Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 12, 21 March 1902 — Page 6

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA LA HANAU O MISS ALICE CAMPBELL.

 

HOOHANOHANO IA KA PI-HA ANA O KONA UMI-KUMAMAWALU MAKAHIKI.

 

Haawi ke Kama'lii Kawananakoa he Ahaaina a he Aha Hulahula no Kona Kaikaina ma ka Hotele Moa-na i ka po Poakahi nei.

 

I ka Poakahi nei i piha ai ka umi-kumamawalu makahiki o kekahi o na kaikamahine u'i a waiwai o Hawaii nei, Miss Alice Campbell, ke Kaikama-hine a ka ona miliona Kamepera i hala a kaikaina ponoi hoi o ke Kama-'liiwahine Kawananakoa.  Oiai no la-kou ma Amerika, mamua o ka hoi ana mai nei no Hawaii nei, ua hoike mua ia mai ka lohe e hoohanohano ia ana kona la hanau a i ka po Poakahi nei ua ike ia ka nani o na hoowehiwehi ana, ame ka nani hoi o na aahu i ka-hilo ia mai e na lede hanohano i kono ia.  E like me ka rula maa i na haole, i ka piha ana o na makahiki he umi-kumamawalu o kekahi kaikamahine ua hoolauna ia oia iloko o na poai maikai ma ke ano he lede a ia manawa hoi oia e kono ia ai ma o a maanei, ma na aha lealea, ma ke ano he lede kuokoa.

Ina oe i holoholo aku ma ka Hotele Moana i ka po Poakahi nei e ike ana oe i ke Keiki Alii ame ka Leded Ka-wananakoa, ke Kama'liiwahine Kawa-nianaole, Mr. ame Mrs. Samuela Paka, Miss Alice Cmapbell, Mr ame Mrs. W. F. Hunt, Miss Chrystal, Mr. ame Mrs. E. S. Chuna, Mr. ame Mrs. Kikila Baraunu, Miss Rosie Kuna, Miss Irene Dickson, A. R. Kuna, Palmer Woods, H. A. Widemann, J. Tarn McGrew, Miss May Damon, Miss Giffard, Frank Armstrong, Robert W. Shingle, Kape-na Heeriman, Kauka Nielson, Harss O. C. Isendberg, ame Sam Paka Opio e hoonuu ana i na mea ono i hoomakau-kau ia no ka la hanau e inu ana hoi i ke ola o Miss Alice Campbell.

Ua lilo ka aoao ma Waikiki o lalo o ka Hotele Moana ia Miss Alice Camp-bell ame ka poe i kono ia.  Ma na pala a ma na wahi like ole apau ua ike ia na hae, na pua nani ame na lipine e welo mai ana.  Oiai o ka la hanau o Miss Alice Campbell oia no kekahi o na la nui o na Ailiki, ua ike ia na li-pine uliuli ma na wahi like ole.  I ka pau ana o ka papaaina ua hoomaka ka hulahula ame ka ike i ka mea nona ka la ua hoomau ia ka hulahula a hiki i na hora o ke aumoe.  Maikai na leo mele i mele ia mai e na keiki hookani pila.

 

O Paahao Wood eia i ke Akea e hele nei

NOI OIA E HELE E INU WAI A O KONA IKE HOPE LOA IA ANA NO IA.

 

Ke Huli nei na Makai Iaia Aka Aole i Loaa a o ka Piha ae no Koe o ka Hookahi Pule Mai ka Manawa Ana i Haalele ai. - He Paele Inoino Loa Oia a ua Hoopaa ia a Pau ke Ola.

 

I ka auwina la Poaha o ka pule i ha-la oiai na paahao e hana ana ma kahi eli lepo alanui ma Kewalo a mahope aku hoi o Puowaina, ua noi mai la ka Paele Woods, i hoopaahao ia e Lu-nakanawai Kalua a pau e ola ma ka halepaahao no kekahi hana hewa ana i hana ai ma Maui, e hele ola e inu wai, a oiai aia ka wai iloko o kekahi wahi hale ano mamao mai kahi a la-kou e hana ana ia manawa, ua hele aku la oia a o ka hope loa no ia o kona ike ana ia.  I ka ike ana o na luna paahao i kona hoi koke ole mai ua hoouna koke ia aku la kekahi mau mea e nana a ike ia iho la ua holo aku oia.  Ua hoike koke ia mai la keia mea i ka Halewai a hoouna koke ia kekahi mau makai e hele aku e huli aka aole loa oia i loaa a hiki wale no i keia manawa.

