Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 19, 9 May 1902 — Page 4

Page PDF (1.79 MB)

This text was transcribed by:  Moanike?ala Yuka Kimura
This work is dedicated to:  Nā Makamaka Kikokiko i Ke Ao Nei

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA MEI 9, 1902

4

 

ka buke "Ka Hoahana" a ua hooholoia keia manao e hoomau ia ke pa'i ana ka Hoahana no ka Hapaha ekolu e hiki mai ana a ua koho ia no hoi na Rev. O. P. Emerson ame Rev. E. S. Timoteo i komiite na keia Aha i ka A. H. K. S. Nui o ka Pae aina no keia kumuhana.

            Hapaiia ke kumuhana 6. Ua apono lokahi ia keia kumuhana me keia manao i hookahi no papa hoike hui ia o na kula Sabati o ka mokupuni holookoa malalo no o ke Alakai ana a na lunanui o keia aha. H. K. @eemano alakai ninau. D. W. Keliiokamoku White alakai himeni, a na kela ame keia haumana no e lawe i na ko'iko'i apau no ka hele ana a hoi mai, a mai kela ame keia kula Sabati pakahi a puni ka Mokupuni na haumana.

            Hapai ia ka noonoo ana no ke kumuhana ehiku. Koho ana i na Kahu Kula Sabati Nui.

            He elua no inoa i waiho ia mai, o Keliinohopono no Kawaiahao ame D. W. Keliiokamoku o Ewa, ma ka balota ana ua koho ia o Keliinohopono he 13 ku-e ia 9, nolaila ua koho ponoia o Keliinohopono i Kahu Kula Sabati nui no na Kona, a ua hoomauia aku no o E. P. Aikue no na Koolau.

            Hapai ia ke kumuhana ewalu, na Rev J. Kekahuna i waiho mai i keia manao, e kokua aloha na kula Sabati i na K. K. S. Nui ma kela ame keia wa a laua e kipa aku ai e ike i na hana hoike o ko laua mau K. S.

            Ua lawe ka Aha a noonoo, a ua hooholo ia keia manao; na kela ame keia Kula Sabati e noonoo i ka lakou haawina aloha ke kipa aku na K. K. S. Nui.

            Kumuhana eiwa. Oiai o ke kumuhana hope ia ua noi mai o Rev. Jno. M. Ezera e haawi aku keia Aha ma o kona Kakauolelo ia i na hoomaikai ana a nui i na K. S. o Kawaiahao ame kaumakapili no na kokua aloha no na mea e oluolu ai ke ola kino o na lala o ka Aha. Aponoia.

            Noi mai o E. P. Aikue e hoopanee ka Aha a noho hou ma kahi e noho ai o ka Aha Makua i ka pule mua o Oct. hora 10 a. m. i ka la mahope iho o ka noho ana a ia Aha. Aponoia. Hooponoeia na hana me ka himeni ame ka pule a ka lunahoomalu.

 

DAVID W. KELIIOKAMOKU WHITE.

            Kakauolelo.

Honolulu, Aperila 29, 1902

 

Halawai a ka Papa Ola

 

Manao o Mott-Smith ua HIki Loa i ka Mikini Wawahi Pohaku ke Hoonee ia ma Kekahi Wahi Kaawale Mai ka Halepupule Mai.

 

            Ma ka halawai a ka Papa Ola o ka Poakolu nei, o kekahi mea i noonoo nui ia ola ke kulana maemae o ke kulanakauhale nei, a oiai oia kekahi mea e malama ai i ke ola o ka lehulehu ua lilo keia i mea nui. Ma ka hoike a ka Luna Nana i ka maemae o ke kaona nei ua hoike mai la oia ua oi ae ka maemae o ke kaona i kela manawa, mamua o na manawa i hala. I ka hiki ana o kana hoike ma ka wahi o na alanui ua hoike ae la oia he elua wahi inoino loa o na alanui aupuni ma ke kaona i keia manawa, a i ka manawa ua ua hiki ole ke hoomaemae ia ia mau wahi, a ua hoolei ia na opala o kela ame keia ano ma ia mau wahi a hiki i ka maloo ana. O keia mau wahi oia no kela wahi maanei mai o ka hale hoolulu o ke kaa-ahi ma ka hui ana hoi o ke alanui Moi me ke alanui o Kawa, a o ka lua o na wahi oia ke alanui Kukui, ma ka aoao Ewa o ke alanui Nuuanu.

            No keia wahi ma ke alanui Moi, he mea ia i ike ia e ka lehulehu. Ua hoike ae keia haole nana ola, ina e hana pono ia ana keia alanui me na pohaku, a hookiekie iki ia ae keia alanui e pau ana ka ike ia ana o ka lepo ma ia wahi a e lilo ana hoi ia i mea maikai no ke ola kino o ka lehulehu e hele mau ana malaila, a aole hoi e like me keia manawa ka pelapela, lepo, ame ka maikai ole o ka ea ma ia mau wahi. I ka manawa malie ua hiki loa ia lakou ke hoomaemae i keia wahi, aka i ka hiki ana mai o kekahi wahi ua uuku loa ua lilo koke keia wahi i lua wai, a i ole i loko wai lepo e lana ana, a ua hoolei aku na Pake i na lepo o kela ame keia ano iloko o keia wai a aole loa e hiki ke ike ia.

