Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 14, 4 April 1902 — Na Hoomanao ana no ke Ala hou ana mai o ka Haku. Piha na Luakini o ke Kulanakauhale i na Kanaka ma ke Sabati i hala aku. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Na Hoomanao ana no ke Ala hou ana mai o ka Haku.

Piha na Luakini o ke Kulanakauhale i na Kanaka ma ke Sabati i hala aku.

Kekahi M&u Me& i ike ia ma na Ha.iepule o na poe Namu.—Ka koiko, Kula Sabati ma Kamehameha Kaumakaplll,—Ka Hana ma Keka-; ■hi Mau Luakini okoa aku nia ke Kulanakauhale nei. A noa ae la ke Sabati, a wehe ae la, ke alaula o ka la mua o ka hebedoroa, j hele aku la o Maria no Mageda!a, aine kekahi Maria e hale kupapau. j Aia hol, he ola'l nul, no ka mea, ua iho mai k& Anela o ka Haku mai ka tanl mal, a olokaa ae la i ka pohaku mai ka puka ae, a noho iho la iluna oia mea. Ca like kona helehelena me ka uwila,' a ua hulall kona kapa e like me ka hau. Haalulu Iho la ka poe kiai i ka maka'u iala, a u% Uke lakou me na kanaka make. Olek> mai la ka Anela 1 ua mau wahlne la, "Mat mUka'u olua, no ka mea, ua ike au e imi ana olua ia lesu i ka mea i kaull'a ia ma ke Kea Aole oia maanei, no ka mea ua ala ae ia e like me kana i olelo ai, e hele mai olua e nana i kahi 1 walho ai ka Haku, & hele koke olua e hai aku 1 kana poe haunmna, ua ala Ia mai ka make mai, aia hoi, e hele aku ana Ia mamua o oukou i o'vlUata, malaila oukou e ike al laia. Bia hot ua hai aku no wau i& olua." | Ua hoomanao la ke ala nou ana o ka Haku ma na luakini Hke ole o k&kou I ke S&b&ti i hala, a aole pah& I ike ta kekahi la hele nui o na kanak& I ka pule e llke m? ia la. He lehulehu mi k&naka i lohe la e olelo &n& o k& makamua loa keia o ko'u hele ana i k& pule no kekahl manawa lolhi. He t& hauoH ia, no ka mea ma ia la i lanakila ai ka Haku lesu m&luna o k& mike. e hoike mai ana hoi i ko ke ao nei. ai& no he ola m& keia aoao m&i 0 ka make no kela ame kela e hliinai ana maluna Ona, & e hana ana hoi i Kona makemake oiai :na keia ao. KANA V\NARU. Ma ka luakini o Kan& Anaru. u& hui ia ka h&uoli o ke al.i hou &na mai o ka H&ku mal ka make m&i, me ke kaumaha no ka ha&lele mai a ko lakou Hihopa ta lakou &. hele aku no kekaiil wahi oko& &ku. No kekahi man&wa i hala aku nel u& pih& na nupepa namu i na me& e olelo &sva no k& hele &n& o Bihop& W»Us k& Bthopa i noho loihl ma keia lu&kini no ka»v*kolu & ot &ku m&kmhlkL M& k&na ! haiolelo l,m Invu& o k&n& m&o ke- | Ikl ua hoike m&i oi& i ke kumu • hoo--1 manao i& nel o ke!& 1&. Ua holke m&l j oi& m* k& m >Akaka t k& make &n& s o k& Haku. k& hauoli &n& o koa& mao | enemi» kona holke rau& ana aku i& t&- \ koa e &1& hou mai ana ot& t ke kolu o \ na la. ke ko ana oi& olelo w&n&na. j : 1 k& hookl &na i kana haialeio u& koi: . mai l» oia. i kana mau k<ttl 5 e Iho &na e hooenau ma I» hana