O kekahi kumu o ka hiki ana iaia ke holo oia ka nui o ka laau mikinolia ma kela wahi a ua nalowale oia ma-mua o ka hiki ana ke maopopo ua holo oia.  I ka huli ana ia aku ua ike ia kona komo ana iloko o kekahi wahi hale kokoke i keia wahi, pua ka lole i ka lua ia i lalo a lawe aku oia he hookahi paa lole ame kekahi pahi oki ko.  He mau kanaka na mea nona kela hale i wawahi ia e kela Paele oiai laua ma kekahi wahi okoa aku.  I kek kaka-hiaka Poalima mai ua loaa aku la ka lole paahao o ua Paele nei ma kekahi wahi kokoke i ka ilina ma Makiki.  Ke hoomau ia nei ka huli ana nona.  O na lohe hope loa i loaa mai ia makou ua ike ia oia ma Kalihi, a eia oia ke pee nei malaila.

Ua haawi ae ka Makai Nui he ma-kana o $100 i ka mea e hopu ana iaia a paa.  Ua maopopo loa aole oia e ae ana e hopu ia me ka hakaka mua ole, oiai ua lawe aku oia i ka pahi me ia.  O ka mea pilikia wale no o ka loaa iaia o kekahi pu panapana.

Na ka hoike a kekahi wahine puki-ki ua loaa aku oia i keia Paele ma Kalihi a kaili ia he omaoma palaoa ana e paa ana.  Aole i hoeha aku kela Paele iaia aka ua maopopo loa ua po-loli oia a o ka omaoma palao wale no kana i makemake ai.

He nui na hoike like ole e loaa nei i ka Halewai e pili ana i kahi a keia Paele e holo pee nei.  Hoike mai ke-kahi poe aia i Waikiki a hoike hoi ke-kahi aia i Kalihi, a owai la ka pololei?  Ma ko makou nana aku aia oia ma Kalihi, no ka mea he nui na hooia po-lolei o kona ike ia malaila.  I ka holo mua ana no o keia Pele mai Kawa aku he mau mahina lehulehu i hala aku nei, ua holo oia no Kalihi a ilaila oia i loaa aku ai.  Ua hoao oia e hoeha mai i na makai nana oia i kii aku aka i kona ike ana i ka waha o ka pu panapana ua haawipio mai oia.  I ka hoopaa ana ia no o keia Paele ma ka hale paahao o Wailuku ua hoao oia e pepehi i ka luna paahao me ka manao e h@l@ mahuka aka ua hiki @ mai la na kokua ana a pakele ia hana ana.  He maikai loa e loaa oia a paa ma keia paa no ka mea aole i palekana ke ola o na kanaka e loaa aku ana iaia @ e noho ana mawaho nei.

 

Ke Kula Hanai Keiki-kane Kahiko o Hilo

 

Lawe ae Kekahi Kaikamahine Hawaii i na Lilo o ka Hale o na Kaikamama-hine ma Kona Lima. - He leo i na Hawaii i Hoonaauao ia Malaila a me ka Lahui Hawaii no Apau. - E alu Like Kakou ku na Hale Hou ma Keia Kula.

Ua loaa mai nei ia makou kekahi wahi puke uuku i pa'i ia ma ke kula Hanai o Hilo e hoike ana i na hana i hana ia e lakou i ka mana-wa i hala, ame ka hana a lakou e ma-kemake nei e hana ma keia mua kau.  Ke hoike piha aku nei makou i na manao ma keia puke malalo iho me ka manaolana he mea ia nana e hoeueu aku ka lehulehu e haawi mai i na ko-kua ana i keia kula no ka hoonaauao ana hoi i na keiki Hawaii.

Ua piha ke kanaono kumamaono makahiki o ke ku ana o na hale ma kela kula, a ua aneane e hiolo mamuli o ka popopo o na laau kahiko.  No keia kumu, ua hooholo ka papa kahu waiwai o keia kula e kukulu hou ia i mau hale hou, a iloko o keia hana hou ana ke makemake nei lakou e kukulu pu ia i hale kula no na kaikamahine ma ke kahua hookahi.  Ke ike ia nei ina e hana ia ana e like me ka hana i makemake ia e hiki aku ana ka lilo i ke $50,000, a no ka hooholomua ana i ke kula ame ka uku o na kumu, e hiki aku ana ka huina i makemake ia i ke $70,000.  He huina nui maoli keia.  Ua ike ia ka hana maikai a keia kula i hana ai no kakou, na Hawaii, a oiai o kakou no ke pomaikai ana ma keia hana, he mea kupono na ka-kou na kokua nui ana.

