Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 35, 29 August 1902 — Page 1

Page PDF (1.27 MB)

This text was transcribed by:  Grace
This work is dedicated to:  Panaewa

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Hoopukaia i na kakahiaka Poalima apau.

---

Buke XL.--Helu 35 Honolulu, Poalima, Augate 29, 1902--NA HELU APAU 2926

---

PAUAHI MA KE KUEA O KIMO LAHAINA

---

Puehu liilii na lako Keena Oihana--Nui ke Poho--Piha u na Alanui i ka Makaikai.

---

O kekahi o na pauahi i weliweli nui ua oia no ka pauahi o ka auwina la Peaono nei, aole i weliweli ia no na ola kino, aka, no ke ala ana mai iwaena o ke kulanakauhale a i kahi hoi e lawelaweia ana na hana nui oluna nei o ka aina. O kahi i puka ae ai o keia ahi, oia no ka hale hoahu ukana o ka Hui Hawaiian Hardware e hoopunila ana e na hale oihana nui o ke kulanakauhale nei e ku nei ma na alanui Kalepa, Kaahumanu Moiwahine ame Papu. Aia ma keia kuea ka Banako o Bihopa Ma, ko Davies mau hale hoahu ukana ame ka halekuai: ko Hanale Walakauhauki keena hoopukapaka dala, ka Hui Kuai Aina o Hon. W. C. Aehi, ka haleaina o Nakale ame na hui e ae.

            Ua hoomaka ae ke ahi mamua iki iho o ka hora elua: ma na hoike i loheia mai, ua a ae ke ahi mamuli o ka haule ana o ke kuikui hele po e paaia ana e kekahi o na kanaka hana, a oiai, aia ka aila ka lana ia maluna o ka papahele, ua a hikiwawe ae la ke ahi. Aia iloko o keia hale hoahu ukana e waiho ana na kini pauda, ua ohi koke ia keia mau mea a kaawale mailoko aku o keia hale, a in a aole i loaa keia noonoo ana pela, in a paha aole he ola kino e koe iho iwaena o ka heluna kanaka i akoakoa ae. I ka hiki ana o na kaawai, ua hiki ole ia lakou ke ike pono aku i kahi o ke ahi e a ana, oiai, ua paapu ae la i ka uwahi.

            I ka ike ana o ka Hui o M. Pilipi i ke aai ua pani koke ia kona mau pani hoa a pele no hoi ko ka Hui Hawaiian Hardware. Aole he wahi hikiwawe e ae e komo koke aku ai na iliwai koe wale iho no ke keena kuai o J. S. Martin, a malaila i hou poo aku ai na keiki o ka oihana inaiahi a hakoko aku me ke ahi. Ua hoopiiia aku kekahi o na iliwai maluna aku o ke kaupoko o ka hale o Kima Lahaina o loaa aku la kahi o ke ahi: pela no hoi ma ka puka lawe ukana e huli la ma Alanui Moiwahine.

            I ka wa e a nei o ke ahi, aia ka poe e lawelawe nei i na oihana ma keia kuea ke hoiliili ae la i na mea waiwai nui o ka lakou mai hui. Ua loaa aku na lako keena oihana o na hale e huli nei ma ke Alanui Papu i na kokua a lele liilii ana iwaho. O ka oi aku o ke poho o ka poe e lawelawe hana nei ma keia kuea ua laoa mai no ia mamuli o na tausani kalani wai a na kaawai i hooma-u aku ai ia loko o na keena oihana. Eia no kekahi poe ke huli mai nei ma na wahi i laweia aku ai kekahi o ia mau pono lako hale. Ua manao wale ia o ka nui o ke poho, ua hiki aku no ia ma kahi o $100,000.

            Ua ku kiaiia ae keia wahi mai ka po Poaono mai a hiki wale no i ka wa i hooponoponooia ai keia mau keena oihana. Ina paha o keia kuea a he hale laau wale no, me he mea la, okai o na uwapo ka pahu hopu o keia pauahi, oiai eia koke iho no na pa papa o Lui ame Kuke, ko Kamu Alani iho no hoi, hui pu me na hale wili papa, hela loa i ka launa ole.

