Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 24, 13 June 1902 — Page 2

Page PDF (1.53 MB)

This text was transcribed by:  Gkaupu
This work is dedicated to:  Dr. Michael Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            O NA OLELO HOOLAHA A PAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NU-PEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A I NA AOLE, AOHE NO E HOKOMOIA.

 

            O na Dala a pau o ka Pepa nei e hoouna polo lei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.

 

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO

 

Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu,

Panalaau o Hawaii, ma ke ano mea o ka

Papa Elua.

 

A. W. Pearson, Luna Nui

David L. AI Lunahooponopono

Honolulu, Oahu

 

POALIMA     IUNE 13, 1902

 

            He mea pono ia kakou e makaala i keia manawa, no ka mea, ke makemake nei o lakou la mao e hoolaha mai i na moo mahu i o kakou nei.  Ua pono anei keia hookomo ana mai i na mea a keia ano?  Aole, aole loa i pono.  Ke kua nei na kanaka kupa o ka aina i keia mea ino. Nolaila, heaha ka mea kupono e hana aku ai?  O ke kue aku hoi!  Oia ae la la?  Auwe!  E Hawaii nui a Keawe, ahea oe makaaia mai?

 

            He kanawai ko kela ame keia lunahooponopono o na nupepa apau, a o ka mea pupono wale no e hana ai oia no ka makaala ana i na mea e hookomoia ai iloko o ka nupepa.  Aia mau ke kanawai mahope o lakou i na manawa apau, e like me ia i na kanaka kue kanawai apau.  E makaala mai kakou e na kini mai Hawaii a hiki I Niihau, a ke noi aku nei makou e nihi ka hele@na me ka akahai, a i manao kekahi a hoouna mai i na manao no ka hoolaha ana ma ka oukou elele nei mai puiwa ae ka manao  i ka ike ole iho ia mau manoa i hakuia ma kona mau kolamu.  O na manao kue kanawai apau, he mau mea waiwai ole a hooanaauao ole ia i ka lehulehu e laa ka waha-kole, haku-koe pilikino, aka, e hauoli me ka iini nui e heluhelu i na manao alakai kupono, na manao hoonanea kupono, a ike i na mea hou hoolana manao.

 

            O ka aoao kalaiana nona ka hapa i piha nui me ke ano panoa, alaila, he hapa uuku kona i piha me na hoopomaikai a pela e pii ai ma ia mau mahele.

            Ke manao nei makou he mea pono e ku iki mamua o ka lawelawe ana nona; a e nana aku i kekahi mau aoao.

            O ka aoao kalaiaina nona ka hapa i piha nui me na hoopomaikai ame na pono he nui loa, a he uuku ke ano panoa ma kekahi hapa ona, alaila e kaupaona ia laua mamua o ke kaulele ama a ku ma kahi i koho ai, a ke ku, e ku no a mau me ka ikaika.

            I mea e maopopo ai na pono ame na ano panoa o keia ame keia aoao e kilo a haio aku i na hana a lakou i hana ai i na makahiki i hala, me ka makaaia nae i ko keia manawa ame ko keia mua aku nei.

            O kekahi mea kupono loa ke kanaka o Hawaii nei iloko o keia au e hele nei, e hana ai, oia no kona kukulu ana i keia ninau e pili ana i na pono ame na pomaikai e hua mai ana mailoko mai o ka aina iho, a mai kona aupuni malalo o na alakai pili kalaiaina, waiho i na alakai e ae.

            He mea kupono ia e kakauia ma ka papa o ka naau o keia ame keia kane a wahine, a e aoia na opio i makili ae ko lakou no na pulapula e kupu ae nei a e lilo ana kahi poe o lakou i mau alakai a i mau pouhana no ka lahui.

            He mea kupono no hoi i kumuhana ia na ka poe apau o ka Paeaina nei, me ka nana ole ae owai la ia, ka poe kalaiaina ame ka poe holona ma ia mahele.

            O ka aoao Home Rula Kuokoa, a o ka aoao Repubalika ame ka aoao Demokarata, owai la o lako ka mea hooi i ka pono pili i ka lehulehu?

            Na kela âme keia mea e pane nona iho a e loaa kana haina ma ke kilo ana aku i na hana o na aoao kalaiaina o na la i hala; aka, he hoaiai ka makou no keia ninau nui e kupono e kapae ole ia.