            Ma ke alanui Kukui aole i like loa ka inoino ma ke ola kino o ka lehulehu e noho ana ma ia wahi, aka, ua inoino loa keia alanui no ka poe e hele ana malaila. I ka manawa ua nui ua lilo i ala lepo, a ua manao oia o ka pilikia o keia alanui oia ka wai mai kekahi wahi auwai e kahe nei ma kekahi wahi kokoke i ke alanui. Ina e hoomaemae ia keia mau wahi elua o na alanui o ke kaona nei ua hiki loa ke olelo ia ua maemae na alanui o ke kaona i kela ame keia manawa, a ua hiki hoi ke hoomaemae kupono ia.

            I kela manawa i ninau aku ai ka Peresidena o ka Papa Ola i ka Luna Nui o na Hana Hou i kona manao e pili ana no ka hoomaemae ana i keia mau alanui e like me ka mea i hoikeia ae nei maluna. Ua pane mai la o Kimo Boe, ka Luna Nui o na Hana Hou, ua hoike mua ia aku no iaia keia mea, a ua ike nohoi oia ia mea a ua makemake loa oia e hoomaemae ia keia mau wahi a e hana ia hoi e like me ka mea i hoike ia ae nei, aka ua paa ia mai oia mamuli o ka nele i ka pohaku kokoke i kela wahi no ka hana ana i kela mau wahi e like me kana i makemake ai. No kela wahi ma ke alanui Moi, o ka mikini wawahi pohaku mahope aku o ka Hale Pupule ka mikini kokoke loa, a ua hiki loa ke loaa iaia ka pohaku mai kela wahi mai a hiki i ka wahi inoino o ke alanui no ke kanalima a i ole kanaono keneka o ke kaa piha hookahi e lawe mai ai, a ina oia e kii ana mai kekahi wahi okoa aku e hiki ana ka lilo o ke Aupuni no ke kaa hookahi mai ka $1.90 a pii aku. O kona makemake ia o ka hana i na alanui a maikai e like me ka makemake o ka lehulehu aka aole i hiki iaia ke hana wale mai me ka noonoo ole i ka nui o ka lilo i ke Aupuni, a no keia kumu ua kali oia, a oia nohoi kona kumu o ke noi hou ana aku i ka Papa Ola e ae mai iaia e hoohana hou i kela mikini wawahi pohaku mahope aku o ka Hale Pupule.

            Ma keia wahi i ku mai ai o Mott-Smith a olelo mai, ua hooholo ka Papa Ola aole e wehe hou ia keia mikini wawahi pohaku mahope aku o ka Hale Pupule, a ua manao oia he waiwai ole ka noonoo ana e hana ia ia hana. He elua wale no mea i hiki ke hana ia ma ia wahi, a oia ka hoonee ana i ka mikini wawahi pohaku mai keia wahi aku a i kekahi wahi kokoke malaila, a i ole o ka hookaawale ana i na pupule mai keia wahi aku. Ua manao oia aole e oi ae ana mamua o ka $3,000 a i ole $5,000 ka lilo no ka hoonee ana i keia mikini wawahi pohaku, aka, ua manao oia he hana hiki ole ka hookaawale ana i na pupule mai keia wahi aku. Ua manao oia aole e oi ae ana mamua o ka $3,000 a i ole $5,000 ka lilo no ka hoonee ana i keia mikini wawahi pohaku, aka ua manao oia he hana hiki ole ka hookaawale ana i na pupule mai keia wahi aku a loaa kekahi wa@i maikai no lakou me keia mau wahi kala uuku loa. No keia kumu ua manao oia o ka mikini ke hookaawale ia. Ua makemake oia e ike i na alanui e hoomaemae ia ana, ua makemake oia e ike e hana ia ana ka hana no ka pono o ka lehulehu, aka aole ona makemake e hana ia ia hana me ka hoopilikia ana aku i na pupule e malama ia nei ma ka Hale Pupule.

            I keia manawa i ninau aku ai ka Peresidena o ka Papa Ola ia Kimo Boe i kona manao e pili ana i ka lilo o ka hoonee ana i keia mikini wawahi pohaku mai keia wahi aku. "Manao au aole e oi aku ana mamua o ka $3,000," wahi a ka Luna Nui o na Hana Hou.

            "Ua ike au he wahi kokoe loa i ka wahi a keia mikini wawahi pohaku e ku nei i kupono loa no keia hana me ka hoopilikia ole mai i na pupule. I kekahi manawa i hana aku nei ua hele aku au me ke Kiaaina a ua nana maua i keia wahi, " wahi a Mott-Smith.

            "Aole i hoike mua mai ke Kiaaina ia'u i keia mea, a ina oia i hoike mua mai me nei aole wau e kakau mai i ka'u leka i keia Papa," wahi a ka Luna Nui o na Hana Aupuni.

            "He kokoke loa keia wahi i ka wahi a ka mikini e ku nei i keia manawa koe wale no aia ma kela aoao mai o kekahi lae aina, a ua nalo aku ma kela aoao a aole hoi e hoopilikia mai ana i na pupule," wahi hou a Mott-Smith.

