Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 22, 30 May 1902 — No na Moo Nihoawa. [ARTICLE]

No na Moo Nihoawa.

Ua launa o J. D. Dole me ke kakauolelo •© ka Olhana Mahial, Wilson, oia lioi no ka hoao ana e kaupale i ka hookomo ia ana mai o na moonlhoawa ianei (Hawaii nei) o ia kukai kamalllo ana mawaena o laua, ua hoopuka ia ma ka nupepa Washington Post o ka la 10 o Mei, ela iho na hoaiai ana o na olelo i kamaiiio ia: He kanaka opio kulana hanohano ano pilalahi, ane like no me kona ohana, ke Kiaaina o Hawaii, e hele ana ma ke alahele mabala o St. James i ka auinlt la o nehinel, a hoolauna mai la iaia iho ma ka inoa J. D. Dole, o Honoluiu,' a'he wahi kahuli iki hoi mai! kamalii ae, a he kuonoono no hoi ma. ka Paeaina, me ka makuakane no i. noho iho nel ianei no kahi mau mahina| ma ke kula o Jameika, Makekukeka) (Mass.) O laua like me ke Kiaaina Dole, ka liolo ana i ka akau, i ka hlki ana nae i Nu Ioka holo i BaItimore. Inehinei ua hiki aku la ia i ke keena 0 ke kakauolelo o ka Buro Mahiai, Mr. ! \Yllson me kana elele kamahao no ka hoemu ana ame na mea e pakele ai ; ke Teritori o Hawaii nei mai ke alohi- | lohi. a hulahula pu ana a na moo kiko maluna o na kula uliuli o ka ParedalSQ ■ o ka Pakiplka. Ko kahi wa kana kali | hoon>anawanui ana a hiki i kona hoolaur?a ana aku iaia iho, i kana mlsiona 1 o ka hiki ana aku. Mahope iho h&awi aku la ia i kana leta hoolauna. "E lilo ana anei oe i Pakalika Heimolele (St. Patriek), no Hawaii? wahi | a ka ninau a ke kakauoielo i me kona wehe ana ae 1 kona inaka : ! aniani a nana mai la i ka kanaka opio i ine na heleheiena noii. JIa, kahi olelo ia, o Irelanl. ka aina o ka Po Ailiki, ua piho loa ka aina me na moo kiko. A ua hiki ae Haiia (Ireiani> he kahunapule Kalolika. mai Eu- • rupo akii, nona ka inoa "St. Patrick." Na keia kahunapule i kipaku ka t1i\00j • a pau loa mai Irelanl aku, ola na hoo-, 1 kaau olelo ana mai ia wa mai a hiki' j wa!e i kela wa. Pela iho la i hiki mai. j ai kela nlnau i ke kakauoleio o ka Oi- j | hana Mahlai Wiison, ma ka l ana mal, j !a J. D. Doie. e hoao ana paha la ©; i lilo 1 St. Patriek no Hawail nt i. | j Ua hai aku la keia Mr. Dole i na mt*a | a pau e pili ana no kana huakai he j makemake ia e hana ia kahi hana e piii : ana no ka papa ana, aole e hoopae ia • mai na moo kiko I ka a'na, no ka mea. aole moonihoawa ma Hawaii nei. a ke , hopohopo nei makou, i kela aine keia ■ ia no ka hoopae ia o ua moonlhoawa ; la. Aia no rta luna aupuni ke makaala j ia, no pal<> ar,a a"<u i ka hoopae !a j ana ae o ka nr»n!h«>a*.va - ka alna, aka ! ua ha!a ia n:au la rr\e ka anoai, oia ' h ! liu wa!? na !a i ha!a ae, ua i n ion- o k;i iuna puuku aole he mana o Iakou iua a paha I ka hoopae ia ana n*ai <• kn ror> ? kiko iioko n«:i o ke T«snt<>H *'Ma:kai. ov.nu ?rai ka mana no na irea e- pl'i ana i na ho5oho'>'na o r.a am> apau loa ma Aimhka nei," wah! a ke kakau:.»!tfa o ka Oihana Mahiai, Mr. ; "aka ke hopohopo nel au. aole paha i leaa ia'u ka mana o ka h<x>puka ana i ruta no ka hookapu ana i ka hoo|«ae la ann ae o ka moo kiko ma : Kawaii Malia, o hvia la'a he wa e ; waiho aku al 1 keia ninau imua o ka Aha Kuhina. no ka noonoo ana ma ". keia haiawai ana iho." | Oiuolu ka manao o Do1e opio. I kona i loh« ana mai !a ia mao o!*la. "E ika \ oe," wahi ana. M no na makahlkl IehuI !eh« ko mak&o makaala ana i ka hoo- \ la ana ae o ka m<v> kiko, a l kela | «a k* kau e «ale mal la no ka waii I i ka hoopae ia «# ma ke ano noonaa!-» j kola. Aol* no makou e a* iki • I bool«!e a« ka hui keaka iio iuka o ka

ma/mammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm aina, ina he moo kahi a lakou. Aka, o kela poe k<.>a "Makaaha" nial ka l'aeaina Piiipine mai, na iakou e lawe ae I nei ka muo, ku ka.paila. Ua ike keia | poe moewai i ka iilo o na moo, ioie, I keko niukoi, i inea milimili nui ia tna j ka Paeaina Pillpine. E like no me ka'u . ji oielo mua ao nei, ua makau loa la j makou. o hemo mai kahl o ke'.a poe j moo o na moku latve koa e ku mau. nei i Honoiuiu. ua hookuu njua la ka monakuke (mongroose) a he nui kona apiki.. Aohe ona kii e pepehi i ka iole, J oia kana hana i makomake i'i. «ia i ka moa e kii ai e ai; a ke komo kela' moo o kanaka hoi kana e kiko ai mej kona wale awa. Auwe ke aioha e!