            Aia a pii aku kekahii ka mauna o Noeau a hiki i kona piko a ku aku a nana, aole e nalo kona ike i ka waiho kahela mai o ka aina iloko o ka nani.  Ma kahi wahi, ua nui loa ae ka nani a ma kahi wahi ae emi iki mai, a uuku loa mai no hoi ka maikai ma kekahi wahi; eia nae aole e nele loa i ka maikai. Alaila iho mai, a pii aku iluna o Leiolono a ku aku a nana alaila e halawai ana oe me kou mau maka i ka waiho panoa mai o ka aina.  Ma kahi wahi he nui loa ka panoa, a ma kekahi wahi emi iki mai a pela mai a hiki i ka uuku loa.

            Oiai k mokuahi kolo moku Makauole (Fearless) e kolo ana i ke kiapa Carrolton i kahi la o ka pule i hala, ku iho la ia no ka hoopokole ana i kana kaula kolo, ka pahua no ia a kau ana i ka iae one ma ka aoao Waikiki oloko nei o ke awa; a o ke kiapa hoi, kamumu ana i ke akoakoa o Puuiki, ma ka aoae Ewa i ke awa. Na Eleu i kii a huki mai ka moku kiapa Carrolton, a pakele hoi mai hulahula kona iwikaele me ka papa akoakoa o Puuiki.

            Ma ka hoiki Papa Helu a ka Papa Ola no na make apuni ka Paeaina no ka mahina aku la i hala, oia ka mahina o Mei, ua ikeia, o na kanaka Hawaii, na oiwi ponoi o ka aina, o lakou ka hapa nui o na make.

            Oiaio  no, ua loohia no na lahui e ae i keia haawina hookahi, aka, o kakou ka poe kukonukonu loa aku.

            Heaha ia ke kumu o keia lilikia?  He mea pono loa e pane like kakou i mau haina e lawa piha ku`i ai ka manao o ka ninau a i ka loaa ana, ke paipai aku nei makou i ka lehulehu e  ku maluna o ia mau kimi kupono a e hahai hoi mahope i ia mau alakai.

            He nui no paha na kumu o keia poino, a eia kekahi o lakou a makou e hoike aku nei me ke aku i ka lehulehu e pulama mai a lilo lakou i mau @ula e hele pu ai ma na wahi apau a kaakou e hele ai.

            O ke oia kino maikai ua noho ka hauoli ilaila a kaawale na ino.

            Iloko o ka wa ola maikai e makaala loa ma ke pale ana i ke komo mai o na ma`i, aole waiho a pilikia alaila hooikaika i ke pale aku.  Ua hala ka manawa kupono "mai moe maluna o na mauu ko`oe ulu ana," wahi a ke a`o a Rev. W. B. Oleson ke kumupoo mua loa o ke Kula o Kamehameha.  He lala ia o ka ma`i fiva.  E homaemae loa i na pa-hale, e kapae ana i na lepo apau.

            A i loaa i ka ma`i, mai makau i ka hele ana i ke kauka, aka e noeau nae ka hele ana.  Ua nui loa na kahuna lapaau o keia mau la a ia wai la e hilinai ai.  Oia ka makou e paipai nei ia kakou iho, e nana i ke kauka makaukau ma kana oihana a e kilo pono aku in a he aloha kona e haawi ana iaia iho no ko hai pomaikai, alaila, e hooholo iho ka manao e pipili mai iaia a hiki i kona aloha ana mai, aole e nele ka malama pono ia ke ma`i; a e lapaau ana ola me he keiki hee wale la.

            UA OI KA MAIKAI O KA MAKE MALOKO O KA MALAMA OLA KINO MAIKAI, A OI AKU KA INO O KA MAKE ILOKO O KA UHAUHA , KUULALA AME NA INO APAU.

 

            O ka hana kupono e pono e hoohemahema ole ia oai ka pono pili lauala o ka lehulehu.  Ma ka hoomaopopo ana ua haule pahu na bila kanawai a ka Elele Hawaii a kakou i waiho aku ai iloko o ka Ahaolelo ma Wasinetona.

            Ua hooikaika nui na Home Rula Kuokoa e puka ia mau bila kanawai i manaoia i pomaikai no ka lahui, eia nae, ua haule ia mau mea; o kekahi bila kanawai, oia ka bila e noi ana e aeia mai ka Hui Kaa Hapaumi e holo kona mau kaa uwila ma na alanui o ke kulanakauhale o Honolulu.  He mea maopopo ua hana io ia aoaoa e like no me kekahi mau aoao akalaiaina e ae.