            I keia manawa i noi mai ai o Kauka Kupa e koho ia o Mott-Smith i komite e hele e hoikeike i ka Luna Nui o na Hana Hou i keia wahi ana e olelo nei he wahi kupono no keia mikini e ku ai. I keia manawa i ku-e ikaika loa mai ai o Mott-Smith me ka olelo ana mai aole ona manawa no ia hana, a aole hoi oia i makemake e hoikeike aku i ka Luna Nui o na Hana Hou i kana mea e hana ai no ka mea eia no oia ke uku ia nei no kana hana.

            "Ua makemake au e olelo aku," wahi a Kimo Boe me ke ano huhu, "ua hiki loa ia'u ke hana i ka'u hana me ke kokua ole ia mai e Mr. Mott-Smith. Ua ike no au ke uku ia nei au no ka'u hana, a ina ua ike ka lala hanohano o keia papa aole oia i uku ia no kana hana e hana nei, ua hiki loa no iaia ke waiho mai i ka hana."

            Me keia mau olelo ua haalele mai la ka Luna Nui o na Hana Hou i keia halawai a hoi aku la. Ua hoao na lala o ka Papa Ola e hana i keia hana mahope mai, aka aole he hana i hana ia. Ua hooholo lakou e waiho ia keia leka a ka Luna Nui o na Hana Hou e noi mai ana e ae ia oia e hoohana i ka mikini wawahi pohaku mahope aku o ka Hale Pupule ma ke pakaukau a aole e noonoo hou ia a hiki i ka makemake ana o ka Luna Nui o na Hana Hou e hana ia keia hana.

 

He Lei Daimana ma Kona a'i

 

            I ko kakou haalele ana i ka kakou moolelo i ka pule i hala ua kipa aku o Amber e ike ia Blanche ma ka home kulanakauhale o ka Haku Opio Kotene a iaia i hoi mai ai ua ike ia oia e ka Haku Opio, aka, mauli o ka nui o ka loli ana o kona helehelena, ame kona kulana hiehie, aole hoi he aluhee e like me maumua, ua hiki ole i ka Haku Opio ke ike aku o Amber no keia. Aka, ua hoike mai o Blanche i ka Haku Opio e hoi hou mai ana keia kaikamahine, ana hoi i hoike hoopunipuni aku ai o Miss Vale kona inoa, a oiai o ka manawa ia a ka Haku Opio i hooholo ai e hele no kona home kuaaina, pehea ana la e hui hou ai laua? E hoomaopopo kaua e ka makamaka heluhelu ua hooholo ka Haku Opio iloko iho ona he nui loa ka manawa e hele ai no keia home kuaaina ona, a oiai ua kaili ia kona noonoo e kela helehelena nani ana i ike ai, ua hooholo oia e kali ana oia a hiki mai keia kaikamahine. He hookahi wale no pilikia, a oia ka maopopo ia Blanche aole oia e hele ana a kauoha ia aku keia kaikamahine aole e hele mai ia ia, aka, e kali a kekahi manawa okoa aku. Ua hooholo iho la ka Haku Opio aole loa oia e hoike ana ia Blanche aole oia e hele ana no ka home kuaaina, aka, e kali ana oia a i ka hiki ana mai o ia la e kau ana oia maluna o kona kaa a hoomaka e hele, aka, e hoopoina ana oia i kekahi mea ano nui loa mahope i loaa ai ke kumu maikai nona e hoi hou mai ai i hope mahope o kona hele ana aku no kekahi manawa.

            Aole mau mea ano nui i ike ia a hiki mai ka la i hoike mai ai e Blanche e hiki mai ana o Amber. I keia la ua kauoha aku la ka Haku Opio i kona kanaka hana lio e hana mai i kona kaa. I ka makaukau ana ua kau ae la oia a hele aku ia no kona home kuaaina. Nui loa ka hauoli o Blanche i kona ike ana aku i ka Haku Opio ma kana huakai, oiai aole oia i makemake iaia e noho mai i ka hale a ike hou ia Amber. He oiaio aole oia i hoomaopopo ia Amber i keia la ana i ike ai iaia e hoi ana mai ka hale aku, aka aole i kokoke loa laua, a aole hoi i loaa iaia ka manawa maikai e nana pono mai ai iaia. Ona laua e kokoke loa ana, a lohe aku ka Haku opio i kona leo aole paha e nele ana kona ike o Amber no keia.

            Aole i loihi loa mahope o ka nalo ana aku o ke kaa o ka Haku Opio, ua ike aku la o Blanche i keia kaa e holo mai ana no kona home. Ua maopopo ae la iaia aole keia he mea okoa aku, aka, o Amber no keia. I ka hiki ana mai o ke kaa ua holo koke aku la o Blanche a hookipa aloha mai la ia Amber. Aole no kona aloha ia Amber ke kumu o keia hana ana ana pela, aka, no kona makemake loa e lilo keia kaikamahine i wahine na kona kaikunane Jaspa, a oiai o Blanche wale no ka mea e hiki ai e loaa kela mea i makemake nui ia ua hooholo @@ o Blanche iloko ona e noi ikaika loa ana oia i keia kaikamahine i kona hiki ana mai i keia la e ae oia e lilo i wahine na Jaspa.

            "Hauoli loa au i kou hiki ana mai nei, e kuu Amber aloha," wahi a Blanche ma ka lele pu ana aku e honi ia Amber. "Ua kali aku nei au ia oe mai ka puka ana o ka la i keia kakahiaka a hiki wale no i keia manawa. E hoike mai ia'u pehea la oe i keia kakahiaka?"

