Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 39, 26 September 1902 — HOIKE LAKOU APAU NO KA MOIWAHINE HE ELUA IWAKALUA HOIKE I HOIKE AE I KA MANAOLANA O NA HAWAII I KA UKU IA O KA MOIWAHINE. [ARTICLE]

HOIKE LAKOU APAU NO KA MOIWAHINE

HE ELUA IWAKALUA HOIKE I HOIKE AE I KA MANAOLANA O NA HAWAII I KA UKU IA O KA MOIWAHINE.

"Xo na mea pili i na hookahuii aupuni o Hawaii nei ua hiki mai na koinikina Amerika i ka panina o ka lakou ; hana. Mamuii o ka ike ia aohe manaolana i koe no ke kukulu hou ana a hoihoi : hou i ke aupuni MoL ua hooholo iho la ■ na komikina he inea makehewa ka lawe ana mai k na.ninau pili 1 ka hookahuli aupuni moi akeuupuni Kuikawa o Hawaii i hana ai huiia me na hana a Amerik& ina he hana kekahi ana i hana aL Ke manao nei makou aia na mea pili i ka hpokahuii ia ana o ka noho moi lana o ka Moiwahine ame na mea apau plli iiaila, ua paa maloko o ka moolelOL Ke makemake nei na komikina e ike I na manao o ka lehulehu o ke Teritori 0 Hawaii ame ka lakou mau «6 plli I na koi a ka Moiwahine a o ka lua I ka waiwal io o na waiwai ana e koi nei 1 lawefa aku hol mai iaia-aku. Ma ka aoao o ka Moiwahine i waiho aku ai kona toio i na kumu ame na ike maioko no nae o na mahele I hoike mua ia ae nei. ' O keia mao olelo I hanaia e na komikina o!a iho la na alakal ame na kuhikuhi e hoohanaia ai na Ike. Ua hooholo na komikina i keia mau mea I rula no lakou e hui aku ai me na manao like ole e panaiia mai ana ia lakou a i ka ana o la hana. Ua pili wajoBB*keia ro ka hookahuli auponL i Ua hoike ae ka lunahoomalu oke Komite Senato& Mikaela e holopono ana && nea apaa ke heie malaio o na mea I hooholoia. k& mea hoi e ike koke ia mk ka hua.

