Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 48, 28 November 1902 — Page 5

Page PDF (1.51 MB)

This text was transcribed by:  Kanoa
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, NOVEMABA 28, 1902

 

Nuhou Kuloko.

 

            E nana ma ka aoao eono no ke koena o ka Moolelo POKA NUI AME POKA IKI.

 

            E lawe nui i ke "Kuokoa" i ike ai oukou i na mea hou like ole o ke ao nei a puni.

 

            Ua malamaia ae ma ka home o Mr. ame Mrs. M. K. Kekauoha Molena ma Kewalo he paina hoomanao la hanau no ka laua kaikamahine. Emma Molena.

 

            Nui ka ino a ka makani ame ka ua i keia mau la i hala ae nei. Alaa pu ia na kumulaau nunui o na ano like ole a ua hoohioloia no hoi kekahi mau hale mauka o Manoa.

 

            He nui na hoaloha i akoakoa ae malaila, a ua hauoli nui mai ke kakahiaka a hiki i ke aumoe. Ke uwalo aku nei ke Kuokoa e hooloihiia ka la o Ema Molena ame kona mau makua.

 

            Ua hopuia a paa ana ma Kuapapanui he keiki Pukiki opiopio o 12 wale no makahiki no ka ona. Nui kana mau hana hoohaunaele ma ka alanui o Pauoa a aneane hiki ole ke lawelawe iaia.

 

            Ke pu-a nei ka pele ma o a maanei o ka aina ma na wahi apuni o ke ao nei. Aohe pilikia o kakou no ka mea he laka ko kakou mau pele, ke olelo ia aku a he maliu mai i na olelo a ke kahu.

 

            Ke pii mahuahua ae nei na hana lokoino a ka pele i keia mahina e niau nei, a he mau tausani hoi o na ola makamae i lilo aku na kulanakauhale ame na aina he nui i hoopoinoia e ka lehu pele.

 

            Ua hiki mai maluna o ka mokuahi Zealandia kekahi hapa o na uwea e hoomoeia ana mai nei aku no Kapalakiko a nolaila he mau pule wale no koe kukai kamailio pu kakou me na kini e Kaleponi. Holomua kela.

 

            Ua hopuia kekahi Iapana ma Waialae e ka Hope Ilamuku Chillingworth no ka puhi okolehao. O Haiyashi ka inoa o keia Iapana, a ua laweia mai kana mau mea hana apau ma ke kaona nei. Pilikia no la oe, nui hookuli.

           

            Ua hoopakeleia ae he eono mau Kepani lawaia ma ka po Poaono i hala Novemaba 22 mai ka make mai, oiai lakou e paio ana me na ale ame ka makani iwaho o ka moana he 4 mile mai ke awa aku nei. Na Young ame kekahi poe o ka mokukaua Oregon i hoopakele ae ia lakou.

 

            Ua haawiia ma nehinei iho la he ahaaina nui no ka hoomanao ana i ka lanakila kamahao o ka aoao Repubalika ma ka la 4 o Novemaba i hala aku la.

            He nui maoli na makaainana i hoea ae me ka nana ole ia o kona aoao Kalaiaina a ua haupa like iho i na mea ono i hoomakaukauia.

 

            E malama pono kakou i ka kakou poe keiki na keikikane ame na kaik@mahine oiai aia maluna o lakou ko kakou manaolana na lakou e hoolaupai hou ia Hawaii aloha.

            Ina na makua e maliu ana i keia leo a@ me ke kanalua ole e hookoia ka olelo a ko kakou Moi aloha "Kalakaua" i hala aku i ka po "Hooulu Lahui."

 

            O na loaa, auhau i loaa no ka mahina o Novemaba ma ke keena o ka Puuku ua hiki aku ia ma ka hookahi miliona hookahi haneri kanalima kumamaiwa tausani eha haneri kanaha kumamahiku dala ame kanalima kumamakolu keneta. Nolaila nui ka manaolana no ka hotohana ana aku i na hana imua.

