Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 46, 14 November 1902 — Page 1

Page PDF (1.33 MB)

This text was transcribed by:  Codi
This work is dedicated to:  Michael Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Makaikai ia Mokukau Nu Ioka.

@@ NAKAIKAI I KE ABATI

@@ UKU HOI I KA POAKAHI.

@@@@@ maemae ke kulana o na i @@@@ a i ja nakuakaua Nu @@@ nei ma ke awa o Kou @@@ hooluu gula o na lole @@@@ ka huialii o na ou i ho he nui aku na haawina m @@@ maikai aku me na maka o @@@ makaiaki aku iluna o @@@ nei i ka Lapule i hala, @@@ a i ka Poakahi mai hoi @@@ no ka poe i hele aku, no @@@ keia nani i ikeia i ka la i ha @@@ ae a he eleele wale n mea ka mea ikeia. O na kana @@@@@ kuna ka moku. ua ikeia a @@@ lakou mau aahu hana @@@ pu i waiho hulaii naka koke iho, o na mea no @@@ alo ae la ia mau mea a kahakawai aku ai me ma kulana hana o na mea apau. @@@@a i ikeia i ka Poakahi nei koke o na kanaka no ka hoohi @@ ka lanahu iloko o ka moku wawae ana na puupuu lana ka moku i ka manawa e l @@@a o kekahi no hoi keia o makawawe i ikeia e hanaia @@@ moku ma Honolulu nei. @@@ pahu mea i hoomaopopopoia ae @@@ ae iloko o keia hana lana @@@ ka puali puhi ohe oiai lak makana i ka puhi ohe oiai lak mea in a i ka puhi ana i ka la @@@ no ka malama ana i na kaika ka poe hana. Ma ka mana naa ae ai o ke mele "Haii C maa ae ai o ke mele manawa i ulele i @@@ khi wahi kaaka i ka hulahula ano kulana hauoli oia no haule aku ai o ka hinai lan @@@@ lawe ai iloko o ke kai, a @@@@ a nei ka haule ana o ko ia na aku la no hoi ia a hookahi one o laua iloko o ke ka ana aku hoi keia haule ana @@@@ ana o kona poe hoa o ka oha

            Aole na hoi i u iho ua kau @@@ oia iluna o kekahi o na li la i ka nana aku, aohe he I ike o ke ano oulu o ka lole. @@@ nei aku in a ope a o pio oke ima ua nana lele naa oha ma ai o ai mai he awa no.

Kona Keena.

 ma ms ai i i na ka ka ka @@@@@ oe hu @@ na kai ai nui @@@ tele poe vid he na i iina i ke poiha ma na nei ka ikai ia ahi he kai nua ke la ana o a a e ka na ua poe he@@ nili ake oaa ke na aika kaa ma ko o aku ano ka i na i ke $15 na wa i@@@@

UA NIHI KANA HELE ANA A IKE OLE KA MAKAI HE MAU MINUTE POKOLE NO A LELE HOU ANA IWAHO.

            I ka auwina la Poalua nei ua hele aku o Luna Hooia Aukina me ka makalie loa a hiki i kona komo ana iloko o kona keena oihana me ka hiki ole i ka maikai ka ike aku iaia. aole nae oia i hoao ae e hoohana i kona mana iloko o ua keena la aka i hele wale no ia iloko no ke kii ana i kana mau palapala ponoi.

            I ka wa i ala mai o keia mau hihia e noonooia nei keia manawa, ua hoonohola aku i elua makai no ke kiai ana i ka Hale Aupuni. Mahope mai ua.

hopu a noho ana iloko o na lumi pouli, a ke ku makaukau nei na makai ma ke huina nui no ka manawa o lakou e lawelawe aku ai no ua poe nei no ka mea wahi a lakou o ka manawa mua loa e loaa ana ia lakou no ka pepehi ana i na luna kiai e hooko koke no lakou me ka hakalia loa. O Woods oia ka paele kino ikaika maole a ke ole e nana pono ia a hemhema paha ka malama ana aole io e nele ka hana ia o keia ano manaoia ua pau ia no ka wa hana nui, nolaila ua waiola iho i hookahi no maikai nana e kiai. I ka auwina la i haiia ae nei, o Mulietner ka makai e ku ana ia wa, a e noho ana oia ia manawa ma ka puka mauka o ka Hale. Aupuni e heluhelu ana i ka nupepa. Iaia e nanea ana ua hiki aku la o Aukina i ka Hale Aupuni ma ke alo alu, a ua komo pololei aku la oia iloko o ka hale a hele loa aku la no kona keena me kona ike no i ka maikai e noho ana. Ua aawihi iki mai ka maikai a ike mai la no ia Aukuina, aole no nae i eueu ae ua maikai.

