Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 22, 30 May 1902 — Page 1

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Tialynn Kawaa
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Hoopuka i na kakahiaka Poalima apau.

BUKE XL. – Helu 22 HONOLULU, POALIMA, MEI 30 1902   NA HELU APAU 2913

KA HAIOLELO A KA MEA HA-NOHANO F.W BECKLEY

___

KA PERESIDENA MUA LOA O KA HUI ALUMNI O KAMEHAMEHA I KE ANAINA HOOLEWA O D. KANEWANUI.

___

            E na makamaka ame na hoaloha e u@@@ i ke kaumaha, he mau minute helu @@@@ @@ no koe o kakou e liuliu iho-@ me @@ kino wailua o keia hoahanau e k@k@ @ moe nei i ka moe puanuanu, @@ @@ moe hooilo, a i paupauaho wai h@ i ka hanu ana i na ea aala waia@@@@ a o Hawaii aloha a kuoe @@@kahi aku la ia mai ko kakou alo @@u @o ka hale mau o ke kino, pili aku ka uhane ma ke ao polohiwa a Kane @@a poli pumehana o ke kupuna.

            Me ka manao kaumaha luuluu no au e ku nei maluna iho ona e puaha ae @@@ neia mau wahi mapuna olelo ho-@@@aloha pokole nona ma ka aoao o ka Hui Alumni o Kamehamea e like me ka lakou noi oiai owau ko lakou peresidena @ mua loa.

            Ma ka malama o Maraki, 1893, oiai o Mr. Richards e noho kumu poo ana, aia hoi ua pahola ae la ka leo kahea a keia makua o ka hoonaauao e kono ana i kana mau keiki i haalele mua iho i kona malu e hoi mai.  Mamuli oia leo o ka makua ua akoakoa mai he 22 o makou i hoi mai mai na mokupuni like ole o keia pae aina, a hookumuia iho la a kahua kela Hui Alumni no ka pulama mau ana i ka noho’na aloha pumehana o na keiki o Kamehameha a puni keia pae moku i mea e mau ai ke kuikahi o ka manao a lilo hoi ia i mea kokua nui i ka hooholomua ia ana o ka pono ame ka pomaikai o keia la-hui oiwi ma o lakou ala e like me ka mea hiki iloko o ko lakou noho’na ma-kaainana ana.

            Ola nei a moe nei kekahi o ia poe mua loa a eia no hoi kekahi o ko’u ka-koo ikaika loa ma ka hooholomua ana aku i ka hana a no kona ake nui e @@@ oia kekahi o na kukui malamalama @ana e hoauhee aku ka pouli iloko o kana aina, nolaila ua hoi hou ae oia i ka wa a’u i kukulu ai i ka Hui Alumni mahope o kona hoopuka mai-kai ia ana mai a komo hou aku ia oia @ ka papa a’o kumu mua loa o Ka-mehameha. He ekolu lakou keiki kane a hookahi kaikamahine – ko’u kaikua-hine ponoi i hala mua aku. Elua o lakou i hala aku la a koe iho elua, aka aole nae laua ma keia kulanakauhale i keia wa ina eia no laua me kakou iloko o keia anaina kaumaha.

            E like me keia mau pua nani ana e hiipoi nei maluna o kona umauma i mohala ae a puia ae ko lakou mau ala onaona a puni keia keena laahia pela no keia opuu lei aloha a ka makuahine @ uwe haanipo ae nei, “auwe kuu mili-mili,” a ka makuakane keiki ole hoi e @ ae nei “aloha no hoi oe @ ae nei “aloha no hoi oe e ka luhi o makou” i mohala ae kona nani a puai ae la ke ala mapuana o kana mau hana maikai iwaena o ka lehulehu mai kekahi pea a kekahi pea o kona aina oiwi a i ka pa ana mai o ka naulu @ae iho la ua puana makamae nei, pio ia kukui malamalama nana i hoao iho nei e kuhikuhi kona mau hoa maka-ainana i ke ala kalai manao o ka naau-ao a me ka holomua.

            E like me ka maemae o kona noho’na ohana ana ame kona naau pela i hoike ae ai oia ma kana mau hana a noonoo @aha, a i hooia ia mai hoi i ka wa a kona hoaloha a hoahanau alumni i pehi iho ai hoi maluna ona o ka puupuu weliweli ehaeha o ka make huli ae la oia a pane mai ia i keia mau mamala olelo o ke aloha puuwai hamama ame ka naau haahaa mai kona mau lehe-lehe, “make au ia oe e Dan, aka ke kala aku nei au ia oe.”

