Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 47, 21 November 1902 — NA KUMU O KA HELE PULE OLE. [ARTICLE]

NA KUMU O KA HELE PULE OLE.

Ma keia helu e puka aku nei o ke Kuokoa e ike ai ka lehulehu i ka manao o kekahi i kapa iho iaia he "Mea Lawehala" he wahine hoi ma ke an-», e hoakaka ana i ria kumu o ka noho ana mai ka hele ana i ka pule i ka luakini o ke Akua,' e i ana, hele i ka pule me ka'hauoli, hoi mai ka pule mai me ke kaumaha. Aole wale keia o na manao i hoikeia ae mai na makam&.ka haole o; kakou, e hoike ana i ko lakou manuo pili i ka hele ana i ka pule, aka o kekahi, e holke ana he kristiano i ke Sabati a he kebolo i ka Poakahi ae—a O: ke kumu o ka wehewehe ana, oia ke ohaoha ia mai e poe o ka luakini i ka manawa e hele aku ai i ka pule i ke Sabati, a o ka manawa waie iho 'a no ia o ka ike ia mai, a ke ao ae i ka Poakahi e maalo ae ana ia mau haawina ohaoha o ke Sabati a he nana kee ame' ka ike oie ia iho ka mea panaiia mai | ke maalo ae ma ka aoao—a oka wehe- j wehe hoi a kekahi no kekahi kanaka e I aku ua komo wale mai no i hoahanau no ka ekalesia i mea e ioaa ai ka hana a o ka hooko ole ana i ka mea i loaa aku i ua kanaka ia oia ke kumu o kona nuha ana a hoole iho i ka waiwai ole o ka hele ana i ka pule ke kumu hoi o ka hele hou ole ana. Hfe nui na kumu o ka waiwai ole o ka hele ana.i ka pule, a ua okomoia aku iloko o keia huina ka hookamani ame na mea like wahi a ka manao i hoikeia ae ,e na haole, no ka mea, iwaena keia o lakou e pu-a mai nei iwaena iho 0 ko lakou mau ekalesia. Ma ka nana ana i keia mau kumu ame na kumu e aku e ulu mai ana aole lakou i lawa no ka pepehi ana i ka waiwai o ka hele ana i ka pule, a aohe no he kumu ma ka honua nei e hiki ai ke kuiai ika waiwai o ia hele ana. Ina no e hele ana kekahi kanaka i ka pule a noho iloko o ka luakini no kela manawa pule a hoolohe pono i ka olelo, he nui na pomaikai ma ia hele ana. Ina no e nana kee ia mai ana aole no ia he mea e loaa ole ai ka maikai o na olelo e haiia mai ana ke hoolohe pono. 1 ke kanaka akua ole ua loaa iaia ka manawa mua ioa o ka huli ana no ke Akua, he manawa i loaa ole iaia mamua. Pomai.kai oia i ka loaa iaia o ia manawa. Aole e loaa kela ano ma na wahi kue' pono apau. . Ke nēle kona i hoolohe ma ia mea aole |f nele ka ume ia o ka noonoo i na mele hoonani Akua a ke hoomakili kona noonoo ma-1 laila oia aku ke alanui e ike ai i Makua Lani, a ke hooko ke kanaka ia hana alaila e papahi ana me ia ka haawina pookela loa e hiki ole ai i ko ke ao nei ke hoolei iho, aka o ka Makua Lani wale no ka mea hiki ma o Kana Keiki Hiwahiwa la oia ka lilo ana o ke kanaka'i keiki no ke aupuni o ka Lani ma kekahi olelo ana ae he keiki na ka MakUa Lani. I ka poe 1 manaoio i ka Makua Lani a ike i na pomaikai o ke kino ame ko ka uhane, e hookupaa mau ia ana lakou ma ke kahua paa a kulanalana ole a he pomaikai nui ia no ia kanaka, no ka mea, aohe manawa kaawale no ke kahuli ole ae o ke kanaka ke ku iho oia nona iho, oiai, oia ma keia ao. ll houluulu i na pomaikai apau aole e loaa aku ka waiwai nui o ke pookela o na haawina apau e loaa ana mai laila mai maloko no nae o na palena kupono i kulike me Koiala, oia ka hauoli plha I ku'i o ke kanaka ma na wahi apau loa a ma na manawa apau loa a mau Joa aku. Oka noho mau ana o ke kanaka , iloko o ka hauoli o ka pono nui i na manawa apau loa oia no ka malele ana ! aku o ka ino mai iaia aku, ka eha mau, ka paumaele mau, ame na ino no apau. Ke hoolohe ke kanaka i keia mau kumu hoohalahala i hoakaka ia e keia poe huiia me na kumu hoohalahala e ae apau alaila o kona nele no ia i kela pono nui e hiki ole ke kuai ia me ke dala, a he mea pono i ua kanaka la e Mo ae ia mau mea, manao ole aku ia lakou, papani i na pepeiao, huli aku i ke kua ia mau mea a kapae loa la mau kumu ma kuono alaila e pili ana ka hae o ka lanakila me ia f He hana naauao ia o ke kapae ae i na ino apau a puliki ikaika i ka pono nui. E haalele I ka ino a e malama i ka maikai. Ina no e nana ana ke kanaka i.keia mau hoohalahala aohe wahi e ae ana e hele ai e halawai ole aku ai oia me na hoohalahala ame na epaepa o na ano apau, ina pela alaila o ka hana maikai pookela oia no ka alo ae ia lakou a nee aku no imua. O na kumu i hoikeia a'e aole i'o no kela he mau hana maikai na ka poe o e hana ai a aole no i kukuluia .ka ekalesia no ia mau mea, eia nae» aole no e nele ka hookomo mai o Kakana he nui wale o ia mau mea iloko o na wahi apau koe o loko o ka lani a he mea pono no i na haipule e makaala i keia mau mea a hookipa oluolu i na makamaka.