Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 14, 4 April 1902 — Page 5

Page PDF (1.74 MB)

This text was transcribed by:  Jeannine Wang
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, APERILA 4, 1902

 

@a Hunahuna Mea Hou

                        -----

@ Helele Moana ka Bana I ka@

                        -----

@ na  ahua o ke kaaahi o ke @ nei Hoko o na kaa ahi.

                        -----

@ I make ma Honoluu nei @ mahina o Maraki. O na @ hapanui o takou.

                        -----

@ ka Opiuma o ka po o ka @ ka hui keaha Elleford @ kei hoi hou mai mei.

                        -----

@ maamaa mai nei na hui kini @mau ia. E hoomaka ana o i kaia 19 o keia mahina

                        -----

@ hopu ia mai nei no ko Iwi @mahine. O na Poke Riko @  mai nei.

                        -----

@ hiki ana i ka moho a Home @, oiai aole oia i hiki ke @ ma ka apana eha.

                        -----

@ hiki ia kakou ke hooemi mai i ka @ o ka walona ina e koho i na @kaainana ku-e waiona.

                        -----

@ Lohe mau ia ke kani o ke oeoe pau@hi i keia mau ia. Ke hoao ia neina @ha telegarapa pauahi, ola ke kumu.

                        -----

@Ke noonoo nei o Iapana no ka hoo@wale ana i wahi no na ma’i lepera @ poe i ioaa i kela haawina ma @

                        -----

@Nui ka ino ma na Kuaaina. Eia iho ma kekahi wahi o keia pepa na hoike @ ka hana a ka wai ma Waimea, Ka@

                        -----

@i’a hui mai nei o Sam Damon mai @ Kona mai. i hele makaikai aku nei @ a e ike hoi i ka mahiko pilikia @

                        -----

            Maniuli  o ka ma’i o Mr. Isaiah Pa@ ua hoopanee ia ko laua mare me Miss Eilkapeka Hakuole a hiki i kona @ kapono ana.

                        -----

            Poha na iukini ma ke Sabati i haia @ka ike ana I na hana hoomanao no @ alahou ana mai o ka Haku mai ka make mai.

                        -----

            I na Kona aku nei ko makou makamaka maikai, ka Hon. J.L Kaulukou a hui mai nei. Nui kona mahalo I na @ oluolu a na Kona.

                        -----

            Ke noonoo ia mai la ka hoohehee hou ana i na dain Kalakaua a Iilo i mau daia Amerika, ma no Hale Kau Kanawai o Amerika.

                        -----

            Ile $@5,650 i uku ia ma Nu Ioka no kekahi kii i pena ia.  Aole no he maikai lea o keia kii koe wale no ua pena ia e kekahi kanaka pena kii kaulana loa.

                        -----

            Kokoke loa e hiki mai ka manawa e paa ni  o na moku lele i ka lewa.  Ua paa kekahi ma Paiani, a he mau wahi humahema liilili wale no koe.

                        -----

            Ina aole e ua ana ka ia apopo e malama ia ana na heihei ma Kapiolani Paka ii ka auwaina la. E naue malaila e hauoli ai.

                        -----

            Ke makemake nei ke Kiaaina Kuikawa Kupa e holo aku no Hilo ma ke Kinau o kela pule ae. E hele ana ola e nana I na aina aupuni e wehe ia ana no na Home Hookuonoono.

                        -----

            Ina aole e nui loa ana ka lilo e holo ana ka Rana Lahui no Maui. E ku mua ana lakou ma. Lahaina a mai Iaila aku e kaapuni ai.  E haalele ana lakou ia Honolulu nei i ka ia 15 o keia mahina ina no ka hele.

                        -----

            Kokoke loa e hui kino ka Peresidena me Kiaaina Dole ma Wasinetona. He manawa maikai keia no Wilikoki e hoi@ aku ai i ka Peresidena I ke ino o ke Kiaaina, e like me ka iakou mau palapala  hoopii.

                        -----

            E hele ma ka Hale Kula I ke kihii o Alanui Papu me Kula e ike i ka hoikeika o na hana lima na keiki. He 25 keneia wale no ka uku komo. E hoomaka ana mai ka hora 3 p.m. a hiki i ka hora 9:30. He mau lealea kekahi malaila.

                        -----

            Ke hoike aku nei ka Hui Hawaiian Reality ame Maturity, Kaupalenala, i kona mau laia ame ka lehulehu, ua hookohula o Mr. Jos. P. Medelors i A@ona (Kuikawa) no keia hui a ua hiki @ ke ohi ina daia a hoohana no kela nui. E holo aku na o Mr. Jos. P. Medelors ma Hawaii. Maui ame Kauai no keia hui, a o noa hookipa aloha ana ame na kokua a loaa ana laia ua like @ ka loaa ana i kaia Hui ame L. K. Kentwell, ka Peresidena o ka Hui.

----------

KEAHA KA LAAU HOOPAU EHA?

