Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 29, 18 July 1902 — Page 3

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Shari Fukuyama
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, IULAI 18, 1902         3

 

HOOLAHA KUMAU

 

Ka Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

 

Mahope aku o Ianuari 1, 1902

 

MAI HONOLULU AKU

 

HALE HOOLULU

Na ia apau koe ke Sabati         Na ia apau       Na ia apau koe ke Sabati         Na ia apau       Na ia apau

a.m.     a.m.     a.m.     p.m.     p.m.

Honolulu         7:10     9:15     11:05   3:15     5:10

Manana           @:03   9:48     11:40   3:45     5:30

Ewa Mill         6:32     10:0@ 12:00   4:05     6:10

Waianae                      10:50               4:45

Waialua                       11:55               5:40

Kahuku                       12:32               6:15

 

MAI WAHO MAI

HALE HOOLULU

Na ia apau koe ke Sabati         Na ia apau ke Sabati   Na ia apau       Na ia apau       Na ia apau

Kahuku                       5:35                 2:08

Waialua                       6:10                 2:50

Waianae                      7:10                 3:55

Ewa Mill         5:30     7:45     1:05     4:32

Manana           6:05     8:03     1:30     4:52

Honolulu         6:30     8:35     2:05     5:26

 

G. P. DENNIS @ Luna Nai   E. C. Smith, Luna Kuai Kikiki

 

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

 

A HE

 

POE LAWELAWE KOPAA

 

POE AGENA NO NA MAHIKO LEHULEHU

 

UA MAALAHI I KEIA WA

 

            HE HIKI KE HUKI A HOOPIHAIA NA NIHO POPO ME KA EHA OLE malalo o nauuao o na kapilia ai i ka io o ka papa @@ho. Aohe hanaia i ka laau hoohiamoe.

            O keia wale no kahi huki a hana niho na Honolulu nei i loaa na PAAHANA @ HOOPAAIA me na mea e ae e hiki ai ke huki, hoopiha a hoopaa i poo gula a nana paha e hiki ole ai ke ikeia ke ano e mai ka niho maoli ae, a e paa no @ no umi makahiki malalo o ka hoo@@ ana, me ka IOAA OLE O KEKA@ HUNAHUNA O KA EHA. He POE WALE NO I HOONAAUAO A HOOKUU MAIKAI IA na poe lawelawe, he @ i lawelawe mua ma keia oihana @ ka 12 a i ka 20 makahiki, a he @ ma ke poo o na mahele like ole @ keia oihana. E kipa mai io makou @ a e ike no auanei oukou i ka olaio @ ka makou e hoolaha nei. E hoike @ aku no makou ia oukou i ka nui @ @kou lilo i ka wa e NANA MUA @ @ME KA UKU OLE.

Paa Niho Ku'i  $5.00

Niho Gula       5.00

Hoopiha ana me ke Gula         1.00

Hoopiha ana me ke Dala         .50

 

New York Dental Parlors.

            Room 4, Elite Building, Alanui Hotele.

 

@ @ kekuawahine no kekahi no na wahine.

 

Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.

 

@ @ mau mai nei na Kauka ia @ @ na wahi like ole mai o ke @ @ ka nui o ka poe i aneane e @ @ ma'i Akepau i hoopakele ia @ @ ma'i mai mamuli o ka laau

 

"AYER'S CHERRY PECTORAL."

@ @ i keia laau e loaa ana i ka @ @aha no ka wa mau loa, a @ @ manawa pokole e like @ @ laau okoa ae.

@ @ Kupu i oi ae o ka maikai @ LAAU KUNU

"AYER'S CHERRY PECTORAL."

@ maikai e ike kakou i keia, no @ @ hoola keia laau i ka poe i @ haawina no aneane kanaono @ @. E malama mau i kei laau. @ @ omole laau kunu o keia @ kuai koke mamua o ka loaa @ kunu. Ina ua loaa kekahi @o@ @ hana i ke anu e hooinu i keia @ @ loaa no ka maha.

@ @kau ia e Kaukua J. C. Ayers

@, Mass., U. S. A.

@ @ kei mau @@ualle ma na @ mau a pau.

 

Geteruda Wina

 

Ke Kaimahine iloko o ka Hoinoia

 

Mareia no ka waiwai aole no ke aloha

 

            Ia manawa koke no oia i ike iho ai ala oia iloko o ke apo aloha ana a kekahi mau lima. Ua honi ia aku ia kona lae, kona mau papalina, ame kona mau lehelehe; aia na waimaka ke hiolo la maluna o kona poo, a hawanawana iho la kekahi leo nahenahe a aloha iaia:

            :E kuu keiki! kuu keiki! Ua loaa oe ia'u i keia manawa. E kala wale au i hohuoi ai ia mea mai ka hora a'u i ike ai ia oe iloko o ka hale keaka, a i keia manawa a no ua kau mai ka pomaikai maluna o'u."

            "Aole hiki ia'u ke hoomaopopo i keia mea; ua hele au a pohihihi loa i keia mau hana," wahi a Getaruda i olelo aku ai me ka mau no o kona nana ana i ke kii e kau mai ana mamua pono ona.