            Ea, e na kini ame ka lehulehu ua kau aku la kona luhi, e hiolani ana ko kakou hoaloha me kana lei aloha i naue mua aku: aka, o kakou i koe mahope nei e hoomama a hoolana i ka manao oiai ma kona alahele i palamimo aku la nalowale, malaila auanei kakou e hahai aku ai iloko o ka pono a hui hou kakou, me ka olu mau, loli ole, i ke kau.

            Nolaila, mai kaumaha ka noonoo e @@ mau makamaka e halo’ulo’u mai nei na waimaka oiai aole no e nele ka minamina ame ke aloha paumako i ke kanaka opio hoopono naauao maikai i hala aku la i ke kakahiaka o kona mau la: aka, e hoomanao ae kakou ua @au, ua kuu kana hana a ua hoi aku kona uhane me kona Makua Lani e oli @@@ ai.

            Na kakou e lawe ae i ke ano o kona @ a ana ma ke ano hoopono a hooholo-mua ana i ka malamalama ame ka pono e like me ka mea hiki iaia a ka-kou i ike ai i kumu a’o a alakai, pela au e kalokalo ae nei i na mana lani kiekie “e mau ka malu o Kona loko-maikai maluna pakahi o kela ame keia keiki a haumana o Kamehameha, a o ka maha mau hoi maluna o keia kino wailua o ko kakou makamaka David Kanewanui i hala e aku.”

____________

            O na keiki kinai ahi, aia ko lakou mau ola iloko o ka pilikia ma na po-haku uinihapa e haule mai ana ame ka wela o ke ahi a lakou e hoao ana e kinai. Aole loa i kupono ia lakou he kinai. Aole loa i kupono ia lakou he kinai. Aole loai kupono ia lakou ke noho me ka hoolako ole i ka laau ha-@@ eha a Chamberlain. Aole he laau @ aku i oi ae ka maikai mamua o keia no ka pauahi ame ka eha e ae oia ano. E loaa no ma ka Hale Kuai Laau o Benson, Smith & Co., na Agena kuai nui.

____________

            O ka ia hoomanao keia no na poe i make ma ke kahua kaua ame na poe huli welau akau De Long Po@t.

KA HUI HUKI-HUKI KAULA PAKIPIKA

G.S. Harris Jr. Lunahoohana.

Ki. 183 paona.             Kane. 178 paona.        Kailikoli. 178 paona.               Kaaihue. 1@8 paona.

Wailehua, 187 paona.              Kalani, 198 paona.                  Kanae, 187 paona.

LILO KA HUI PUKIKI ILOKO O 24 MINUTE; KANI KE AU 17 1-2 MINUTE; PA PAPA 3 MINUTE ME 54 SEKONA; POE HANA AUPUNI 19 MINUTE ME 30 SEKONA.

HE MAU HOOMANAO NO D. KANEWANUI

___

            Ua kii mai ka anela o ka make a kaili aku i ke ola o kekahi o na opio Hawaii i aloha nui ia, oia o David Ka-newanui. Eia ka lahui ke noho nei iloko o ka luuluu, no ka mea ua lilo aku ia kekahi o na opio i manaolana la e lilo ana i kanaka hoopomaikai i ka lahui Hawaii, mai hawaii a Kauai.

            Iloko o keia mau la ke iini nui nei ke kanaka Hawaii e ike aku i na keiki o ka aina e pii ae ana a noho ma na wahi hanohano, e lawelawe ana i na hana e hoopomaikai ana i ka aina ha-nau. Ua loaa ia Kanewanui kela ku-lana, a o ka mea kaumaha wale no, aohe oia i noho loihi ma ia wahi. He manaolana ko’u, ina i ola loihi keia kanaka opio, ina no ua lilo oia i ka-naka i mahalo nui ia.