            "Ke mahalo aku nei au ia oe," wahi a Amber me ka leo oluolu, "no ka nui o kou aloha ia'u. He maikai ko'u ola kino i keia kakahiaka, a ua hauoli hoi au i ka ike ana he hoaloha no kekahi o'u ma keia ao. Heaha la kau makana kupono no keia aloha ou?"

            "E kuu Amber aloha, e kala mai ia'u, aka, mai manao oe ua hiki ia'u ke hoowahawaha i ka mea a ko'u kaikunane i aloha ai. I kela ame keia manawa a maua i hui ai me kuu kaikunane, o oe kana mea mua loa e hoike mai ai ia'u, a o kona iini, kona manaolana o keia mua aku, o oe no ia. Ina hiki ia'u ke kapa aku ia oe he kaikoeke no'u ma keia mua aku, ua hiki loa ia'u ke hoike aku ia oe ua nui loa ko'u hauoli."

            He mea keia na Amber i manao mua ole e puka mai ana. Ina kaua e hoomanao ana e kuu makamaka heluhelu, mamua o ka lawe aihua ia ana o Amber a hoopaa ia ma kela hale paahao o ke aloha ole ua aneane loa oia e ae aku i ke noi a Jaspa Lonale e lilo oia i wahine nana, aka mai ia manawa mai a hiki wale no i keia manawa ua poina loa oia ia Jaspa a hiki wale no i ka manawa a Blanche i hoopuka mai ai i kona inoa. He oiaio ua hoike mai keia keiki i kona aloha iaia ma na ano a pau loa, a ua hana mai hoi oia i kekahi mau hana aloha nona i ka manawa i hala aku, aka mai ke ahiahi a Amber i hoi ai mai keia hale aku a ike hou oia i ka helehelena o ka Haku Opio Kotene, ke kane hoi a kona makuakane i makemake ai iaia e mare, ua hooholo iho oia iloko iho ona, ina aole e hiki ana iaia ke hooko i ke kauoha a kona makuakane e mare oia i kela keiki, ua oi aku ka maikai e noho kane ole oia a hiki i kona haalele ana mai i keia ao i piha i ka pilikia ame na ehaeha like ole.

            "E kuu Blanche aloha, kuu hoaloha hookahi hoi i koe, ke mahalo aku nei au ia oe no kou aloha ana mai ia'u, ke mahalo aku nei au ia oe no kou aloha ana mai ia'u, ke mahalo aku nei au ia oe no keia hookipa aloha ana mai, aka ua hiki ole paha ia oe ke kapa mai ia'u he kaikoeke nou. Ua aloha au i ka mea okoa aku, a no ia kumu ua hiki ole ia'u ke mare ia Jaspa. Ina aole au i aloha i ka mea okoa aku me nei ua lilo mua au i wahine na Jaspa i keia la."

            "Ua aloha oia i kekahi mea?" wahi a Blanche iloko iho ona. "Ua maopopo loa ia'u keia mea ana i aloha ai. Aole ia he mea okoa aku, aka, o ka Haku Kotene no ia. Oh, ina he hiki ia'u ke pepehi ia oe a make i keia manawa me kuu ike ole ia ma keia hope aku, e hana no au ia hana me ka menemene ole."

            Ua paila ae la ka huhu o Blanche. Ua manao oia o ke aloha ame ka hoomalimali aku la hoi ka mea e ae mai ai o keia kaikamahine e lilo i wahine na kona kaikunane, aka ke ike aku nei oia ua lilo kana noi i mea ole no ka mea ua aloha mua keia kaikamahine kekahi mea okoa aku.

            He hookahi wale no mea nana i hoohauoli mai i kona noonoo oia hoi ua kaawale aku keia Haku Opio Kotene mai ke kulanakauhale aku i keia la, a aole hoi oia e ike hou ana i ka helehelena o keia kaikamahine. Ina he mea hiki, aole loa laua e hui hou ana. Ua ike iho la o Blanche i ka pilikia mamua ona. I keia mau makahiki a keia kaikamahine i kaawale aku ai mai keia wahi aku ua ike oia i ka maha ame ka noho'na hauoli, a ua ike aku no hoi oia ua aloha iki mai ka Haku Opio iaia, a ma ka nana aku hoi ua kokoke loa mai ka manawa e ae mai ai keia keiki e lawe aku iaia ma ke ano he wahine mare nana.

            "E kuu Amber maikai, ua hiki anei ia oe ke hoike mai ia'u i kau mea i aloha ai?" wahi a Blanche me ka mino aka ana aku i manao mai ai o Amber he aloha oiaio kona.

            "Oh, Blanche, pehea la i hiki ai ia oe ke noi mai ia'u i kena noi? Aole i hiki ia'u ke hoike aku ia oe. Ina paha he mea okoa kei noi mai ia'u e hoike aku me nei ua hoike aku au iaia, aka ia oe, aole, aole loa i hiki ia'u ke hoike aku ia oe."