I ka hoike ana ia aku o keia hana imua o kekahi kaikamahine Hawaii waiwai o kakou ua noi mai la oia nana e hooikaika mawaena o kona mau hoa-'loha ponoi no ke kukulu ana i ka hale kula o na kaikamahine.  Aole anei ke-ia he hana maikai?  Ina ua lawe ae kekahi kaikamahine Hawaii i keia hana ma kona lima, he mea maikai hoi ia kakou na keiki Hawaii, a oia loa akou hoi na makua o kakou i hoonaa'uao ia ma keia kula, e lawe ae i na hoolilo o ke kukulu ana i ka hale o na keiki kane ma ko kakou lima, a e hoao ma na ano apau e loaa ka huina i makemake ia.  Ua hiki loa ia kakou ke hana i keia hana ina e kokua ana kela ame keia.  Ua makemake loa ma-kou e lohe mai na Hawaii mai e noho mai nei ma Kauai o Mano a hiki loa aku i Hawaii nui a Keawe e pili ana no ke kokua ana i keia kula.  Penei ka hoike ma ka buke i loaa mai:

Ua hookumu ia keia kula e ka Makua Rev. D. B. Laimana i ka M. H. 1836.  A o ke kumu nui o ka hookumu ia ana o keia kula no ka pono a me ka po-maikai o na keiki Hawaii, ma ka hoo-makaukau ana ia lakou e lilo i mau kanaka hoopono a makaukau i ka hana e hiki ai ia lakou e malama ia lakou iho no ka wa e hiki mai ana.

A mai ka hookumu ana no o keia Kula a hiki wale no i keia manawa ua lilo nui ka oihana hana lima i lala pili paa i ke ola o ke kula.

I ka hookumu ia ana o keia Kula o ka olelo Hawaii no ka olelo kumu e a'o ia ai na haumana, aka, i ka hala ana ae o na makahiki loihi ua ike ia ka loli nui ana o a ka manao i ka olelo Enelani, nolaila, ua loli ae la ka olelo e a'o ia ai ma ka olelo Hawaii a i ka olelo Enelani.

 

NA HAAWINA A'O

 

He ewalu makahiki ka loihi o ke a'o ia ana ma ke Kula, a o na haawina e a'o ia, oia no ka A'o Heluhelu, Arima-tika, Moolelo, Pili Olelo, Haku Kumu-manao, Akeakamai, Himeni a me ke-kahi mau haawina e ae i kupono no ka hoomaka mua ana.  A ua lilo keia ku-la i keia manawa i kula hoomakaukau no ke Kula o Kamehameha a o na haumana e puka aku ana mai ke kula aku o Hilo ua komo aku ma Kame-hameha a noho no elua a ekolu maka-hiki a puka aku ia.  A i ka puka ana ua olelo ia no Kamehameha oia nae ma ke Kula Hanai o Hila ka hookumu ana o kona makaukau.

O ka mahiai no ka hana lima kahi-ko o keia kula, a na na haumana no e kanu ka ai ma ka alua o ke Kula a malama i ka manawa o na mahina kula.  Ua a'o pu na keiki i na kuhina mua o ka oihana Ama@a.  A na na ke-iki no e ku'i na mea hao e hana i na moe hao, a ua hoopakele ia ke kula mai ka nui o na lilo mamuli o na moe hao a na keiki i hana ponoi ai.

Ua a'o pu ia no hoi na keiki ma na mea pili kamana, a na na haumana no e hana na hana pahonohono kamana ma na pa a hale o ke kula a he kakai-kahi loa ka manawa i hoolimalima ia ai kekahi kamana ma keia kula.

Ke a'o pu ia nei no hoi ka oihana hoonohonoho hua kepau a pa'i pala-pala ma keia kula.

O kekahi hana hou i hookomo ia ma keia kula, oia ka wili umeke a me ka hoohinuhinu ana, a ua makaukau loa kekahi mau keiki ma keia hana, a ua lilo no hoi keia i mea kokua nui mai i ke kula.

Ua a'o ia hoi na keiki liilii ma ka humuhumu a me ka okioki laau me na pahi.