-----

·          ka Laau Hamo a Chamberlain aole @ aila aka he wai ola i ioaa mai @ mau iaau mai i hoohuihui ia me @ loa, a aoie hoi ia i kike me @ kahi ano laau hame e kahi.  O ka @  hamo hoopau  eha i hoike ia ae la ma’una he lasu  maikai loa ia no ka @uinaika . Ua hiki loa ia  makou ke hoike aku he mau tausani poe ma’i@maikai ia e kela laau mahope o ka lakou hoao ana i kekahi ano iaau okua aku me ka ioaa ole o ka maha. Ke hoola aku nei makou me ka oiaio loa o kela lanu aole ona Manawa e ae @i ka eha e neho  keugu ne leihi me ka mea mahope o ka losa nana iaia.

            He laau maikai loa keia no ka hamo ana ma na wahi i welia i ke ahi. a i  peha mamuli o ka hookui ana me kehahi mea. Ma ke kau ana i keia laau i ka Manawa kupono aole loa e @hu pehu ana keia  wahi a aole hoi e inaa  na paishene. A ma ia ano aole e loa ena kekahi linalina i ka manawa e ola ae ai o keia eha. No  na kua haneenee ame a eha like me ia aole lua o ka inau i hoike ia ae ia maluna no ka hoola ana. He hele pololei keia laau a kaa “kahi o ka eha.” He hookahi no hamo ana  ka pau no ia o ka eha. E hoao i keia iaau. E loaa no ma ka Hale Kuai laau o Benson Smith Co. na Agena kuai nui.

 

HIKI OLE i NA MOKU KE HOOLOLI

-----

Aia wale no ka hiki ia lakou ke hoololi i ko lakou manawa holo a lohe mua ia i Wasinetona.

-----

Ua Hana ia he Aelike Mawaena o na Moku e lawe nei i\i na Leka me Amerika a o ka Uha’i Ana  ia  Aelike o ka Pilikia no ia Oia Hui.

-----

            Mamua o ko kakaou hui  ana me Amerika ua hiki loa i na hui moku-ahi o kakou ke hoololi i ka manawa holo o ko lakou mau moku i ka manawa a lakou e makemake ai, aka, i keia manawa aole loa e hiki ia lakou ke hana ia hana me ka iohe mua ole o ka Hope Luna Leka Nui ma Wasinetona ame ka ioaa mai o kona ae i Hawaii nei. O ke kumu o keia pilikia ola no na leka a ka lehulehu e lawe ia nei maluna o keia mau moku o kakou. Ua hoike aku keia mau hui moku-ahi ia Amerika i ka manawa holo o ko lakou mau moku, a ua hana ia he aelike mawaena o keia mau hui moku-ahi ame Amerika e holo keia mau moku i ka manawa ame ka hora i olelo ia,, a e luwe aku hoi o Amerika i na leka mamua o keia mau manawa holo a kau iluna o kela mau mokuahi. Oiai he mea nui  loa ka leka a ka iehuiehu ia Amerika ka nana pono loa ia nei ka holo  o keia mau moku i ka manawa i olelo ia me ka hoolohilohi hou ole aku a i ka Looloii ana ia o ka manawa holo ne hookahi ia a i ole ne mau ia paha ua lohe koke o Wasinetona i keia hana a pilikia ka hui moku i hana ia hana.

            O ka hana’hiki wale no i na hui moku-ahi i kela manawa ola ka nana ana mamua o ka manawa i na hana e hiki mai ana, ame na la nui apau. a ina ua makemake lakou e hoopanee i ka manawa holo o ka moku ma kehahi o kela mau ia, o ka hana wale no i hiki ia iakou e hana ola ka hoike mua aku i keia ia Amerika. i ka manawa e loaa mai ai o ka pane mai ka Hope Luna Leka nui mai ma Wasinetona e ae mai ana i keia hoololi ana o ka manawa holo. ua hiki ia lakou ke hana pela.  a ua maopopo hoi i ka oihana leka ma Hawaii nei he mau pule mamua aku oia hooioli ana, a ua maopopo pu ia lakou ka iakou hana e hana ai, a hoike ia aku i ka lehulehu ka manawa e iawe mai ai o na leka i makemake ia e kau maluna o keia mau moku no ka hoouna nan ia aku i na kuaaina.