            Ua komo aku o Akina ma ka puka ma ke alo o kona keena a haawi aku la i kona hoomaikai i na keiki lawelawe o loko o ke keena a hele loa aku la no kona pakaukau a lawe ae la. i kana mau pepa ana i olelo ai nana ponoi no ia mau pepa.

            He umi minute mahope mai o ko Aukina komo ana iloko o kona keena akahi no a maopopo loa i ka makai o ke kanaka ana i halia ai e paa aku mai ke komo ana iloko, ua hele aku me kona maopopo ole a komo aku i ke keena i hookapuia. Ua holo aku ua maikai nei me ka mama nui i loaa iaia a laa alu o Aukina e huli ana i na pepa iloko o na pahu ume. Ua hoike aku ka makai iaia aole on a kuleana e noho ai iloko o ia keena, a o ka haina wale no i loaa mai i hele aku no oia e kii i ua mau pepa la. Ua puke like mai laua iwaho, a o la no hoi ka wa i holo aku ai ka makai e nana in a paha ua hana mai o Jas. H. Boyd ia ano hana hookahi ma ka hele malu ana aku a komo iloko o kona keena me ko ia nei ike ole aku.

            Ua nui ka uluaoa iloko o ka Hale Aupuni i ka wa i lohela ai ua wawahiia ka maluhia a Klaaina Dole i kauoha ai a i paala hoi no hookahi mahina me ka loaa ole o kekahi kula. Ua kauoha koke ia ka Makai Nui Balaunu e Kiaaina Dole e hele aku imua o kona alo; ma ka laua kukauka ana, ua hoopauia ae ko Mulletner kiai ana i ka Hale Aupuni.

            Ma ka nana aku i ke ano o keia hana i hanaia iho nei e ano like ana no paha me ko B.H. Wright: o kahi loli wale no, oia no ka aeia ana o Wright e komo ak iloko o kona keena no ka huli ana i na kumu pale ana i olelo ai aia iloko o au keena la. Ma ia komo ana o Wright, ua laweia e ia kekahi mau pepa i manaola he mau pepa I. O. U. Pehea hoi keia o Aukuna? Malia paha o kekahi ola mau pepa ana i kii ai i ka Poalua nei he mau pepa I. O. U. no hoi kekahi. He hana hoomahema maoli no keia iwaena o ka poe e malama ana i ka pono o ka lehulehu.

Nui ka Epa o na Keiki Paniolo.

HOOHEIIA A KAUOIA KEKAHIKANAKA MA HAUULA I KA LA KOHO IHO NEI.

            No ke koho ana o George Parker i ka aoao Repubalika ma o na oho Ia ma ka la koho balota iho nei, Novemata 4. ma Hauula ua hoohrlia ae oia e na keiki paniolo o la mau kula, he mau ua keiki o ka aoao Home Rula a kauola aku la oia. Ua hooheiia oia a ua kauoia a he hana nui la na na maikai e hana ai no ke pele ana i keia ano hana. Ua makemake o Mr. Parker e hoopii i keia poe paniolo oiai hoi na maikai e ume ana i na palapu i kau aku maluna o lakou mai kela poe hoohaunaele mai. No Wilikoki wale no o Hauula. Mai ke kakahiaka nui ka hoomaka ana o ka piha hauoli o ua poe nei i ka la koho oaloya a ua hauoli aku o mamua, a me he mea la ua hului pau ia ae kela me keia iniha honua o kahi koho baota e ua poe Home Rula nei ma ka uwi ana o ka la.