m&ikai, a e hoomanao o ka Iu&klnl ola ke ktno o Karisto ma keia ao i kela man&wa. Eehia na hana i han& 1& m&i m& kela luaklni, a ua piha hoi 1 ke aiaha no kona hele aku. I k& Poalua nei i 1110 aku ai keia luakini malalo o ka lawelawe ana a ko Amertka poe a aole hol malalo o ko Enelani e like me Tnamua aku nei o kela manawa, KAUKEANO. I ke komo ana aku ilo ko o keia luaklni o ka mea mua h>a e loaa ana 1 ka maka o ka malihlnl oia na hoonani o loko. E kakau m&t ana na pua nani apau ma kela ame kela wahi, a he nanl maoll no ke nana aku. Uun& o k& papa Himeni ua Ike ia aku kekahi o na poe kaulana mawaena o na liaole i ka hlmenl a he m&lk&i maoli ka lakou mau leo mele i mele mai ai. Na ka Makua Kincaid no l haiolelo mai e wehewehe ana 1 ke ano o k& la e hoomanao i.a ana> a e hoike mal ana hni t kekahl mau hooialo pololel loa 1 ike la no kela ola hou ana oha mai ka make mai. Ua plha keia luaklnl & aole paha i lke ia kona piha m&mu& e like me kela la. O n& htment k& mea mahaio lo& ta Hihiu n& aahu o n& w&Mne i komo &ku ma kei& luaklni i kei& la KAKOLIKA. E llke me k& mea m&& rr.au & k&kou e ike nel. oia ka plha m&u o ket& luakinl I na Puklkl ame na kanaka. u& tke la 1& haawlna llke 1 ke Sabati i hala. a ol ae t\o paha M&i ke Vakahiak& mai k& hoomaka ana o na h&na hoomanao 1 kela la hauoli & hikl w&le no I ke ahiahi. a tia mau ka plha o keia luakinl mai ka puka ana o ka la & hiki w&le no 1 ka uhl &na m&i o ka m&lu o ka po. O kela ka lu&klnl pih& m&u io& m& ke kaona nei. a ua hoike hou ia ae ka ol&io oia me& i ke S&hatl i hala. Na ka Bihopa ponoi i lawelawe na hana o ke kakahiaka, a he ku i k& eehia ke nana akii \ ke ano 0 ka hi>omanao ana ia o keia la ma kela luakinl. O na leo mele ame ke kani o ka ban& kekahi mau mea nana 1 ho«>hauoll mal k& lehulehu l hiki aku ma kela la hauoli. Malalia ke Kam&-j 'liiw&hine K&w&nan&koa e llke me ka mnkou I holke mua aku ai, ame Mla» 1 Aliee CampbeU. O ka leo hlmeni o k* m&kua Valenatina kekahi mem mahalo loa KAWAIAHAO. Mahope o k& wehela i &n& o n& h&na i ke kakahlaka ua ku | mal K kekahl wahlne haole a hv«fkeike i mai la I ke kli o Kii»to mat koiia hanau t& &na mal a htW I kona m«ke ana, | ame kona kli hoi o> ke ola hou ana mal j ka make mai &me kon& pii ana aku l j ka !anl. Mahope- o ke!& ua h&awi m\l i la ka makua Hanane Walakahaukl l j kekahi mau m&nao palp&l pokoie. O [ ka manao nut o kana 1 olelo m&l ai. oi& [ ka nana &ku a maaaolo 1 Kona ola ! hou ana mal. Na ka Makua P&leka oo

