Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 26, 27 June 1902 — Page 1

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Michele Pimentel
This work is dedicated to:  Gabriel Pimentel

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@ huehe na hana a ka Hui Kaa Uwila

 

@ @@ @@MAHANA E HOONEE LA @ KA HANA IMUA-MOE KE A@@@@ MA KE ALANUI MOI.

 

M@ @@ @@@@@ 12;15 o ka po Lapule, @@ @@ @ @@ @ aku he 250 kanaka @@ @ @@@ @ @@@@a@a e ka Hui Kaa @@ @@@@@@@@Alii, a malaila hoi e @@@@@@@ ka manawa e haawiia @@@@@@@@@@@@no ka hoomaka ana @@@@@@@@@i ke alahao kaa uwila i @@@@@@@@@@@ aianui Moi e ka Hui @@@@@@@@@ 2 makahiki ae nei i @@@

@@@@@@@@@@hana me ka malu @@@@@@@@@ike, na luna nui wale @@@@@@@@@@ ka luna hoohana C.  @@@@@@@@@ poe i ike.  Ma ka @@@@@@@@ makemakeia ai na @@@@@@@@@@ akoakoa ae ma ke @@@@@@@Hui ma ke alanui Alapai, @@@@@@@@@@@@maopopo ai i na mea @@@@@@@@@@@ mai la kna kanaka.

@@@@@@@@ keia poe apau mauka @@@@@@@@@@uwila he wahi no @@@@@@@@@@@i ka hale, a no ka @@@@@@@@@@@@@@ kali malie iho la@@@@@@@@@ ka holo ana o ke kaa @@@@@@@@@@@@ Mr. Pain.  I keia ma@@@@@@@@@@@@@ kali kana me ka he@@@@@@@@@@@@@ kaalo ae ia kahi kaa @@@@@@@@@@@@@@@@@lalelale koke ae la @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ a ke kupueu nui wale @@@@@@@@@@@@@@@ ka puali koa no ke ka@@@@@@@@@@.

@@@@@@@@@@@ mai o Messrs. C. G. @@@@@@@@@@@ luna hoohana, J.H. @@@@ @@@@@@@@/Charles Rohrer ame  @@@@@ @@@@@ ana aku i ka @@@@@ @@me ua khea koke @@@@@@@@@@ @@@ kanaka e hoomakaukau @@  ka @@@@@@ @@@ aku imua o ke ka@@@@@@ o ka @@@@@.

 

(Ke kii O C.G. Ballentyne)

 

@@ 3k@@@ mau kaa i piha i na kipi@@ @@@@@ @@ kekahi mau mea hana @@e @@@@@@@@ no ka hookolomua ana @@ ha@@ @ @kali ana i ka poe hana @@@@@@. Ma ke alanui Beretania i hele @@@@@@@@@@ hiki i ke alanui Likeke, @@@@@@@ aku malaila a komo ae ma ke @@@@@@@@@@@ ai.  Aohe i akakuu @@ ka @@@@ ua kakuoha koke mai ia ke @@@@@@@@ @@@@@@akaia ka h@na i kela @@@@@@@.   @@@@@@ ia i kana kipikua @@@@@@@@@@@@ ka iho makawalu @@ @@@@ @@@ @ @@@@@@@@@@ mea hana ilalo o ka @@@@@@ @@@@@ mea i makemake @@@ @@@@ @@@@@ @@ o ke alahao a Mr. @@@@@ @@@@@@@ Moi keia hana ana @@@@@@ @@@@@@@ @@@@@ o ka Pa Alii.

@@@@@@@@@@@@@o ke@a papahana nui.  @@@@@@@@@@@@hana me ka maikai a @@@@@@@@@@.  Ma ke kakahiaka ana @@@@@@@@ hora 7 kuuia ae ai

@@@@@@@@@@@@ a hana aku ia ma ko @@@@@@@@@@@@ mau oiwi ponoi o @@@@@@@ @@  hana aku la ma k@ @@@@ @@@@@ mau oiwi ponoi o @@@@@@@ @@@@@@ @ @ hana ana i kahi i koe @@@@@@@@@ iho la no ia a hiki i @@@@@@@@@@ alahao e moe ana @@@@@@@@@@  ma Alanui Alapai a @@@@@@@@@@@ @@ ma Alananui Liliha.  @@@@@@@@ hana ana, o ka hoo@@@ @@@ @@@ la o ka holo po@o@@@@@@@@@@ Kalihi a waho o Wai@@@@@@@@@@@@@ loa.