            Ua hanohano o Kauai mamuli o ka hanau ia ana o keia kanaka@ ia mo-kupuni. Ua hanau ia o David ma Ha-nalei, ma ka la 25 o Iulai , 1875, a o kona mau makua oia no o Samuela a me Rose Kanewanui. Ua hele oia i ke kula aupuni a i kona wa i nui ae ai, ua komo ia oia i ke Kula Kameha-meha, a ua hoolaha oia i na makahiki he eono ma ia home o ka naauao. Ua puka mai oia me ka papa o ka maka-hiki 1894, a ua nui kona mahalo la e kona mau kumu. “He keikinaauao oia,” pela ka hoike a kana kumu, “a ua malama maikai oia i na rula o ke kula.” Mai ka makahiki 1894 a 1895, ua noho oia iloko o ka papa ao kumu, a i kona puka ana mai ua hookohu ia oia i kumu no ke kula o Olowalu. I ke-kahi makahiki mai, hoihoi ia oia i ke kula o Kaanapali. No ka holomua o keia mau kula malalo o kana alakai ana, ua noi ia mai o David Kanewanui e hoi i ke kula hanai o Hilo. No ka maikai ole o kona ola kino, ua haalele oia i ka aina o ka “Ua Kanilehua,” a hoi mai i Honolulu a hana iloko o ke keena hooia o ke Aupuni.

            O kana hana hope i lawelawe ai oia no ka noho ana he lunahooponopono no ka nupepa Kuokoa. Malalo o ke alakai ana a Kanewanui ua nui na poe i lawe i ke Kuokoa. Ua nui ka mahalo o kona mau haku hana iaia, a ua nui ko lakou minamina i a hala ana o keia kanaka i kupono loa ma keia oi-hana. Ma keia oihana i noho ai o Ka-newanui he alakai no ka lahui Hawaii, a he kulana hanohano keia i loaa iaia. Ua pomaikai ka lahui mamuli o ka noho ana o Kanewanui ma keia oihana, a nolaila, ua hala aku ia kekahi hoa-loha ou e Hawaii.

            O David Kanewanui kekahi hoa o ka Kamehameha Alumni Association, a ola kekahi o na keiki hooikaika loa no ka pomaikai oia ahahui. Oia iho nei ka hope peresidena o ka hui.

            I kona wa opiopio no, ua koho o Ka-newanui i hoa no keia noho ana, a ua mare ia oia me Miss Mary Harbottle. He elua mau keiki i hanau ia mai na laua. Ua hala e aku ma ke ala hoi ole mai ka wahine a me ke kaikama-hine hope, a o ka lei mua a laua ke noho hookahi nei me ka ohana o ka makuakane. Aloha ke kaikamahine i waiho hookahi ia mai, i ike ole i ke aloha makamae o kona mau makua.

            Ua haalele mai o Kanewanui i keia ola ana, a ua ike ia kana mau hana. He manaolana ko’u ina i ola keia keiki a oo kona kino, e ike auanei kakou he mau hana hou aku no kekahi ana e hana ai no ka pomaikai o kona aina hanau aloha.

CHARLES E. KING

____________

Eo i ka Hui Maile Ilima

___

KA PAANI KINIPOPO MA KA PO-AONO NEI.

___

            Ma ka hookuku kinipopo ma ke ka-hua o ke kula o Kapnahou ma ka aui-na la Poaono nei, mawaena o ka Maile Ilima me ka Hale Duke, ua kaa ke eo ma ka inoa mua. He piha eleu na ke-iki o ka Malie Ilima, i ke komo ewalu ana, ua pai a pai, no keia hiohiona like a like, ua pihoihoi na oaoa a i elua, a pau pu aku la hoi me na poe makaikai ma ia haawina pihoihoi. O na hora ia o ke kupilikii, ia wal@la e eo ai?

            Ua lawelawe a hana maikai wale ia aku no e keia Maile Ilima me he la ua hana kahuna ia ka poe o ka Hui Hoo-pae Malu, a no ka wa mua loa ua pu-ehu liilii aku la lakou i kela holoholona onionio zebela, a ike ia aku la no hoi lakou e lelele mai ana me ka hauoli.

            Ua loaa i ka Maile Ilima he 14 puni, a i ka Hale Dute, he 12.

            He mau hui e iho no kahi i paani, eia nae, ua eo i ka H. A. C., kona ko-koolua oia o Manila, 9 huanene. Pakui kela poe, i ka inoa no pau ka hie, “holo si’a i ke kai o Manila.”

_____________

Hae hou o ke Teritori

___

“AOLE MAKEMAKE IA E KO HA-HAWAII, HAE KAHIKO OIA NO KE TERITORI.

