Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 44, 31 October 1902 — NA OLELO HOPE. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NA OLELO HOPE.

I keia Poalua ae e hookomo ai kakou i ko kakou mau balota no ka holomua o ka aina, ma ia koho ana e ikeia ai ko kakou'hana ana no ka pono a i ole no ka ino, o ka hua no nae, e kupu mai ana ia i ka manawa e hala ae ai ka wa koho. He mea nui loa keia i kela ame keia mea e noho ana maluna o keia aina nani a i nui ia, e noi ana ua mea la e noonoo akahele loa ke ksujaka i ka mea ana e hana ai i ole ai oia e hana i ke kuhihewa. Aole o ka hana a ke Kilohana o ka "Lahui o ka pehi aku i na pohaku i ka lehulehu aka he mau kuhikuhi ana ame ka hoikeike aku i na ano ino i mea ao i haalele ai ke kanaka i ka ino, a ina ua hookauia ka ino maluna o lsa lahui, alaila, na kekahi mau pepa e e hana nei i ke<a ano hana. O ka makou e kau leo nei, aole o ka hoino aka i ke ano maikai i loaa iloko o ke kanaka ano nui o ka aina. Ke kau leo nei makou no ka maikal loa iloko o ia ano kanaka, aoie i ka hoinoino, pela no hoi makou e kau leo aku nel i na wahine, na makuahine o Hawaii aloha e pahola ae i ko lakou mau ano maikai iloko o ka aina no ka aoao pono ame ka malkai. O Kuhlo, mamua o ka hoomaka ana o keia kau koho balota a mamua o kona wae la ana 1 moho elele ua ike mua aku makou iaia ma na kuka pu ana, i ikeia aku ai kona manao, he mea hol na makou e haaheo ai i ka ike ana aku o kona mau kuko, aia ma ke ala o ka poiolei. Ua loaa ia makou ka ike a\a kona mau maka ke haka pono la no na pomaikai o kona aina hanau no keia niua aku, a no ka pomalkai o ka lehuiehu, ke kuko hoi e ake ole ana nona ponoi iho, aka, no ka poe no lakou na kuleana e kau mai ai na maka maluna ona no na kokua i ka wa o ka nele e 4ike keia wa, oiai, o likou no kona io ponoi. Ua hele io aku no kekahi o kona mau io i ona la a ua ikeia mai me ke ohaoha 0 ka lima kokua. Kapae ae la oria i kona makemake ponoi, "a ina ua ku i ka makemake o ka lahui e hele wau, alaila e hele io no wau" wahi ana i pane mau al, a hoomaka mai kela manawa mai, e hele ia ana e ia ka po ame ke ao e hai ai i ka olelo ma na wahi ona e hookipaia mai ai no ke ake e lohe iaia, e pehi ole ana hoi ia lakou me na pohaku o ka holnoino, e hoike wale aku ana no i ka maikai no na kanaka, a e noi ana ia lakou, ka poe e aioha ana ia lakou iho ame ko lakou aina e hana a e koho i ka mea i ku i ka pono ame ka pololei. E like me ke kapaia mai ona me na inoa malkai ole, pela oia i pani, ae ai i kona mau pepeiao me ka hoolei ole aku i ka ino maluna o ia poe. 1 ka wa e lawe mai ai oia i na hana o -Jc©<\a hoa mokomoko o ke kahua hookahi no ka hoomaikeike aku i na kanaka, i ka like ole o ka pono ame ka Ino, na haiia aku ia lakou me ke kaumaha. O na noonoo maikai a pololei oia na mea e hoike mal ana nona iho he Alii maikai e hiki ole ai l kekahi ke kanalua i kahi ana e hookomo ai I kona ba!ota. Ke olelo hewa nei na kanaka manao maikai ole ma ke ao ana i ka lehulehu ua kuaiia ke Alii e na haole a ke alakai ia nei oia e lakou, aka, ke hoike mai nei kana mau hana i hana iho nei a e hana kauoia nei na haole e ia a> wahi ana aohe oia i kuaiia. Ua ike io akw «o keia poe haole iaia a o ko lakou ike io ana mai iaia he maikai ia no kakou & he makahehi ia ia nona. Ua ike na haole o ke koho ana t no ke .Alii he pomalka) no na mea apau, oia hoi, 110

na haole. ame na Hawaii pu. He hookaty kakou malalo o na kanawai o ka aina, a aohe hookahi kanawai i hanaia no kekahi' kanaka Amerika no ka like ole o kona 111 ame kona wahl i hanau ai. Ina oia he Amerika aohe he kamai'lio hou ana i koe nona. Ua ike ke Alii I keia mea a ke makemake nei oia e ike i ka oiaio o keia haawina iioko o kakou pakahi apau, a ina he a'o okoa ka kekahi poe aole oia ka pololei. Oiai kakou he hapa no ka lahui nui i ikeia maluna o ka iionua, he aupuni Repubalika nui a ke ao holookoa e ,ike nei i keia manawa, aole he manaol&na i koe no ke alaila e puka mai no na alakai no ka lahui mailoko mal o ke koho ana a na makaainana, a ina e lilo ole o Kuhio i moi no kakou he hiki no iaia ke lilo i alakai no kakou aole wale ma kona hanauia ana he Alii, aka mamuli o kona makaukau, noeau, naauao, hooikaika no ka pono o kona lahui. Heaha ia ke kalaunu oi kela loa mamua o ke kalaunu o ke aloha ame ka hilinai ia e kauia mai ana maluna ona e na makaainana ma o ko lakou mau mana koho la.

KALANIANAOLE.