            "Ah, ke ike aku la au ua aloha oe i ka Haku Opio Kotene," wahi a Blanche me ka hikiwawe. "Ina oe i lohe i kana mau olelo hoino ia oe, i kona huhu ia oe mai kou manawa i haalele mai ai i keia wahi a hiki wale no i keia la, aole loa oe e aloha hou ana iaia. Ua hoao aku au e noi iaia e hele aku e huli ia oe a e hoihoi mai ia oe i ka hale nei, aka o kana wale no i olelo mai ai, aole loa e hehi hou kela wahi kaikamahine lapuwale ma na papahele o ko'u hale. E kala mai oe ia'u no ka hoikeike aku ia oe i kana mau olelo waiwai ole, aka, ua makemake au e ike i ka oiaio. Ua makemake au e maopopo ia oe kona ano, ame kana i olelo ai e pili ana nou, e kuu Amber aloha. He elua wale no ou mau hoaloha ma keia ao, a oia o Jaspa ame a'u."

            Ia Blanche e hoike ana i keia mau mea ua holo mai la ke kauwa a hoike mai la ua hoi mai ka Haku Opio. Ua poina ia oia i kekahi mea a ua pau kona manao hele no ka home kuaaina o lakou i keia la.

            Ua puiwa loa ia o Blanche i kona lohe ana i keia mea. Ua nana koke aku la oia ia Amber me kona mau maka nunui a pane aku la me ka awiwi, "Ua lohe oe i ka'u i hoike aku nei ia oe e pili ana no kela keiki ame kona hoowahawaha ia oe. Manao au aole oia e ike mai ana ia oe, no ka mea, ua loli ino loa kou helehelena mai kou manawa mai e noho ana me makou. E kapa aku ana au ia oe o Miss Vale. Miss Vale, e hoomanao oe i keia inoa. Ina oia e komo mai iloko nei a noi mai e hoolauna aku au ia oe iaia, e hoolauna aku ana au o Miss Vale oe, he aikane na'u e noho nei ma Ladana nei Ua lohe aku la oe?"

            "Ae, ua lohe aku la au. Ua hele mai la au a haalulu i ka makau mahope o ko'u lohe ana iho nei mai ia oe mai i kana mau olelo iakika ame kona hoowahawaha hoi ia'u. Aole anei i hiki ia oe ke huna ia'u iloko o keia lumi?" wahi a Amber me kona leo haalulu.

            "Aole e hiki ia'u ke huna ia oe, no ka mea, manao au ua ike mai nei oia ia kaua. Ua noho hoohemahema loa iho nei kaua, a he ike wale ia mai no mai ke alanui mai ka poe e noho ana maanei. Ina au e hana ana ia oe e ike ia ana ka kaua hana a e oi ae ana ko kaua pilikia. O ka hana maikai wale no e hoopaanaau oe i kou inoa hou a na'u e alakai ia kaua a hiki i kona puhili ana."

            I keia manawa ua lohe aku la laua i ke pahupahu mai o ke alapii oiai ka haku opio e pii mai ana. Aole i loihi ua komo mai la oia iloko o ka lumi. I kona ike ana mai i ka malihini ua nana mai la oia ma ke ano puiwa. Ua ike mua mai no oia, aka aole oia i makemake e ike ia ua ike ola.

            "Ua pakalaki ka'u huaka'i," wahi a ka Haku Opio. "Aole i loihi loa aku nei ka'u wahi i hele ai hoomanao ae la au ua poina ia kekahi mea a'u i makemake nui loa ai e paa pu aku me a'u. Ke manao nei a'u aole au e hele hou ana i keia la, aia nohoi a kekahi manawa okoa aku."

            "Ua hauoli loa au i kou hoi ana mai nei," wahi a Blanche. Aole oia kona manao maoli, aka ma ke ano hookamani keia pane ana aku.

            "Aole oe i hoolauna mai nei ia'u i ka malihini," wahi hou a ka Haku Opio, no ka mea, ua ike aku la oia o ke kaikamahine no keia ana i ike ai i ke ahiahi mamua aku e hoi ana mai keia hale aku, ke kumu hoi o keia hoi hope ana mai kana huakai makaikai mai.

            "Ae, e kala mai oe ia'u. E ae mai ia'u e hoolauna aku ia oe ia Miss Vale, e Miss Vale o ka Haku Opio Kotene keia, k amea nona keia home, ka hooilina hoi o ka Haku Kotene i make ma Italia."

            "Ua hauoli au i ka hui ana me oe, e Miss Vale," wahi a ka Haku Opio me ka hele pu ana aku imua e lalau i ka lima o Amber. Ina paha oia i ike mua o keia kaikamahine ana e hoohihi nei aole ia he mea okoa aku o Amber Kotene no keia, ka mea hoi ana i hoowahawaha ai, me nei paha ua lele aku oia a puili iaia me ke aloha, aka ua paa kona mau maka i ka mana o Blanche, ua uhi ia mai la kona mau maka me ka loli ano e ana o ka helehelena o keia kaikamahine ame ka inoa hou hoi i haawi ia aku la e Blanche.

            Ua maopopo ole ia Amber kana mea e olelo mai ai i kona lohe ana mai i ka leo o ka Haku Opio Kotene. Ua pii koke ae la kona ula a nana mai la iaia no kekahi manawa. Ua ike koke aku la o Blanche i keia a pane aku la me ka eleu:

            "E kala mai oe no ka hilahila o ka'u aikane, no ka mea he kaikamahine hilahila wale oia, a aole hoi oia i maa i ka hui ana me ka poe kiekie e like me kou kulana."