            He kii no kana o kona makuakane, eia nae, he kii ia i pai ia he mau makahiki loihi loa mahope mai o ka pai ia ana o keia, aka, o na ano no apau ua like loa no me keia, a nolaila aole hiki iaia ke hoohewahewa mai iaia i keia manawa.

            "Aohe haohao ana iloko o'u, e kuu aloha," wahi a kekokoolua o Getaruda i olelo mai ai me ka honi hou ana mai laia;" a malia paha he hana lokoino keia a'u i hoopuiwa aku nei ia oe, aka, aole hiki ia'u ke haalaio iho iloko o'u o oe no ka'u leialoha he keiki me ka maopopo mua ole ia'u o la mea. Ua olelo wale ae no au ia'u iho. Ina oia e hoomaopopo ana i ke ano o keia kii, alaila, ua kuhihewa loa au, a ua oi aku la ka pono o ka hoike ole ana aku ia'u iho. Aka, e kuu hiwahiwa, nani ia ua hoomaopopo aku la no oe i ke ano o ko makuakane, a aohe kanalua ana i koe, koe wale iho no he mau mea kekahi i koe i hiki ole ia'u ke hoomaopopo. Ekahi, ke kapa nei oe ia oe iho o Helena Likeke; elua, ke ao nei oe i kekahi poe haumana ma ka oihana pena kii i mea e pono ai no kou oia ana. Ke kono mai nei ko'u puuwai nau'u oe, o oe no ka'u kaikamahine, a ina o ia ka mea oiaio alaila o Getaruda Helena Wina kou inoa; o Likeke ko'u inoa mamua o ko'u mare ana. O Akebolo Wina ka inoa o kou makuakane, a he kanaka waiwai loa oia; a molaila he nui hewahewa kou waiwai e waiho nei ma kou inoa, a ua oi aku ia mamua o kou a'o ana i mea e pono ai no kou noho ana. Ua kapa iho au ia'u iho o Mrs. Akebolo me ko'u haalele ana aku i ka inoa hope Wina, no ka mea, mahope iho o ka haalelel ana o kuu kane ia'u, aole au e ike ia mai ma na wahi like ole apau he wahine au nana. Nolaila, e kuu aloha, ino mahope iho o kou hoolohe ana mai i keia moolelo, a'u i hai aku la ia oe me ka oiaio, aole oe e manao mai ana ia'u ua kupono ole au no kou haawi ana mai i kou aloha, e kahea mai ana anei oe iau'u 'mama,' a komo pu mai hoi iloko o na kuleana apau i koaa ia'u?"

            Ua haalulu ae la na lehelehe o ka wahine ui me ka piha pu nohoi o kona mau maka i na waimaka, a apo aku la kona mau lima ia Getaruda me ka walohia.

            I ka manwa a keia ninau a Mrs. Akebolo i ninau mai ai iaia ua haalele aku la ka nana ana a kona mau maka i ke kii o kona makuakane, a nana pono mai la oia i ka halehelena o ka mea e kamailio aku ana iaia.

            No ka minute holookoa ko laua nana pono ana aku i kahi ame kekahi.

            Alaila, ku ae ia o Getaruda iluna a apo aku la i ka ai o ka wahine ana i manao mua ole ai o kona makuahine ia, hoopili aku la i kona mau papahina me kona a olelo aku la oia me ka leo nahenahe:

            "E kuu mama aloha! Ae, ke manaolo nei au o oe no ko'u makuahine. O, aole aole i ike pehea ia ka nui o ka lini iloko o'u no ko'u makuahine i na la i kaa hope ae nei!"

            Alaila, kau aku la oia i kona poo iluna o ka poohiwi o kona makuahine, a hoomaka iho la oia e uwe.

            Mahope koke mai no ua hai aku la nohoi oia i ke ano o kona moolelo i kona makuahine.

            Ua ike kakou apau e na makamaka heluhelu he mooleo hoopihoihoi a hookapalili houpo kona, a hooloha mai ia o Mrs. Wina mai ka mua a ka hope me ka manao aloha iloko ona.

            I ka manawa o Mrs. Wina i noi aku ai iaia e hoouna koke ia mai kona pahu lole ia manawa, ua haawi koke aku la o Getaruda i kona ae.

            "Ae, e noho ana au me oe," wahi a Getaruda i olelo aku ai me ka manao aloha: "oia hoi, a hiki i ka manawa o Alani e kii mai ai ia'u, e like no me ka'u e manao nei e hana ana no oia pela, alaila, ma kahi ana e olelo mai ai o ko kaua home ia, o ko kaua wahi ia e noho ai. Ma na ano apau, aole loa kaua e hookaawale hou ia ana e like me ka loihi o ko kaua oia ana ma keia ao."

            Oiai keia hui hauoli hou ana mawaena o Getaruda ame kona makuahine aia hoi o Alani ke hui hoi ia i ka hema e like me ka hikiwawe o ka lawe ana o na ku'e o na huila iaia.

            Ua lilo loa iho la kona haalele ana i ke kulanakauhale i mea nui nana e noonoo ai oiai ke ano hoomaopopo loa aku la oia ia Getaruda. Ua ulu ae no kona manao e hookaulua iki iho oia a kekahi kaa ahi mai i ike oia i ka mea a kona manao aloha no iloko ona no kona makuakane i ka make aku iwaena o na poe malihini oia no ka mea nana i hoikaika loa ae i kona manao i ka huli hoi koke ana e ike iaia.