---

Ua like Kona Lio me he makani la.

---

            WILLOWS, Aug. 14.--- Ma keia la i huli hoi mai ai kekahi poe uhai holoholona mai na kuahiwi a hoea mai la ianei a hoike mai la i kekahi hana aiwaiwa i hanaia e kekah holoholona kia ma ka ahai ana i kekahi kanaka maluna o kona kua a holo aku la me ka mama nui me he makani la ka puahia.

            Ma kekahi kakahiaka, ua hele aku la ka poe uhai holoholona e like no me ka mau a o ke kanaka i ahaiia e ka kia oia kekahi iloko o ia auna, a ma konaala hele ua ike aku la oia i kekahi holoholona kia nui a kau aku loa oia i kana pu a ia ka nanawa i ku ai ua hina aku la ka holoholona i ka honua. @ ua hele aku la o Mealey, oiai,@ ka inoa o ua kanaka la a loaa @ la no ka holoholona e waiho @ ana i ka honua alaila unuhi ae @ oia i kana pahi a hoomaka aku la pahu aku i ka pahi iloko o ka puu @ ka holoholona a i ka manawa e holo @ ka ana ka pahi ma ka ili o ke kia @ puiwa ae la ka holoholona a hoo@ ae la oia e ala iluna oiai o Mr. Mealey e kau pono ana iluna o ka @ holona a o ka hoomaka aku la no@ ua kia la e holo pupule me ka @maopop ole i kahi e holo ai me he @kana la ka puahia, a pau ae la ka@naolana o ka kanaka e lele, oiai ua @ koke iho la oia o kona lele ana oia@ make nolaila ua moe aku la oia@ me ka puili ikaikia ana i ka a-i o @ holoholona, a iaia e kau ana ma ke @ o ka holoholona e like iho la me@ i ke kia hoi e ahai ana me he pua@ la e lele ana i na owawa liilii e @ ana iloko o na laalaau e hihipea @ a he ku maoli no ik apohihihi ke kulana o ke kanaka.

            He aneane paha e piha ka akahi hapakolu mile o ka holo ana o ka holoholona iloko o keia ano a hiki i ka@ nawa ana i waiho pahu ikaika ai @ o ka honua he ikaika hoi e hoo@ aku ana i ka kanaka iloko o ke @ kanono pono o kona kino i ka @

            A waiho a make aku ia ka holholona waiho aku la no hoi o Mr. Mealey @ o ke kulana maule a mailoko mai @ ano i waiho ma'i ai oia no kekahi manawa mamuli o kona puiwa nui no @ ulia i loaa iaia. Ua olelo o ke @ i make ai ia Mealey oia ke kia nui @ i loaa ma ia wahi iloko o kekahi mau makahiki loihi.

---

Hiamoe i ka Opu o ka Moana.

---

Pakele Mai no Ola o ke Kapena. Kona Ohana Ame na Luina o ka Moku Kalepa Ceylon.

---

            He mau pule i kaahope a'e nei, ua loaa a'e na manao uluku iwaena o na kanaka kalepa o ke kulanakauhale nei mamuli o ka hiki ole ana mai o ka moku kalepa Ceylon mai ka Mokupuni mai o Laysan me ka lep manu. Ua hoouna koke ia aku ka mokuahi Hanalei me na lako mea ai no ka poe e hana la malaila, i ka hiki ana aku o keia mokuahi, e noho mai ana no olulo o ka moku i poino, a na lakou i hai mai, aia ke kalepa Ceylon ke moe la ma ka papaku o ka moana. Na ka mokuahi Hanalei i hoihoi mai nei i na olulo a eia me kakou i keia wa.