            "Mai hilahila oe e Miss Vale," wahi hou a ka Haku Opio. "O ka Blanche poe hoaloha he poe hoaloha ia no'u. Ua hauoli loa ia a'u i ko'u ike ana ia oe ma ko'u home. I kela ahiahi aku nei, oiai au e hoi mai ana mai ka makou halawai mai, ua ike aku la au ia oe e hoi ana mai ka hale nei aku a i ko'u ninau ana aku ia Blanche hoike mai la oia he aikane oe nana."

            "Ae, o ko'u hiki mua loa ana mai ia e ike i kuu hoaloha," wahi ana i olelo aku ai, "a mamuli o kona koi ikaika e hele hou mai au e ike iaia i keia la ua hele mai nei au. Ua hauoli loa au i ko'u hui ana me oe, e ka Haku Opio."

            "Ua lohe mua no au i keia leo," wahi a ka Haku Opio iloko iho ona, "aka aole e hiki ia'u ke hoomaopopo ihea la."

             He oiaio ua lohe mua no oia i  keia leo mamua, aole he hookahi manawa aka he mau haneri manawa. Aole i hiki iaia ke hoomaopopo, no ka mea, ua loli loa ke ano o keia kaikamahine. O ke kaikamahine ana i ike ai, ka mea hoi nona keia leo ana e lohe nei, he wahi kaikamahine lualuaina, he wahi kaikamahine aluhee, aka o keia e ku mai nei mamua one ua like loa me kekahi pua rose i mohala i ke kakahiaka, he nani lua ole, he ala e pu-a mai ana. Ua hoohihi loa ka Haku Opio i ka nani o keia kaikamahine me ka manao ole ae o kahi kaikamahine no keia ana i hoowahawaha ai, me ka manao ole ae o kahi kaikamahine opio no keia i haalele mai i ka home ana i noho aloha ai mai kona wa bebe mai a hiki i keia manawa mamuli o ke aloha iaia ame kona aloha ole aku hoi i keia kaikamahine.

            "E kala mai olua ia'u, ua hele au a lepo i ka lepo o ke alanui a'u i hele aku nei. Mai hookuu koke oe i kau hoaloha e hele a hoi hou mai au. E hele ae au e hoololi i ko'u aahu."

            Me keia mau huaolelo ua kunou mai la ka Haku Opio a hoi aku la no kona lumi. Ua hoihoi ole iho la o Blanche i keia kauoha hope ana oiai oia i hoi aku ai no kona lumi, aka ua hiki ole iaia ke pale ae. Ua ike iho la o Blanche ua hoohihi loa keia Haku Opio i keia hoaloha ona. "Ina oia e ike ana o Amber keia e pau ana kona aloha ana mai ia'u a e lilo ana hoi au i kuewa maluna o ka ili o ka honua. Oh, pehea la au e hana ai i pakele ai au mai keia pilikia mai?"

            "Ia'u i kamailio aku nei iaia," wahi a Amber, "ua hele au a maka'u o maopopo mai iaia ko'u leo a ike mai hoi oia ia'u. Manao au o ka hana maikai loa a'u e hana ai i keia manawa o ia ko'u hookaawale ana ia'u mai keia wahi aku."

            "Aole, mai hoi e oe i keia manawa, mahope oia noonoo mai he hana kalohe kekahi a kaua e hana nei. O ka'u wale no ia oe mai poina oe i kou inoa hou, a e noonoo hoi i kou manawa e kamailio ai me ia. Mai hoike aku oe iaia ua ike mua oe i keia wahi, mai hoike aku iaia ua maopopo ia oe na kihi a pau o keia hale ame keia aina, mai hoike aku oe iaia na kou mau lima opiopio i kanu kekahi o na pua nani loa e ulu nei ma keia wahi, aka e hoao oe ma na ano a pau e hoomalihini ia oe iho."

            "Oh, ua hele au a maka'u. Ina paha oia e ike mai ana ia'u e hookuke mai ana paha oia ia'u, e kauoha ana oia ia oe aole e ike hou ia'u, a o ko'u hoonele ia no ia mai ka ike ana i ka hoaloha hookahi i koe iho no'u ma keia ao. Oh, Blanche e kokua mai oe ia'u!"

            "Mai maka'u oe. Na'u e nana pono ia kaua. E hoomanao oe i ka'u mau mea i hoike aku nei ia oe a na'u e hana aku na mea i koe iho."

            I keia manawa ua puka mai la ka Haku Opio me kona aahu nani. Ma ka Amber nana aku me he mea ala aole oia i ike i ka Haku Opio iloko o kona nani piha mamua aku o keia manawa. He u'i maoli no oia ke nana aku, ua like loa hoi kona kulana me ko ka Haku Kotene i hala mua aku. Hoomanao ae la o Amber i kona makuakane i hala mua aku a kulu mai la kona mau waimaka. Ua holoi koke ae la oia i kona waimaka, aka, ua ike mai la ka Haku Opio.

            "Ah, ke uwe nei oe e Miss Vale! Ua hiki anei ia'u ke ninau aku ia oe i ke kumu o keia mau waimaka?" wahi a ka Haku Opio.

            Ua maopopo ole ia Amber kana mea e olelo mai ai, aka, ua lele koke mai la o Blanche e kokua iaia, ma ka i ana mai:

            "Ua hoike mai nei oia iaʻu he kaikunane kona i like loa ke ano me oe i make i ke kaua ma Zanakuba, he elua makahiki i hala aku nei, a ke manao nei hoi au i kou puka ana mai la me kou aahu nani ua hoomanao ae io oia i kona kaikunane. He aliikoa oia no ka puali ewalu o na koa Pelekane, a ua olelo ia oia kekahi o na aliikoa i make me ka hanohano ame ke aloha ia hoi e kona poe kanaka."