            Ma o ke Elele lahui ia i panaiia aku ai keia mau bila kanawai a nana hoi e hookomo aku iloko o ka Ahaolelo.  Eia nae ka mea hilu loa aole o lakou mea i puka laelae mai a lilo i kanawai io; ua hana no ka Elele a kakou e like me ka ikaika i hiki iaia, aole i lanakila hookahi bila.  No ke aha la?

            E pono no e pane i ka haina o ka ninau.  A i mea e loaa ai na kumu e imi aku i ka ano o ke alanui o ka hookomoia ana.

            He nui no paha na kumu i holopono ole ai ka bila kanawai Hui Kaa Hapaumi ame kekahi mau mea e ae, aka hookahi mea maopopo loa me ha hoohewahewa ole, aohe olaila kahi o ia bila e noonoo ia ai, oaia hoi, iloko o ka Ahaolelo Nui, oiai he hana kuloko ia no ka Teritori o Hawaii nei, a i  Hawaii nei no e hanaia ai e pono ai.  Mamua o ka hooko ana, e noonoo mua i ke alanui e hiki ai.  Aia he elua bila haawina i hooholoia mai la e ka Ahaolelo Nui no na uapo me na muliwai nona ka huina $65,000, a o ka haawina o na hale aupuni he hiuna mahuahua loa (aole maopopo ka huina) a e pono o kakou kekahi iloko o ia mau pomaikai, eia nae aole.  Hookahi no o kakou waha olelo i aela ma ia wahi a ma on a la e holopono ai a e loaa mai ai na pomaikai.  Eia ka olelo noeau -- ua oi aku ka waiwai io o ka hana i hanaia me ka ikaika kupono a hua nui mai.

            Ina ua hiki ole ka loaa na pono ame na pomaikai no kakou apuni ka Paeaina Hawaii i keia kau e hele nei, alaila, ua kaa ke koikoi maluna o ka lahui holookoa no ka noonoo ana i ka Elele Hawaii pupono e imi ai i ko kakou kuleana.

            Eia ka makou kau leo ia oukou e ka lehulehu holookoa, no ka mea, i pono mai no kakou ia kakou iho no apau ma na lokahi ma keia manao.  Aia a hiki mai ia manawa ke kau koho Elele alaila e oni kakou imua ma ka lokahi ana i ka kakou Elele no Wasinetona, i kanaka nona ka ikaika, nona ka mana, nona ka naauao e hiki ai ke lawelawe me ke kupono iloko o ke aheahe malie o ka hookanaka a hua nui mai, a pomaikai nui ka aina.  Aole o makou na luna e hookikina ai i ka lahui no ka pono mana koho, aka, o kela ame keia kanaka ka luna nona iho a he a`o wale no ka makou hana pono e hana ai e paipai ana a e hoao e alakai i ka lehulehu maloko o na palena kupono.  Eia wale no ke kau leo, a koho kakou ea, e waiho ae ia W. R. Wilikoki, e manaoia, ua lawa no hoi oia i kona kau a e kau ae hoi kekahi malaila.  I mea e loaa ai ka kakou moho kupono e noonoo akahele loa ana i na hana i hanaia e ke kanaka i ka nui o kanapomaikai i loaa i ka lahui.

 

HAAWI PIO NA HOME RULA IA APANA

 

            Ke paupauaho nei na Home Rula or ka Apana eha or kakou, mamuli o ka mea hou a lakou i lohe ai.  Ua maopopo le`a i na kanaka apau ka ka Elele Wilikoki mau hana i hele aku nei i Amerika.  He manao hopohopo ko kekahi mai alakai nui o kakou no ka pahemo liilii aku o na kanaka mai ko lakou aoao aku o ia Apana.  O kekahi o na alakai o ka apana eah oia no o Keoni Emaluka and ke Keikialii Cupid.

            Ina ale laua âme kekahi mai alakai e ai oia aoao o kakou e law ana i ke koikoi ame ka hanohano o ka mokupuni o Oahu nei, alaila aohe manaolana hou ana i koe.