___

            Eia iho na hoakaka ana a Mr. Wicke ana i manao ai e aponoia aku ana. He hae maikai no, ma ke kihi he honua eleele, e kau ana maluna iho ka pale-kaua (American shield) Amerika, e hoopuniia ana e ewalu mau hoku. Ewalu mau kahakahana loloa, eleele, keokeo, ulaula. “Ka hae hou,” wahi a Mr. Wicke, ua hoohalike ia me ka hae kahiko ame ka hae Hawaii hou, a o ka waihooluu o ka hae Geremania me Amerika.

            O kahi kanalua no keia hae hou oia ka poeleele mamua o ka hae a Hawaii e haaheo nei, ka hae kahiko o ka Moi, ke Aupuni Hoomaemae, ka Repubalika. Ma ka noonoo akahele ana, ua manao ia o ka HAE KAHIKO o Hawaii nei, oia no ko ke Teritori. Tausani o na tausani e ola nei ma Hawaii nei, i aloha i ka “HAE KAHIKO.” I piha hoi me kona moolelo walohia, a e ma-lama mau ia aku ana kona welo haa-heo ana i ka makani, e like me ka lana ana o Hawaii aina maluna o ka ilikai o ka Moana Pakipika; no ka mea no onei no ia HAE no kanaka, a he ano kanaka no kona hanaia ana, a o ka poe hoopaapaa mai, he paa liilii lakou.

____________

Ukana Waiwai Nui

___

LAWE AKU KA MOKU ALASKA HE $770,000 WAIWAI O KE KOPAA.

___

            Ma ka holo ana aku o ka moku Alaska, ma Hilo i ka Poaha o kela pule aku nei, ua lawe aku ia 11,000 tona kopaa, nona ka waiwai io o $550,000. Ka waiwai io o keia moku hou e like me ka Alaska, $1,000,000. Aneane piha ka $2,000,000. Ka moku nui hookahi keia ma ka moana Pakipika nei i lawe i kekahi waiwai nui mai Hawaii aku nei ma ka hilinai ana, na Capt. Ban-field, e lawe aku ma kela aoao o ka moana. I kela makahiki aku nei no ua lawe aku no keia kapena $400,000 waiwai o ke kopaa Kapalakiko.

____________

Hookuuia mai ka Halau o Makaweli

___

            Ka hookuuia ana mai nei no ia o ka moku kiapa Makaweli, mai kona halau mai a iloko o ke kai, ma ka pa kapili moku mai o W. A. Boole & Son. Nui na poe i hiki ae malaila, ua maikai no ka iho ana o ka moku i ke kai, eia nae aohe i noha ka omole kamapena, elua hoao ana a Miss Hind, e wahi i ka omole waina aohe nae i naha, a no ia noha ole ua kiloi ia aku mahope o ka moku i ka wa ana e nee ana iloko o ke kai, a nohe no i noha. O keia moku no Hind & Rolph co. I ka wa e panee ia ua moku nei iloko o ke kai ua olowalu like mai la ke kani ana o na oeoe o na moku e ku kokoke ana ma ia wahi.

            Hind & Rolph & Co. na ona o keia moku hou nona ka inoa Makaweli. Kona loa 185 kapuai laula, 800 tona kona kaumana, e lawe ana ia 1,000,000 kapuai papa. Ke manao ia o Boole & Son na mea kapili moku e pau ana ma na hema-hema o ka moku a makaukau no kana huakai au moana iloko o elua pule.

            O Makaweli, oia iho la ka ha o na moku nui i kapili ia ma ua pa kapili moku la o Boole & Son ma Okalana, Kapili mai la no he moku like me “Koko Head,” Paa ekolu mahina i hala ae nei. Eia no ke kapili la he moku hou no, a @ ka paa mai koe, iloko o ekolu mahina. O kona inoa ana o “Puako.”

KA MOIWAHINE ME KA ELELE.

___

            Ka Elele Wilikoki me ke ‘ili ka Moi-wahine Liliuokalani, me kahi mau Ha-waii okoa iho, ke manao nei lakou no ka hele makaikai ana aku i ka hoikeike ma Kalekona, S. C., oiai e malama ia ana kahi la hoikeike malaila no Ha-waii, aka aole nae i holopono ia papa kuhikuhi. E hala ana paha ana paha i ke ‘ili he mau la malaila a hoi aku no Wasinetona.