 

            He hookahi wale no manawa e hiki ai i na hui mokuahi o kakou ke hoololi i ka manawa holo o ko lakou mau moku me ka hoike mua ole aku ia Amerika, a ola manawa oia na manawa ino loa a kakou nei. i ka manawa e ike a ke Kapena o kekahi moku o kakou nei aole e hiki ana iaia ke holo iloko e ka ine me ka pilikia ole o na leka ame ke ola o na ohua. ame ka moku paha. ua  hiki loa iaia ke hoopanee i ka manawa holo o kona moku me ka ioaa ole mai o keia ae mai ka Hope Luna Leka mai ma Wasinetona, ame ka hoike mua ole ia mai hoi i ka oihana  leka ma Hawaii nei he mau pule mamua o ka manawa.  aka ina he maikai ka moana a makemake oia e hoopanee mamuli o kona makemake ih., a mamuli paha o kona makemake e kali  no kekahi mau ohua aole loa e hiki ana inia ke hana me ka loaa ole iala o kekahi hoopai. Aole o na moku pili aina wale nei o kakou kei paa maialo o keia aelike aka o na moku-ahi apau e lawe ana i na leka o Amerika. Mai ka nui a ka lii’il, ua paa like lakou malalo o kela kanawai, a o ka leka a ka lehulehu o Amerika na Moi o keia mau moku. a i ko lakou kau ana iluna o keia mau moku aiaila ua hiki.  loa ia lakou ke holo aku me ka ioaa ole i ka mana o ka lima ikaika o na kanawai o Amerika.

----------

NA MOKU O KAKOU

 

            i ka hora 2:30 o ka auwina Lapule, Maraki 30. i ku mai ai ke Kinau me 205 hipa, 79 puaa, 150 eke kope, 46 bareia wai Mineraia o Puna, 14 eke kulina ame 98 ope ukana e a., ame keia mau ohua: Mrs. Emery, Dr.J. N. Colley, Mrs. W. B. Hayselden and child.  Miss H. G. Hufcutt, Miss M.W. Herrick, W.B. Colt and wife, Miss L. Fay, Miss M.G. Woodruff, E.A. Bigelow, Mrs. E.L. Giddings, A.M. Scott, F.F. Crowson, H.J. Craft, Marston Campbell, J. Storey, D. Johnson, C.W. Baldwin, E.A. Irish, M.M. Bush, R. E. Wooley, K. Paahao, John Gribble, Gen. D. Layton, Miss H. Glass, Miss J. Glass, W. H. Hunt, G. Goodshell, C. A. Macoon, Geo. Wilson, Chas. Teaff, A. Braymer, Dr. E. L. Hutchison, L. Tobriner, Miss H.S. Lewis, Mrs. J.T. Lewis, Miss H. Brierly, A. Haneberg, Rev. Kealpi, August Searrao and son, A. B. Clark, Jr., Jas. Moore, C. Wrathall, Mrs.  S. J. Steele and 1 children. Master M. Monsarrat, John H. Wise, L. Achew, W.H. Crawford, Miss N. Kitchen, Mrs. D.A. Bender, Miss E. M. Bender, A.P. Musser ame@ ohua oneki.

            Hoike mai o Keoki Bekale i ka nui o ka ua o Hilo a e ua ana no ia lakou i haalele aku  ai.

----------

            I ke kakahiaka no o keia la i ku mai ai ka Mokuahi Kaiaudina me keia mau ukana, 60 eke kalo, 40 eke nanahu, 150 eke paiai, 66 ope ukana, a me keia mau ohua:  D.A. Fox, H. P. Baldwin, H.C. Ovenden, Fox, H.P. Baldwin, H.C. Ovenden, David Lawrence, John Rasmussen, Robt. Plunkett, J. Devereaux H.A. Widemann, Rev. J.W. Jona, Rev. C. W. Kinney, W. Hunter, R.B. Church, J. H. Nishwitz, Mrs.  T.  Melim and son, J.W. Keiki and wife, Akwai, Rev. J. A. Kekoa, Rev. C.C. Smith, J.J. Drummond, L.A. C Parish ame 43 ohua oneki.

----------

            i ka hora ekolu o ka auwina ia Lapule nei i haaiele mai ai ka moku koa Meade a holo loa aku ia no Manila. Mamua o ka naio loa ana aku o keia moku ua hoolealea ia na koa e ka bana o ka moku Lawaia Albatross.

----------

            i ke kakahiaka Lapule nei i ku mai ai ke W.G. Hall, mai Nawiliwili mai me keia mau ukana. 4,@ eke ko. 37 ope ili bipi. 70 eke laiki, 6 eke daia, ame 32 ope ukana e ae.

----------

            i ka hora eha o ka auwina ia Poalua nei i holo aku ai ke Kinau no Hilo me keia mau ohua:

Rev. T. Fukao, Mr. Wilson, Miss A. Kanobo, E.R. Booth, A.G. Serrao, wife and son, A. B. Loebenstein, N.C. Wilfong, William H. Sgren, C. R. Jarves, J. W. Ho@mer and wife. A. J. Lyon, R.F. Lan@e, L. T. Kenake, R. W. Madden,, J.D. Ryan, A. Frank and wife, F. B. McStocker, wife and son, C. L. Wight, G. B. Champlin, Mrs. R. Scott, Miss F. L. Champlin, Mrs. Hat@ Potter, W. H. Layson and wife. For Lahaina-J.S. McCandless. For Matukona-Robert Hind., Mrs. J. M. Hind. For Kawaibae-E. Henriques. For Maalaea-L. R. Crook, E. Devauchelle.