@@@@@@@@@ makahiki i hala ae nei @@@@@@@@@@@@@@@ Kaa Uwila i kona @@@@@@@@@@ alanui Moi e hoomaka @@@@@@@@@@  Papu mai a i ke @@@@@@@@ mamua pono iho o ka @@@@@@@@@@@@@ poo mai o Pain e @@@@@@@@@@@.  Ua panela aku o @@@@@@@@ Luna Nui o kna Hana @@@@J.H.@@@@@@@@@he ae i kana ala@@@@@ @@@@@ ai aole nae oia i hana @@@@@@@@@@@@@ aku la no ka Hui Kaa @@@@@@@@@@@ i kona kuleana i haawila @@@@@@@@@@@@ Aupuni.  Ua ae maalahi @@@@@@@@@@@@ Hui Kaa Uwila a ke @@@@ hoomoe aku i kona @@@@.

 

@@@@@@ NA EHA I KA HOLOHA.

 

@@@@@@@@@@@@@@@ Chamerlain's Pain @@@@@@@@@@@@@like me ia i ikeia no @@@@@@@@@ ana ma na home.

@@@@@@@@@@@ waiwai hoola i na pa@@@ @@@@@@ka rumakika, eha ma ke @@@@@@@@@ na ma'i pehu:  a no na eha @@@@o na @@@, na palapu ma'i-hehe @@@ @@ @@@ @@ like, he ikaika oia no ka @@@@@ ana ia lakou:  hookahi no kau @@@@ ke ola no ia.

A i hoao @e ea, e loaa no ma ka @@@ huai laau o R@@@@@@, Smith ma no @@@@ @@@@@@@@ kupono.

 

Ka Ino o ka Piliwaiwai

 

PAA 105 POE PAKE PILIWAIWAI I NA LIMA O KE KANAWAI

 

Ua hopuia he 105 mau Pake piiwaiwai ma ke alanui Kakoulike, Honolulu. e na makai ma ka po Lapule, June 22.  Me ka hana nui i loaa aku ai keia poe Pake a o ka mea i maikai loa ai oia ka loaa ole ana i kakahi o lakou ka malele aku mai na lima aku o na makai.  Ua loaa aku lakou apau loa e like me ka huahelu i haiia maluna.  Ma ke aumoe i hanaia ai keia hana malalo o ke alakai ana a Kapena Waipa amd Makai Kiu David Kaapa ame kekahi mau makai e ae.

O na kokua i ukali aku ia Kaapa ame Paka oia no o Chester Doyle, Joe Mckinnon,  A. L. Lunean, Lukanela Gardner, Alfred Mossman, John Thomas, Bishaw ame Niilson.  Ua hoomaka aku ko lakou hele ana mai kahi aku o David Kaapa me ka ike ole ia mai e na Pake i manaoia ua hoonohoia ma na alanui e kiu ai i na makai.  Me he la, o ke alanui e iho aku ai i ka halewai ua kiaiia e kekahi o keia mau Pake kiu ame kekahi mau wahi e ae i wahi no lakou e pakele ai mailoko mai o ka lima o ke kanawai.

Ua pahu'a ko lakou ike i ka polopeka Kaapa, o kana hana ike ia o ka maalea.  Ia lakou e kiai ana ma ia mau wahi i na makai e hole ana i ka hale piliwaiwai kmaluna o na kaa ohua.

He ekolu mau kaa lawe alapii ame kekahi kmau kmea e ae pili no ia hana.  Ma ko lakou kihi ana aku ua hele aku na makai ma ka aoao mahope a mamua kekahi o ka hale.

E waiho hamama ana kekahi kpuka mamua o ka halekuai i ka manawa i hele ia aku ai e nana.  Ua Manao wale ia no he puka keia e hoike aku ana i kekahi poe Pake he hale piliwaiwai ia.  Maloko aku he puka ua hanaia me ka paa loa ame ka hana nui no hoi i @anaia ai.  Me na hamale nunui i wawahi ia ai keia puka a o ka oi loa aku o ka paakiki loa oia no ka puka elua e hiki loa aku ai iluna i kahi e pepa ana na Pake.