 

            E haiolelo ana o Mr. Henry Waterhouse ma ka luakini o Kaumakapili ma ke kakahiaka Lapule, Dec. 7, hora 11 A. M. no na mea e pili ana i ka Aina Hemolele ana i ike-maka aku nei ma kana huakai kaahele honua. 

            Mai poina e na hoahanau i ka hele mai e hoolohe i keia mau olelo.

 

            Ke liuliu nei ka Puali o ke Aloha o Kauluwela e haawi i kekahi ahamele nani ma ka hale kula o na keiki liilii ma ka po Poaono Dekemaba la 20, me kekahi mau hana hoomakeaka e ae. E loaa no na kikiki i na lala o ka hui, na kikiki hapaha ame hapalua dala. Mai poina i ka hele mai e ike i keia mau hana hoohauoli.

 

            Ma ka Poalima i hala, Novemaba 21 ua hopuia ma ka Lae o Kaena ma na maua o Oahu, he ekolu poe mai lepera ame hookahi wahine, e Kapena makai Robert Paka, Oliver Akau, Apana, Es@inda ame C. Elvin. Eia iho ka inoa o keia poe mai lepera: Kapea he hapa Kilipaki. Opunui. Kamealaniliilii ame ka wahine a Kapea.

 

Na Mea Hou o Hana.

 

E Mr. Lunahooponopono, me ka Mahalo:

            E oluolu e hookomo iho ma kahi kaawale o kau pepa i kela mau hua e kau ae la maluna: he mau la loihi keia i hala ae nei, akahi no au a hiki hou aku maluna o kou pakaukau.

KA LA 4 O NOVEMABA 1902.

            He la ia i hiaai nui ia e na aoao Ka@@aina apau iloko o keia Teritori, a he @a hoi e hiki ole ke poina ia e ka poe apau, i ka welo ana o "Kihei-ahealoa" @ ka aoao Repubalika ma ka Apana nei o Hana.

            O ka mahele koho Balota o Hana nei kekahi wahi i uhiia e ka mana o ka Home Rula, ina e nana ia i ke kau i hala o ka ikaika huki like o ka Home Rula he Haneri a oi balota i ko na Repubalika he Kanaha kumamaiwa wale no. a i keia kau hoi, o ka ikaika huki @ke i ka paa o ka aoao Repubalika he Kanaiwa balota, i ko ka Home Rula, he Kanahiku, nolaila, ua oi ae ka ikaika @ka Repubalika i keia kau mamua o ke Kau i hala, nolaila, ke hoomaikai aku nei no ka Aoao Repubalika i ka Aoao Home Rula i ko lakou ku ana a hoi mai ma ka aoao e loaa ai ka maha a me ka malu.

            Ma ka hora 11:30 A. M. o ka la i oleloia, ua ike ia aku ka huakai o ka Home Rula, e maki mai ana no ka pahu balota, a iluna hoi o na kaa me na gita e kani ana, a me na hae hoi i kuni ia me na huaolelo "Wela ka hao i ka Home Rula," me ka maluhia wale no keia mau hana ana. A ia wa hookahi no hoi i poha mai ai ke oeoe o ke kaa-ahi e lawe mai ana i ka huakai o na Repubalika o Nahiku ame ko Kaeleku, a maki mai la no hoi no kahi koho, he nani wale no keia mau hana ana aole he mau haunaele a hiki i ka pau ana o na hana oia la.

            He papaaina i malamaia ma ia la, mamuli o ka lulu dala ana a na Home Rula ame na Repubalika, a ua hoopiha ia ka lua o ka inaina o na poe i hele ae no na hana oia la.

            Ma ke Sabati la 9 ae, ua hookolokolo ia iwaena o na Home Rula kekahi alakai oia aoao, ua manaoia ua koho ooia ma ka aoao Repubalika, a ma ia halawai i hiki kino aku ai o Mr. W. L. Hardy o Ulaino, a ke alakai nei oia i na Home Rula e hoomau aku i ka hoopaakiki ana, he mea pono ke ao kanaka mai kakou, malia he pono io no i ka aoao Repubalika elike me ka lakou i hai aku ai ia oukou.