----------

            I ka hora elima mai i holo ai ka Mokuahi Kalaudina no Maui me keia mau ohua: H. P. Balwin, W. N. Alexander, A. Weill, S.N. Palmer, J. M. Coulson, D. H. Davis and wife, Mrs. Allen, W. S. Robinson, wife and child, Miss Katherine Smith, Mrs. Layson. For Hana-H. C. Ovenden.

----------

            Maluna o ka moku-ahi Lehua i holo aku ai o C. B. Reynolds, Brother Lawrence, Dr. W. L. Moore, Loio Kuhina E. P. Dole, Lunakanawai W. L. Wilikoki, D. H. Case, Dr. J.S. B Pratt, ame A. N. Smith, na komite i koho ia e nana i ka paahao ma’l i make ma Kalaupapa. Ua holo lakou i ka po Poakahi, a hiki hou i Honolulu nei i ka po Poalua. Ua  loaa na hoike a e noonoo ia  ana ka hewa i hoike ia mai.

----------

            Mamua o ka holo ana o ka moku-ahi W. G. Hall, no Nawiliwili. Kauai, i ka hora elima o ka auwina ia Poalua nei, ua hiki mai ia kekahi wahine pake wai wai maluna a kekahi kaapio ma kona makuahine a pii ana i ke alapii. O ke mare ia ana mai no ia a e holo ana e hoomaha ma Kauai. O keia malaio iho na ohua i kau aku no Kauai:

            Miss Chung Sen, Miss Ah Sow, Dung Wah Quan, C.W. Spitz, M. Kosenbledt, J. McArthur, C.H. W. Ahi, W.P. Dods, Anna Koaloa, Mrs. C.M. Cooke, Dr. Hutchinson, C. Gay, Ah Chew, Miss H. Sorenson.

----------

            i ka Poalua nei ku mai ai ka Mauna Loa mai Hawaii mai me keia mau ukana:  5585 eke kopaa. 80 eke kope, 122 eke kalo, 47 eke awa, 215 huihui maia, 2 ope paka (ona o Kona) 29 pahu bata, 19 ope ili, 4 puaa 30 poo bipi, 172 ope ukana e ae ame keia poe ohua; mai na Kona mai:

            G. C. Hewitt, D.J. Cashman, Miss C. Nelson, L. Hoyt, S. Lisser, From Kona—S.M. Damon, A.W. Bottomley, Rev. Timoteo and wife, J. Shibayama, J. Kaulukou, Sam Kanihao, Father John. From Maalaea—W. H. Cornwell, Mrs. W. Cornwell, Miss B. Borba, G. Schreider, Rev. W. Ault, A.C. Warner, A. Enos and wife, D.C. Heger, A. Meyer. From Lahaina—Miss R. Hayselden, J. Lando, J. N. Garves, Rev. A. B. Weymouth and 49 deck.

----------

NA LEALEA I HOOPANEEIA

-----

E hookoia ana ma Kapiolani Paka I keia Poaono.

-----

He Kiaha Daia Nani ka Makana e Haawi ia Ana I ka Hui e Lanakila Ana--Ke Hooikika nei na Hui Like Ole e Loaa Keia Makana.

 

            Ma ka makou helu o ka pule i haia ua hoike aku makou i na lealea e paani ia ana ma Kapiolani Paka i ka auwina ia Poaono i haia aka mamuli o ka  ikaika loa o ka ua ia mau ia mau ia ua hoopanee ia keia mau lealea a keia Poaono ina nae aole e ikaika hou mai ana ka ua. Ua hoike piha aku makou i ka inoa o ka poe e komo ana ma keia mau lealea ame a hui like ole i komo aku. a ma na hoike e hoike ia nei ola mau no keia mau hui koe paha ka hui Honolulu.  Ke makemake nei keia hui e hoopau i ko lakou manao uaani no ka mea ua hoi aku nei kekahi o ko lakou mau iaia mama loa i ka holo i kauoha ia aku nei e holo mai mai Maui mai e hookuku ma ka. Poaono i  haia a mamuli o ka hoi ana aku nei o keia mau iaia ua ano emi mai ko lakou manao lana e loaa ana ia lakou na pomaikai.

            I keia mau ia, o na keiki o ke Kula o Kamehameha ka punahele. Ua manao ia e kaili ana lakou  i ka hanohano o ka ia e like me ko  lakou kaili ana ia hanohano mai ia Punahou ma i kekahi mau la aku nei i hala. Ke manao pa ia nei no hoi o Punahou ke ukali aku ana  mahope o lakou. Aka he mau manao koho wale no keia o ka lehulehu. a aia aku ma ke kahua paani e maopopo ai ka oiaio ame ka oiaio ole o keia mau noonoo ana.  O ka makou e ike nei ke hooikaika like nei keia mau hui like ole a makou i hoike mua aku ai a ma ka nana aku e paakiki ana no ka lilo ana o keia makana i hoomakaukau ia.