i m&lama k& halawai haipule. Malkalj kar.a manao alakai. ola hol. Mallokoi mai o ke ola I puka mai &i ke ol&. e ; l'ke me ka huamoa & k&kou e Ike nel. j mai laila m&I i puka mai &1 k& nto& \ HiUI. U& holke pokole mal oi& i kaj moolelo o ke ala hou &na mai o ka| Haku a me kekahl m&u hooi& kupono ; oia o>a. hou &n& maL Mahope o kela . ua haawi la kek&hi ma\jt hua i pena ia t *• like me ka me& ma kel& &no la. Piha maikai kela luaklnl. aole no n&e' hoi i ka piha Ino lo& no k& mea ua, kaullllil ka poe hele pule m& n& lu&-, kini like ole. lTa hol mai k& lehulehu! i hikl aku malalla me ka hauoll. KAMEHAMEHA. Ma kela kula i malama la ai ka holke hul o n&* kula Sabatl o Kamehameha, Mo&nalua ame Kalihi. O ka mua loa kel& o k& hui j an& o ke!a m&u kula Sabatl maloko oj kela kula. a u& plh& k& h&le p&anl nul( o na keikl kane I k& lehulehu I hlkl i flku mal&lla. Ua lawela.r#e Ilke n& ku-I la ekolu o K&mehameha ma n& h&n& o keln la. 0 na hlmenl a n& kalkamahine kekahi me& mahalo loa )&, &me ka himeni a ka papa o Kallhl kat I alakal; ia e Mr. Isaac Sherwood. O na wahl j kaikamahlne uuku o ka Hau o Heremona kekahl mea makemake loa ia e: like no me ko lau& ohohla mau la. Ua lohe mai makou o ke kumu o kela hui ana o keia mau kula Sab&ti m& kela kula ola ka hwuna i& o na kelkl ame na kaikamahlne e kokua t na hana pono ma kela mau wahi, a n& l&kou 1 huki mai e hui me lakou m& k& hooTranr»,i ana i kel» 1« hauoll. He m'au manao paipal kekah» mal ka Makua S. T Desha mai o Hllo ame kekahi poe »? ae. Mahope oka pau ana o na hana ua hoomaka ia e lawe na hua inoa I pena ia e haawi na na kelkl. KAUMAKAPIU. Ua malam& i& he hoike kula Sabatl ma kela luaklnl. O na njele i mele ia mal ame na hana 11 hana ia he mau mea wale no &pau e hauoli ai ka naau a e hoomanao aija hol i % ke ala hou ana mai o ka Haku. Piha keia luakini I na kanaka. a u&| pau n& hana iloko o ka manawa kruiwno. NA HOOMANAO ANA I ka Haku lesu e holoholo &na m& ke ao nei e hana ana i ka hana i 111 iho niaiuna ona ia manawa, u& hoike aku oia i kana mau haumona ame k& poe « hahai ana iaia e hiki mal ana ka la e haalele mal al oia i keia ola ana, e make ana oia mai ka lima aku o na kanaka, a e waiho ia ana kona ieino ma kahi o ka poe make. aka i ke kolu o ka )a e ala hou mai ana ola mai k& make mai, e ike hou ana ia lakou, a e hol aku ana hol i ka Lanl e hui me Kona Makua. laia e hoike ana 1 kela mau olelo wanana e akaaka malu ana na kanaka iloko iho o lakou, no k& mea he hana ia i lke mua ole ia m&mua o ke al& hou ana mai o kekahl kanaka mai ka make mal, a me k& nul no o na han& mana & k& H&ku 1 hana aku ai Imua o lakou ua kanalua tho la no lakou i k& hiki iaia ke hana i kel& hana. M& ka n&na &ku o K&na mau haum&na no kekahi i kan&lu& i k& ol&Io o kel& m&u olelo, no k& me& i Kon& m&ke &n& a l&we 1& &ku iloko o ka Uma o na enemi u& hoole iho 1& kek&hi o l&kou &ole l&kou I Ike I&I& m&mua, na kekahl no o l&kou I ha&wi &ku 1&I& 1 ka enemi, & ua m&opopo lo& ko l&kou kanalua 1 k& hlki 1&I& ke h&n& i kela oielo wanana An& 1 olelo m&u &ku &i i& l&kou. Aka, 1 ka hikl &n& -m&l o ka manawa u& holke &ku l& oI& i& l&kou i ka oialo oi& m&u olelo. u& hoike &ku la ota aohe he mana o k& m&ke e p&& &ku ai lala, a ala mai 1& oi& m&l k& make mai e hoopuiwa &n& I ke &o holookoa. M& ka nana aku ua m&opopo iki no I na enemi e ala hou mal aj\a ola mai ka make mai no k& mea ua klai aku lakou i kona kino make me k& makaala loa. <me ko I&kou maka'u nae p&haj 0 kii mal na eneml (haumana & Kristo) j a kaili aku i Kona kino make a olelo ae | ua ala hou oia mai k& make m&i. aka, j aole ola ka mea 1 makemake la e holke s ike aku i ko ke ao nei. Ua hoouna i&; mal I& na Anela o ka Makua a Ulo iho la ka mana o ko keia ao i mea ole, ala ae la Oia mai ka make m&i. Mele m&i la na Anela i na mele hauoli, hele &ku la oia e holkelke i&ia Iho i kela mau haumana manao kapekepeke &n& « m& hope o Kon& walho &na Iho i na hoola lo kupono o kona oI& hou &n& mai k& make mai u& kii mai la n& ao e hoopuni ana 1 ka honua & hapai aku 1& !&i* me ke akahele lo& & hiki I k& hemo ana mal o n& ipuka o k& l&ni. & n&Io aku 1& oia m& ka Home & Kon& makua 1 hoom&k&ukau al, & a'l& ota mai&iia e kaii mal la. e hoomakaukau &n& hoC i luml m& i& alna nanl no kela «me keia e hiiin&i an& maluna On& & e h&n& an& hoi l Kon& makem&ke m& keia &o. H&uoll w&le kona Innakila an& m&i ko kel& ao &ka & hoi aku la e hoom&k&uk&u I w&hi no k& lehulehu an& i haawi &i i i Kon& ol& mak&mae. > - | [ Ua noi &ku kek&hi wahlne Pala&l la| ! Miss AUee Roo»evelt e w&lho i k&n*j I leka imua o kona makuakane. He le-: | ki kel* e nol ana e ae i& oia e l»ol mai ! Molokai • m&lama &1 1 n& ma'i le-; pera. Ua hooko o Miss Aliee Roo«e-1 velt I keia noi a ua w&iho loa la m&i' nei n& k& Papa Ola ma Hawali nei e i hooholo. j j O ka manawa keia noonoo mai kakou, i k& kakou aoao e koho &n& m& kei&s k*u koho baiota &ku e hlkl mai ana. U& maopopo o Home Rul& m& ame R*pup&lika ma. & n& kakou • koho m&waena o laua. Hauoli m&u m&kou ke lo&& m&l t»& nrea hou m&i n& kuaaina m&4 &me ko ke k&on& net He nul ko makou poe kakau m«& hou. &k& in& he m&u m«& hou &k& kek&hi l fo&& ole I* iakoa u& h&uoli ta* makou k* io«a maL

Bihopa Willis, Ka MaKua o Kana Anaru i waiho mai i ka Hana.