e kaua ana makou me ka wiwoole. O ka Mokuaina o Manakuria ke onehanau o na alii o Kina, a o ka lilo ana aku oia wahi la Rusia, ua like la me ka pau ana o ka mana o na alii o Kina a e lilo ana hoi i kumu hooulu haunaele ma keia hope aku. Ua hoike mua aku makou ia Rusia aole loa makou e ae ana la kaou e lawe i ka Mokuaina o Manakuria, a ina e hoopaakiki ana o Rusia a lawe i keia Mokuaina e kaua aku ana makou me lakou.”

 

Hauoli na Ma`i Lepera.

 

LOAA AKU KEKAHI MAU LOLE MAIKAI MAI HONOLULU NEI AKU.

 

            Ka Hana Maikai a na Keiki o ke Kula Kamehameha—Ua Hoolilo ia na Kala a pau i Loaa Mai ka Ahamo@e no ka pno o na ma`i.

 

            He mau mahina i hala a@ ua haawi ae na keiki o ke kula o Kamehameha he ahamele no ka pomaikai o na ma`i lepera mamuli o ka loaa ana mai o kekahi leta mai kekahi mai o na keiki o keia kula e noho nei ma ke kahua ma`i e hoike mai ana i ka pilikia maoli o kekahi o na ma`i i ka lole kupono. Mai keia Ahamele maW, mahope o ka lawe ia ana o na hoolilo, ua koe iho he huina o $240 ma ka waihona o keia hui Kamehameha.

 

            Ua manao mua ia e hoouna i mau lole mai ka aina haole mai, aka no ka loihi loa o ka manawa e kali ai ame ka maopopo ole o ka loaa mai o na mea i makemake ia me ka maikai, ua hooholo la e hoolilo la kela mau kala ma Honolulu nei a o na lole wale no ke hoouna ia aku i ke kahua ma`i a na John Waiamau, kekahi o na Kamehameha ma ke kahua ma`i ,e hoolawa aku mawaena o ka poe i nele maoli.

 

            Ua loaa mai nei he leta mai ia John Waimau mai e hoike mai ana i ka loaa ana aku nei o na aahu, a ua hoike pu mai nei oia e mahele aku ana oia i keia mau iole mawaena o ka poe ana i ike ai ua nele maoli i na lole kupono. Hauoli na ma`i iloko o ka nele i ka loaa ana o keia mau kokua, a ua haawi like ae lakou i ko lakou mahalo i na keiki o ke kula o Kamehameha no ko lakou hoomanao ana aku la lakou iloko o ko lakou pilikia.