            O ka po Poaha o kela pule aku nei.  @ malamaia ai he halawai o ka apana eha ma Foster Hale.  Na mea ano nui i hanaia e keia aha, oia no ko lakou noonoo ana i kanaka kupono a naauao hoi ma ke kalaiaina @@ keia kau ae.  Ma ko lakou @@@@@@ akahele ana no kekahi manawa, aia hoi, loaa aku ia ka mea i makemakle nuiia.  Hooholo keia aha o J. O. Carter ke eueu no keia kau ae ma ko Elele Wilikpoki wahi.  O Repubalika ma aku no kena a o Home Rula ma mai no hoi keia, a aia la iheao Demokarata ma.  O ka hana ame ka hoomanawanui a e hoomakakau kakou e pono ai, a o ka lokahi, o ke aloha ame ka manaoio hana, oia ka mea e holomua ai.  Aloha e Hawaii!

 

            Ma ka la kulaia aku nei, ka la 11 o Iune i oiha hauoli nui ai kek ke kulanakauhale ne a pela no na wahi apuni ka Paeaina.  Ua pono ka hoomanao ana o ka lehulehu ia la, oiai, oia ka la i loaa ai ia Hawaii nei he kanaka nona ka mana hoomalu lahui, a e pono ke kanaka Hawaii e haaheo nona a no kona inoa a o kana mau hana kaulana a hoopomaikai i kona lahui , e ukali ke kanaka ma ia meheu.  He aloo aimoku o Kamehameha he alii hanau no ka aina he kupueu iloko o na kahua kaua.  O Alekanekelo ka Nui ke kupueu nana i palaha aku na mana nui o na aina apuni o Kaiwaenahonua maloko o na kahua kaua a pahola aku la kona mana nui e hoomalu i na aupuni e ai mai ke kai Akiliakika (Adriatio Sea) a hiki i na palena komohana o Inia a mai Krimea (Crimea) ma ka akau a hiki i ka wai lele nui o ka Muliwai Nile, e noho kuikahi malalo o hookahi aupuni malalo o kona malu, alaila pahola aku la ka hoonauauao a na Helene ka lahui pookela ma ia mea, maluna o ka aina holokoa.  O Kamehameha I ke kupeu o ka Paemoku o Hawaii, ka mea nana i na`i aku i na mokupuni a lilo i hookahi ma ka palaha ana i na mana o na alii e ae a noho kuikahi malalo o hookahi aupuni e noho maluhia malalo o ke kanawai Mamalahoa ana i kukulu ai.  "E hele ka luahine a moe i ke ala aole mea nana e hoopoino; alaila holopapa mai la ka naauao maluna o ka Paemoku a kakou e haaheo nei i keia mau la.  E kauia laua ma ka papa hookahi.

            O Napoliona ke Emepera mana nui of Farani i kauia ke weli, nona ka manao paa e noho mana i ko Europa holookoa eia nae aole i ko a waiho na iwi.  O Kamehameha ke kanaka i hanauia me ka manao paa e noho mana maluna o ka Paeaina holookoa, he Emepera oia no ka moana Pakipaki i lanakila a poho ole ka manaopaa.

 

KA PAANI POPO.

 

            Ma ke kahua paani o Kapunahou o ka Poaono i hala, i hookuku ai ka Hui Honolulu ame ka Maile Ilima i ko laua ike kinipopo.  He mau haneri kanaka i hiki ae malaila, e makaikai ai i ka laua paani ana, a malaila pu ae no hoi o Berger me kana mau keiki kahi i hoonanea ai i ke anaina me ka lakou mau hokeo kani.

            O kekahi keia o na paani maikai loa i ike la, oia hoi ka like o ka ike o na aoao a elua.  He umikumamakahi a laua komo paani ana, akahi no a loaa ka oi i ka Honolulu.  O ka Hui Honolulu oia ka helu ekahi e ku nei i kjeia manawa, aole ona manawa i haule ai.

            Na komo ana i eo ai: [**BOX SCORE*]

            Mahope iho o laua ka Hui Kamehameha ame no koa America.  O keia kekahi o na paani maikai i ike ia, no ka mea, ua hanai hua kaka ia na koa Amerika e kona hoa, a ua hoi lanakila no na moopuna a ka Na`i Aupuni.

            I ka nana aku ua hoopau manawa wale keia Hui o na koa Amerika no ka mea, aole lakou lawa no ke ku ana aku imua o keia poe Hui.  No komo ana i eo ai: [**BOX SCORE]

 

PAU NA EHA I KA HOLOIIA

 

            O ka laau lapaau Chamberlain's Pain Balm aohe mea like me ia i ikeia no na lapaau ana ma na home.

            Ua ikeia kona waiwai hoola i na palapu, e laa ka rumakika, eha ma ke kua ame na ma`i pehu; a no na eha @@@ o na mea like, he ikaika oia no ka hoola ana ia lakou; hookahi no kau @@@ o ke ola no ia.