Ua hanaia keia puka me ka hao a lilo keia i kmea ole i kna hamale a na makai.  Ia lakou nei e wawahi nei i ka puka i kekahi poe makai e pii ana mahope ae o ka hale a iluna o ke kaupoku hale.  I ka hemo ana o ka puka elua, ua komo loa aku na makai iloko o kekahi lumi nui.  Hele loa aku lakou a hiki i ka loaa aha o kekahi puka e hoea loa aku ai i kahi e pepa ia ana.  He eha lumi i piha pono i na Pake piliwaiwai me kekahi kini @@ nui no lakou e inu ai ina e makewai.  He poe kuai wai momona kekahi iloko o keia aluna Pake lehulehu.

Ua laweia aku lakou maluna o na kaa makai o ka halewai.  Pokeokeo ka waihona o ke Teritori i na Pake, ke ku i ka hoopaiia.  He haawina kela e ao aku ana i na Pake apau loa, aka, aole wale no i na Pake ia kakou like no k@@ kahi.

 

Lele ka Baluna

 

He hoolele baluna ma ka Holele Hawaii makai nae o ke alanui Hotele ma waena o ka hora 5 ame ka hora 6 a ke ahiahi Poaha o Iune la 19.  Mamua o ka lele ana iluna o ka lewa e pii puai me Mr. Leonard ke kanaka Hookalakupua ua hoomaka ae o ahi ma e ai ma kekahi i akoakoa aku malaila no ka pulelo ana ae o ke ahi.  I kinohi ua maikai ka pii ana o ka baluna me ka hoopiha mau ia e ka uwahi a nui ae la e like me kekahi mau hale nunui a mamuli o ka ikaika loa o ka wela o kekahi aoao ua hoomaka ke ahi e lalapa a hele loa i ka nui.  He nui na kanaka i hiki aku malaila a ua hook@ole ia ko lakou makemake.  A eia kekahi ma apiki loa, mamua o ka hoomaka ana e hoopiha i ka baluna i ka uwahi ua hele aku ke kanaka e ohi he mau okeni i kakana nona e pii ai i ka lewa.  O keia haole no ka mea nona keia baluna a he kanaka wiwo ole no ke nana aku ma kona kulana, a he kanaka opio no.  Poho wale ka manao o ka poe i makana aku iaia, a aohe e hki ke kii hou i ka lakaou kala no ka mea, he lehulehu na kanaka i haawi ae.

 Kani ka aka a ua wahi kaaka nei i ka nakeke iloko o kona pakeke, aka, ua nui loa kona poho i ka pau ana o kona waiwai i ke ahi.

Ma ka la 23 o Iune hora 6p.m. i lele io ai ua kanaka opio la a he ku maoli no i ka hooakakupua na hana i hanaia, iaia e pii ana iloko o ka lewa e ahaiia ana e ka baluna. Ua pii aku aoia i ka lewa ma kahi @ 1500 kapuai kiekie, alaila, hookuula aku la ka baluna a khoi kmai la oia i ka honua me ka mamula ona a haule ma ka uwapo o na makukana Amerika.

Ma ka pii ana ua ikeia aku kona hana keaka ana mai o ke poo ilalo me na wawae iluna a i ke ku ana i ka honua aohe wahi pilikia, me ka paa no i ka mamalu ona.  Ahai aku la ka makani i ka baluna a haule iloko o ke kai maloko mai no o na kua-papa-nala.  Nui na kanaka i hele ae e ike, a ma ka lobeia mai e lele hou ana ola i ka la $o Iulai.

 

 

Ua lawela ae kekahi haole o Thomas King Ka inoa imua o ka Lunakanawai Wilikoki a puka ka olelo hooholo e lawe iaia i ka Lae Pohaku no ka ma'i pupule.

 

KA PONI IA ANA O KA MOI ELUENE VII MA ENELANI

O kekahi o na la i hauoli nui ai na Pelekane iwaena o na hauoli ana apau oia ka la p@ni mi o Eluene VII ka mea ma ke panihakahaka o ka Moiwahine Victoria i hala aku, pela me ka Moiwahine Alexandra no kona poni pu ia ana.  O ka Poaha i hala iho la Iune 26 oia ka manawa i hookoia ai ia hana ma Beritania Nui a ia manawa hookahi no i hauoli ai na Pelekane o@ ke kulanakauhale nei ame kekahi poe e ae pela no hoi kekahi wahi e ae o ka Paeaina.