            Ma kekahi wahi ehana ia ana i wahi no ke Kama’lil wahine Kawananakoa e noho ai. ma kona ano oia ka Moiwahine o ka ia. a i ka manawa e lanakila ai keia ame keia kanaka. e  hele mai ana oia i mua o ka Moiwahine ole kekahi ano lei e ae paha a ka Moiwahine o ka ia e haawi aku ai iaia. i ka pau ana a maopopo ka hui i lanakila na keia Moiwahie no o ka ia e haawi aku ke kiaha daia nani i hoomakaukau ia.

            He hapaha wale no ka uku no ke komo ana. a ma ka nana aku e pau ana ko Honolulu nei poe ilaila e ike i keia mau lealea. i kekahi mau Poaono aku nei i baia ua haawi ae kekahi poe he paani polo ma keia wahi hookahi no a he lehulehu na kanaka i hele aku e ike ia paani ana.  a ma ka nana aku i ka nui o na kikiki e kuai ia nei i ke ia manawa e oi ae ana ka nui o na kanaka e heie ana ma na lealea o Kapiolani Paka i kela Puaono mamua oia manawa.

           

            I ka nana ana i ka pepa kuhikuhi o na hana o keia ia ua hoolala ia me ka noeau loa. ame ka hookomokomo ia o na lealea. i makemake nui ia ma na wahi like ole i ole ai e molowa ka lehulehu e kali aku ana o ka pau o na paani. Ua hoike pu ae na komile e nana nei i keia mau hana e hoomaka ana na hana me ka eleu a e paa ia ana ka manawa mai ka hoomaka ana a hiki wale no i ka pau ana.

            O keia maialo iho  ka inoa o na hui e hookuku ana@  Kamahameha, Punahou, Maile Ilima Honolulu. Na Koa Amerika. ame ka Hui Y.M.C.A. E ike ia ana  keia mau hui like ole ma ko lakou mau waihooluu e like me keia. Kamehameha he keokeo me ke bolu. @ @ ia me @@ le Ilima he uliuli me ke olenalena. Punahou. he holu me ka lenalena. Y.M.C.A. he ulaula waie no, ko na koa Amerika aoie i maipopo.

----------

E. koho is W.W. Haris  no ka Apana Eha. He Repupalika oialo oia a he kanaka opio naauao.

 

 

KA LEKA A SENETOA C.

D. CLARK

E hooikaika ana oia e hookaawale ia na loaa Kuke Awa no ka Uku Pauahi.

-----

Ua Hiki Mua Mai Oia i Hawaii Nei a Ua ike i ka Nani o Hawaii nei.

            Kakau aku o Mr. J. G. Pratt o Honolulu nei laia e Kokua mai ia Hawaii Nei.

 

            i ka loaa ana aku nei o kekahi leka mai kekahi aku o kona mau hoa’loha e noho nei ma Hawaii nei ia Senatoa Clark o Wyoming e noi aku ana iaia e hooikaika e ae ia na loaa kuke awa ma Hawaii nei e lilo i keia Teritori no ka uku ana in a poino pauahi Bubonika ua loaa mai nei kana leka e hoike mai ana e hooikaika ana oia me ka mea hiki iaia no kela hana. Ma kana hoike mai nei ua noonoo . oia i keia ninau me ke akahele loa a ua hooholo iho oia o ka hana a kakou o Hawaii nei i hana ai no ka pepehi ana i keia ma’i he hana maikai ia. a oiai ke lawe net o Amerika i na kala e loaa nei mai ke kuke awa aku, ua manao oia he hana maikai loa e hoihoi hou ia mai ia mau kala ia HAWAII nei no ke kokua ana i keia pilikia. He pilikia keia i ili mai maluna o kakou i ka manawa hookahi a ua maopopo loa iaia aoie loa e hiki ana ia kakou ke hana i keia hana me ka nui ole o ka lilo, a oiai ua hiki ole i keia Teritori me na wahi loaa uuk  i keia manawa ke uku aku i keia mau poho, he hana maikai loa na Amerika ka haawi ana mai i na kokua ana. Mamuli o keia leka, ua hiki loa ia kakou ke manao lana iki aku e loaa mai ana keia pomaikai.  He Senatoa Repupalika naauao a he alakai o Senatoa Clark, a ma kona hooikaika ana e nui ana kona mau hoa’loha e huli mai ana a kokua laia ma keia hana. O ka makou e pule nei e holomua keia Senatoa ma kana hana a e loaa hoi i ka lahui keia pomaikai.

            No na mea e pili ana i ka noho Kiaaina ua hoike mai nei oia ua hiki aku o Keoki Kaaka a ua hui pu me ia.  Ma kana nana aku e pau ana ka pilikia e kamailio nui i nei mawaena o ke Kiaalna ame ka poe e kue nei iaia ma Hawaii nei.  No kekahi manawa ua manao loa lakou e lilo ana ka noho Kiaaina ia Kamuela Paka, aka i keia manawa ke manao nei lakou e noho ana no ke Kiaaina ma ia wahi a hiki i ka pau ana o kona manawa.