            Ua maopopo mua no ke kupono ole o keia moku no ka holoholo moana ana, oiai, he wahi apulu kahiko na keia, a ma ia ano, aole i ae aku na hui insiua mahope o na hooikaika ana a Hakapila ma, na on a o keia moku, nolaila, aole he wahi pono o Hakapila a ua poho keia hui i keia moku ame ka waiwai maluna one. Ua lilo mai keia moku ia Hakapila he mau makahiki i hala a'e nei no 9,000 dala.

            Ma ka la 23 o Iune, ua haalele aku keia kalepa i ka Mokupuni o Laysan a holo mai no Honolulu nei. Mawaho a'e o kona mau luina, he eono mau Kepani, ka wahine a ke kapena me ka laua wahi keikikane uuku. I ka wa e hooukaia ana na ukana o keia moku, ua ike iho la ke kapena, eia kona moku ke komo ia nei e ke kai malalo mai o kona iwikaele, ua manao no na'e oia, aole e poino loa ana. I ka lua o na la ma ka moana, ua hoomaka mai ke komo nui ana o ka wai a ua loaa a'e he 15 iniha ka hohonu o ka wai iloko o ka opu o ka moku ilko o hookahi hora. Ua konoia ka manao o ke kapena no ka hoi hou ana i hope, aka ua hoololi oia ia manao on a mamuli o ka ikaika loa o ka makani ma kona alahele huli hoi i ka aina, a ua manao oia, o ka hooihoiho ana i ka makani oia ke kumu e loaa ai ka palenaka, nolaila, ua hoomauia mai ka holo ana o ka mok. Ua hoomaka koke ia ka pauma ana i ka wai, a ua hoomauia mai keia hana ana pela no hookahi pule, e hana ana i ke ao ame ka po. Ua komo pu aku ka wahine a ke kapena a hookahi ka pauma like ana i pakele a'e ke ola. Ma ka la 2 o Iulai, ua oi loa mai la ke kupilikii mamuli o ke ala ana mai o ka ino. Ia lakou ma kahi o hookahi haneri mile mai Niihau aku, ua pau a'e la ka pono ua komo nui loa mai la ke kai'a ua luhi maoli na mea apau i ka pauma ana i ke kai. Ua malamaia a'e he halawai iluna o ka moku no ka noonoo ana i na mea e hana aku ai, a ua hooholoia, ehoi hou ka moku i hope, aka i ke ao ana a'e, ua hele loa i ka poino, a haaleleia aku la ka moku. Ua hookuuia ekolu waapa me na wahi mea i koe mai no ke ola ana, a malaila i kau aku ai na mea apau a hoi hou aku i hope. Ia lakou ma ka moana, ua piholo iho la kekahi waapa a koe iho la elua, a hookauia aku la na olulo o keia waapa piholo maluna o na waapa i koe iho. Ua hukiia a'e na pea, a mahope o ka holo ana maluna o na ale o ka moana no na la eha, i ke ahiahi, ua ikeia aku ka aina, a mamua o ka pouliuli loa ana iho, ua pae aku la lakou me ka maaloahi, ua hele no nae a luhi i ka hooikaika ana e pakele ko lakou mau ola. Ma ka aina, ua haawiia mai na kokua ana i na olulo, a malaila lakou i noho ai no eono pule mamua o ka hiki ana aku nei o na kokua ma ka mokuahi Hanalei.

---

NA THURSTON KA PUKUNIAHI MUA NO NA HOONAAUAO KALAIAINA I O KAKOU NEI.

SENATOA THURSTON

---

            Ma ka loaa ana o Senatoa John M. Thurston i ka nawaliwali ke kumu hoi o ka hoopanee ana i kana halolelo e like me ka mea i hoopukaia e ke Kuokoa i ka pule i hala, pela i nele ai na kini o ke kullanakauhale i ka lohe ana i kona leo no ka manawa mua, aka me ke kanalua ole e haawi mai ana oia i ka pukuniahi mua loa o kona mau manao kalaiaina hoonaauao no ka pono o keia lehulehu ma ke ahiahi o ka la apopo, Poaono, Aug. 30, ma ke Hale Keaka Opiuma. Ua oleloia he kanaka noeau loa oia ma ka haiolelo nolaila mai hoohala i keia manawa kupono loa no ka lohe ana iaia.