            "A ke ike aku la au i ke kumu o keia mau waimaka. Ina paha i like ke aloha o na kaikuahine a pau i ko lakou kaikunane me kou aloha i kou, me nei - me nei aole lakou e haalele i ko lakou mau home aloha a auwana hele aku ma keia ao. Ua kaumaha au no ka loaa ana o keia pilikia i kou kaikunane. He kaikuahine nohoi ko'u i haalele mai ia'u a aia la oia ihea i keia manawa? Aole oia he kaikuahine ponoi, aka, he kaikamahine oia i malama ia e ko'u mau makua a hiki i kona nui ana. Poor Girl. Ua haalele mai oia a ua hele aku."

(Aole i pau.)

 

He 6 Mokukaua Hou

 

HOOHOLO NA AHAOLELO E HOOLILO IA HE $45,000,000 NO KEIA POE MOKU.

 

            O kekahi o na bila kanawai ano nui loa a hoolilo dala nui hoi, a ka Ahaolelo o Amerika i hooholo mai nei oia ka bila kanawai e ae ana e hoolilo ia he kanahiku kumamaono miliona dala a oi no ke kukulu ana i eono moku kaua hou no ke aupuni. O keia poe moku, i ko lakou manawa e paa mai ai, kekahi o na moku kaua ikaika loa, a nui loa hoi i ike ia ma ke ao nei. He elua o keia poe moku e hiki ana na hoolilo mawaho ae o na pu ame na pono kaua ame ka hoolilo o na aliikoa ame na koa. I ka $4,212,000 pakahi. Mawaho ae o keia poe moku eono i ma kemake ia e hana a ikaika loa, e hana pu ia ana he poe moku okoa. O ka ma kemake o Amerika oia ka like aku o kona ikaika ma ke kai me ko na aupuni e ae apau, elike hoi me kona ikaika ma ka aina i keia manawa.

            O kekahi o na mea i hoopaa nui ia ma keia bila oia ka wahi e kukulu ia ai keia poe moku. Ua makemake kekahi poe e hana ia no keia moku ma ka wahi hana moku kaua o ke aupuni, a ua makemake hoi kekahi poe e hana ia ma kela ame keia wahi a ke Kuhina Kaua e makemake ai, koe wale no aole e ae ia kekahi hui hookahi e hana a oi aku mamua o hookahi moku. O ka manao o keia oia ka haawi like ana i ka pomaikai e loaa ana mai ka puudala nui e hoolilo ia ana no keia poe moku, i kela ame keia moku, a aole hoi e loaa wale no i ka poe kakaikahi e hana nei ma ka pa hana moku kaua o ke aupuni Amerika. Ua hooholo ia na ke kuhina kaua e nana keia mea aka aole i pau ka paio ana a kekahi poe i makemake e lilo keia hana i ke aupuni wale no.

            Ma ka hoike nae a kekahi poe i ike i ka manao a i kuka kamailio hoi me ke kuhina kaua o keia hana, ua hoike ae lakou, ina no e haawi ia ana na ke kuhina kaua e haawi keia hana e haawi ana no oia na ka wahi hana moku wale no o ke aupuni e hana keia hana, no ka mea ua manao oia o keia wale no ka wahi kupono loa no ka hana ana i keia ano moku.

 

OLOHANI NA LIMAHANA - PAU KA HANA ALANUI AUPUNI ANA.

HOEMI IA KA UKU HANA.

$1.25 A $1.00.

 

Mr. Lunahopooponopono,

            Me ke aloha: - E like no me ka poha maikai ana o na kukuna malamalama o ke Kuokoa, pela no au e hoouna aku nei i keia hunahuna mea haule wale o ke alanua, a nau ia e hooaiai ae.

            I ko'u hele ana ma Honolulu i kekahi la o keia pule iho nei, aia ma ko'u alahele ua ike aku la au i na kanaka hana alanui e hoohilaia mai ana i o a ia nei ke hele ala a puappuai ka ula i ka ua mea he hoomalule ia e ka waiona, aole oia wale ka mea i loaa i keia haawina hookahi o ka lunanui kekahi o keia ano, ua hele no a hoonoenoe na helehelena a ua kau mai na ano oia kulana. Pehea kela? Ua pono anei keia hana a na luna alanua Aupuni e kokua i ka hana a keia poe, me he mea la ua komo pu no keia luna ma keia hana hookahi, ke ike mai la no oukou e ka poe uku auhau alanui, ua uku kakou i ko kakou auhau no na kanaka e hana ana i ka mea maikai aole o ka uhauha, aole o ka hana kapakahi, e pono e malama pono ia ke dala o ka lehulehu i hoomanawanui ai o na la hune o keia manawa e nee nei i mua.