            No na hana i ike ia ma ka Ahaolelo o kakou i ke kau i hala ua hoike mai nei oia i kona minamina nui.  Ua Manao oia ua maikai ole ka haawi koke ana ia mai ia kakou o ke kulana Territori no ka mea aole kakou i kupono.  ma kona manao ana, e loaa keia pomaikai i keia manawa.  Ua loaa keia pilikia ia kakou mamuli o ka hupo o ka hana a na Home Rula lalau o kakou.  Ua lilo loa ko lakou noonoo ma na hana waiwai ole a ua hoohilahila ia kakou.  Ua hoike pu ia aku nei na mea i hana ia e lakou ma na hale kau kanawai ma Hawaii nei a ua maopopo loa i ko Amerika ko lakou hupo a ke manao mai nei hoi ko Amerika o kakou  ka. Lahui Hawaii apau. kekahi poe hupo loa.  Ina i maikai ka hana a keia poe Home Rula me nei ua maikai ko kakou inoa ma Amerika, aka mamuli o ka lalau o ka lakou hana loaa ia kakou kela inoa ino.

            O kekahi mea ana i makemake nui loa ai e ike a hana ia ana oia ke kanawai e pili ana in a na aina aupuni o kakou nei.  Ua manao oia o keia kekahi ninau ano nui loa a he mea maikai hoi e nana pono ia i keia manawa a e hoikeike ia aku in a Seatoa ame na Lunamakaainana ma Amerika ka kakou mau mea i makemake ai e hana ia me keia mau aina.  Ua nana oia i ke kanawai aina o Hawaii nei, a ua manao oia aole kela he kanawai maikai loa.  Ua manao ola o ka hoohalike ana me na kanawai o Amerika oia ka hana maikai loa a kakou e hana ai.  me kekahi mau hoololi kupono i kulike me kea no o ko kakou noho ana ma Hawaii nei.

            O kekahi keia a na leka waiwai loa i ioaa mai ia kakou, a ke manaolana nei makou e hoomau aku ana na haole kamaaina he poe hoa’loha ko lakou ma Amerika.  i ke kakau ana ia lakou e kokua mai ma na bila kanawai no ka pono o Hawaii nei, no ka mea ua maopopo loa ia makou aoie loa e hiki ana i ka Eleie Wilikoki ke hana i kekahi wahi hana no ko kakou pomaikai mma laila a ua ol aku ka pono e noi kakou in a hoaloha malaila e nana ma ii ko kakou pono.

----------

            Ka olelo a kekahi oiwi o Honolulu nei no ka huaale kikalahaneenee a doan

-----

            i ka wa e loaa ai o kekahi olelo hooia mai kekahi mai o ko kakou poai ae. E lilo ana no ia mea i mea hilinaiia e na kanaka, ame oukou hoi e ka poe heluheiu. O ka olelio a kekahi mea i hilinal nui ia. E iilo mau ana no ia i mea oolea iwaena o na kanaka apau, a peia no e lilo ai no hooiloilo a ka poe ai-a ma keia kulanakauhale i mea ole.

            i mai o Mr. James O. Stevens, o keia kulanakauhale penel:

            “He loihi ko’u was in oho ai iloko o ka akiaki mau a ka hu’i ma ka poil o ko’u iwlkuamoo, maluna ae o ke kikaia, a peia au i hoomanawanui ai no kekahi manawa loihi a hiki i ko’u hoao ana i ka Huaale a Doan, a’u i kuai ai ma kahi o HOLLISTER DRUG CO. He manawa pokole waie no ko’u o ka ai ana. A ua loaa ia’u ke oia. A’u e olioli mau nei i keia wa, a ua hiki ia’u ke kaena i ka oiaio o ke oia o keia laau. A he kupono maoli no na poe a pau l loohia i keia ma’i hookahi.”

            O Mr. Stevens kekahi o ko kakou mau kamaaina. Aole anei e hiki ia kakou ke hiiinai i ko kakou poe ponoi.  Mamua ae o kekahi mea e noho ana ma Amerika.

            He hu’i no anei kou kua a umii hoi ka aoao. A hiki ole ia o eke ku iluna i kahi wa? He nalulu no kou poo i kahi manawa. haalulu mai ke kino.  maloo mau ka puu.  peia ka ili. moe pono ole ka po? Aole anei he huki o na kuekue maka. a ano mohio? Aoie anei he ino o ka moe ana me na manao ano hakaialu mau? Aole anei he huki o ka lihilihi maka. a pehu mal hoi na ami. a he emi pu mai hoi paha ke kino? A pehea hoi na wai o ka puu. aole ael he ano paaki-naua. hauliuli hoi. e loaa mau al ka hakuhaku? He ma’l poino na ma’i o ka puu. a he mea pono e makaaia i kinohi, mamua o ka hookumu ana iloko o ke kino, Ina e hoohakaliaia ka la paau ana e lilo ana no ia i mea e kaa mau ai ke kino iloko o na ehaeha he nui, no ka hiki ole ke hooia mahope aku.

