Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 29, 18 July 1902 — Noa na Kai Lawaia. HAULE KE KOI A SAM DAIMANA PILI KA PONO PILI LAWAIA I KE AUPUNI KULOKO. [ARTICLE]

Noa na Kai Lawaia.

HAULE KE KOI A SAM DAIMANA PILI KA PONO PILI LAWAIA I KE AUPUNI KULOKO.

0 Ka hihia waiwai a ka Hon. Sam I)aimana kue i ka TeritorJ o Hawaii e pili ana i ke kukulu ana i ke kuleana kai lawaia no Moanalua ua hooloheia iloko o ka Aha Kaapuni Ekahi e Jca Lunakanawai Humphreys ma ka Poakahi lulai la 14, hora 10 kakahiaka. O na loio ma ka aoao hoopii oia o Hatch ame Marks, a o Robertson ka loio ma ka aoao o ke aupuni. He hookahi no hoike o ka aoao hoopii i kukuluia imua o ka aha oia o Heu he kanaka nona na makahiki he 70; a nana i hoike ae, me ka malama mau ia na kuleana lawaia mai ka manawa mai o Kamehameha IV ka Moi. Iloko o ia kuleana lawaia ua komo koia mau mahele: I—ua loaa ke kuleana i ka mea iaia ke kuleana kai lap hookapu ai i na kai malalo ona i na mahina mua ekolu o kela ame keia makahiki. 2—Ua loaa pu ke kuleana iaia no kekahi hapa o na loaa ma ke daln, a i ole Ja, ma ka i'a. 1 ka maopopo ana o na olelo ike a ka hoike, ua ku pale mai la o Mr. Uobertson ke kauka ma ke kanawai no ka pono o ka Teritori o Hawaii ma ke noi ana e hoopau i ka hihia malalo <» na kunui ua hoike mai ka Paiapaia Kiia Nui i waihoia imua o ka aha he kuieana aina io no ka i loaa, aohe nae kuleana kai lawaia i komo pu, a hookahi mea maopopo loa, he olelo wale no aia he kuleana lawaia. l'a hooikaikn nu mai no hoj o Mr. Hatch i kana pono no kona haku aka, ua hoike mai la ka lunakanawai i ka noho hou ana o ka aha i ka auwina la ua hoopau waie ia ka hihia mamuli o na kumu aole i haawi mai ka palapala aila he kuleana kai iawaia io kekahi i hoopaaia e iike me ko ka aina, aka, e hoike wale ana no he pono lawaia. Eia no keia ano haawina like i ke koi a ka Papa Kahu Waiwai o Pauahi Bihopa. O ka olelo hooholo i haawiia e ka lunakanawai e kau aku ana no ia maluna o na koi kuleana kai lawaia he 76 o ke ano like, a ke holopono ia maluna o lakou me ke keakea ole, alaila me ka hoopna ole o ka pili no ia o na kai lawaia apau ia Amerika a o ka loaa no ia o ka pono lawaia pill laula i na mea apau me ke keakea ole ia a ma kekahi olelo ana ae, ua noa na kai lawaia.