            Iwaena o na loea kalaiaina o Amerika Huipuia ua heluia o Senatoa John M. Thurston maloko o na papa o ka poe akamai loa ma ka haiolelo oiai, oia kekahi mahele o kona ola ana oia hoi ma na hana hoonaauao pili kalaiaina, a mamuli o keia kalena i loaa iaia, huiia me kona manao ikaika no ka hooholo mua ana i kapono o ka lehulehu ua loaa keia manao e phia ku'i ana kela keena nui i hoike mua ia ae nei a he mea pono no ia o ka hele mai o na mea apau e hoolohe i kona manao kalaiaina no ka pono o keia lehulehu.

            Ma kona aoao ke hiki ke hoopiha ia, e haiolelo mai ana oia no hookahi hola me ka hapa a mahope o ka pau ana, alaila, e unuhiia mai ai e ka Lunakanawai W. L. Wilikoki o ka Ahahookolokolo Apana o Honolulu nei ma ka olelo Hawaii no ka pomaikai o na oiwi Hawaii, he mea hoi e hoike mai ana e loaa like ana na pomaikai i na mea apau e koakoa ae ana malaila.

            E hoohiwhiwaia aku ana ua hale la no na hana o ia po a e konoia ana na lala o ke Komike Kuwaena, a e mahelehelia naa na wahi e noho ai no na wahine ame na keonimana, a e hiki mai ana ke Kiaaina ame kona mau hoa a ke hiki mai ke Keikialii Kalanianaole e hookipaia mai ana oia me kona mau hoa hooikaika pono lahui no ka hoolohe ana i na manao kalaiaina o keia kanaka kaulana. E hiki pu ae ana na alakai o na aoao kalaiaina e ae ana na alakai o na aoao kalaiaina e ae. O keia mau hoolala apau malalo no ia o ka aoao Repubalika.

---

Halawai Makaainana Nui ma ka Hale Keaka Opiuma, Alanui Papu mauka o ke Alanui Beretania i ke ahiahi Poaono, Aug 30, hora 8 e hele nui ae e hoolohe i ka Haiolelo Kalaiaina Naauao a Senatoa John M. Thurston, ka malihini i hoea pu mai nei me ke Komikina J. R. Burton, a na ka Lunakanawai W. L. Wilikoki e unuhi ma ka Olelo Hawaii, ka loea nui ma ia Haawina no ka pono o na Oiwi Hawaii.

---

LELE MAI KAUPOKU HALE MAI

---

He Hawaii i hoao e Mauna i kona Ola iho

---

            I ka auwina la Sabti nei, Augate 24, ua hoopihaia ae ke kuea mahope iho o ka hale keaka kahiko o na Pake ma Aala ae nei no ka nana ana i na hana hookalakupua a Aka, he Hawaii i loaa i ka haawina opulepule. Ua lele iho oia mai ke kaupoku o kekahi o na hale e ku la ma kahi i hoikeia ae nei, a i kona hiki ana ilalo, ua haki pu ae la kona ka, a ela oia ma ka Halemai Moiwahine e waiho mai nei me ka maopopo ole o kona ola. O ka mea i loaa ai he wahi ola iloko on a, oia no ka hoao ana o kekahi mea e paa aku iaia ame ka hihia e ana i ka uwea i ka wa ana i lele ai: o ke kiekie o kahi ana i lele ai ua aneane aku i ke kanalima kapuai.

            He la uluaoa loa keia ma Aala i hoomakaia mai na hora kakahiaka a hiki wale no i ka wa i hoikeia ae nei. Mamua iho o ka lel ana o Aka, ua hookui ae he kaapio o kalaiwaia ana e kekahi Pake me kekahi o @ kauwila a au aku he mau palapu i kalaiwao ke kaapio a o kahi kaa hoi on a, ua memeue ae la. Na kela mea i alako aku he heluna kanaka ni no kahi oakeia ulia, a la wa i ikela ai o Aka i ka wa kupono ana e hooko aku ai i kana mea i manao ai e hana.