 

KA UKU KULA

 

He $25.00 dala ka uku kula o ka ma-kahiki, a o kahi poe keiki, ua hana no lakou a ma ka hana e hookaa ia ai ko lakou mau uku kula, he ekolu hora hana no ke kula ponoi, a o na keiki e hana ana no ko lakou uku kula, ua hana lakou he eha hora.  Ua ike ia ka holomua loa o keia ano hana, a he mea e kokua nui ana i na keiki i ke ano hookanaka a ano kuokoa, a aole hoi e kaukai wale aku no ke kokua ia mai, a ua lilo ke kula me ke kaukai ole aku na na makua e koku mai.  A he mea no hoi keia e kakoo nui ana ia lakou no ka wa e hiki mai ana a e ike ai lakou i ka waiwai nui o ka ha-na ana, a imi ana i ko lakou mau po-no me ka hou o ka lae.

 

KA PONO O KEIA KULA NO KA WA E HIKI MAI ANA.

 

Ua aneane e kanalima makahiki o ke kua ana o na hale kahiko ua alu'a a elemakule ko lakou kulana.  O ka mea e noonoo nui ia nei aole e pono e pau keia kula, e loaa i mau hale hou ma ka makalua o na hale kahiko, a ua noonoo pu ia no hoi e hookomo pu ma keia kula he Kula Kaikamahine.

He nani ke kii o ka hale o na Keiki kane.  He elua Hale, iluna a i lalo me ka pio mawaena.  Ma na keena ma-lalo, malaila na keena kula, ke keena hookina o na haumana, keena hookipa o na kumu, keena oihana ame ka rumi nui e akoakoa ai ke kula holookoa, a ma ka hale o luna na keena moe o na keiki a me kekahi mau kumu.  E hoo-lako ia ana keia mau keena me na lako kupono, a e lawa keia mau keena no ka hookipa ana mai i na keiki kane he kanahiku-kumamalima.

Ma ka hale hoi o na kaikamahine he ane like no ke ki@ me ka hale o na keiki kane.  Ma na keena malalo ka rumi aina nui e pai pu ai na haumana ame na kumu, ke keena o na hanali-ma kupono i na kaikamahine, keena hookipa e ike ai na kaikamahine, i ko lakou mau makua a me na hoa'loha, keena hookipa o na kumu, keena oi-hana o na kumu, a ma ka hale o lune ke keena moe o na kaikamahine a me na kumu, a ma ka hale malalo loa e malama ia ai na lako ai, kahi e holoi ai na lole ame ka aina ana.

Aole no paha e pau pono i ka hoike ia aku na mea a pau e pili ana no ke kula.

O ka ninau nui pehea e holopono ai keia hana.  O ke dala ka mea e holo-pono ai na mea a pau.

Ua ike ia e aneane ana i ke $50,000 ka lilo no keia mau hale elua a me na lako a pau o ka hale a o ka wai-hona ku mau e hooholo ia ai ke kula imua ua makemake ia i $70,000.

Pehea la e loaa ai keia pau dala nui?

Ina paha e hooholo na haumana Kula Sabati Hawaii 10 keneta o kela a me keia mahina, a o na Hoahanau Ha-waii i 25 keneta o ka mahina a hui me na kokua e ae a ka poe kokua aloha iloko o elua makahiki e ku ana kela mau Hale Kula nani no ka pomaikai o na haumana @ o keia aina.

Eia kekahi mau rula:

1.  E haawi kela a me keia.

2.  E haawi kela a me keia me like me ka ke Akua hoopomaikai ana iaia.

3.  E haawi kela ame keia me ka manao aloha.

Papa Kahu Waiwai-Hon. F. S. Ly-man, Pres. C. W. Hill, @, Rev. S. L. Desha. C. F. Richardson, W. C. Wil-@, Hon. G. W. A. Hapai, Mrs. J. L. Richardson, Dr. F. Wetmore, Rev. O. P. Emerson, W.W. Hall, J. R. Ather-@, Rev. J. Kauhane, Rev. S. C. Luhiau.  Kumu Poo me Puuku (Principal and Treasurer)-L. C. Lyman.  Na Kumu (Teachers)-Rev. R. K. Baptist, Mr. Beers, Mrs. E. H. Westrvelt, Miss Maude Hansen, Mrs. J. T. Lewis, Mr. D. P. Keahi.

 

KA HOOLEWA O MAKAPOLENA.