O na hana i malamaia e na Pelekane o Honolulu nei e hoomahele ana no lakou mahope o na hana i ike mua ia ma na papa kuhikuhi o k@ Beritania Nui mau hana o ka la.

O na hana hoomauao, ua malamaia ma ko lakou luakini Pelekane o Honolulu nei St. Andrew kokoke ana i ka Emma Kuea i ka hodra 9 kakahiaka.  e like no m ke ano o na hana nui he piha i na kanaka pela no ko ia nei me na hana i  hanaia e hoohalike ana me ko keia i malamaia ma Westminster Abbey ma Enelani. Mahope o keia ua akoakoa aku na makaainana Pelekane ma ka aha hoolauna ma kahi o ke Kanikela Pelekane Hoare e ike ai i ko lakou poo aupuni maanei (oia hoi ma ka aoao o ke Aupuni Beritania) no ke omo ana i kna houoli me ko ke Aupuni Nui.  Malaila pu ae o Mr. Berger me na keiki puhi ohe ana e uhene ai me na hokeo a lakou.

Mahope o ka aina awakea oia hoi ka manawa i khookuu ai keia launa hauoli ana, ua hoohalaia ka au@ina la ma ke kahua paani o ka Punahou.  Ua hoomakaia na hana i ka hora @ a ua nui na makaikai i hiki ae.  Aia he hale lole i kukuiula no na mea ai, a he mau noho kekahi e hoolaua ai no ka lehulehu.

He elua mau hui paani (Cdreicket) kekahi i hoohana ae ma ke kahua paani no laua na inoa ame kahi @loolelo pili ia laua.  Ka "Hui o ka Moikane" ame ka "Hui o ka Moiwahine."

Ua hike ke hoomaopopo aku ka lehulehu i na iaia o ka hui o ka Moikane ma na lipine a lakou e kau haaheo ana no lakou hoi na waihooluu ulaula, keokeo ame bolu.  Ko ka hui Moiwahine hoe he ano makue ame ke keokeo.

eia ka poe paani-Hui Moikane @@@@@@@@  (kapena), Brett Harvey, R. Alexander, vonder Heyde, A.T. Miles Piianaia, Ahlo, H. Glass, R.A. Jordan ame Picker.

Hui kMoiwahine:  s. Beardmodre (Kapena), W.L. Stanley, Hatfield, Blackman, McGill, Jamieson, D. Glass, Cockburn, Keikialii Cupid Kalanianaole, Kitcat ame Irish. 

O na luna nana H. G. Sinclair ame Mr. Walddron.

I ka po iho ua hauoli hou ae na Pelekane ame na hoaloha iloko o ka aha hulahula a nui no ka poe i hoea ae.  I ka Moana Hotele kahi i malamaia ai i hoonaniia me na hae.

He mau hoomakaukau ana kekahi i hanaia no na kaa e lawe ai a hoihoi i ka poe i hele ilaila.  Malaila ae no ka Puali Puhi Ohe o ka lahui kahi i hoene hou ai i ka hora 7:30.

Ua paniia a na halekuai o ke kulanakauhalenei o ka poe i iini ia hana i ka hora o ke awakea no ka hoohanohano ana i ka la poni o ka Moi o Enelani Eluene VII.

 

KA AHA KOMIKINA AINA.

 

O na mea pili aina ka mea i hanaia i ka Aha a ke Komikina Aina ma ke kakahiaka Poakali o ka puie i hala Iune 2.  He nui a lehulehu ka poe i hiki aku no ka makemake maopopo i na mea i hanaia.  Ua waiho aku o Mr. Geo. Robertson iloko o ka aha he palapala noi no kekahi mau eka aina he @64 ma Kau, Hawaii.  e makemake ana oia e aeia aku e hoolimailima ia kela wahi iaia no $@00 o ka maahiki.

Mamuli o ka h@i ia ana aku iaia e ke Komikina Poe (Land Comissioner Boyd) he 600 wale no mau eka i kupono i ke kanu ko ana.  A ina e makemake ana oia e lawe, alaila, he $4 uku hoolimalma o ka eka hookahi no ka makahiki.