KA HALE WILI HOU.

            Ma ka Poaono la 15 iho nei i hoao ae ai ka Halewili hou o Hana nei i kona mau mea paa hana hou loa, no keia kikina e nee nei, ke oni nei na ku-e, a ke oniu nei hoi na huila, ua oia aku ka holopono o keia i ko ka wa i hala; ua hoonui hou ia ae na Nau o keia ame na mea paahana hou, aka, o ka uuku wale no ka hewa o ke ko, aole no paha e emo pau ae no keia mau wahi ko, a kali aku a hiki i ke oo hou ana. He mahalo nae i na poe mikiala hana, a hooholo hoi i na hana imi waiwai imua a e hoopomaikai ai i ka aina ame na lehulehu.

HIHIA KUAI RAMA.

            Ma ka Poakahi la 17 iho nei i hoopuka mai ai ka Lunakanawai J. K. Hanuna i kana Olelo Hooholo e ahewa ana i ka mea kue Kanawai, me ka hoopai ana he Hookahi Hanneri Dala ame na Koina Aha. Nui no kela mau a-la. Ua kaulana o Hana nei i ke kuai walona, a mai la manawa mai a hiki iho la i ka la 17 akahi no hihia oia ano i paa i ka hopu ia a hoopai ia. O na kokua o ka mea hoopii ia, oia o Hon. W. P. Hala ame J. K. Iosepa a o F. Wittrock H. Z. Kapio me Jas. H. S. Kaleo na kokua ma ka aoao o ke Aupuni.

            He mau la okaikai kela o Hana nei, ke hele la a popoi ke kai i kumupali, a ke hoomalie mai nei nae hoi.

            He mau wahi mea hou ae la ia o kuaaina nei, me ka manaolana e halawai hou aku ana no kaua.

Me ka Mahalo

MEA KAKAU,

Hana Nov. 17, 1902.

 

Ka Peresidena ame na Koi Poho Pauahi.

 

            WASINETONA, D. C. Nov. 10. - Ua hoomakaia iho nei ka noonoo ana ina mea e pili ana i na koi Poho Pauahi.

            Ma ka Palapala Hoouna Makahiki a Peresidena Rusawela, e hookomo ana oia maloko o ia palapala i kekahi mau manao e pili ana no kekahi hana e hanaia maluna o na Koi Poho Pauahi.

            Ua loheia ma ke Keena Aupuni na William Haywood keia i hooikaika me ka pauaho ole mai kona huli hoi ana mai nei mai Hawaii mai.

            Ua manao o Wm. Haywood ma ke Kau hooilo i hala ua oi loa aku ka pono i ka waihoia ana o keia kumuhana iwaena o na kukakuka aupuni ana a e waihoia iloko o na lima o na komikina Pake, Iapana ame Pukiki a na lakou e hooikaika no ka uku ia mai o ka lakou mau koi.

            Ua hooholoia iwaena o lakou he mea paakiki loa ke ke'ake'a ana i ka hoohana ana i keia kumuhana imua i na e haawiia ke kulana kukakuka aupuni ana, a no keia kumu aole; holopono na manao a Wm. Haywood, a ua holo ka bila koi poho pauahi ma ka senate a make loa ma ka hale o na lunamakaainana, kahi hoi a ka poe ke'ake'a i ala like mai ai a onou mai la i ka puupuu o ka make.

            I loko o na mahina ekolu i hala ae nei ua nana pono aku keia poe komisina ekolu i na hua o keia hana Koi poho pauahi a i kamaaina ai hoi o Wm. Haywood i kona waiho ana i keia kumuhana imua o Kakauolelo Hay.

            Ua haawiia mai iaia he hora a oi no ka hoolala ana i keia kumuhana no ka waiho ana aku i ka Keena Aupuni no ka hanaia mai.

