Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 14, 4 April 1902 — Untitled [ARTICLE]

o Home īluln. Kuokna Home Kula, Home Hula Kepupulika, Homo Kula Aloha Alna ame Home Kula a Waawaalklnaaupo ma, Owal la o lakou ka inoa Pololei o kela aoao Kalalaina a knkou. O ka Inoa Hope, wahi a 4, Ka Oialo." ;—4 — Manao makou na Kiwlni i*o no I luwe mai nei ka ua mal Hilo mai. I maopopo la makou i ka hoike ia ana mal ua paa pu mai nel no o Kiwini i kona mamalu, e hoike mal ana hoi keia ua maopopo mua «o laia e ua ana o Kou nei I kona manawa e hiki mal al. Sua Keia, mai nel na Lunakanawai apana i ka hana a na Lunakanawai Kaapuni o Oahu nei, koe wale no aole he ae o na Makal e hoi iloko o ka hale pnahao e noho ai no umi ia. Manao mnkou he mea kupono e noi ta na Home Huia e hoolako i na aha apana me na makai i hlki ai ke ko ka lakou mau kauoha o keia ano. + Ke ole\o mai nei kekahi haole naauao f Ina e hopu ia a paa ka ikaika o ka makanl o Nuuanu, ua lawa ia ikaika no ki\ hoolawa ana I keia kuianakauhale J ka uwlia ame na ikaika hana apau oia ano. Ua tioike pu mai hoi oia he hiki loa ke hanaia keia hana, ina e loaa na dala kupono no ka ho<nhana ana. Ua maopopo i ka lehulehu i heie ma ka Pall o Nuuanu ka ikaika o ka makani ma ia wahi, a.ke manao nel makou ke paa i'o mai keia ikalka, pomaikai ka lehulehu. emi na uku kukul i)Ua o kakou a o ka lawa no ia o na hale apau i ke kukui uiia me ka nui ole o ka !tlo. Hauoll wale ke hiki mai la la. » ■ ■ Aole loa e komo na manao pilikino. i ame na manao paio paha mawaena o kekohl mau mea elua lloko o ka makou pepa, a o ka p<>e e hoouna mal ana ia mau manao e hooiei la ana e makou we ka nana ole la mau manao. Ua hamama na kolamu o ka makou pepa no na manao akea e ioaa ai kekahl wahi pomaikai 1 ka lehulehu e heluhelu ana. aka aole makou e ae ana e 1110 ka makou pepa i "wahaoleio" no kekahi mau *nea e palo ana mawaena iho o laua. O ka makemake o ka lehulehu e heluhelu nei i ka makou pepa ka makou e nana nel aole o ka pono ame ka nuikemake o kekahi poe kakaikahi. - ■ ♦ Ma kekahl leka mal nel a ka Elele Wilikoki i kekahi o kona mau hoa'loha ma Hawaii nel, ua holke mal net ola ua make ke kannwai ma'l lepera ana, a + holo ana ka bila kanawai a Senatoa Piatt o Nu loka e hoolllo ana ia Arl*ona I t*ua Hoahu no na ma'l lepera 0 Ameiika. Ma fa leka hookahl no ua hoike pu mai nei oia i ka hikl oie ia Kamuela Paka ke liio i Kiaaina mamult o ka hok> kino ana aku o Kiaaina I>oie e hui me kn P«re«idena, l ku no ka Ikalka o na Home Rula e kaena nel w* Hawaii nel I ka noho malie o ke Kiaaina, I ka oni ana akti la puiwa koke ka KVete a hoike mai la aole e |>au ana o Kiaalna pau kona manawa. Mau|H*po hou no kou waiwai o)e e Horae Kuia. * . . Ke minamina nei makou I ka ike aku 1 k* kueml o ka Pere«i<lena o ka PapaO U i ka hi»o ana i ke ola o na m&'l lepera i ka laau <ua-tua, 1 ka nmnawa e fo*a ai o kekahi kanaka i kekahi ma'i m* kekahi manawa ioihU *» ka mea nui iioko o k?>n* noan<»o oia ka Uv*a <» kekaihi maikal e hoopau ia ai keia piiikla. a I kona manawn ? K>he ai he ola keia ma*< I kekahi ianu, e haawi ana oia i kona mau walwai apau e loaa keia ola- IFa loihi ka waiho ana o ka lahui Uoko o na ehaeha a ka ma'i hookaawale phana, a ela ke toh«Ma aku nei ke ola o keia , ma*l i ka laau Tua»tua. O ka hana maikai loa a ka papa ola o ka haawi I ko lakou ikaUea apaa im ka imi ana I ka oiaio oia mau holke» a t»aaw» aka hoi ia pomaikal I ka lehulehu e noho mai in Uoko o k* ehaeha, a o ka hana t>on;> hoi a ka lehuiehu I ta&a i keia haawini», ola ka a* tnai « iawe i ola e haawt ta aku ana tna no he muemue iaau. Ina ta he muemue o3a t»akepono ka hoao «na ame ka hooana. a ina aoJbte oNI he ola ia ua hoao ia. - " % H*ttfea )* k*kah! m»u kumu t nui a*t «* wat»rn* H»vali $ Hio aku t na o »a maa s«