Aole wale no hoi keia «> na mewi e hanaia aku ana aka he nui aku mawaho ae o keia mau mea. Ika manawa i hui ae ai na komikina ma ka lakou hana i ka auwina la ua hoohala nul ia ka manawa ma na mea pili i ka oihana kalepa oiai o mauawa o ke kakahiaka ua hoolilo ia no n& ninau plki j i Aina Leialii ma o jia hoike ia a iiilii na| ninau i hooij*ula mai. he mau mea walej I no keia i pfii aku i na koi i paa ma ka: moolelo a na komikina. J i He nui na mea i hoikeia mai a o ke- 1 kahi o ia mau mea oia ka A. S. Hum- ■ phreys, ka ioio o ka Moiwahlne, i wa-: iho mai ai imua o na komikina pili i na Aina Leialii. Ua hoike aku oia o na kol a ka Moiwahine he mau koi ia i kakooia e na kuikahi i hana mua ia ua like no hoi ia me na ike a kekahi poe hoike ana e kahea ai no ka waiho aku i ka lakou ike. Ma kahl o ke kanaha ko iakou nui. Ua hoomakaia na hoike malalo o ka; Senatoa Burton hoolohe ana ua kaupulena ia ka liapanui o ia mau ike ma-; luna o na manao pil* laula o ka lehulehu o ke Teritori no ka haawi ana l' ka Moiwahine i haawina dala a heaha Ia ka hopena o ia hana'ke hana ia iwa-; ena o keia lehulehu. O ka ninau i waihoia aku imua o na lala o ke Komite o ka Malama Oia oia | keia malalo iho: iia ka waiho ana ae; i na mea e.pili ana i ka hookahuli ial ana o ka Moiwahine ame na hana a ke| Aupuni Kuikawa ame ke Teritorl o! Hawaii a i ole o Amerika paha, 1 ka} lawe ana mai i na Aina Leialii ame na; ae i kuleana ia e ia. ma ko oukou noonoo iho heaha ka manao o ka; lehulehu o Hawaii nei pili i ka 'Mo!wa-j hine, a heaha hoi i ka oukou noonoo' ana ka hana kupono a ke Aupuni Huiia e hana mai ai?" O na haina i waihoia mai me ka loaa oie o kekahi keakea oia ka hooia a,na mai e haawiia i haawina dala ma ka makahiki no ka Moiwahine a i ole e haawi i huina e hiki ai ke loaa ole iaia ka nele a e hoi hou mai ai na ulakolako < e like me na ulakolako o na la i hnla he mea hoi e kaomiia ai na pa-eo iwaena o ka nohona lahui o ke Teritori. Hookahi wale no inea llke ole i loaa ad oia ka noonoo ana ma ke ano hea ia ' e "haawi al i keia haawina dala. He nui na hoike i hoike ae i ko lakou manao e ukuia ka Moiwahine me ka huina ! dala ma ka makahiki. a o kekahi p<>e j hoike ma ka uku hulna nui ana. Ua ' hoike ae o McCandless he -mea pono | keia ninau e hooponoponoia e ka Ahaoielo Kuloko o ke Teritori t) Hawaii. a ina ia ahaolelo e hana, no ka mea, he ■nlnau pili kuloko keia. O ka hapanui jo na hoike ua-hoike ae lakou i ka ma- ! nao pili laula o ka lehuiehu malok» « Ina aoao kalaiaina, ka aoao Repubalika I ame na aoao e ae o ka alna nei ua I hoaola kela noi ma ka hoonanaia iloko | o na Hale Kau Kanawai i hala aku nei aole nae he mea i hanaia no k«>na I hua mai. O na hoike i hele mai imua ) o na koniikina no ka hoolohe ia aku o !ka iakou mau ike e like me ia maluna i haiia oia keia poe inalalo iho: John A. Cununins, John E. Bush. Coi. Samuei Parker. John F. Colburn. S. M. Damon, Kakauoleio H. E. Cooper. L. A. Thurston, W. R. Caatle, T. F. Lansing, Geori:e H. Carter, E. D. Tenney, J. A. McCaiidle?s, W. O. Smith. J. B. Atherton, W. W. Hall, C. M. Cooke, A. B. Loehensteln, o Hilo; Dr. C. B. Cooper, Andrew Brown. L. L. McCandless. J. L. Kauiukou, Elele R. W. Wilcox, Kiaaina S. B. Dole, Fred Wundenberg. Keikialii David Kawananakoa, C. B. Wllson, Charles L. Hopkin», I>ot C. K. Lane, J. K. Prendergast. E. S. Boyd. John Emmeluth. W. H. Coney. E. M. Boyd. A. Fernandez, Capt. John Ross, F. H. Hayselden. Aiian *ierbert and J. O. : Carter. KELA AME KEIA. He nui aku na mea i k«>e no keia kumuhana aka ua kahamaha koke la mamuli o ka holke a ke Anaaina Wall pll! \no kona keena hana. Mahope ua wak iho mai o J. F. Colburn i na mea pili ji ke awa ma Kaiihi. ] Mahope o ka paina IHHi ua hooliloia j ka manaw-a no na hana e ae a o ka ni--1 nau pili i ka oihana kalepa o ia kekahi | i haweia mai no ka hoolohe ana l na ni'nau piii i na limahana, pill I ke awa o | Honoiulu. Aole waie o lakou aka ua :hoolohe pu la ae no na mea piU 1 ke l dala Hawaii, na mea plli I na koi pau- ! ahi. kope. na olhana kalepa kuloko. pili I na moku lawe waiwai. na kanawal ! piii i r.a alna. ame na haawina daia no ' na hooponopo.no hou o ka aina.

Ke heie ioa la i ke kukonukonu na hana hoohaunaeie ma Panama. Ua ili ae ma k& Lae Alelo (Tonirue) ka mokuahi eoiomihia iaia 1 holo aku &l mai Kapaiaklko no A*tori&. Ina aoie I paa kou inoa ma k& papa hoopaaieoa o ka poe pono koho ha!ota. e pono e hele e hoopia, o haule hope anel ka maiuiwa, & neie oe 1 ka pono koho haloia ole o keia kau koho balot& e hik! mai ani i Novem«b& ae neL E mak&ala S keia. ! i*J