Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 45, 7 November 1902 — LANAKILA KUHIO, OLA HAWAII [ARTICLE+ILLUSTRATION]

LANAKILA KUHIO, OLA HAWAII

Ma. ka ,mana>va i kani ai ka hora •lima o ke ahiahi o ka Poalua nei, Noawiaha 4, ka la koho balota i panikuia ,ie ai na pahu balota a puni ka Paelina no ka/hookomo hou ana i na balota, oia no hoi ka manawa i loaa aku na kahua o na moho holo balota mai na Elele a hiki aku i na moho kuloko i na aoao kalaiaina Home Rula ame liepuhalika o kakou. Malaila no hoi i l,>aa koke ai 'ke ola ia Hawaii mamua , ka maopopo ana i ka lehulehu ko lakou ola io ma o ke Keikialii Kuhio la; me ka ike;mua ole owai la ka i lanakila, aka, aia iloko o na pahu balota it puni ka Paeaina Hawaii i kela hora lima ke ola o Hawaii aloha kahi mo-ku ai. A hiki i keia manawa ua wehe loa ia ae la na powewehi no ka mea iaia ka rana<kila iwaena o na moho elele a ike ka lehulehu me ka hoohewahewa <>la ua puka o Jonah Kuhio Kalanlanadle i Elel'e i Wakinekona i ke Kau Ahaulelo Lunamakaainana Kanalimakumamawalu 6 Amerika Huipuia ma na ba--1 >ta oi ino loa i ko kona hoa mokomoko ~ ke kahua hookahi he 1924, he haawina hiki ole ke alualu ia e kona hoa, he luiawina no hol e haawi ana ia Kalani-i-naole i ke kuleana piha o ke kulana Hele. O ka noho ana aku la oke Keikialii malaila, alaila, ua lalama koke ae la na manamanalima ike ole ia e hai»uku ana i na ino ame na haawina kaui)iaha ame ke kulana wiwi i kau iho maluna o keia Teritori, a opiopiia ae Ia a waihoia ana ma ke kuono no ka mau ioa (koe wale no aia a kii hou ia aku f pahola ae e kekahi lokoino), he haawina hoi e haawi aku ana ia Hawaii i I<a maha, a ke Kilohana o ka Lahui e haaheo nei ma ka puana ae i ka piha pono o keia manao ke ola o Hawaii ma ka lanaklla ana o Kuhio. He nui na kumu e loaa ana i ke kanaka noonoo pono no ke ola io o Hawail ma keia lanakila ana o Kalaniiinaole, aka o keia mau mea malalo ihe k *kahi o lakou. 1. Loli ke kulana wiwi o Hawaii ona ip.akahiki elua i hala aku la, maalo a« la ia ino a kau ae la o Hawail he kulana hou. He elua kulana maopope maoli 1 piii i ke ano wiwi—wiwi a mak< aku —wiwi a ola hou mai. O ke kulana i kela mau la he manaolana no Ka wiw e ola aku ana ma ka lanakila ana ( Kuhio. 2. Holoiia ka hoino pili lahui, e ao kanaka mai ai ka lahui i ke ao maika a k» AIU, o ka haole aihue aina, haol< olelu ame haole keko ame na ino n< upau, ke manaolana nei ke Kilohana < ka Lahui aole e kanu hou ia ana kel£ ano ao hoonui ino i ka lahui, ma ke kahl olelo ana ae e hookoia aku ana k< kaulike o na kanaka apau me ka nan« oī6 fte ! kona ano ame kahi 1 hanauU at hnena Iho o kakou ke hoolohela nf .1 < .;j

3. O ke kuu ana iho o ka hanu o ka lahui i ke ano mau, oiai oia ka maikai, mai kela bila kanawai ma'i lepera a Wilikoki.mai ka mea hookaumaha maoli i ka lehulehu mai o a o o ka aina, he haawina hoi i kukonukonu loa aku i na wia'i Jepera, ke olelo nei ke Kuokoa he maha ia. 4. Oka hooloheia mai o ka ieo o Hawaii e ka Ahaolelo Nui, o Amerika he ola ia, oiai, o ka leo o ke Alii oia ua leo hooloheia nei/ oiai he manu ia o ka auna hookahi e like me ka hooponopono kalaiaina o Amerika Huipuia ma ka haawina o kakou i ao ia iho nei pela e hana ai i loaa ai ka makemake. O ka hopena o ka hooloheia mai o ka ieo oia no ka hoolakoia mai me na mea i kupono no keia Teritori. Ke olelo nei ke Kuokoa he ola ia no Hawaii ka nele ole o ka hooloheia mai. He mea maikai no i ka lahui e noonoo i keia kumuhana nui a i loaa kau mau kumu alaila e lilo ana ia i mau haa-wlna-hoolana manao nou a o ke kilo pono ana i ke kulana o ke Keikialii e like me kana i pane mau ai ma ke akea e kaupaona aku ka lahui iaia, aole io no e nele ka ike aku o ke kanaka he alii oia nona na talena hana no ka pono o ka lehulehu. Ua pomaikai keia teritori i ka loaa ana o ka elele e like me ke Alii opio.

KALANIANAOLE.