            O kana hana hoohalua i kii ai ia Bese Hauliuli a lawe mai nona e hele ai i ka holo lio ua hooko maoli mai ia i kana mea i hoohuoi ai. Ua hoomaopopo mua no ia i ka la mua a laua i hele ai i ka holo lio, i ka manawa ana i hakilo malu aku ai i ke ano o kana paipai malie ana ame kana kamalilo ana i kona lio, a i kekahi kakahiaka ae ua hele aku la oia i Livinekona Home no ka lawe ana mai i kona lio ponoi, oiai ke ano aoo loa iho la oia, a eia nae he oia mau no kona laivale ame kona hoihoi a he lio oluolu nohoi ia ma ka holo ana. Ua hauoli pu nohoi ia i kona lawe pu ana mai i kana uewpa holo lio ponoi, a ua makaala loa aku nohoi ia i ka manawa ana i puka mai ai iwaho no ka halawai pu ana mai me ia.

            Ua hiki aku ia oia i Sana Agasatine i ke ano ahiahi o kekahi ahiahi, a iaia i wikiwiki aku ai a hiki i kahi ona i kauoha ia ae ai ua ninau koke aku la oia me ka pihoihoi i kona makuakane. Ua hai ia mai la iaia, aia kona oia kono ke emi loa aku la, oiai aohe ona kumu e ae o ka nawaliwali aka, no ke ano palupalu mai no a ano hopena mai nohoi kekahi. Ua koi ikaika aku la oia ua makemake loa ia e ike koke iaia.

            "Alani! ua hiki mai la ka oe!" oia na huaolelo i olelo ia mai ai iaia i kona manawa i wehe aku ai i ka puka o ka lumi o kona makuakane e moe ana. "Ua lohe aku nei au i ko kapuai wawae mawaho, a ike koke iho nei no au o oe no ia--ua hiki mai la nohoi oe i ka wa kupono, e kuu keiki."

            Ua lulu lima pu iho la ua mau kanaka nei, a iloko o kela manawa pokole, i ka wa a ko laua mau maka e nana aku ana a nana mai, o na manao awahia a pau i loaa iloko o ko laua naau ua pau loa aku la ia i ke auhee, a o ke aloha ame ka olioli o ia mau la oia na mea i hoi hou mai ma ka makalua o ia mau mea.

            Ua puiwa loa o Alani i ka ike ana aku i ka loli ano e o kona makuakane. Ua hele nohoi oia a wiwi ino loa, a ua like nohoi kona palupalu me ka palupalu o kekahi uuku loa. O ka mea maopopo loa eia oia ke haalele mai nei i keia oia ana me ka hikiwawe loa. Ua aloha mai la oia iaia me ka piha olioli, aka, ua hookaumaha loa ea aku kona naau iaia i haha iho ai i ke pana o kona lima, ua hoomaopopo iho la ia eia ke emi hikiwawe loa nei kona oia no ka hele ana aku ma keia aoao.

            "E papa, no keaha ia oe i hoouna mua ole ae ai ia'u mamua?" wahi a kana keiki i ninau iho ai iaia.

            "No ka mea, oiai ua ike mua no au no kekahi manawa loihi i hala ae nei aole manaolana ana i koe, a aohe nohoi o'u makemake e hooluhi wale aku ia oe.

            "Aka, ina au@i ike mua peia iho la kou ano e noho ae nei, em nei ua haalele aku au i ka'u mau hana e ae a pau loa a hoi mai au e malama ia oe."

            "Ae, aohe no o'u kanalua ia mea. He keiki makaala mau no oe, e Alani. Aka, e hai mai oe ia'u, e kuu keiki, he mea hou no anei kau e pili ana no Getaruda?" wahi a ke kanaka ma'i i hooki iho ai i kana kamailio ana me ka @ni nui iloko ona no Getaruda.

            "Ae, e papa, he mea hou ka'u e pili ana nona."

            "E hoomaikai ia na Lani! e hookaawale ia ae ana ka mea oioi mai kuu uluna ae ina e hiki ana la'u ke ike ua holopono na mea apau e pili ana nona no keia mua aku. E hai mai oe ia'u e pili ana nona.

            Ia manawa o Alani i hai aku ai i na mea apau i hanaia mai ka manawa ona i hoi mai ai mai Europa mai--i kona ike an i ke kii o Getaruda i ka hale hoikeike, a oia ka mea nana i hoike mai iaia aia paha oia i Kikako kahi i noho ai; i kona ukali ana nahope o kona meheu, kona hoomau ana no i kona mano hoohuoi a hiki i kona hooiaio loa ana he oiaio na mea apau mamuli o kana hana hoohalua i hana ai ia Bese Hauliuli.

            "Alani," wahi a Mr. Livinekona olelo mai ai i kekahi kakahiaka, e aneane aku ana e piha ka pule mahope iho o ka hiki ana aku o kana keiki, "manao au e hai aku ana au ia oe i kekahi mea a'u i makemake ole ai e hai ia oe mamua. Aka, oiai eia au ke kokoke lkoa nei e haalele i keia oia ana, ua hiki mai au i ka hopena o ka hoike ana aku aohe o'u makemake e huna i na mea huna i mea e hoinoino ai i kou inoa a peia nohoi me ko Getaruda. He mea maopopo loa e lohe mai ana no paha oe mai kekahi poe okoa mai, a malie paha ano e iho kou manao nona."