Ina he $4 o ka eka, alaila, no @@@ eka he $2,400.  Ua nui loa kono poho.  Hoopau wale ia keia manao.  Komo hou kana noi no na eka he@@@ ma ke kuahi@ i no $200 hoolimalma o ka makahiki, ua a ponoia keka no na makahiki @1 wale no.

Ha palaala nui mai a Mr. A. G. Curtis mai ua makemake ola i aina ma Olaa Hawaii, i wahi hoomaha kno na Aha Hui like ole.  I'a ae maikai mai ke Komikina.

 

Hauoli ko Kauai Poe i ka pule i hala

 

KA HUAKAI HOOHAUOLI A KA PUALI PUHI OHE O KA LAHUI I KAUAI.

 

He elua pule ka hele ana o ka Puali Puhi Ohe o ka Lahui ma Kauai e hoohauoli ai i ko laila poe.  Ua loaa ia lakou he mau anaina hauoli mallaila i ka Lapule, Iune 22 i huli hoi mai ai ua keiki Berger nei me kona mau kamalii.  Aole lakou i hoi mai me @@ nele i kekahi mea e hauoli ai ka naau.

Ia lakou i Kauai, wahi a Berger, he nui ka hana no ka lawe ana i ka ukana a lakou i kela ame keia wahi like ole, maluna o na kaa buss a maluna no hoi o ka moku.  Aole i nanaia ae keia pilikia i loaa ia lakou, aka, o ka lealea ka mea i nania.

He 18 wahi like ole o lakou i paani ai me ka pia mau ia no hoi e na kanaka, a he hana luhi no, wahi a ke aiakai i ka haawe i na ukana.  Nui ka wela o ka la malaila ame ka lepo ulaula e puehu ana iloko o ka lewa.  Ua mahalo loa oia i na kanaka o kela mau wahi a lakou i hele ai no ka lokomaikai.  Holo lakou mai Waimea aku a i Nawiliwili maluna o ka mokuahi Mikahala a ku i ke ahiahi, a ua hookipala ia lakou.  Ua lawe loa ia lakou ma Hanamaulu, a malaila ia paani ike iiho ai lakou a hele aku i ka hotele ma Lihue.  Hiki lakou malaila, o ka Poalua keia a i ka auwina la o ka Poakolu ae i kani hou ai na hokeo a na keiki o Honolulu a na keia mea i umeume aku i ka kmanao o kela ame keia e kipa mai e hoolohe i ka mea maikai nui wale.

Ma ke ahiahi o ia la no, ua konoia mai lakou e hele aku i kahi noho o Kauka Watt e hoohauoli ai.  Lehulehu na kanaka i hiki ae malaila a'o kekahi ia o na anaina nui i ikeia e na keiki puhi ohe.  Hauoli na kamalii pela pu no na makua.

Kono hou ia mai lakou i ka auwina la o ka Poaha ae e wehe i ahamele maloko o ka pa luakini.  O kekahi wahi maikai loa keia i ko lakou manao, a ua manao lakou i kela wahi he Paredaiso.  Mahope iho o keia, hele holoholo aku ia lakou ma ka aeone, a e moani kmai ana na ea maikai o ka moana.

Ma ka halekula Aupuni lakou i hoonanea ai i na kamalii ame na makua i hiki ae.  Lehulehu na wahine i aahu me na lole like ole a pela pu no hoi me na keiki.  Nui ka hauoli o na kamalii i ka lohe i na mea kani.  I ke ahiahi ua malamala he anaina lealea ma kahi o Keoki Wilikoki.

Malama hou lakou i aha lealea i ke kakahiaka ana ae ma kahi noho o Mr. rice (Wili Laiki.)  O ke anaina lealea hope loa keia a na keiki puhi ohe a huli hoi mai no Honolulu. Ke noho nei lakou me ka hauoli.

 

He Haukapila Hou

 

He haukapila hou e ku nei i kaimuki, Honolulu no ka poe kma'i loa i hooma@popoia no ke ola ole i ka laau. Na loaa ma ka lima o ka puuku o ka haukipila hou he $20,327 a o na hoolili apau o ke kuai ana i ka aina he $9,000, a o ka lilo o ke kukulu ana i ka hale ame ka hana ana i ke alanui e holo loa aku ai a loaa aku ke alanui nui e holo loa ana iwaho o Waialae a no kekahi mau hoolilo e ae o ka hale ame kekahi mau hemahema e ae, he $11,327.  A he hiuna dala mawaho ae o ka waihona i hoikeia ae ia i hookaawaleia no @na hale e ae e kukuluia aku ana ame na pono pili ia mau mea.