            A i hoao oe ea, e loaa no ma ka halekuai laau o Benson Smith ma no ke kumukuai kupono.

 

            Apopo ka la i hookomo ia aku ai ko kakou wahi aupuni me keia Aupuni mana nui o Amerika.  He la kulaia ia.

 

HOOLAHA KUAI KUDALA

 

HOOLAHA AINA AUPUNI

 

            Ma ka Poaono, Iune 28, 1902, ma ka hora 12 awakea, mamua iho o ke kahua o ka Hale Hookolokolo "Aliiolani" e kuai kudala ia aku ana ma ke akea ka hoolimalima o ka aina i ikeia ma ka inoa o "Wailau," e waiho la ma Molokai, nona ka ili o 2,000 eka, oi a emi mai paha.

            Manawa -- 21 makahiki.

            Uku Hoolimalima -- $100 no ka makahiki; ; hookaa ma ka hapa maahiki, kuike.

            Eia iho malalo na kuhikuhi:

            1 -- Keia hoolimalima, e malama loa ia na aina ululaau wale no.

            2 -- Keia hoolimalima, e pa koke ia keia aina ululaau, e ulu nei ma ka aina, i pakele ai mai ke alahula ana o na pipi ahiu, ame kahi mau holoholona e ae.

            3 -- Aole i ae ia ka mea hoolimalima mai, e oki i kahi kumulaau e ulu ana, a e ulu ae ana paha maluna o ua aina la.  Koe wale no, he palapala ae mai ke komisina aku o na Aina Aupuni.

            No na mea i koe e ninau i ke Keena Aina Aupuni, ma Honolulu.

- EDWARD S. BOYD

Komisina o na Aina Aupuni.

Keena Aina Aupuni, May 26, 1902.

May 30, June 6, 13.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o David Kupihea o Honolulu, Mokupuni o Oahu, o ka aoao mua ame A. N. Campbell, Kahu,  o Honolulu i oleloia, o ka aoao elua, ma ka la 29 o Augate, 19@@, i kakau kope ia ma ka puke 213, aoao 153, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aeoike o leia moraki, oia hoi ka uku ole ia o ka ukupanee ame ke kumupaa i ka wa  i makemakeia; nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaiala, e hoolaha ia aku na iana i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 12 o Iulan, 1902, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o P. L. Weaver a olelo hoakaka no kjeia mea.

            Hana ia i keia la 12 o Iune, 1902.

A. N. CAMPBELL, Kahu

Mea Moraki Mai.

            Penei na aina i moraki ia:

            Apana 1.  O kela poe apana aina elima apau e waiho la ma Wainee, Lahaina, Maui, Teritori o Hawai i hoakakaia ma ke Kuleana Helu 9813 no lakou keia mau Sila, Helu 1657 ame 2739 i hoopukaia no Namaka , no lakou ka ili 3 1/2 eka, i lilo ia David Kupihea mai a Kahanauumi mai, ke kaikamahine ponoi o hooilima ponoi o Namaka i ku i ke kanawai, hanaia Iulai 28, 1899, a i kopeia ma ka Buke 194, aoao 388.

            Apana 2.  O ke kuleana mahele hapalua apau i mahele ole ia iloko o ka aina a waiho la ma Halea, Lahaina, Maui, e kokoke ana i ke awa ku moku nona ka mahele o 2 apana i hoikeia ma ke Kuleana Helu 7263, a i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helo 5622 i hoopukaia no Nahupu, ke kupunakane ponoi o David Kupihea i oleloia no laua ka ili 14-100 eka koe ka mahele o kona makuahine Mary Kahilulu Kupihea, o keia mahele hapalua, i morakiia, na ili mai ia ma ke hooiloina ponoi i ku i ke kanawai no Nahupu (k) ka mea hookuleana mua.

            June 13, 20, 27; July 4.

 

HOOLAHA MANAO HOOKO MAROAKI

 

            Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palaoala moraki i hana ia mawaena o J, K, Kaunamano o Honolulu, o ka aoao mua, ame Eugenia K. Reis o Honolulu i oleloia=, o ka aoao elua, ma ka la 20 o Okatoba, 1899, i kaukau kjope ia ma ka buke 196,aoao 403, he moraki hoi io keaiia e ia la Fritz J. Wilhelm, Mei 12, 1900, i kopeia ma ka Buke 204, aoao 328, a kuaiia i ka Hui Lewers & Cooke i kaupalenaia Mei 12, 1900 i kopeia ma ka Buke 232, aoao 291, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki , oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka  ka ukupanee i jka wa i makemakeia; nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana  oia ia mana kuai.