            O ka Elele Wilikoki, e hoi loa aku ana ia no Honolulu, no keia mahina ae, na pule hope paha o Iune. Aohe ona manao e noho apau ka Ahaolelo ma ka la 1 o Iulai. He oiaio ae la paha keia. He ula leo paha?

____________

Na Anoai o Maui

___

HALA IA KAMAAINA – 50 MAKA-HIKI I HAWAII NEI.

___

            Ma ka Poaha Mei 22, ua make o Mr. Thomas C. Forsyth (Kamaki) ma Omaopio, Kula, Maui, ma o ka ma’i i ka puuwai.

            Ua hanau ia o Mrs. Forsyth ma Kone-tikuka, he 71 makahiki i hala ae nei. I kona mau la opio, ua hiki mai oia i Hawaii nei. I Lahaina, Maui kona wahi i noho loihi ai, o kana hana ike he kukulu hale pohaku, a he kamana no hoi, kapili waapa. A mahope loa mai nei, ua lilo ia i luna leta no La-haina no kahi mau makahiki loihi, a mamuli o ka hoomailo ana o @a ma’i iaia, ua waiho aku ia i ka hana a hoi aku oia no na ea oluolu o Kula e noho ai me kana keiki. Nona kei mau ho-u@ne ana: “Moe kokolo ka uwahi o Kula, hau-alu-alu a ke kula noho mai.” Ua waiho iho ia hookahi keiki o George Forsyth, me na moopuna lehulehu. A ua laweia no kahi mau o ke kino ma ka la 23. Na Rev. John Kalino me Rev. J. Kuikahi i malama ke anaina pu@@ hope loa.

            I ke awakea no o ua @a ia, mahope iho o ka pau ana o ka hoolewa, make aku la o Mrs. George Forsyth, he mai opu-ohao, ua liuliu no hoi na hoo@a@o ana a keia ma’i iaia a hiki wale no i kona ukail@ana aku ma ka meheu o kona makuahonowai.

____________

HE LEKA HOOMAIKAI

______

            Ke haawi aku nei o Mr. me Mrs. Kanewanui me ka ohana pu i na hoo-maikai palena ole, i na makamaka me na hoaloha, no na kokua loha mai a lakou mai, ma ka wa ma’i hope loa, a hala wale aku la no ka maua keiki i aloha nui ia David Kanewanui.

HAUOLI ANA O HONOLULU I KA LA 4 O IULAI

___

HALAWAI A HOOMAKA IA KA NOONOO NO KA HOOHILUHLU O KA LA EHA O IULAI.

___

            Ua halawai o Honolulu e like me ka mea maa mau i ike ia i na makahiki i hala aku, a aohe no paha mea a ka maka e nema aku ai. He hookahi wa@ o ka like. Ua ikea ka ohohia o na hoa i akoakoa ae ma ka rumi kalaunu, o ka halealii Iolani, a i kapala i keia wa ka Hale Ma@@ Hooko ma ke kauoha ana a ka Kiaaina Cooper, oia kahi iaia o ke komite, no ka wae ana i na inoa.

            Nui na poe i hiki ae ma ka rumi i manao ia no ka noho ana o ka halawai, i noho lunahoomaluia e ke Kiaaina Cooper ma ia manawa ua hiki ke hoola ia ma na helehelena o na hoa i akoa-koa ae he oi aku ana ko keia maka-hiki i ko ka wa i hala, oia hoi na lea-lea e malama ia ana, na hookahakaha, a pela aku. Ua makemake ia na kokua lokahi, eia iho na lunanui o ka la, @ kohoia:

            Komite Mana Hooko – Henry E. Cooper, lunahoomalu; C. M. Cooke, J. B. Atherton, E. Faxon Bishop, W. F. Allen, Cecil Brown, J. A. Kennedy, J. A. Gilman, Samuel Parker, Keikialii Kawananakoa, J. W. Jones, A. B. Murphy, me W. R. Farrington.

            Komite Waiwai – C. M. Cooke,  luna-hoomalu; W. O. Smith, J. H. Fisher me J. A. Gilman.

            Komite Hoonani – A. E. Murphy, lu-nahoomalu: @. @. Dimond, Clarence L. Crabbe.

            Komite Kakau – W. R. Farrington. @nnahoomalu; W. H. Hoogs, All@@ Dunn me Wray Taylor.

            Komite o na Hana Lealea – Keikialii kawananakoa, lunahoomalu; F. C. Church, Lorrin Andrews, W. W. Har-ris, J. L. Torbert, me W. H. Babbitt.