            "Heaha kou manao o kau olelo ana mai ia peia, e papa?" wahi a Alani i ninau aku ai i kona makuakane mai.

            "No ka mea e pili ana i ka makuahine o Getaruda. I ka manawa a Akebolo Wina i hali mai ai i kana keiki a waiho iloko o ka'u malama ana, ua hai mai la oia ia'u i kekahi moolelo hoehahea naau. Ua noi mai oia ia'u aole loa ona makemake e lohe kana kaikamahine ia mea ina he mea hiki ia ia'u ke alo ae, a e malama loa hoi au ia mea huna me ka hai ole aku iaia. Aka, ke manao nei au ua ahona kuu hai ana aku ia oe, a nau no e hooholo i kou manao ponoi no ka hoike ana aku ia mea iaia. O oe, a peia nohoi na poe e ae apau, ua manaolo loa ia ua make o Mrs. Wina i ka manawa i piha ai o ka elua makahiki o kana kaikamahine; aka, aole loa peia. Ua hanaia kekahi hana hilahila loa."

            "Kekahi hana hilahila loa!" i olelo koke aku ai o Alani me ka pii ana ae o ka ula maluna o kona mau papalina.

            "Ae, aka, aohe i kau aku ia hoahewa ana maluna o kana keiki. Mai noho oe a hoinoino i kou manao o Getaruda. He kanaka Farani pena kii ke kumu i haunaele ai," a hoike piha aku la o Mr. Livinekona i na mea a pau i hanaia.

            Ua uhu iho ia o Alani i kona lohe ana mai ia mau mea apapu. O na mea apau a kona makuakane i hoakaka mai ai lua ano like loa ia me na mea e pili i ka wahiine a Akebolo Wina; a eia nae ma kekahi ano, he lini nui o loko o kona naau nona.

            Ua noho iho ia oia a noonoo no ia mea no kekahi manawa loihi; alaila hoomaka hou aku la oia e kamailio me ke ano e o kona helehelena.

            "Manao au ala oia i Kikako i keia manaa!" wahi e Alani i hooho aku ai me ka leo nui.

            "Owai?" i ninau mai ai o Mr. Livinekona me ka nanaina pahaohao i ka mea a kana aekiki i olelo aku ai.

            "O Mrs. Wina, a i ole ia--o Mrs. Akebolo, e like me kana e kahea nei iaia iho," i pane aku ai o Alani, alaila hai aku la ia i kona makuakane i ka wahine ana i ike mua ai iloko o ka hale keaka, a mahope mai ike hou no ia iaia i kahi o Mrs. Peresetona, a ua like loa nohoi kona ano me ko Getaruda.

            "Manao au o ia aku ia no, ua pololei kau mea i hoohuoi ai," wahi a Mr. Livine kona i olelo mai ai," a ina he mea oiaio ia ke manaolana nei au no ko Getaruda pono ua hiki no laia ke hoola iho ua hala ole ia mai ia mau hewa mai apau. O kona kapa ana iaia iho o Mrs. Akebolo me he mea la eia no oia ke hoomau nei i kona ano mua. Aka, ua hele mai la@au a maluhiluhi--ua hoopihoihoi loa mai i keia kamailio ana a kaua a e pono au e hooluolu iki."

            Ua hoahewa loa iho la o Alani laia iho no kona ae ana aku i kona makuakane e kamailio a loihi loa, a hele koke aku la oia e hooponopono i kona wahi e hiamoe ai. Aka, mahope maki o keia la aole i loaa hou iaia ke oia kino maikai. Ua hoomaka mai la oia e emi liilii i keia pule, a i kekahi ahiahi, ua haule iho la ia a hiamoe i ka moe kau a moe hooilo.

            I kekahi pule ae ua hoomakaukau iho la ia no ka hoihoi ana i ke kino  make o kona makuakane i ka home o kona poe kupuna, a hoomoe ia aku la oia m@ ka @ o kana wahine i haa lele mua iho iaia ka mea hoi ana i mano mau ai he kii hoonani mau ia no kona ai a i ka manawa i pau ai o keia mau hana luuluu ana i ka hooponopono ia ua huli hoi hou aku la o Alani no Kikako.

            I kekahi kakahiaka mai mahope o ko Getaruda hui ana me kona makuahine ua kakau wahi leta aku la oia ia Mrs. Ovatona e hoakaka aku ana iaia i kona ike ana i kekahi mea kupaianaha loa, a e noi aku ana oia e hoouna koke ia mai kona poe pahu lole i ka home o Mrs. Akebolo, no ka mea o kona home aku ana ia e noho ai no ia mai ia.

            Ua kauoha koke aku la o Mrs. Ovatona e hanaia kona kaa, a hele aku la oia e ike iaia no ka hoike ana aku i kona aloha ame kona hauoli.

            I ka hiki ana aku o Mrs. Ovatona ua hoolauna koke aku la no o Getaruda iaia i kona makuahine, a mono iho la ua poe lede la ekoku e makailio no ka hora hookahi a oi.