nawa m« na h&!e kuai o na p«.ke mali ko lakou va kamalii mai a bikl 1 ka] IUo ana i na pake. 1 O ka nul o ke kaia ana p&ke. 3. O ka pua! lealea o na kaikamahi&e 1 HawaiL 4. O ka Ono i ka iaiki ana pake. 5. O kekahl mau mea a kakon e ike niaka n«i ma ko k&kou mau wahi tike ole e noho nei. Ueaha )a hoi? Minamina nohoi na kaika-ma-Wne Hawaii i ka lilo i na Pake kopono ole. Ina he mau pako maikal « Uke me Ahlo ame na pake ola poai aohe ana, aka o Ah Fook ma. Ah Sing, Ah See, Ah Lapuwale/ame Ah Kupono nie ka makoa e ku-e ikaika nei. a e nielo ae nei. "Mlnamina ka miUmiU a na makua Hawali i ka Wo i na pake," Kia iho no na keki Hawali. kou i'o ame kou koko. tnare !a lakou a uiu hou o Hatvaii oiwi a pihu ka. aina e Hke m»» ka monawa i hala. ♦ Ma kekahi wah.i o keia pepa e ike al : ka lehulehu i kekahl mau manao e piii j ona i ka ninau waiona. O keia kekahi 0 na mnau koikoi loa iloko o ka aina, a ke noi ikaika nei *nakou i ka lehulehu e noonoo me ke akahele loa a e kokua hol i ka poe e hooikaika nei e hoeml mai i ka ikaika o keia ino, a 1 kona nawaliwali kupono ana e pepehi i iaia a make loa. Aole e hiki ina e mau no ke kokua ana o ka lehulehu i keia j Ino. Va nui a lehulehu na hoike moa- | knka o kona ino, a o ka hana wale no I i hikl ia kakou o ke ku ae me ka iokahi a paio iaia me ka ikaika i ioaa ia ia- ! kou. Mai koho i na Lunamakaainana ! inu a ona, o liio i ka ona a nana oie j io ka pono o ka lehuiehu, kou pono hoi e ke kanaka Hawaii. Aole oia wale aka ina he kauwa oia na ka ona e kokua ikalka ana ola i na bila kanawai apq.u e hooikaika ana i ka enemi, oia hoi ka waiona, a e mau ana no ka 1110 ana o na wahi kenikeni a kakou i na ona haie Inu lama, a mau no ka uwe ana o na wahine ame na keiki a kakou i kn pololl. No ke aioha o na wahlne ame na keiki a kakou. ame ke kulana 0 ke kanaka Hawaii iloko o kona alna Iho. ke noi aku nei makou I ka lahui e hui mai me makou a ē paio kakou 1 kela ino. ♦ . Ke hooikaika nei na maiama waiwai ame ke pookumu o ke Kula Hanai o HUo e kukulu hou i mau hale noho ame na hale kula no na keiki e imi nei i kn naauao malalla. Ua popopo pa hale kahiko i kukulu ia e na makua i hala mua aku. Ua ike ia ka pomaikal i ioaa ia Hawail mai keia mau kula mai. a ke ola nei kekahi mau.Hawaii naauao a hanohano iloko o ka aina l hoonaauao ia malaiia. Aole anei i hiki i na Hawaii ke kokua i ka nuomo ana \ kekahi o keia hana maikai? Aole anei i hikl i kekahi mau makua Hawaii i loaa ka naauao mai ke kula Hanai mai o Hilo ke haawi ae i na kokua ana? TJa lawe ae kekahi kaikamahine Hawail i na 1110 o ka Hnle kula o na kaikamahine e makemake ia nei e kukuUi malaila iloko o ka poho o kona lima» a e komo nui ola mawaena o kona mau hnaloha no ana i na kokua no keia hana. Aole anel i hiki i na keikT Hawaii. na "keiki hoi i loaa ka naauno ma ke kula o Hilo. ke lawe ne 1 kekaW o keia hnna "ma ka poho o ko laknu llnw a hooikaika l keia hana maikni? lTa hnuoll makou ke loaa mai na kokua ana no kPia hana maikai a na makou e loa aku i ke pookumu o keia kula me ka inoa o na poe 1 haawi mai. a * hooluha pu ana makou l na inoa oia poe iloko o kela pepa i kela ame keia puie'e hiki mali ai ia mau kokua ana. me ka huina oia mau kokua. A — .