            A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 12 o Iulai, 1902, hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o P. L. Weaver, Jr., na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 13th o Iune, 1902.

LEWERS & COOKE, LTD.

Mea i Haawiia ka Moraki.

            Penei na aina i moraki ia:

            O kela apana aina apau e waiho la ma ke kihi akau o na aianui Nuuanu me Wyllie, Honolulu, i ikeia ma ka Palapala Sila, Helu 1995, Kuleana Helu 2286 hoppukaia e ke komisina o na Aina Aupuni ia Kekapai.  Eia na palena: E hoomaka ana ma ke kihi akau o ka huina o ka laina hikina o ke alanui Wyllie me ko laina akau o ke alanui Nuuanu, a e holo ana penei:

            (1) Akau 48@ Ko. 315.5 kap. mai laila aku.

            (2) Akau 64@ Hik. 82.4 kap. mai laila aku.

            (3) Akau 78@ 15' Hik. 57.4 kap. mai laila aku.

            (4) Hema 48@ HIK. 232.2 KAP. MAI LAILA AKU.

            (5) Hema 33@15' Kom. 122.1 kap. a hiki i kahi i hoomaka ai, a nona ka ili ma kahi o 78-100 eka.

            II.  O kela apana aina apau o waiho la ma ke komohana-hema o ke alanui Kuakini ma Kaliu, Honolulu, a oia nbo hoi kekahi apana i ilio mai ia J. K. Kaunamano i oleloia, ma kekahi Palapala Kuai a Wong Ah Young i hanaia ai Novemaba 8, 1894 i kopeia ma na aoaoa 134 ame 135 of ka Buke 152 o ke Keena Hoona Aina a nona keia mau palena malalo iho:

            E hoomaka ana mna kekahi wahi o ka aoao makai o ke alanui Kuakini e holo hikina-hema ana mai ke alanui Liliha ake he 666 kap. a mai laila aku e holo ana penei:

            1. Hema 48@ 41' Kom. 110.8 kap. pili ma ka Apana 14.

            2. Hema 42@ Hik. 50 kap. pili i ke kuleana.

            3. Akau 48@  41' Hik. 109.6 kap. pili i ka Apana 16.

            4. Akau 41@ 19' Kom. 50 kap. holo ma alanui Kuakini a hiki i kahi hoomaka ai non ka ili 5510 kap. kuea; a oia no hoi ka Apana 15 o ka aiana o S. E. Bihopa ma Kaliu , o kekahi hapa hoi o ka aina i hoikeia ma ke Kuleana Helu 1143 i hoopukaia ia Waiamau ame ke Kuleana Helu 1118 ia Puhi.

            June 13, 20, 27; July 4.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            I kulike ai me kekahi palapala moaraki i hanaia e J. W. Kaikainahaole, kana wahine, ia Samuel C. Allen o Honolulu i oleloia ma ka la 4 o Mei, 1895, a i kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, ma Honolulu, Oahi, ma ka buke 153, aoao 171, 172 me 173, ke hoolaha la aku nei , e hooko ia aku ana o jka aelike , oia hoi, ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee.

            Ke hoolahala aku nei, mahope iho o ka pau ana o ekolu pule, mak ka la i pai ia ai kela hoolaha, e kuai kudala akea ia ana na waiwai apau, i paa ma keia  palapala moraki, oia hoi na waiwai i hoike ia malalo, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, o Honolulu ma ka Poaono, la 28 o Iune, A. D. 1902, ma ka hora 12 awakea o ua la ia.

            Eia na kuhikuhi ana o ka aina i oleloia:

            O kela apana aina apau loa e waiho la ma Kawaihao, oahi, Teritori o Hawaii, i hoikeia ma ka Palapal Sila Nui 6982, Land Commissioner Award 728 nona na palena i hoike ia:

            Hoomaka ana ma ka Ilima o Kawaihao me na hale, alaila

            S. 46 39' E. 3 kaulahao 35 8-12 ft. he aia eloli ma ka aoaomakai, alaila

            N. @@ @@' E. 2 kaulahao 52 10-12 ft. a (he wahi aia ololi hou aku no ka palena) @@@ ka N. W. kihi, alaila

            N. 40 00' W. 4 kaulahai, hiki i ka opa ilina i olelo ia ae nei, alaila

            S. 52 00' W. 3 kaulahao 6 7-12 ft. holo lihi aku ia ma ka pa ilina a hikiu i @@@@i hoomaka ai.

            Huina pau loa (i) eka, @@ square yards, 27 square feet, oi a emi mai, pau pu nae ka hale ohua, ame na mea a pau loa maluna iho o uaaina la i hai ia ae nei.