            I ka manawa o Mrs. Getaruda i ku ae ai iluna o ka hoike ana ua ukali aku ia o Getaruda iaia a hiki iwaho.

            "Ke manaolana nei au," wahi a ka hoaloha o Getaruda i olelo mai ai," e ae mai ana oe ia'u e hele mau mai e ike ia oe, a pela nohoi oe e hele mau ae ai e ike ia'u. aole hiki ia'u ke hookaawale mai ia oe mai, e Getaruda. He makuahine oluolu kou, a ua makemake au e kamaaina loa iaia."

            Ua haawi aku la o Getaruda i kona mahalo iaia, alaila ninau aku la oia no Blanch ame na kaikamahine.

            "He maikai no lakou apau, a ua ike nohoi oe i ko Blanch ano he oia mau no ia e like no me kau i haalele ae ai. Ke noi aku nei au ia oe e kala mai oe iaia, e kuu hoaloha i ka hana lokoino ana i hana mai ai ia oe."

            "Ae, ke kala aku nei au iaia me na mano maikai a pau; aka, ke hoahewa nei au ia'u iho no ka nui o ka ehaeha i kau iho maluna ona," i olelo aku ai o Getaruda me ke kaumaha.

            "Mai hoahewa oe ia oe iho. Oiai o Blanch kahi kaikaina hookahi a ua nui nohoi kona aloha ia, a o kona ano iho la no ia o ka hoopaakiki i kana mea e manao ai i kona wa e huhu ai. Malia paha e lilo loa aku ana keia i mea hoano e loa laia. Aka, e hele ana nae oia i kekahi wahi, alaila, aole e hopohopo ana kou manao no ka hele mau ana mai e ike ia maua e like me ka nui o ka manawa au e makemake ai."

            "E olelo mai ana anei oe e haalele ana o Miss Vana Asadela ia Kikako nei?" wahi a Getaruda i ninau aku ai me ke ano haohao.

            "Ae, Oia ame mama ka i hooholo i ko laua manao i ka po nei no kekahi huakai hele i na aina e, a e haalele ana laua iloko o ekolu pule mai keia la aku."

            Ua pii maikai mau ae ia ko Mrs. Wina oia kino i na la apau mahope iho o kona hui ana me kana kaikamahine; he malamalama o ka olioli hou ka kona mau maka e hoike mai ana, a he mino aka oluolu ame ke aloha ka mea kahiko mau maluna o kona helehelena, a aole hiki iaia ke hookaawale mai iaia mai ina no ka hora hookahi wale no.

            I kekahi kakahiaka a Getraruda i noi aku ai e hele ana oia i kona keena pena kii, oia hoi, aole paha ia e hoi koke mai ana a hiki i ka pau ana o kana hana no ia hapaha me kana poe haumana, ua olelo mai ia o Mrs. Wina, "alaila, oia no kekahi e hele pu, no ka mea, e lilo auanei paha ka la i mea mehameha loa ke kaawale aku oia a loihi loa."

            Nolaila i na la apau mahope mai o ia manawa e hele mau ana keia mau wahine ui i ke keena pena kii, kahi hoi a Getruda e ao aku ai i kana poe haumana, a hoopapau pu iho la hoi ia i ka hana ana i ke kii o Mrs. Livinekona, oiai o Mrs. Wina e hooluolu ana iaia iho iluna o kekahi noho oluolu e pili ana i ka ipuka aniani, a kiai mai ia i na opio e hooikaika ana i ka imi ana i ka naauao ma ka oihana pena kii, a lilo loa iho la ia i mea nona e olioli ai.

            Nolaila ua hala ae la na pule o Alani i kaawale aku ai. A i kekahi Poaono ua noho iho la o Mrs. Wina i ka hale mamuli o ka hiki ana aku o kona loio no kekahi hana, a ua hele hookahi aku o Getaruda no ka hana ana i ke kii.

            Ua aneane loa nohoi e pau, a ua makemake oia e hoopau loa ia hana mamua o ke ahiahi ana iho. Ua pau ka hana ana i ka helehelana a he mau wahi mea liilii wale no koe e pili ana i ka lole ame ka hoomaikai loa ana ia hai, alaila, o ka makaukau no ia no ka olelo hooholo a Alani e haawai mai ai no ua kii ia.

            Mahoep iho o kekahi manawa ana i hana iho ai, ua kikeke mai ia kekahi mea mawaho o kona puka.

            Ua nana ae la oia iluna i ka wa o ka puka i hemo mai ai, a ike aku la oia i ke keiki lawe leta e ku mai ana ma ka paepae o ka puka me na leta ame na nupepa iloko o kona lima.

            'O, he poe leta kau i lawe mai la na'u," wahi ana i hoomau mai ai i ke kamailio ana me ka mino aka. "Aole anei oe e oluolu ana e komo mai a waiho ae ia lakou iluna o kuu pakaukau. Ua nui loa ka'u hana i keia manawa, a ua hiki ole ia'u ke ku ae iluna a kii aku ia lakou."

            Mamua o kona hooki ana i kana kamailio ua huli mua ae la no ia a hana iho la i kana hana, a nana ole aku la i kana poe leta.