Mahope iho ka noonooia ana ua hooholoi e hele aku na lilo o ka malama ana i ka kaukipila ame na ma'i ma @na loaa i hooholiia ni kekahi bila haawina  i hookaaw@@@@@@@@ na ma'i i manaoia aole e @@@ ma ka lapaau ana.  O keia haawina he $500 no ka mahina hookahi.

A e kaheaia ana i halawai kuikawa no ka hoomaopopo ana i mau loaa hou no na lako hale a i mau mea okoa e ae kekahi i mea e pono ai ka noho ana o na kanaka ma'i pilikia loa.  O kekahi hana maikai loa keia i ikeia mawaena o kakou nei.  o ke kukulu ana i hale e like me keia ae ia ame ka hoolako ana i na mea apau e pono ai an ma'i @ia kekahi mea e ololu ai ka manao o kela mae keia mea.  Hana ia kela halau no ka poe pilikia loa aole e hike ke ola maanei no hoi e ikeia ai ka loaa o ka lanakila ame ka lanakila ole.

 

Ahamele ma Kawaiahao

 Ma ke ahiahi o ka Poalima, Iune 20, i malamaia ai e na houmana o ke Kula Keikikane o Kamehameha he ahamele maikae ma Kawaiahao,  O na kanaka o ka haneri, na kamalii, makua, opio kane, ahe lehulehu wale na opio wahine i hiki ae.  Ua ike lakou i na mea hou i hanaia ma ia po, a mele no hoi ka poe i hele ole ae e makaikai i ka mea nani.

He maikai maole no ke hoolohe aku i kna leo nahenahe mai na keiki puukani i ka himeni a he nui na himeni maikai i meleia mai, @ hoi nohoi lakou me ka hauoli nui i loaa mai.  O ka o@@@@@ aku o ka maikai ola no na mea  kani a na keiki polopeka Messrs. Kaai amd Ah Loy a pela ae no hoi kekahi mau hoa e ae o laua.  Nui ka mahalo ia o keia Kalapu hookani pila no ke nani o na mea wauwau a lakou.  He mea maa mau kela @waena o ka poe opio o a eha koke iho i ka walea iloko o keia ano.

 

Ka La II o Iune ma Hookena

NA HANA LEALEA I MALAMAIA MA IA LA.

 

Mr. Lunahooponopono.

Welina kaua.  Eia mai na hunahuna mea hou o kuaaina nei e pili ana i ka malamaia ana o ka la 11 o Iune ma Hookena nei.

Ma ka ia mamua iho o ka la 11 o Iuna, ua ikeia aku la na keonimana o ka aina e holoke ana i o a iane.  Hoomahele aku ia kou mea kakau nei ma ka ninau ana ua pane ia mai he hi-e kuai puaa e hauoli ai no ka la nui, la hanau o Kamehameham, ka No'i Aupuni o ka Paeaina o Hawaii.

I ka hiki ia ana i ka la @@ ua ike io ia  aku ia na imu puaa e a mai anu i na manawa like ole, kakahiaka, awakea auina la a o kou mea ka@@u neikahi.

Ma ka hora 2 a oi p.m. ua malamalama hana lealea like ole, penei:

1.  Heihei waa liilii o na kamalii liilii elua waa, Lilo ka helu i ia Henry Waiau.

2.  Heihei waa pukolu o na kanaka makua o @ anana ka loa; eo ia G. Waiau, helu 2 ia J. Kauwe, a he hua kaka i ka waa o ka inoa ekolu.

3.  Heihei waa o na wahine ike ole i ka hoe.  Elua waa i komo; o i ka waa o D. Bush.  A he nui ka akala ma keia heihei.

4.  Heihei kukini o 100 i-a.  Ekolu poe i kome; eo ia S. Amalu.

5.  Heihei kukini o na kaikamahine o 50 i-a.  Elua kaikamahine i komo: eo ia Annie Kauhi.

6.  Heihei kukini o na keiki liilii no 25 i-a.  Elua no wahi keiki i komo, a eo ia Elama Waiau.

7.  Hoolei poka no ekolu nanawa o 16 paona ke kaumaha.  7 poe i komo Lilo ka helu 1 ia Sam Amalu, helu 2 ia John Kaapana.