            No na mea i koe e ninau ia Kinney, Ballou & McClanahan, Judd Building, Honolulu, Teritoro o Hawaii.

            Hanaia ma Honolulu, T. H., May 30, A. D. 1902.

 

S. C. Allen

Moraki.

May 30, June 6, 13, 20.

 

            HOBRON DRUG CO.

 

            UA NEE AE NEI MALOKO O KA EHLERS BLOCK MA ALANUI PAPU.

 

            Papalua ke akea o kela@ Halekuai Laau hou o makou, i ko ka hale mua ma ke kihi hema o ke alanui Pa@u me alanui Moi. Aole makou i laila. O keia Halekuai Laau hou, aia ma kaai aoao o ka halehuai lelo o Paina@@ (Ehlers). He halau maopopo keia @ @ ma ka nani, ame ka eleo o na k@@@ kako e ku makaukau ana no ka hoo@@ ana i na makemake o ka poe ku@@ @ hiki mai ana. @@@ na Hawaii ka @@@ hele mai I ko makou halekuai @@@. No ia mea ua hoonanila ae nei ko kakou hale me ka waihooluu o pua @@@@. Ka ilima ka lei kohu, ka wehi ena o na pua. E ikea ia mai ko makou hale me ha hoohewa @@@@ ole. E kuai aku no makou me ka mukuai oluolu me ka lapaau ana, aku mamua o na hale e ae. Ua ma makou, ua kupono ko oukou kipa ianei, no ka mea, o keia Hui ua o@@ e kekahi keiki hanau o ka aina nei hoi o Hopena opio (Hobron). Ao@@ he malihini.

           

            E Mr. Lunahooponopono, welina kaua: - E noi aku ana au i kou oluolu piha, in a he wahi kaawale kekahi o kou rumi kapena, nou hoi ia wahi rumi; o ka rumi make kihi o kou wahi rumi hoi ia, no na hua apala e kau ae la maluna, i ike mai ai na olohe huli meapohihihi, hooni malie o ka noonoo, Sure kela!

 

            Ekahi, he mau kama kau i hanau ia i Kahiki, a hanaiia i Hawaii nei, a kanikoo a palalauhala, haumakaiole, kai koko; o ke kupanaha nae, i keia mau kama au, he ike aku no au iaia e hoomahieluna ua lialoko, ua ike mai oia iau, ua komo ke kuko me ka halai; o ia wale no, a lilo i mea ole, alaila, hui iho la na kama au me ke aloha paumoko o kekahi i kekahi.

 

            O ka ninau: O wai a inoa o kuu mau kama? O ia, miloia mai ke aho ma kahi o ka noonoo, o kahi pulupuluahi o ka la ua iho la no ia, a momokuahi hoali o ka la makani.

 

            HOBRON DRUG CO.

HAlekuai Melemele, Alanui Papu

 

            Ekolu mahina lawe wale i ke Kuokoa ka makana i ka mea e loaa ai.

 

            Me ka Lunahooponopono kou anoai nui ame na keiki hoani hua metala kou kuilima pu ana.

 

            No ka manawa mua loa, ma ka moolelo o ua hookuku kinipopo mawaena o na hui kinipopo kaulana o Amerika, i ahai ae ai ka hui Cinicinati i ka inoa moho o ke ao nei, ma kela hana, mamuli o ka loaa ana he elima lanakila iaia, iloko o na paani ana he ewalu, me ke koe o hookahi hookuku ana, i paani ole ia e kela hui me ke Kikako.

 

            Ma ka Poakolu o ka pule aku nei i hala, i hoomaka ai kela mau hui kinipopo a elua e hookuku, a ma ia hookuku ana, i kaa ai i ka hui Cincinati ka lanakila; pela no ma ka elua mai o ka paani ana.

 

            Ma ka ekolu mau nae o na la o ko laua paani ana, ua huli ka ulia laki ma ka aoaoi o ka hui kikako, a i ka eha mai hoi o ko laua paani ana, ua ahai hou aku la ke Cinicinati i ka lanakila.