            E kuaila ana na. Huaale a Doan no ke Kikia Haneenee ame na Puupaa e na poe awili laau apau ame na  poe maiama hale kuai apau, no 50 keneia, no ke poho, a he eono poho no 2.50 a e hoounaia aku no ma ke Eke Leta, ina e loaa mai ke kumukuai ia  HOLLISTER Drug Co., Honolulu na Agena Kuai Nui no ko Hawaii Pae Aina.

----------

No na Lima Eha ,

Ili Lahilahahi, Akaakaa wale, Akaakaa wale o ka Ili, Maneo, Akiaki o ka Poholima, a hu’i wale hoi o na Manamanalima.

            I KA WA E MAKAUKAU AI E HOI E MOE. E LUMAI i NA LIMA ILOKO O KE POI HUAHUA “KOPA KUTICURA.” ALAILA. PAI AE A KAU MALIE A MALOO.  I KA WA E MALOO AI.  HAMO HOU ME KA--AILA KUTICURA’--KELA LAAU HOOLA ILI MAIKAI LOA. KE MOE. E KOMO I MIKILIMA ALUALU, I OLE E HAPALA WALE IA KAHI KAPA MOE.

I OLE AI NO HOI E PAU KA LAAU I KE KOPEIA. A E OKIOKI NAE I MAU PUKA MAKANI MA NA MANAMANA A MA KA POHOLIMA KEKAHI. O KEIA KA LAAU MAIKAI LOA NO NA LIMA ILI LAHILAHI A AWAAWAA.  MALOO A MAE WALE PAHA.  MANEO WALE. LIMA HOU NUI. A NO NA MANAMANA ULU KAPAKAHI O KA MAIAO.

            He mau miliona ka huina o ka poe e hoioi nei ia iakou iho me ke KOPA CUTICURA no ka malama hoomaemae a hoomaikai ana i ka ili, no ka @maemae ana i ka ili o ke poo mai ka piele a me ke kepia a me ka hoopaa i ka heleiei o ka lauoho; no ka lapaau hooluolu i na lima uia hakumaku@ ma ka auau ana no na meeau maneo, na moku o @a aiu a no ke kahe nui @@ hou polopolona; he kopa auau no ka nawaliwali mamuli o na puu mal@ a puhi paha, a no na ma’i lehulehu e ae i ioaa mau i na wahine a i oi loa @ i na makuahine. a he kopa holoi a hoo maemae kino. no ka auau a no ka @paau. O ka poe a pau i hoao mua i keia kopa Cuticura, aole loa lakou @@ e lawe i kekahi ane kopa e ae no ka hoomaemae ana i ko lakou kino a m@ e lawe i kekahi ane kopa e ae no ka hoomaemae ana i ko lakou kino a m@@ ili o ke poo, a peia pu no ka hoauau i na kamaiki.  O keia KOPA CUTICURA aia iloko ona na haawina kamahao like ole mai ka Cuticura mai, ka laau @ ola kaulana no na ma’i o ka ili, me na haawina maemae loa a me ke on@ o ka wai o na pua.  Aole loa kekahi ano Kopa laau i hanaia e hiki ke @ halike mai ma keia no ka maiama, hoomaemae a hoopahee ana i ka ili o @ kino. ke poo. lauoho a me na lima. Aole loa he ano kopa holoi kino o @ mai a ‘o loko nei pana o ka aina, ina no he kumukuai nui, e hiki ke hoe@ likeia me keia no na mea a pau e pili ana i ka hoomaemae kino, ka @ a no ka lapaau. Nolaila. ua pulia iloko o HOOKAHI ANO KOPA no HOOKAHI KUMUKUAI, ke ano Kopa OI no ka ili a o ka OI no na kamaiki i @ ole ka lua ma ka honua nei.

            O POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U.S.A. na Ona e na laau CUTICURA a pau loa.

----------

NA

KAA PAIKIKALA

HOU O 1902

HE ANO HOU NO KE KUMUKUAI MAI KA $22.50 A PII AKU

PEARSON & POTTER CO., Ltd.  ALANUI HOTELE ME PAPU

----------

NA PERESIDENA i PAU

 

Ke makemake ia nei e hoolilo ia lakou i mau Senetoa a ‘pau ko lakou ola.

 

He Pomikai nui no ka Lehulehu.—Loaa ko Lakou Mau Ike Hookele Aupuni.—Aoie Lakou e Hiki ke Hooweliweli ia.