            Alaila holo mai la ua poe paniolo nei maluna o ko lakou poe lio a komo mai a iloko o kanaka me na kipuka ili a akou ame ka uwa loeo nui ana e hoike ana o ke koho ana i na moho Repubaka ka mea on a i hoohelia ai wahi ana. a kauoia oia no kekahi mau anana. o kekahi poe e iho o lakou ua komo u iloko o ka hoohaunaele e hoonui a i ka hana a na makai.

            U hoikeia mai keia lono i ka Makai Brown, ke kumu on a i hoouna ai i a hope ka Hope Makai Nui aole nae i popo ka mea e hana ai.

Aea hou o na Aina E

AKILA HOU NA REPUBALIKA.

            AKINEKONA, Nov. 5- o ka lono loa i loaa mai a hiki i ka hora 10 m. ua maopopo na ka Repubaho e rula mai i ka Hale o na Lunaainana oiai he 204 Repubalika a 9 wale no Demokarata, e ke koe e o ka Apana Ewalu o Tenesi ame apana o ka Mokuaina o Kaleponi a hoopiha loa ana ae i ka papa.

            Ua manaoia o ka huina i hoikeia i oia no ka heluna pololei me ka ole ae i kekahi mau mahele i koe rado ame Minesota, kahi hoi a na a i elua e noonoo ole ai no ka ha.

            KINEKONA. Nov. 7- Ua hoike o Senatoa Overtstreet, kakau ke Komite Ahaolelo Repubalika la aia he 206 lala Repubalika la aia he 206 lala Repubaiika l i keia manawa no ka Aha Sehe 170 wake no Democrata, aia umi mau apana i koe aole i loaa hoike, a mamuli o ka pau pono a mai o na hoike aole i ikeia ka polohlei. Ma ka Hale o na Lumainana he 26 ana ka oi o na Reka.

O HOPE LOA E Repubalika

Aha Senate me 11 heluna oi KA UWEA TELEGARAPA. ACOUVA (B. C.) Oct. 31- Ua ka uwea telegarapa mawaena ouva ame Brisbane ma ka hora po nei. aole no nae i hoounala ono telegarapa a hiki wale no i kahiaka, a oia no hoi ka wa i ae ai ua loaa pono ka puana a.

            Ua hoike ae ka luna paahao o Kawa I ke ano hehena loa o keia poe paeke i ku i ke ano weliweli nui a ke loaa kekahi manawa o lakou e malele aku ai aole e nele ka ilio o kekahi mau ia mamuli o ka lakou hana. Wahi ana he pakele ia no keia mau oia ke malama pono ia keia poe paahao a o ka hookuu hou ana ia lakou ma na wahi hana e hanaia ana me na poka nunui e hiki ole ai ke loaa aku o ka manao ia lakou e mahuka a loaa ka pakele.

Piha hauoli na Pukiki no ka Lanakila.

            Ma ka po o ka Poaha i haia, novemaba 6, i hoopiha ae ai na lunamakaainana i ka lakou olelo hoopaa a lakou i hai ai i ka manawa o lakou e moho ana no. O ka aha hoohauoli a lakou i malama ae ai oia no keia aha i malamaia ma ke alanui Kinau ame alanui Puoina e ka hui Repubalika o na Pukiki, a he eha o na lunamakaainana I puka iho nei o lakou ka i hoike ae i ko lakou mau manao.

            Ua hoomaka ae na hana ma ke kai kukui ana a he huakai nui maoli no a ua hooi loa ia aku ka nui o na kanaka i ka manawa i hiki aku ai ka huakai i kahi hoolulu, kahi i manaoia ai no na hoohauli, a ua weheia ae na hana mahope iho o ka hoolohe ana i na leo o ka puali hookahi koliana.