            Ua ala hou ae no he mea na na kanaka e nana aku ai. I ka Makai Siliva e komo ana i kona kamaa iluna o ka lanai o ka hale ana i hoao ai e paa ia Aka mai kona hana ino ana iho iaia, ua maalo ae la he wahi Pake a mamuli o kekahi hana a ua Pake nei, ua haawiia aku na mana ai a loaa iho la he mau palapu maluna o keia Pake.

            Ua ala mai keia hana mauna a Aka i ke ola mamuli o kona hoopaapaa ana me kana wahine ma ka ahiahi Poaono iho ma ko laua wahi noho ma Alanui Aala, a ia po a hiki i ke ao ana, ua nonoo nui loa o Aka no ia mea a hiki.

---

(E nana ma ka aoao 6.)

---

LILO IA MAU OLA ME KA WALOHIA NUI

---

Opa pu ia ke Poo o ka On a Miliona a noha hoi ko ka Wahine.

---

            PARISA, Aug. 14.--Ma ka auwina la o keia la ua loaa ae la kekahi poino ma'uwale i loaa aku i kekahi kanaka ame kana wahine ma ka inoa o Fairs he one miliona oia no Kapalakiko, Amerika Huipuia, mamuli'o ke kiola ia ana e ke aaa otomobile (ea mahu) a hookui i kekahi kumulaau ke kumu hoi o ka opa pu ia ana o ke poo o Mr. Fairs ame ka noha ana o ke poo o ka wahine Mrs. Fairs pela i make ai laua i ka manawa pokole.

            Na ke kane no e kia ana i ke kaa i ka manawa i loaa ai i keia poino a mamua koke iho o kela manawa ua ikeia ae la ka pahu ana ae o ka na ili o ke kaa e lele liilii ana i kahi e, a oiai, oia ke kumu o ka loaa ana o kela poino ua holo aku la ke kaa a hookui i kekahi kumulaau pela no hoi i hookui pu ia aku ai na ohua o luna o ua kaa la i loaa ai kela mau haawina i hai mua ia ae nei.

            He mau mea laua no Amerika no ka mokuaina o Kapalakiko a ua hele laua i Parisa, Farani a noho iloko o kekahi hotele a mamuli o ka hele ana i kekahi wahi, a ma ka huli hoi ana mai oia ka manawa i loaa ai kela poino. Ma keia hele ana o laua ma Parisa ua lawe pu laua he kaa otomobile holo loa a i ka hiki ana i ua wahi la ua lilo ai i mea kau nui ia e na maka o na kanaka olaila a ua lilo no hoi ia i mea hauoli loa i na on a miliona.

            Ma ka manawa i loaa ai keia poino oia no ka hora elua o ka auwina la he hookahi wale no mea i ike i keia poino, he wahine ma kona hoomaopopo ana i kekahi mea i lele ae ai i ka lewa a i kona nana pono ana aku ua ike aku la oia i ke kane ame ka wahine i ke kiola ia ae mai kekahi wahi ae a lele ana iloko o ka lewa a hookuuia iho la i ka honua me ka ikaika nui. Na ia mea i kono aku laia e holo aku no ka hoopakele, a ma ka manawa ana i hoea aku ai ua loaa aku la iaia ka hoomaopopo ole i ke ano o na mea i kiloiia oiai ua paa pu ae la i ka lepo ame ne palapu kukonukonu i kau aku maluna o ka laua kino a i ka manawa i hooponoponoia aku ai i hui pu ia mai hoi me ke kanaka malama kaa otomobile, oiai, oia no kekahi i kau pu mai, a oia no kekahi i kiolaia ai i ka lewa eia nae ua haule aku la oia iloko o kekahi alaulua ma kekahi an i loaa ole ai oia i ka poino kukonukonu loa e like me kona mau haku, a i ka nana pono ia ana aku ua loaa aku la ka hoomaopopo pono ana i ke kulana o na mea i poino, ola hoi, ua opa pu ia ke poo o ke kane a ua noha ke poo o ka wahine.