 

LEHULEHU NA MAKAMAKA I UKALI AKU MA KANA HUAKAI HOPE LOA.

 

E Pili @ Wau e Ku'u Iesu.-Ke Waiho Ala Kona Kino ma Nuuanu.-He Aloha Aina Oiaio Oia a Ua ku Mahope o ke Aupuni Moi i ke Kau Hookahuli Aupuni.

 

Ma kekahi mau helu i hala aku nei ua hoike aku makou i ka make ana o Eluene Makapolena ma Kikako, he umi wale no ia mahope o kona hoohui ana ia me kana wahine ana i aloha ai a ana hoi i au aku nei i ke kai loa e hui mau aku me ia ma keia ola ana.  Mai Kikako ka hoihoi ana ia mai nei o kona kino puanuanu a hiki i Hawaii nei ka aina hoi ana i noho ai a kupa. 

I ka Poalima o keia pule i hiki mai ai kona kino make maluna o ka Mokuahi Alamida mai Kapalakiko mai.  He mau minute mamua iho o ka hora ekahi o ka Poalima ke ku ana mai o keia moku.  I ka iho ana mai o na ohua ua ike ia aku la kana wahine opiopio iloko o ke kaumaha e iho mai ana e hehi i ka lepo a laua i hooipoipo ai, kahi mua loa hoi a ke aloha i kupu ae ai.  Ua hoihoi loa ia kona kino ma ka home o Mrs. Eliza Makapolena a malaila kahi i waiho ai a hiki wale no i ka lawe loa ana ia no Nuuanu.

Mamua o ka hiki ana aku o kona kino imua o kona makuahine, ua maka'u loa ia o poino oia no ka mea aole he maikai loa o kona ola kino a ua ikaika loa ae hoi kona nawaliwali i kona lohe ana ua haalele mai kana keiki i keia ola ana.  Mamuli o kona ano nawaliwali ua noho kana mau keiki e ola nei e kiai iaia a o ka laua mau wahine kei kii mai e ukali i ke kino make no ka hale.

Nui na makamaka i kipa aku e ike iaia, oiai he kanaka oia ua aloha nui ia oiai e ola ana a ua hoaikane aku oia i na kanaka apau i hui me ia a hiki i ko lakou lilo ana i mau hoa'loha pilipaa loa nona.  O na pua nani i hoouna ia mai iaia kekahi o na mea maikai loa.  Mawaena o keia mau pua ua ike I ka auwina la Sabati ua malama ia ia mai nei nana mai Kaleponi mai.

I ka auwina ia Sabaei ua malama ia he elua mau anaina haipule hoomanao nona, hookahi ma Waikiki a hookahi ma ka Halepule Kakolika ma ke alanui Papu.  Ma Waikiki, ua mele ia mai la kela mele aloha, "E Pili @ wau e Kuu Iesu," a ua hoike pokole ia hoi kekahi mau hana ano nui i ike ia i kona manawa e ola ana.

Mamua o ka lawe ana ia mai o kona kino no ka Halepule ua hiki aku la ka Bihopa Kakolika i ka hale ma Waikiki a hoomakaukau i kona kino no ka lawe ana ia mai no ka Luakini.  Mamua o ka hora ekolu o ka auwina la ua hoomaka kana huakai hope loa no ka luakini a hele loa aku no ka pa Ilina ma Nuuanu kahi hoi ana e waiho aku ai no ka wa mau loa.  I ke komo ana mai o na alakai, ka Bihopa ame na makai e hapai ana i ke kino o ka mea i make ua kani mai la ka ogana nui o ka luakini.  Mahope pono o ke kino o kana kane, ua ike ia aku la ka wahine kane make me kona poo e kulou ana iloko o ke kaumaha, a mahope mai ona ka ohana ana i huli ai ma o kana kane ala.

I ka makaukau ana o ka Bihopa ua mele mai la ka paoa himeni i kekahi waihemolele ame na mea ala o ka luakini maluna ona a hoomaka mai la kekahi makua kakolika e mele i kekahi himeni solo ku i ke aloha.  He maikai ka leo o ka makua Valentine i mele mai ai a ma ka hoolohe aku iaia me he mea ala ua komo aku oia iloko o ke kaumaha ame ka minamina no ka mea i hala aku.