            Ua hoolohe mai la ke keiki lawe leta i kana noi i noi aku ai a puka aku la oia iwaho, aka, aohe, i nana hou ae o Getaruda ma o a maanei, aohe nohoi ia i hoomaopopo he mea okoa ae kekahi i kmo mai iloko o ka lumi mahope mai o ke keiki lawe leta, a ua noho iho no ua mea ia loko mahope iho o ka paa ana o ka puka i ke pani.

            Me ka puiwa nui ua lohe aku la oia i kekahi leo o ka pae ana iho ma kona aoao.

            "He hookahi wale no kino kanaka iloko o keia ao i hiki ke pena i keia kii," wahi a ua leo la i olelo mai ai me ka nahenahe.

            Ia manawa oia i ku koke ai iluna a haule iho la kana hulu pena ame ka papa ana e kaweili ana i ke pena ilalo i ka papahele, a huli mai la oia a nana i ka mea nona ka leo i pane aku ai me kona helehelena haikea.

            "Alani!" wahi a Getaruda i olelo aku ai.        

            "Ae, o Alani no kei,a a o oe hno Getaruda," i olelo mai ai o Alani me ka leo oluolu oiai kona mau maka i alohilohi mai ai me ka hauoli i kona lohe ana mai i kona inoa mai ko Getaruda mau lehelehe aku.  

Ua hoike aku la nohoi ko Getaruda helehelena i ka hauoli; ua kulou iho la kona poo ilalo me ka haahaa; ua haalulu iho la kona mau lehelehe; a ku aku la oia imua ona me ka hoike ana aku iaia iho.

            Ua haawi aku la o Alani i kona mau lima a i elua no ke aloha ana aku iaia ma ke ano e noi haahaa aku ana oia iaia.

            Aka ua hoohuli koke ia ae ia ko Getaruda noonoo ana no ka hana i hanaia ai i ko laua ia ia mareia ai; i keia hora ona iloko o ka ehaeha aoiaio oia e noho ana iluna o ka ahamaka mawaho o ka lanai, a lohe aku la oia i ka olelo ana aku o Alani i kona makuakane ua hoopoino aku oia i kona ola ana; ua hookikna aku oia iaia e mare i "kekahi kaikamahine hupo a aluhee," a oia na manao awahia i hoi hou mai ai iloko o kona puuwai no kekahi manawa pokole.

            Ua ikeia aku la ko Getaruda helehelena i ka haikea ana ae; ua haalulu ae ia kona kino holookoa; ua ha'uha'u mai ia kona leo me he mea la e ano uwe iho ana oia me kona uumi pu no nae ia leo iloko ona; a i ka hiki ole ana iaia ke paa iho ia mea ia manawa oia i hoomaka mai ai e uwe.

            Ia manawa koke no i hoomaopopo aku ai o Alani i ka mea ana e noonoo ana iloko ona.

            "E kuu Getaruda aloha, e kaia mai, hoi mai kaua!" wahi a Alani i noi mai ai me ka haahaa.

            Aole hiki ia Getaruda ke hoole aku ia leo aloha e hea mai ia. Ua ike iho la oia ia manawa ua aloha oia iaia me kona nau apau.

            Ua nana ae la kona mau maka iluna, a nana pono aku la iaia no kekahi manawa pokole, alaila, haawi aku la oia i kona mau lima i na lima e hohola mai ana imua o kona alo.

            Me ka piha olioli ua huki mai la oia iaia a hoopili mai la a pili i kona umauma.

            "E kuu aloha! kuu aloha! na'u oe a mau i keia manawa. O, Getaruda, he manawa loihi ko'u i noho ai iloko o ka pilihua ame ke kanikau i ko'u hoi ana mai a ike iho aohe oe o ka hale," wahi a Alani i olelo mai ai me ka leo kaumaha.

            I keia manawa eia o Getaruda ke uwe nei maiuna o ka umauma o Alani. He oiaio ua pau ae la na mea apapu; ke kali ana me ka maluhiluhi; ka hoomanawanui ana, ka pohihihi; ke kanalua ame ka ehaeha; ua hookaawalei aku na uakana koikoi apau o na makahiki elima i hala ae mai kona puuwai aku; he olioli ame ka pomaikai no keia mua aku ke kali aku ana laia; a o ka mea hiki wale no i kona puuwai ke hoopuka aku i ka hauoli oia hoi kona mau waimaka e hiolo makawalu ana.

            Ua kulou iho la o Alani ilalo a honi iho la iaia. O kana honi mua loa ia i haawi iho ai iaia, a he elima makahiki a oi a Getaruda, i hali pu ai i kona inoa me ia.

            Aole i kupono ka loaa aana o kekahi hauoli ana e like me keia ke ano," wahi a Alani i olelo mai ai mahope iho o ka laua kamailio ana no na mea e pili ana i ko ka wa i hala ae. O ka'u e manao nei ua hana hewa aku au ia oe ma na ano apau, e kuu aloha, aka, o ka oi loa aku o ko'u juna loa ana i ka loli ana ae o ko'u manao no ka hoomanao ana ia oe. Aka, aohe nohoi he wahi huaolelo e pili ana no kou aloha ia'u iloko o kau poe leta apau e kakau ae ai ia'u, e kuu aloha, e hai ae ana no la hoi he wahi huna aloha no koe iloko ou no'u. he poe leta maikai a hoolaulea wale no ko loko e Getaruda.