            O S. F. Chillingworth, Frank Andrade,, W. W. Harris ame Carlos Long, o lakou ka poe i hoike ae i ko lakou mau manao i ka poe koho baloia i okoakoa ae e pili ana i ke kau nui aku i ko lakou mau maka no ke koha la mai e ka lehulehu a ua hooko io ia no hoi mamuli o ka hoike o na baiota o na pahu baiota. Ua haawi aku lakou i ko lakou mau hoomaikai no ke koho pono ia ana mai o lakou a o ka lokahi ana oia ka mea i holomua ai o na hana. Ua hoike pu ae no lakou aole lakou e noho hoonanea wale no aka o ka hana ana i na hana e loaa ai i mau kukui hou ame na alanui maikai e like me ka lakou i hoopaa ai no ka hooikaika ana. a no ka hana ana no hoi no ke pono o ka lehulehu.

            Wahi a lakou e hooikaika ana lakou e hoolilo wale no i na hana aupuni na na kupa Amerika wale no a kapae i na Pake ame na Iapana.

            Ua hoike ae o Mr. Camara ka moho kuokoa Pukiki i holo iho nei, ke komo pu nei oia iloko o keia huina me na manao kekeue ole a ke hauoli nei oia i ka puka ana o Mr. Andrade oiai he kanaka makaukau oia aole no e nele ka holomua o na hana ma kona aoao a ka ahaolelo. Ua hoike ae oia i kona makemake i ka hui pu ana no ka hana like ana no ka aoao Repubalika.

            Wahi a kekahi mau Pukiki mahope iho o ka pau ana o ka haiolelo a ka hapanui, o ka haule ana o Camara he hoike ana ia aia ka lanakia ma ka hui lokahi ana peia no hoi e puka mai ai ka lanakila.

NA LONO TELEGARPA.

            Ke mannaia nei e aia mai ana he kaua mawaena o Italia ame Tureke mamuli o ko Italia hoomaumau ma Tunia.

            Ua holoholo aku ka mokukaua Marieia no Bacelona, Venesuela a koi aku e hookuuia ka agena o ke Kanikeia America.

            Ua hoole mai nei o Senatoa Burton i ka oiaio o na mea i hoolahala ai ma kekahi o na nupepa o Topeka e pili ana i kona hoinoino ana i na mikanele maanei.

Hoomanao Ia Hanau o ka Moi Eluene.

            Ma ka Poakahi nei i malamaia ae ai ka hoomanao la hanau o ka Moi Eiuene VII o Pelekane ma Honolulu nei ma kahi noho o ke Kanikeia Pelekane W. R. Hoare. Mai ka hora 11 o ke kakahiaka a hiki i ka hora I o ka auwina la ua hoohamamaia ae na puka o ua home la no ka hookipa ana aku i na makaainana o ke aloalii o Pelekane a noho nei maanei ia lakou i kipa aku ai e haawi i ko lakou mau manao aloha i ko lakou Moi ma o ko lakou Kanikela ia. Ia manawa hookai no aia ka hana lahui ke houheuhene ia maiaio iho o ka malumalu o na laau e hoohani ana i ka pa e hoopuni ana i ua home la.

            Ua aahu iho ke Kanikeia i kona aahu piha. e lewalwa ana kana pahikaua ma kona aoao, a ua ku mai oia e hookipa i ka poe i hele aku. Mahope o ka ike ana ua lawe loa ia aku na hoa na ka lumi aina kahi e waiho ana na mea inu wai momona a malaila no hoi i kike ia ae ai na kiaha no ke ola o ko laou Moi.

            Iwaena o ka poe i hiki aku o na Kanikela kekahi o na aupuni e. O ke kanikela mua loa i hiki aku oia no ke Kanikela Kepania. Kauka Alvarez a mahope aku on a a Goo Kim ka Hope Kanikela o na Pake, A. Vizzavona, ke Kanikela Palani: Senor Canavarro, ke Kanikela Pakiki: Hackfeld. ko na Geremania ame na Luna Aupuni o America e noho nei maanei a pela no hoi me ko na mokukaua e ku nei iloko o keia awa. I ka manawa e kani ana ka hana lahui a e puhi ana i na mele o Pelekane, ua nui ka hauoli o ka pe apau i hiki ae. a o keia no hoi ka mea nana i hoonanea i ka poe apau loa a hiki wale i ka wa i pau ai na hana hoomanao oia la.

Moku Pea liilii pakele ma o ke Kokua a Ka La

KAMAHAO KONA OLA ANA NO UMI LA ME NA PAAABERENA AME HOOKAHI OMOLE GINI.