8.  Heihei lele kaula o 4 kapuai a oi aku kiekie, no ekolu manawa lele, 5 poe i komo.  Lilo ka helo 1 ia Phillip Makawao; helu 2 Phillip Luahiwa.

9.  Heihei eke mauu no @0 i-a 6 poe i komo, lilo ka helu 1 ia Harry Naope.

10.  Heihei lele no ekolu manawa, 6 poe i komo, lilo ka helo 1 ia Sam Amalu.

Ma ka po ana iho ua weheia he ahamele ame ke kapalo.  Malaila ae o Capt. Simerson o ka mokuahi Mauna Loa, ka Mea Hanohano, Balauwina opio ame kekahi poe e ae.  Maikai na hana o ia po.

O ka mea hou ano nui loaa i kou mea kakau, oia no ka maluhia maoli, aole loa i loaa i kou ma kakau nei he wahi hoailona hoohuoi a ka waiona maluna o kahi mea ma ia ia, aole i ke kahio, aole no i ka hohono mai, aole no ma na ano apau, a ua maluhia maoli no, mai na hana o ke ao ame ka po.  O ia paha ka mea i oleloia e ke kanaka naauao la.  " I noho a hanohano ma ko kakou aina."  Owai hou ae mawaho o Hookena nei i loaa ke kulana maluhia iloko o ka wa o na hana lealea?  Manao wau aole no.

Me ke aloha nui ia oe e Mr. Lunahooponopono a i na keiki oniu hua ko'u welina. Ke hooki nei au, oiai, ke pa mai nei ka makani aloha o ka aina he Eka.         G. WAIAI

Hookena, S. Kona, June 21, 1902

 

Ua hala aku:Mao

 

I ka hora 3:30 a.m. o ka Poaono Iune 21, i haalele mai ai i keia oia ana o G.E. Thrum.  He keiki ola i aloha nui ia e kona mau makua ame na hoaloha ona e noho nei me ke kaumaha nui i loaa aku ia lakou.  Ke haawe nei na makua i ke aloha i ke keiki i hala aku ma kela ao.

Ma ka hora @@@@ auwina la o ka lapule iho nei i manelela aku ai kona kino wailua ma Maemae e kapu ai.  Lehulehu na hoaloha i kai pu aku ma kela huakai @@@@@@.

He eha ana pule i waiho ai i ka mai a hiki wale i ka laweia ana aku la.  Nana no i kaawi mai a Nana no e lawe aku.  Ua hanauia oia iloko o ka makahiki 1869, Iulai 24, ina Kohala, Hawaii.  Ma Honolulu kona wahi i noho ai i ka hapanui o kona manawa o maanei no hoi oia i ho@naauaoia ai.  O ka hana i loaa mua iaia ma Honolulu nei h@ kupakako kmaloko o ka hale leka.  @@@@ o ka makahiki 1893 ua noho hana oia ma ka mahi ko o Onomea, ma ke ano malama buke.  Ua noho oia malaila a hiki i ka makahiki 1894.  Iloko no oia makahiki upu ae kona makrmake e hele no Nu Ioka.  Ma keia holo ana ana, aneane no e lilo aku kona ola ma ke alahele kai.  He moku @@a keia ana i kau ai a ma ka Laehao ke ala o ka holo ana e hiki aku ai i No Ioka.

Ia lakou i kokoke aku ai ma ka ae kai o Amerika Hema ua a koke ia ae ia ka moku e ke ahi, aohe manao ano he oia.  O Thrum ka ma i pilikia loa a ua hel aku na kela moku e hoopakele ae laia mamuli o kona maule ana. Aole ona ike ae i ka mea a na kanaka e hana nei iaia.  Ua pau loa kona ike a o kona hanu koe.

Ma keia loaa ana o ka moku i ka pilikia, ua hookomo kokeia aku ka moku @oko a kekahi awa kumoku malaila o Valparai@o ka inoa ma Kili, Ameriak Hema.  Ma keia wahi ua hoi loa mai oia no Honolulu nei a noho hana oia me kona makuakane Hoko o ka halekuai buke.  No kono makuakane .@@@o kkeia halekuai T. . Thrum.

 

 

H.A.C. kueia Kamehameha, ame Artillery kueia Maile Ilima na hui kinipopo e paani ana ma ka auina la apopo.