            "Aohe hiki i ko'u aloha ke hookomo wale aku me ka ae ole ia mai--aohe no o'u makemake e hoala mau aku i kou noonoo ua hoohui ia kauau a lilo i hookahi."

            "Ke hoomaopopo la au ia mea, a ua ike no au o ko'u kuleana ia o ka hoike mua mai ia oe i ka loli ana ae o ko'u manao iloko o ka kaua poe leta e kakau pinepine mau ana. Ua oi aku ko'u hoike ma ia mau mea apau iloko o na leta a'u e kakau mai ai i kuu makuahine mamua o kau poe leta. Ke haohao nei au, aole loa anei oia i hoopuka mai ia oe i ka'u mau mea i hai mai ai iaia."

            "Ua oi aku kona naauao i kona hana ole ana e like me kela; ua ike no ia he mea ia no'u e ukiuki ai i ka lohe mai mai kekahi mea okoa mai i ka mea hoi i kuleana ia oe hookahi wale no ka hai ana mai ia'u," i olelo aku ai o Getaruda me ka haaheo.

            Ia manawa o Alani i akaaka iki iho ai. Ua mahalo mai ia oia i keia manao o Getaruda i hoike aku ai iaia.

(Aole i pau.)

 

HELE MALIHINI ANA O KEKAHI KEIKI OPIO AUWANA I KEIA AO A HIKI I KELA AO.

 

            Alaila hoomakaukau iho la o Kristiano e hoi hou, nana oluolu mai la o Euanelite, a honi iaia me ka hoomaikai mai. Hele wikiwiki aku la keia, aole ia i olelo ia i olelo iki aku i kekahi kanaka ma ke alanui, a i ninau mai kekahi iaia, aole ia e pane aku. Aole ia i manao iaia iho ua palekana, a hiki aku ia i ke ala ana i haalele ai, i ka hahai ana ia Akamaiokeaonei. Aka, hele aku no ia a hiki i ka ipuka ololi. Maluna pono o ka ipuka he palapala i kakauia, "E kikeke, a e weheia no oukou."

            (Mataio 7:7, E noi, a e haawila na oukou; e imi, a e loaa hoi ia oukou; e kikeke, a e weheia no oukou.)

            A kikeke aku la ia, akahi, alua, a akolu kikeke ana, me ka olelo penei:

            E ka mea lohe i kuu kikeke,

            E wehe ae oe i neia kanaka e komo,

            Hookipa hoi ia'u ua luhi ano,

            A lilo au nou, nou wale no.

            I ka pau ana o keia mau wahi lalani mele, ana i kalokalo ae ai, hele mai la kekahi kanaka koikoi ma ka ipuka, o Lokomaikai kona inoa, a ninau mai la, Owai keia mawaho? A, heaha kou makemake? Pane akula kekahi kanaka lawehala a luhi. Ua hele mai nei au mai ke kulanakauhale o Make mai, a e hele ana au i ka mauna o Ziona, i hoopakeleia au i ka inaiana e kau mai ana. Ua lohe au, ma keia ipuka ke ala e hiki ai ilaila, a ke noi aku nei au e hookipa oe ia'u maloko.

            Pane mai la kekahi kanaka lokomaikai iaia, me ka i ana mai, ke ae aku nei au ia oe e komo mai me kuu naau apau; a wehe aku la ia i ka puka.

            A i ko Kristiano komo ana aku iloko, huki aku ia keia iaia. Ninau aku la ke kanaka Kristiano iaia. Heaha keia? I mai la ke kanaka kikeke puka, ke ku kokoke mai la mawaho o keia puka he hale kaua ikaika, a o Beelezebuba ka luna kaua. Mailaila mai oia ame kona poe e pana mai ai i na pua i ka poe hele mai i keia puka, malia paha ua manao oia, oia kahi kupono loa iaia e ku ai  pana mai oia i kana kakaka me ka pua i hana ia no ka make o ka poe e imi ana i ka ipuka o ka maemae, a e hana ana i ka makemake o ke Akua.

            Alaila, i aku la o Kristiano, "Ke olioli nei au me ka haalulu." A hele aku la ia maloko ninau mai la ka mea hookipa, Nawai oe i hoouna mai nei?"

            Pane aku la oia, o Euanelite ka mea nana au i hoouna mai nei: i mai la hoi oia, nau no e hai mai lau'u i ka'u mea e hana ai.

            Ia manawa, pane aku ia kekahi kanaka iaia, ke hamama ae nei ka ipuka imua ou, aohe mea hiki ke pani.

            Kristiano. Ano, ua loaa iki mai ka hua o kuu hele ana mai.

            Ninau aku la kekahi kanaka hoomaloka iaia, a olelo aku ia i kekahi olelo hoohoka, me ka i ana aku, no keaha la i hele pu ole mai ai kekahi poe me oe ma kena alanui au i hele mai nei? Pane aku la o Kristiano i ke kanaka hoomaloka, me ka i ana aku, ae, ua ike no lakou i ko'u hele ana mai? Aole nae lakou i makemake e hahai mai ia'u ma ke alanui o ka pomaikai e loaa ai ke oia mau loa? Hoka iho la ua kanaka la i ka olelo alakai maikai a Kristiano.