 

            Ua like me ekolu lankily i loaa i ke Cinicinati, a he hookai a ke Kokako, ma kela mau hookuku ana eha; a i ka elima mai o na hookuku ana, ua kaa ka lanakila i ke Kikakol a i ka eono mai o na hookuku ana, ahai hou ke cinicinati i ka lanakila, a ia nee ana mai o ua mau hui nei imua, he hahana maoli ka laua paani ana, me ke aumeume.

 

I LOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA HOOKOLOKO KAAPUNI EKAHI, O KA TERITORI O HAWAII.

 

            Rose Endermark v. Eimel Enj. Mark. Palaplala Kena. $2. Kuni a puni.

 

KA TERITORI O HAWAII:

 

            I ka Makai Kiekie o ka Teritory o Hawaii, a i ole ia, i kona Hope, @ Makai Nui o ka Mokupuni o Oahu @ ole ia i kona Hope.

            Ke kauoha aku nei oe e kii aku @ Elmel Endermark, ka mea i hoopiia@ in a e waiho mai oia i ka palapala pa@ iloko o na le he Iwakalua mahope @@@ o ka loaa ana o ka palapala kena @@ keia hihia iaia, e hele mai imua o k@@ Aha Kaapuni i oleloia ma ke kau o M@@ oia Aha, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka Poakahi, ka @a5 o Mei ae nei, ma ka hora uni o kakahiaka, e hoike mai i ke kuimu e @@ ole ai ke hookoia ke koi a Rose Endermark, ka mea hoopii, e like me k** Palapala Hoopii Oki Mare.

Ae lawe ae oe malaila ia wa i Palapala me kau hoike piha ma@ iho o keia.

E ikea ka Mea Hanohano A humpheres ka Lunakanawai M@ o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Ek@ ma Honolulu, Oahu. i kela la @@ Aperila, 1902

Sila (Kakauinoaia)   George Lucas  Kakauole@

 

            ke hoike aku nei au, o ka  mea @ luna ae he kope oiaio ia o ka palap@ kee ma ia mea, a e hoopaneela hihia a ke Kau o Aukate, 1902 e @ mai ana o keia Aha.

            A. G. KAULUKOU

            Kakauole

            Honolulu, Oahu, Mei 14, 1902

            May 16, 23, 30; June 6, 13, 20, 27

 

            ILOKO O KA AHA KAAPUNI O APANA HOOKOLOKOLO K@ PUNI EKAHI, O KA TERITORI O HAWAII.

            Olaf L. Sorenson v. Franka St. C@ Sorenson. Palapala Kena. $2 K@ Aupuni.

KA TERITORI O HAWAII

 

I ka Makai Kiekie o ka Teritori o Hawaii, a i ole ia, i kon Hope Makai Nui o ka Mokupuni o Oahu ole ia i kona Hope.

            Ke kauohaia aku nei oe e kii ak@ Franka St. Clair Sorenson, ka m@ hoopiiia, in a e waiho mai oia i ka p@ pala pane iloko o na ia he Iewak@ mahope aku o ka loaa ana o ka @@ pala kena ma kei hihia iaia e hele imua o ka Aha Kapuni i oleloia ke kau o Mai oia Aha, e noho ana Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma @

Poakahi, ka la E o Mei ae nei, ma ho hora umi o kakahiaka, e hoike @@@ ke kumu e hiki ole ai ke hookoia. @@ koi a Olaf L. Sorenson, ka mea h@@@ e like me kana Palapala Hoopii @@ Mare.

 

            A e lawe ae oe malaila ia wa i Palaplla me kau hoike piha mai iho o keia.

 

            E IKEA ka Mea Hanohano A Humphreys, ka Lunakanawai M@@ o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Ek@@ ma Honolulu, Oahu, i keia la @@@@ Aperila, 1902.

(Sila)

(Kakauinoaia.)

M. T. SIMONTON

Kakauolelo

 

            Ke hoike aku nei au. o ka mea i luna ae he kope olaiu ia o ka palapala kii ma ia hihia, a ua kauoha ua A ha @ e hoolahia ia mea, a e hoopaneeia @@ hihia a ke kau o aukate, 1902, e @@@ mai ana o keia Aha.

 

A. G. KAULUKOU.

Kakauolelo

 

Honolulu, Oahu, Meu 14, 1807.

May 16, 23, 30: June 6, 18, 20, 28