Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 18, 2 May 1902 — E AE IA INA NA LAHUI E F komo ma ke Kula o Kamehameha ma keia mua aku [ARTICLE]

E AE IA INA NA LAHUI E

F komo ma ke Kula o Kamehameha ma keia mua aku

Ka Manao o ka Palapal* HooiUna &{ ke Alllwahlne F»au&hl.—Na Mea e! A*o U Ma K*la Ku!a.~Na Ike< Ltmah*na.~Ke Kai&na o na Kellil i U«roo Mai K«i« KuU. Mai Ina aole e j>īha aiu k« Kala o Kam«h&rtvehft I na k«iki Haw&il, «j «e ta an* oa keikl o na Uhui e mai *' kv>mo ma ktla kain. 1 k*ia maa&wa oj | uui k«iki wale no he koko Uaw%!i ka U-1 , kou «e ia e komo. ak» &ol« « n»n' ! «na ta pom«ikAl i ki iahui HamUi ina l \« hoouna oi« mai an* n* Ha«raU i Va : j; l*ki»u mau k*ikl ma k«la kui« ) w«Jf]»ol 1« Iho « ke a!ii«r*htae PauahL Ma ka-l na paiapala kooilUia e hoike ana i ko-: na maoao no keia maa kiila. ua b >ii-| kaka oi*. aoie k>a « ae ia aa kelkl i» k»a kekahi koko Haaaii e komo' »» k»ia kuU oiai e plha »&& I na Ha- i waU. aka ina mahos>e o ka wehe ia ana ; o k*ia mau kula. e ike la «na ka koo- [ Uftt mai o ca makua Hawaii i k* la-i : kou jw* keiki ma k«ia kuia, a ike ia t ka waiho wak o kekakl miiu haie l kn«f kiiiu ia. aUii* e ae ia ao na keiki o eaf lahui t mai e konto m«? ka haawi maa \ la, »o oae o keia pomaikai i na keiklj Haw«u ap«u * makemake ana e komol

m&l. * a.o}e keiki Hawali e hoole ia I ke komo aku vo ka haawi ana i luml no kekahl kelki o ka iahui okoa aku. He ninau ano nui keia na kakou ka lahui e noonoo mai ai 1 keia manaia o na keiki waie no a kakou ke ko~ mo ne! ma keia kula, o lakou waie oo ke hoonaauao ia nei malaila, o lakou wale no sce a'o ia nei 1 na ike hana iima, a i ko lakou puka ana mai ua oi ae ko lakou makaukau mamua o ka hapanui o na kelki i hoonaauao ia ma kekahi mau kula okoa aku. no ka mea ua ioaa ia lakou ka ike palapaia ame ka ike hana iima. ika manawm e loaa ole i o ka hana ma ka lke palapala ua loaa ka haaa ma ko iakou ike iima. a l keia la he hana paakiki loa ka loaa ana o kekahi keiki i puka maikai mai ke kula nui mal o Kamehameha i paa oie i kekahi hana maikai e pomaikal ai keia noho aha. O ka ae ia ana o kekahi mau iahui okoa aku e komo ma keia kula, oia no ka haawi ana aku ia lakou i keia mau pomaikai, a oiai ua oi ae ko lakou hooikaika ma ka hana mamua o na keik! Hawail. a oiai hoi he iehuiehu o na poe mea keiki o na lahul«e e noi mau nei e ae ia ka lakou mau kelki e komo ma keia kuia, ua maopopo loa e poino ana na keiki Hawaii. Aole he makemake o na kahu malama waiwai o keia kula e ae i na lahui e e komo mal, a aole noiioi he makemake o ke pookumu o kela kula kauiana e ae ia na keiki o na iahui e e komo aku, aka ua paa iakou maialo o ka mana o ka palapala hooillna a ka Aliiwahine Pauahi, e kauoha ana e wehe ia na puka o keia kuia i na lahui e ina aole i lawa na keiki Hawaii no ka hoopiha ana, a oia ka iakou e noi mai nei ia makou e hoike aku i ke akea i keia ninau ano nui, E ae ana anei kakou i na lahui e e komo ma keia kula i waiho ia mai e ko kakou AliiwaHine a aoie paha? Ina aoie 0 kakou makemake aiaila he hookahi wale no laau lapaau, oia ka hoouna mai i ka kakou mau ilaJia a e hoopiha mau i keia mau kula. He maikai ka malama ia ana o na keiki ma keia kula. He maikai ko lakou a'o ia ana, a o ka iakou mau kumu he poe wale no i hoonaauao ia ma na kula kiekie o Amerika, a he poe hoi i lawa ma ka lakou oihana. Ma na hale hana, ua a'o ia na keiki i ka hoomaka ana o kekahi mau Ike hana lima i maopopo ka pomaikai ina e ioaa ia mau Ike, e like me ka ike mikini, wiliki, amala, kamana, hana moe ame na nmeke, pa'i palapala, kela lole ame na hana ola ano. He nui ka mea al, ua hanai ia na keiki a hiki i ka lawa ana. he maikai na haie kula ame na lumi inoe, ua hoolawa ia na keiki me na paanl like ole o kela ame keia ano e hooikaika ana i ko iakou mau kino. He, kanaiima wale no kala no ka makahiki, a na ke kula ka ai, ka moe ame na pale halil, na pale uluna, ame ka wahi waJho lole. I ka manawa e ma'i ai o kekahi keiki ma keia kula na ke kula ka hoolilo ana a ua kauoha ia na kauka akamai loa e hele mai e nana. Aole he hookahi kula i oi ae o ka maikai o ke a'o ia ana ame ka malama ia ana o na keiki maniua o ke kula o Kamēhameha, a oial he kula ia no na keiki Hawaii wale no i keia manawa he mea ia na kakou e haaheo ai. O ka makou wale no e minamlna nui nei oia ka hiki mai o ka manawa e ae ia ai na lahui okoa e komo, a oia hoi ka* makou e koi ikaika aku'nei i na Hawaii e hoouna i ka lakou mau keiki ma keia kula. O kou haawi ana i kau keiki 1 ka ike, ua oi ae ia mamua o kou haawi ana iaia i kekahi puu dala nui, a aia ka ike ma ke kula nui o Kamehameha no kanaiima wale no dala o ka rhakahiki. Ina oe e houluulu i kou lilo ai ame ka malama ana i kau keiki ma ka home e ike ana oe iloko o ka makahlki hookahl ua aneane loa e hikl 1 keia huina, aka ma ke kula o Kamehameha, ua oi ae ka maikai o ka malama ia ana, ua hoonaauao maikai ia, ua a'o ia i na ike hana lima, no keia mau wahi kala kakaikahi wale no. E noonoo mai kakou i keia mea ano nui