            Ae, wahi a Krsitiano i pane aku ai ola, ua ike mua au i ka'u wahine ame ka'u mau keiki, a ua kahea mai lakou mahope o'u e hoi aku; aole au i huli aku i hope no ka lakou kahea ia'u, aka, mau no imua, a ke ku nei kekahi poe e nana ia'u he hoalauna no'u, e kahea mai ana ia'u e hoi; aka, pani ae la au i o'u mau pepeiao me na manamanalima, a holo aku la ma ke alanui. Aka, aole kekahi o lakou i hahai mai ia'u.

            Ae, o Paakiki ame Aewale. A ike laua aole au i ae aku e hoi, hoi hou aku la o Paakiki, aka, hahai mai o Aewale ma a'u. Hele pu no mauau a hiki ma i ka Neneluhoopoho, a haule iho la maua iloko oia wahi. Alaila molowa koke iho la kuu hoahele, a haalele i ka manao e hele hou mai me a'u, lele aku la ia ma kapa e kokoke ana ma kona hale, a i mai ia'u, no'u wale no keia aina maikai, aole ona, a hoi aku la oia i kona wahi, a hele mai hoi au ianei.

            Pane mai la kekahi kanaka lokomaikai, aloha ino ke kanaka poino! He mea liilii anei ka nani o ka lani iaia, i pono ole ai ka hoomanawanui i na pilikia?

            He aoiaio, ua hai aku au i ka mea oiaio no Aewale; ina e hai aku au i ka oiaio no'u iho, aole o'u pono e oi ae imua o kona. Ua hoi aku nae kela i kona hale; aka, owau ua kapae aku hoi au i ka hele ana ma ke alanui o ka make, i hoowalewaleia mai e Akamaiokeaonei i kona manao ma ke kino.

            Pehea? Halawai anei keia me oe? Aole, o kona manao no e imi i ka maha ma ko keia ao! Pehea, ko keia ao aole maikai he lapuwale ae, hoolohe no au i kekahi manawa, a hele aku no hoi i ka laiau o ko keia ao make. He nui wale ka poe i make malalo o ia pali. Pomaikai io oe i kou pakele ana i ka ulupaia a okaoka liilii. Ina aole i hele koke mai o Euanelite e kokua ia'u, ina paha oia ko'u hopena. I kuu waiho ana iloko o kuu poilikia, na ke aloha o ke Akua oia i hoouna mai no'u, a pakele mai no au, a hiki ianei. Pela iho la ko'u manao no'u, he pono no e make ma ia mauna, aole e ku me keia e kamailio a@ @ o kuu Haku. He lokomaikai io keia la'u, i ka hookipaia maloko nei! Aole makou e hoole aku i kekahi, i na mea a lakou i hana ai mamua o ka hele ana mai maanei; aole loa lkou e kipakuia aku.

            (Ioane 6:37. O na mea apau a ka Makua e haawi mai ai no'u, e hele mai no lakou i o'u nei; a o ka mea hele mai i o'u nei, aole loa au e kipaku aku iaia.)

Alaila ninau aku la o Kristiano iaia, "Aoke e hiki ia oe ke wehe i keia haawe kaumaha ma kou kua?" A hiki i keia manawa, aole kaawale iki o kona haawe, aole hoi i hiki ia ia ke wehe, ke kokua ole ia mai e kekahi

(Aole i pau.)

 

O ka ma'i hikoko oia ka ma'i oi ae o na kanaka i make maua o ko ka ma'i ulalii ame ka fiva lena ke hui ae ia iaua. Ua oi aku no hoi kona weliweli mamua o ko ke kahua kaua. He mea pono e loaa na lawelawe lapaau kupono. O ka laau lapaau Chamberlain's Colic, Cholera ame Diarrhoea ua hoohanaia ia a loaa ka lanakila o 9 poe ma'i hikoko o Amerika Huipuia pela no hoi kekahi mau ehaeha e ae i loaa maluna o na keiki a i ka poe oo. E pono e hoolako i na koma me keia omole laau; mai kali, aka e hele ae i keia la a loaa no ma ka kalekuai laau o Benson, Smith Ma, na agena kuai laau. He oluolu ke kumukuai.

 

He

Lei Daimana   

MA KONA A'I.

 

MOKUNA XXXIV.

 

"O KA'U WAHINE MAREIA MA KE KANAWAI."

 

"I keia manawa ua piha ia'u na makahiki o ke kanaka opio e hiki ai iaia ke hoomaopopo nona iho. Ua pili pumai la no nae me a'u na haawina i loaa i o'u mau makua, a ia'u i hele ae ai a lilo i kanaka makua, ua makua mau hana aia wale no ia ma kahi o na inoino a lapuwale. He mea ole ka hana ame ke dala ia'u. o ka lealea wale iho la no mai ke ao a po. O ke dala e haawila mai ana ia'u e ka ohana ua lu wale ia no e au'u ma na mea waiwai ole. Ua hoomaopopo ko'u ohana i keia mau hana a'u nolaila, ua umii mai la lakou i ka waha o ke eke dala a hooki nui mai la i ka haawi ana mai i ko'u haawina dala o ka pule. No keia hooneleia ana mai o'u, a no ka maopopo ole no hoi ia'u kahi e loaa mai ai ke dala ma ke maalahi, ua hooholo iho la au e kmo i lala no keia hui.