            Aole no hoi laua i kali, aka, hoomaka aku la ka hooponopono ana ne na kino make a ma ka aoao o kahi kanaka ua pihoihoi loa oia no ka poino ana o kona mau haku. Ma keia hooponopono ana ua komo pu mai o Mr. M. Borson ame na lima kokua o ke aupuni ua ikeia, ua loaa o Mr. ame Mrs. Fairs i kela poino mamuli o ka pahu ana o ka ili o ka huila mamuli o ka holo ana he kanaono mile holo i ka hola hookahi. Ma ka huli ia ana aku ua loaa aku la he $200 me kekahi mau mea e ae ma ko laua poli.         

            PARISA, Aug. 16. -- Ma ke kakahiaka o keia la i hoi mai ai o Mr. Brety ke kanaka malama kaa otomobile o Mr. ame Mrs. Fairs a nana i hoike mai i na mea pili no ua ulia la i komo al ka on a miliona iloko o ka poino. Eia kana pane: Ma ka manawa a makou i haalele aku ai ia Trouville a kau like mai la maluna o ke kaa otomobile aole i loaa la Mr. Fairs ke ola kino maikai a ma ke ala hele e kunu mau ana oia a hiki wale i ka manawa i loaa ai keia ulio a mamua o ka loaa ana o makou i kela ilikia ua ike mua ino la wau i ka pilikia o ka huila o ke kaa, no ia mea, ua kulou mai la wau imua a kahea leo nui mai la ia Mr. Fairs e ku ke kaa, aole nae i pane leo iki mai oia la'u a ua loaa aku la no keia manao ia'u e hooko io aku ana oia a mamuli paha oia leo a'u ua hoohana aku la oia, aole paha i na ki pololei no ke ku ana o ke kaa aka o ka mea i ikeia oia ka huli ana ae o ke kaa ma ka aoao hema a i kela manawa ua ike aku la wau i kana wahine i lele aku ai a puili i ke kane me kuu ike pu aku i kona helehelenea olai ua huli papu mai la ola ia'u, me he la e hoike mai ana na maka e make io aku ana ola me kana kane. Ma ka hoike a ka wahine nana i holo kokua mai, ua ike aku oia i ka oni ana ae o ka wawae o ke kane ame ke ka ana ae o ka lima o ka wahine, a me he mea la oia na mea i ikela no laua no ka manawa hope loa. I keia la e laweia mai ai ko laua kino ma ka auqina la a e waihoia ana iloko o ka luakini Madelina.

            Kanuia iloko o ka Opu o ke Kai.

---

HOA'OIA E HOOPAKELE AKA KO NO KONA MAKEMAKE.

---

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Tampico ma ke ahiahi o ka Poalima nei Aug. 22 i loheia mai ai kekahi hana weliweli mamuli o ka lele ana o kekahi kanaka hana o luna on a he paoahi oia ma ka oihana, iloko o ke kai a make loa. a haawiia ae no ke kokua e ke kapena me ka eleu loa aka aole i lawa ia no ka hoihoi hou ana mai i ke ola o ke kanaka i makemake e hookuu aku i kona ola.

            He eha la mai ka manawa a ka mokuahi i haalele aku ai i ke awa o Seattle ua hana iho la o August Walters oiai oia ka inoa o ua paoahi la nona na makahiki he 45 i kekahi hana ku i ka weliweli ke kumu hoi o ka lilo ana o kona ola, me he la o ke kumu o ia hana ana mamuli o ka inoino o kona noonoo o ke ano pupuple a ma'i paha.