 

            O kekahi o na @inau e noonoo ia mai la ma ka hale kau kanawai o Amerika oia ka hana a ka Peresidena o Amerika e hana ai mahope o kona noho Peresidena ana a pau kona manawa. i keia manawa. mahope o ka noho Peresidena ana o kekahi kanaka no Amerika no eha makahiki. ua koho hou ia oia ma keia kulanahanohano no eha makahiki hou aku. a i ka pau ana oia manawa aoie i hiki ola ke koho hou ia  i Peresidena. ina no oia he kanaka naauao ioa a ua ike ia hoi ka holomua o ka aina malalo o kana mau lawelawe ana. aoie no e hiki ana.  Ma keia ano ua pau ka loaa ana o kona ike ame kona mau kokua ana no na hana no ka pono o ka lehuiehu. He mau Peresidena no kekahi i hoao e hoio Senatoa mahope mai o ko lakou pau ana aka ua nana aku ka lehuiehu ma ke ano he hana hoohaahaa ioa ia na iakou e hana ai o ka hoio ana i Senatoa mahope o ko lakou noho ana ma ke kulana klekie loa iloko o ka aina Mamuli o keia manao. ua kuemi hope na Peresidena i pau i ka hoao ana e lilo i Senatoa no ka mea he hana hoohaahaa ia i ko lakou kulana. Mamuli a keia mau mea i ike maka ia ua ulu ae he ninau heaha ia ka hana maikai loa e hana  ia ai ka i loaa ai keia poe Presendena i pau e hana ma na hana e pomaikai ai ka lehulehu @a hoi ka hana ana i na kanawai.

            Mahope o ka noonoo ana ia no kekahi manawa ua hoohoio ia o ka hana maikai loa e hana ia ai oia ka hoolilo ana ia lakou i Senatoa no ka lehulehu mahope o ka pau ana o ko lakou manawa e noho Peresidena ai.  Aole lakou e holo balota ana i keia ame keia kau koho balota aka ua lilo lakou i poe Senatoa e like me ka loihi o ko lakou ola ana mahope aku o ko lakou pau ana mai ka noho Peresidena mai.  Aole lakou he poe Senatoa mai kekahi mokuaina mai, aka he Senatoa lakou na ka lahui holookoa. no ka mea. i kona koho ana ia i Peresidena ua komo aku kela ame keia Mokuaina e koho iaia, a i kona lanakila ana ma ia koho ana ua maopopo ua punahele oia i ka lehulehu e noho mai ia ma na Mokuaina like ole o ka aina makua.  Ma kela ano. aole lakou e hele mai ana e imi i ka. pono ame ka pomaikai o hookahi mokuaina a i ole Teritori paha, aka e imi ana lakou i ka pono o ka lahui holookoa.  O kekahi mea maikai loa ola ka hiki ole i ka lehulehu ke oieio aku ia lakou. “E hana oe i keia hana ne makou o koho hou ole makou ia oe.” no ka mea e mau ana ko lakou nohe Senatoa ana a pau ko lakou ola ana, a aohe a lakou mea e maka’u mai ai.

            Aoie o keia wale na pomaikai e ioaa mai ana. aka, e ioaa ana ka ike kiekie i loaa ia lakou oiai’lakou e lawelawe ana a e hookele ana i ke aupuni. e maopopo ana ia lakou ka maikai ame ka maikai ole o kekahi mau hana ano nui a lawe ia mai ana imua o na hale kau kanawai o Amerika.  O ka noho Peresidena ana o kekahi kanaka naauao.  oia no kona ike ana i na hana a pau e holomua ai a i ole e holo-hope ai paha o ka aina me ka maopopo loa. a mahope o kona noho alakai ana no ka lahui no ewalu makahiki ua lilo oia i kanaka kupono loa e nana i ka pono e ka lehulehu a e hana hoi i na kanawa e holomua ai ka aina. i keia manawa i ka manawa e pau ai o kekahi Peresidena ua hoi aku oia ma kona home mua a lilo paha i ioio a i ole i kanaka e lawelawe ana i kekahi mau hana ano nui no kona pomaikai iho, a ua pau kona lohe ana ia ma na ninau ano nui no ka pono o ka aina. ina e holo mai ana keia kanawai aole loa e nalowale ka ike i loaa iaia. a e pomaikai mau ana ka aina. Ke manaolana nei makou e holo mai ana keia kanawai. a e lilo na Peresendena apau mai keia manwa aku i mau Senatoa na ka iahui oiai iakou e ola ana.

----------

            Ka laau ohana kaulana loa e keia au! Ina e eha kou puuwai e ola ana i ka Pain Killer me kekahi wahi wai uuku iloko o kou puu a e loaa no ia oe ka maha ame ka oiuolu.  He mea maikai e hoomanao ia he maikai ka laau Pain Killer no ka lawe ana maioko a mawaho hoi.  O ka mea nui wa ie no nae oia ka nana pono ana i na laau poioiei oie oiai he hookahi waie no laau pololei a oia ka laau Pain Killer a Perry Davis.  He 25 @ @keneia ke kumu kuai.

----------

            Ke hoike aia ke keiki Alii Hanare i ke Kelemania poe i ka nani o Amerika.