            E hoomaka koke ia aku ana ka hana no ka liuliu e i ola honua, mamua o ka waiho ana a kaunuku ka wa o keia mau hoohiluhilu o ka la 4 o Iulai. Ua manao na komite e hooi ae i na lealea e hana ia ana i keia makahiki mamua o ka mea i hanaia. @ keia makahiki, a i paa ole no paha ma ka moolelo o Hawaii nei i na Po Kulai – forth of July – o ka wa i hala.

____________

Manao ia na Hadley i pepehi a make.

            O Hadley, oia ka haole i manao ia nana i pepehi a make loa o Miss Nora Fuller, he kaikamahine nona na ma-kahiki he 14 a 15 paha, ma o ka hoo-walewale ana i kumu e hooko ia ai kona manao lapuwale, ma ka hoopuka ana i olelo hoolaha makemake i kaika-mahine opiopio i mea hii pepe. O Miss Nora Fuller ka mea i hele aku no ua hana la i hoolahaia ma ua kakahiaka la. Loaa ka hana, aole nae ia i koi mai i kona home. I ka huli ia ana aku loaa aku la ke kino e waiho oni ole mai ana iluna o ka moe ua make.

            Ua hoike ae ka nupepa Chronicle: Ua holo mai ua haole la nona ka inoa Hadley i Honolulu nei ma ka moku-ahi Ventura o ka la 16 o Ianuari. Ma-muli o ka lohi loa o ka eke leta mai ka hikina mai nolaila ua kali na Ven-tura, a i ka hora 10 o ua po la ka haa-lele ana o ka mokuahi Ventura ia Ka-palakiko, a ua hoike ae kahi mea ma-hope iho o kona ike ana i ke kii o Hadley, ua maopopo loa iaia ka hele-helena o keia kii, ua ike oia i kekahi ohua no ka papa elu, he kamaaina o kahi ia o kona mau ohua, a ua lele i Honolulu. Ua ninau ia ka agena kuai kikiki i ka oiaio. Ua ae mai ka agena me he la 2 a 3 paha poe i hiki hope aku e noi i mau kikiki no ka papa elua, oiai ua pau ka manawa, ua loaa mai, eia nae aole i kau ia ka la holo o ka mo-ku. Wahi a ke kupakako, ina oia kahi ohua ma ua kelepa la, alaila, ua lele io oia i Honolulu, a kali no ke ku ae o na moku e holo ana no Kina me Iapana, i mamao ai ia mai ke kalahea ana a@ ka uwea telegarapa. a aole no hoi e hiki ana iaia ke hoomau aku i ka holo ana ma ka Ventura, mamuli loaa na hoohuoi ia nona, no ka mea, aohe ona ukana. He hana maalea loa keia ana i lele ai i Honolulu nei?

            Ina o ka oiaio ae la ia a kela nupepa e kamailio nei, ua lele io kela haole i Honolulu nei, eia ka ke Kuokoa e kau-oha aku nei i na makuahine mea kai-kamahine mai hooku i na kaikama-hine a oukou, na na aeahaukae e hoo-palaimaka mai ai, a e i ana “o ko’u makuakane ame ko’u ohana he waiwai loa, a nui wale aku na hakuepa, a haa-wi mai paha i na olelo epa i kumu @ hoolauna ai me kou ohana, mai ae oe. Ka hoomaka ana ia o ke keehina mua o ka poino i loaa i keia kaikamahine ui opiopio Nora Fuller, nona na maka-hiki 15 wale no.

            A ina no, eia ua haole la ma kahi wahi o keia mau paemoku e makaala loa oukou, aole moonihoawa ino e ae e like me keia haole, Hadley. Ina he moo kiko e ike aku ana oe. Aka, o keia haole, kona noonoo, aole mea i ike. E hoao keia me keia e nana i keia moeopala. Wahi a ka loio J. K. Kaulia, “E pepehi i ka moo nahesa.”

____________

            Ka Hui Kuai Aina o Gear ma Lan-sing ma Honolulu (Kulia) ua pau mai nei i ka maheleheleia ma ka 10 eka o ka apana, a o ka paneeia mai koe imua o ka makeke no ke kuai ana. Ua ma-naoia he wahi maikai loa keia i ke kanu kulina, a aohe no paha e nele ke kuai ia mai ma ke kumukuai oluolu.