            Mamuli o ka ike ana o ka wiliki nui i keia pilikia o ke paoahi ua haawi aku la oia he manawa hoomaha nona i hoi hou mai ai kona noonoo, a maikai hou ae paha, nolaila ua hookuuia oia ma kahi o na alii-moku o ka moku a ma ka manawa i loaa ai kela poino iaia ola ka manawa i kahea leo nui ae la kekahi kela e hoike ana ua lele aku la kekahi kanaka iloko o ke kai. A i kela manawa ua lohe pono aku la ke kapena Ames, oiai oia ma kahi no o kona wahi hana, emoole ua haawiia aku ia ke kauoha i ka wiliki e hoopaa i ka holo o ka moku a me kona eleu no hoi i hawwi ae ai i ke kauoha e hookuuia na waapa no ka huli ana, a iloko no o umi minute ua loaa aku la ke kino o ua kanaka la pela i maopopo ai o August Walters ke kanaka.

            I ka manawa i loaa aku ai oia e kamau ana no kahi ola a ma ka aoaoa o na makamaka o luna o ka moku ua hooikaika oa lakou e hoihoi hou mai i ke ola o ke kanaka aka ua lilo ia mau hana i mea waiwai ole oiai ua make aku ola mahope iho o elua hora. Ma ka manawa i maopopo lea ae ai ua make loa o Walters ua hooholo iho la ke kapena e kanuia oia nolaila ua hoopaaia ka holo ana o ka moku a mahope o na hana hoomaikai a ke kapena no ke kino kupapau ua hookuu hou ia aku la o August iloko o ke kai no ka lua o ka manawa pela i loaa ai keia manao ua kanuia oia iloko o ke kai.

---

Hului pau ke Kai hooee

---

LILO KEKAHI MAU OLA MA KEKAHI MAU TAONA O MEKIKO.

---

            CULIACAN (MEKIKO) Aug. 15.-- Ma ka lonoi loaa mai, ua halii paa ae la ke kai hooee ma ke kauhale o Mekiko ma ka inoa o Altata ma ke kapakai Pakipika o Mekiko ma ka aoao komohana o Culican, a pulumiia aku la a ku ana iloko o ka hohonu o ke keia mai na hale a na ola uhane a ua hoikeia ae ka poino nui i pahola aku ma ia wahi apuni o Mekiko. He mea kela e hoike mai ana i ka ikaika maoli no o keia mea he kai hooee i like ole hoi me ke ano mau o ke kai.

            Aole i emi malalo mai o ke kanakolu, ka huina make i hoomaopopoia, aka, ua loaa koke ae la na manao aloha i na make maluna o kela heluna ke huiia me ka poe i koe aku i loaa ole a i ike ole ia. Pili ana i ka waiwai io o na waiwai i hoopoinoia ua ikeia ua koikoi loa aole nae i maopopo ka huina nui.           

Ua hoike pu ia ae no hoi i ka loaa ana aku o na kauhale maluna aku o ke kauhale o Altata ia haawina hookahi oia hoi, i ka hana a ke kai, a lilo aku he mau ola o ka heluna nui a pela no hoi me na waiwai.

            Mamuli o ke ikeia ana o keia poino ua loaa koke ae la na manao aloha i kamaaina o Culiacan e haaqi mai i ko lakou lima koku no ka poe poino o Altata, a ua lohe pu ia no hoi ke aloha o na Aupuni Koloko e komo kokua mai no ka poe pino. E hanaia mai ana ka hana kokua me ka hakalia ole.

            KULANAKAUHALE O MEKIKO.

Aug. 15. -- A ma keia ahiahi no hoi i loheia ae iloko o Amerika he kanalima poe i poino iloko o ka hana a ke kai hooee i uhi mai la i na kapakai o Altata, eia nae aole wahi mea o la heluna i loheia maanel. O altata he kauhale uuku oia ma ka aoao komohana o Culiacan ma na kapakai Pakipika o Mekiko.

---

            Ua hala aku nei ia mokuahi lawe koa o "Papa Kamuela" no ka aina hanau o ua mau keika nei ana ma ke ahiahi o ka Poakolu nei. E weia ana ka have ko hiki aku lakou ma Kapalakiko.