            Eia ka makou e noi nei i ka Luna o na Hana Hou e pono e kono ia i kanaka inu waiona ole ka Luna Alanui Aupuni i hana pono ia ke dala a ka UN 9uninornnepeoo shrd@ rd@ r uuu u Ahaolelo i hookaawale ai no na kuaaina, pela e holopono ai na hana me ke koe o ka haawina i haawi ia mai e ka Ahaolelo, aka, ina paha e hele keia lunanui i ke kahiohio a haalele i ka hana, owai ke lai? o na limahana, e hui pu mai ana i ke alakai a ko lakou poo hookahi ka haukae like ana hookahi mea hana o ka pau ae o ka mahina u-li na pakeke o na limahana: pela no hoi kahi makuakane o lakou pau na mahina olokaa mai ko ko'u pakeke, wahi a ka luna.

            Nolaila, e na makamaka e nana mai kakou i keia hana a ka papa alanui e makaala ole mai nei i keia hana a ka luna a lakou i hookohu aku ai i luna hoohana no ka apana o Ewa nei: no ka mea, o na alanua, aole he makaala ia, eia no ke awaawa nei me na lua nunui i hele a poopoo, a o kahi kupono wale no oia kahi i hele mau la e na kaa lio i o a ia nei ka hele ana, a iluna a ilalo, pela iho la ke alanui e waiho nei i keia mau la: a ina ua manao ka Luna o na Hana Hou he hakuepa keia e hele mai oia a pau ke kuhihewa.

            Ua pau na limahana alanui aupuni i ka haalele i ka hana no ka hoemi ia o ka uku, mai ke dala hapaha $1.25 a i ka hookahi $1.00: nolaila pau i ka haalele, a ke ku wale nei ke alanui aole he hana, pehea ana la ke awaawa?

            Owau iho no,

            ALAHELE.

 

            Ka laau ohana kaulana loa e keia au! Ina e eha kou puuwai e ola ana i ka Pain Killer me kekahi wahi wai uuku iloko o kou puu a e loaa ao ia oe ka maha ame ka oluolu. He mea maikai e hoomanao ia he maikai ka laau Pain Killer no ka lawe ana maloko a mawaho hoi. O ka mea nui wa le no nae oia ka nana pono ana i na laau pololei ole oiai he hookahi wale no laau pololei ole oiai he laau Pain Killer a Perry Davia. He 96 ame 50 keneta ke kumu kuai.

 

            Ke hooikaika ia nei e loaa ke kahua paani o Punahou no ke kinipopo o keia makahiki.

 

            E holo ana ke Keiki Alii Hanare o Kelemania e ike i ka poni Moi ma Ladana. Nui kona lealea i ka holoholo i keia mau la.

 

HOOLAHA KUMAU.

 

Ka Hoi Banako hoahu

            Malama Dala o E@@

[@@@@@@ @@@]

 

Huina i hoahuia           $54.@@@

 

Peresidena       K@kila Ba@@@

Hope Peresidena         W. P. P@@@@

Puuku  W. Q. @@@@

 

Koena Hana Nui:

 

Alanui Papu, kokoke i Alanui @@@

            Keena Laia ma Hilo, Ha@@@

 

E LAWELAWE ANAI KA

 

Oihana Banako Hoahu Dala

            ma Honolulu ame Hilo

 

            E laweia mai no na huina @@@ @

ka haawiia o na ukupanee no @@ @

makahiki ma ka huina o @@ @ @

no ka makahiki. E loaa no @@ @

a me na hooponopono ana ke @

ma ke Keena Hoahu.

            1833 - 1yr.

 

DR. L. F. ALVA@@@

Keena Oihana a Wahi @@

1240 Emma Street

Na Hora Hana: 8 a 10 a. m.

            @ a @ p. m.

@ a @ p. m.

@@@-@

Telepona White 211.

 

Dr. T. Mitamum@

Kena Ohana 1468, Alanui Na@

Telepona @@@. Pahu Leta 841. @

noho, 524, Alanui Nuuanu.

 

Na hora keena: 8-10 a. m. @-@ p.

koe na Lapule.

 

Kauka J. Uchida

HE LO@A KA OIHANA LAPAA@

Keena: Alanui Beretania, mawa@

Papu ame Nuuanu.

Manawa hana, 8 a 12 A. M. @

P. M.

Telepona Helu 1211 White.

 

LEWERS & COO@

Ltd.

(LUI & KUKE, Koupale@@@.)

 

Na mea Hookomo @

a Kuai i na

LAKO KUKULU HA

e kela ame keia ano

 

Malaila e loaa ai na @@

malalo iho:

 

            NA PAPA N. W., NA P@

HOLE, PILI HALE, NA P@@

NA OLEPELEPE. AME NA @

NO PUKA ANIANI, NA K

AME NA MEA PILI I KA

HANA KAMANA, NA PU

PENA.

            NA PENA LIKE OLE, @

NA HULU PENA, NA ANI@

NA PEPA HALE, PALE P@@

ANIANI, MOENA, ETC.

 

O na kauoha pono hale apau

hiki mai ana ia makou e @

koke ia no me ka eleu ame

KUMU KUAI HAAHAA LO

 

LEWERS & COO@

 

            I KA POE KULI: Ua haawi ae

kahi lode waiwai i hoola ia mai @@

kali ame ka halululu iloko o ke

mamuli o ka pahu hoolohe hanal@

Dr. Nicholason he, $25,000 i kana @

kokua kali i hiki ai ke loaa @@@@ @@

ikai i na pee kuli me ka lilo ola @

kaa mai. THE NICHOLSON D@

TUTE, 788. Eigth Avenue, New @

1864.

            I Makahiki mai Iulai 1.