Mahope o keia mele ana ua ku mai la ka Bihopa a hoikeike mai la i kekahi mau mea pokole ana i hoomanao ai e pili ana no ka mea i make, a haawi pu mai ia hoi oia i kekahi mau olelo hamama i ke kaumaha o ka ohana.  Ke makemake nei ke kanaka e ola loihi ma keia ao, aka ke hoole mai nei ko lakou mea nana i hana o Kona makemake ke hana ia aole o ko kakou.  Mahope o keia ua hoomaka ia ka pahu e lawe no ke Kaa a i keia manawa i kani mai ai ka Bana Hawaii e ku ana mawaho o ka luakini.  I ke kani ana mai o keia mele aloha loa, "E Pili @ wau e Kuu Iesu" ua kulou like ka lehulehu iloko o ke kaumaha.  Mai ka luakini aku ua lawe pololei ia aku kona kino lepo no ka pa ilina ma Nuuanu a malaila oia i hoomaha ai me ka lehulehu i hala mua aku.  O ke Keiki Alii Kawananakoa, J. O. Kaaka, F. Wundenberg, Hon. A. S. Cleghorn, E. D. Tenney, F. H. Hatch, ame Senor A. De Souza Canavaro na hapai pahu hoohanohano.

E noho ana kana wahine ma Hawaii nei me ka ohana o kana kane.  Ua hookaumaha koke ia ola mahope o ka mare ana i ka mea ana i aloha ai.

He- @

 

NA ANOAI O KAIAUPAPA

(Mai ka aoao 4 mai)

 

mea wawahi pohaku ana na kamalii wahine o ka Bihopa Home e aho la hoi ia.

Ke lonolonoia mai nei o ko makou Makua Lunakanawai ana keia e hoopunanaia mai nei; a he wa wale no e kiko ae ai.

E hoomanawanui mai hoi oe e ka makamaka ina he mea oiaio la mamua o na hoopakaawili lalau wale ia mai o ka hana e pono ai ka lehulehu e na poe hoopalaleha.

Ua lawa au maanei a uwila hou aku.

MRS. LANO LEE SHU.

Bihopa Home, Kalaupapa, Molokai Mar 12, 19@2.

 

HE MAU KUHIKUHI NO KA LAWAI'A ANA

 

HE MAU HOAKAKA MAI KA PENI MAI A D. KAHAULELIO-HE POMAIKAI NUI KEIA.

 

Ina i kou manawa e holona ai i ke aho ike kai, e hele ae ana he kanaka makapaa, e poao ana a pakalaki kau aho, a pela no hoi ina e kaa ana oe i kau makau, a puhiu mai kahi mea, e hoku ana kela makau i ka i'a, a ina e makaukau ana ka hele i ka waa no ka holo i ka lawai'a a opea kahi kanaka i kona lima i ke kua, e nele loa ana ia kanaka, a pela nohoi, ina e hoopuka kahi kanaka i ka huaolelo aihue, e nele loa ana ia kanaka, o keia mau ano a pau o ka poe manao no i keia mau mea e nele i'o ana no ma ka lakou hai mai ia'u ke ninau aku, olelo mai la, ua kuluma mai na kupuna mai, a o kekahi poe ina e hooku'i ia me keia la no ia iuka, aole e holo i kai-Lalau ka manao o kanaka lawai'a ma keia mau ano, a mamuli o ka'u mau kamailio pinepine, ua pau ka manao o kahi poe i kuhihewa ma keia ano, o kekahi aole hoolohe mai.

Ka manawa maikai o keia ano lawai'a iloko o ka makahiki.  O ka malamo o Okatoba a komo i Maraki, he manawa maikai loa no ka Lawai'a Moana, o na mahina no keia o ka Hooilo, a he manawa maikai loa keia o ke Au o ka Moana, pelupelu, kaapuni, a kaahele maikai ke au, oiai e pa ana ka makani mau ke Kaomi Hoolua, Noeau e ko mau ana ke au o ka moana me ka ikaika ina i ka Akau, a i ole ia i ka Hikina; hookahi no hele ana o ke au po ka la, a ao ka po, nolaila, aole lawa ia moana o ko makou wahi nei i ke kau a makalii, a ina hoi he lawai'a Hi Aku, alaila mai ka mahina o Aperila a Augate alaila pau.