KAU MALUNA O KA MOKU PEA LIILII EAGLE A HOLO A NALOWALE MAI KA AINA AKU.

            "Ua loaa ia'u ke ano weliweli maoli a i ka manawa a'u i hoomaopopo ai uaike iho ia wau ua nalowale ka aina mai ia'u aku oiai aia wau iluna o ka moku pe'a liilii o keia kanaka a owau wai no ka mea iluna o ua waapa nei. Ua nalowale ka aina mai a'u aku a ua maopopo io ia no wau i ke kai oia no ko ka aina nei, nolaila, ua hookele mai la wau i ko'u wahi waa no Honolulu nei ma ka hookele ana i ka la. He eono la ko'u holo ana peia, a ua oia wale no wau maluna o na papaa berena eono ame hookahi omole gini.:

            O keia mau olelo oia na olelo ku i ka waiohia i haiia e kekahi kanaka ma ka inoa o G. Sydney Plomb i na makai i ka po Poalua nei, Novemaba 11. me kona hoike ana aku he seia oia a he mea kamaaina i ka holo moku. Ua lawela mai ke kanaka nona ka moolei i ke keena makai e Mr. Frank Fisher ka mea nona ka moku pe'a liilii Eagle a wahi ana ua lawe aihuela e kanaka. Ua hoike ae o Fisher ua lawe mai oia i ua moku liilii nei on a i ke uwapo o Hackfield ma, no ka manao kuai aku, aka, ua nalowale loa ua waapa nei a'u e hiki ole ai ke loaa ka meheu o ka lawe ia ana he umi la i haia aku nei, a hiki wale no i ka manawa a'u i ike ai e koloia mai ana oia ke manawa mua loa o kona ike hou ana a oia no hoi kona ike ana ia Plomb e kau ana iluna o ua waapa nei, a oia wale no ke kanaka o luna oiaila.

            Eia ka hoike a Plomb: He umi la i hala aku nei mahope iho o kona hoopauia ana mai ka moku ame ka waiho ana aku no i kana mau kenikeni i ke komikina moku ua hoohalaia e la kona manawa ma ke kulanakauhale ma ke pena ana.

            He inu lama kekahi hana ana a o ka hope ana i hoomaopopo ai oia okona kuai ana i kekahi omole rama i ka hale kuai rama Progress.

            A i ka manawa ana i ala ae ai. no ka mea, ua hiomeia oia ua ike koke iho ia oia aia oia i ka moana kahi i moku ai maluna o kekahi moku pe'a liilii i lawe me na makaukau kupono o ka holo ana. Ua kau mai ia ka lia maluna on a. aka, i kona hoomaopopo ana okiho ia no oia aia he hookahi omole gini ame na papaa berena eonon. Me keia mau mea ua hooikaika ae no oia e pai ka aina a ua lanakila lo mo oia. a hiki wale i ka halewai aole on a ike mai i ka pololi e koi koke aku i mea ai.

            Wahi ana ua maopopo loa iaia ke ano o na kai o keia paeaina a no ka nele i na pono holo moku ua hooholo koke iho la oia eia ka Paeaina Hawaii ma kahi o ka la a me ia oia i holo ai iloko o kela mau la eono a hiki wale i kona komo ana iloko o Honolulu. A mawaho pono o ke awa ua ano wiliau ia kona wahi waa ke kuu o kona komo koke ole iloko o ke awa, a ia manawa ua loaa aku la ke kokua a kolo ia mai la iloko o kahi o ka maha.

            Ma ka aoao o ka mea nona ka waa ua piha loa ola i ka huhu a ma ka aoao o na makai ua maopopo loa ae la ka laua mau moolelo, a i ka nana ana i ka moolelo a ke kanaka hookele moku aole wahi e hiki ai iaia ke hoopiha i ke koena la i koe he eha oiai he umi la o ka nalowale ana o ka waa. No keia like ole o ka laua moolelo nolaila ua kauoha aku la ka makai e noho o Plomb iloko o Kuapapanui a na Lunakanawai Wilikoki ia e hoopololei mai.