Ke kulana o ka makau a me ka hana ana i ka maunu.  O ke ano makau a ka poe e keaukahiko he Lihihamama a me ka mali e hoopaa ai i ka maunu a ina e apo mai ka i'a he alii mai ka paa, a kikepa mai ka huki ana i ka niao o ka waa, alaila, hoolana malie iho la ka lawai'a me ka hoau ana aku i ke aho a kaawale mai ka niao aku o ka waa i maopopo ka paa o ka i'a, e like no me ke kaili hinalea, aawa o ke kai papau, nolaila ua hapa ka loaa o ka i'a ia wa nolaila, ua huli hou makou ka poe lawai'a o keia au mai nei a ua ikeia ka holopono, no 30 makahiki i hala ae la.  O ka makou mahina, oia ke ano makau maikai o ke au kahiko, a he paa ka i'a a ke maiama nei no ko oukou mea kakau ia ano makau, aka, o ka hana ana i ka maunu, me ka mali no e paa ai aka, o ka makau hou, he oi aku ka maikai a ua kapa iho ko oukou mea kakau i ka inoa he Iomo (Hoomo) he ekolu wahi e poho ai, ma ke kikala, ma ka hene o ka uha a ma ka lehua oia hoi olalo, o ka aoao a me ka makau me ka apua o ka makau e hooholo iho ai oe i kahi manamanalima iki a komo pipilikia, alaila, ku ke kaena a ka lawai'a, o kaupeku iho la no ia o Hanalei ka aina hanau o ka Lunahooponopono o ka Nupepa a o ka kekahi hoi o Kapiko iho la no ia o ka luna o Waialeale, a i ka kekahi hoi, o Kohala lauhala iho ia no ia o Wakiu la, e kaena ana kela ame keia mea i kana makau e like no me na ano hana a pau o keia noho ana.  O keia ano makau, aole mali, he pai'o ae no, a ma ka lehua imaka, o ka makau, a he hiu ae no paa, ekolu nae komo ana o ka maka o ka makau i ka maunu alaila paa, aole me ka puuhaku, aka, me ka miomio a palamimo i lele iho no ka i'a o ka paa iho la no ia, aole aili mai, a pela a pau na makau elua a ekolu hoi, o kau hana no ka huki me ka ikaika me ka holo o ka hana, aia no ka pono o ke kau iluna o ka waa, a lele no ka paka i ke kai, aia no ka pono o ka nui o ka helu.  O keia ano makau, i kou wa e hoolei ai i ka paka iloko o ke kai, a hiki i kau pulupulu i manao ai, kuehu ae, aili ae, lulu ae, e ike ana oe i ke kakaa maikai o ka paka a hiki i ka pau ana o ke aho au i kama ai a i hoopaa ai i  ka paka, alaila, e hoau malie iho no ko naue no ua lou a ua paa aku la ka i'a mua, kali hou naue hou no, maopopo iho la no ia oe ua kuilua aku la no, o ka huki no me ka Awiwi, ke ole hala ole mai ka pa ana o ka i'a, manao iho ka opu o ka lawai'a, e hoi luuluu ana i ke one o Hanakahi.

 

O ka Laau Kunu a Chamberlain ka laau maikai loa no ke anu, kunu, kunu kalea, ame na ma'i piwa i loaa mai ke anu mai.  Ua kaulana keia laau ma na kihi eha o ka honua no ke ola o na ma'i o keia ano.  He nui a lehulehu na leka i loaa mai e hoike ana i na hoola kupaianaha o keia laau, ke ola ana o na kunu hoonaukiuki a ola ole i na laau e ae ka pau ana o ke anu mamua o ka ikaika loa ana a hoopoino i ke ola, ka pau ana o na ma'i pilikia o keia ano a hoopakele ia ke ola o na Keiki liilii he lehulehu.  O ke ola o ke kunu kalea i keia laau kekahi mea e hoike mai ana i kona waiwai nui.  Ua makemake loa na makuahine no ka mea he laau maikai loa keia, a ua hiki ke haawi ia i na @ me ka pilikia ole.  He ola mau a he haule ole kona mana hooia.  E loaa no keia laau ma na Hale Kuai Laau apau.  O Benson Smith & Co. na agena no Hawaii nei.

 

Malia o Makemake Oe i ka Laau Penikala No na Moku Aauahi Na Pehu Umi Hi A me na Eha a pau o ka Opu

 

He Laau maikai, a he maopopo ke ola hikiwawe.

 

-He Hookahi No-

 

Laau Penikila

Perry Davis.

Elua ano, 25 keneka a me 50 keneka.

 

KAKELA ME KUKI

KAUPALEMAIA,

 

Poe Kalepa ma ke Komisina a he Poe Lawelawe Kopaa

 

HE POE AGENA NONA MAI HIKI LEHULEHU

 

E Hoolohe Mai, E o'u mau hoa o ka ua Kua@, owau o WILLIAM RINGER, ua wehe ae nei au he Hale Kuai KIKA, KIKKILIKI, @ NAU o na ano apau, pela @ ano KINI MEAI AI like ole @ ano apau, pela hoi me na OPELU MALOO ono na Kona, @ loaa pu ana me na PAKA HAWAII ona o na Kona.  E kipa mai ma ko'u hale Kuai, he @ na kuka kamailio ana, @ no wau ma Alanui @ koke ia Alanui Kukui.  @ ke hoolawa ia na kauoha @ kuaaina mai i na mea i makemake ia.  P. O. Box @

 

PALAPALA HOOIA HOAHU

Elike me ia i Hoopukaia e ka HUI HAWAIIAN REALTY A ME MATURITY (KAUPALENAIA)

 

Hoohuia Maraki 30, 1901

HUINA WAIWAI, $50,000

5,000 MAHELE; $10.00 PAKAHI; UKU @

 

HEAHA NA KUMU?

 

1.  Aole makou e koi aku ana @ e uhaai i kau dala.

2.  E haawi ana makou i kekahi ala hele palekana e hiki ai ke hoopukapuka a loaa ke dala mamuli o ka hoohui i na huina liilii i kela ame keia mahina a mamuli o ia mea e koe ana he huina dala mai ka hoolilo ia ma kekahi ano e ae, a e loaa ole ana ia oe kekahi wahi pomaikai mailoko mai o ia mea.

3.  O ka nui o na makahiki a me ka oihana a hana a ka mea hoahu, @ loa ia he kumu hoanoe a hoololi, a @ mea, ua hiki i na kane, na wahine, a me na keiki ke lilo i poe hoahu.

 

HOOIA HOAHU

 

4.  Na makou e kukulu i mau home no oukou, a e hoopuka no hoi makou i Huina Hoahu Hoopukapuka e hoo@ ia iloko o @ mahina, me eha (4) Palapala (Coupons) Hooia o $50 pakahi i hoopili pu ia, a o ka averika no ka puunaue iloko o 19 mahina, a e ohi ana makou i $150, a e loaa ana ia oe he $200.  O kou puka he $33.33 no kela a me keia dala pakahi i hoahu ia e loaa ana ia oe he 33-1-3 keneta puka.

5.  No ka mea, aole oihana hoopukapuka i ikeia ka oi aku o ka pomaikai mamua o keia.  E kakau mai a e kauoha mai i na hoakaka piha.  E @ mau ana ka Hui e hoike a e hoakaka piha aku i na mea a pau a me na lawelawe ana ke makemake ia, ke kakau ia mai ma ka leta a ke nanau ki@ mai.

HUI HAWAIIAN REALTY & MATURITY.  Kaupalenaia.  Room 3 & 4 @Intyre Bldg. Fort Street, Honolulu.  L. K. KENEWELA.  Perekikena

 

UA MAALAHI I KEIA MANAWA

HE HIKI KE HUKI A HOOIHAIA NA NIHO POPO ME KA EHA OLE malalo o na paahana ana o keia au naauao e kapiliia ai i ka io o ka papa niho.  Aohe hanaia i ka laau, hoohiamoe.

O keia wale no kahi huki a hana niho ma Honolulu nei i loaa na PAAHANA I HOOPAAIA me na mea e ae e hiki ai ke huki, hoopiha a hoopaa i poo @ a puna paha e hiki ole ai ka ikeia ke ano e mai ka niho maoli ae, a e paa no ia no umi makahiki malalo o ka @paa ana, me ka LOAA OLE O KEKAHI HUNAHUNA O KA EHA.  He POE WALE NO I HOONAAUAO A HOOKUU MAIKAI IA na poe lawelawe, he poe i lawelawe  mua ma kela oihana mai ka 12 a i ka 20 makahiki, a he loaa ma ke poo o na mahele like ole o keia oihana.  E kipa mai ia makou nei, a e ike no auanei oukou i ka oiaio o ka makou e hoolaha nei.  E hoike mua aku no makou ia oukou i ka nui o ko oukou lilo i ka wa e NANA MUA AI ME KA UKU OLE

@

NEW YORK DENTAL PARLORS.  Alanui Hotele.

 

He mau kokuawahine no kekahi no na wahine.