            Ma ke noi a Wm. Haywood ua kaomiia keia hana iloko o ekolu aoao i pai hakahakaia a ua lawe aku ke Kakauolelo Hay ia Peresidena Rusawela.

            Ua olelo ae o Peresidena Rusawela e hookomo ana oia i kekahi mea e pili ana no keia koi poho pauahi maloko o kana "Palapala Hoouna."

            Ina e waihoia ana keia bila imua o na Hale Elua e ka Peresidena maloko o kana Palapala alaila e nana a e apo mai ana na komite o na rula i keia bila me ka manao hauoli a ohohia pu.

 

Ma'i Loa o J. B. Atherton

 

            Ma ka Poalima i hala, Nov. 21 ua loaa iho la o J. B. Atherton i ka mai luai-koko iaia ma ke keena nei. Ua hoihoiia aku oia ma kona home a waiho aku la ma kahi moe e hooluolu ai.

            Ua loaa mau oia i keia ano mai mamuli o kona moe pono ole i ka po ma kona wahi moe.

            Ma ka Poakahi nei, Nov. 21 ua hoea hou mai la keia mai a kau iho la maluna ona, a no kona hopohopo loa ame kona kakanalua no keia ma'i hoouluhua a pilihua no hoi ua kaheia aku kona mau ohana e akoakoa mai ma ka aoao o kona wahi moe. Ua paio aku la oia me ka hoomanawanui me keia ma'i menemene ole e hana nei maluna o kona kino palupalu a no kekahi mau hora loihi ua loaa iho la iaia ka maha a hoi hou mai la hoi kona manaolana.

            Ua hoea mai o J. B. Atherton ma keia Paeaina a noho ma Honolulu mai Bosetona mai i ka makahiki 1858 a no kekahi mau makahiki loihi ua ikeia oia maloko o na hana pili kalepa, hoomaha ame na hana pili kalaiaina.

            He nui na oihana like ole a J. B. Atherton i paa ai, a ua loaa iaia na oihana like ole ina oia i makemake no ia mea.

            He lala oia no ka Aha Kuka Malu malalo o ke aupuni moi, a ua komo pu aku oia ma ka lawelawe hana ana no ke kukulu ana i ke aupuni kuikawa.

            He lala oia no ka halepule o Kaukeano Hou e ku nei ma ke kihi o ke alanui Beretania ame Likeke, a he Peresidena hoi no ka Papa Hawaii.

            Ua loaa iaia ka hanohano kiekie loa mailoko mai o kana mau hana, o kana mau loaa hoi maluna o ka miliona.

            He kanaka maikai keia a he kanaka kuonoono no ka aina, a iloko o kona manawa pilikia ua ike oia i ka lokahi o kona mau hoaloha o ka papa like ole e papahi koke ia ka palekana ame ka lanakila maluna ona, a e hookaawale loa ia hoi ka mai ame kana mau hana ehaeha maluna o kona kino palupalu.

            Ma ka hora 6 p. m. o ka Poakahi nei ua loheia mai eia oia  ke hooluolu maikai nei me ka loli ole o kona kulana.

 

Ku Mai o Kinau ma ka Po Poalima i Hala.

 

            Ua huli hoi mai nei ka mokuahi Kinau o ka Hui o Waila mai ka Ipuka Gula mai o Kaleponi a hookomo malaelae ana ma ke awa o Kou ma ka po Poalima i hala, Nov. 21.

            Ua manaoia aole oia e komo mai ana i ke awa a hiki i ka Lapule, aka ua hoopahaohaoia na mea apau i ke ku ana mai o ke Kinau mamua oia manawa.

            Ma ka hora 7 o ia ahiahi, ua ikeia ke Kinau mawaho o Koko Head, aka i ka manawa ona i hookomo mai ai i ke awa, a kau aku la maluna o kona oneki ke Kauka Sinclair, ua hooholoia iho la aole oia e pono e komo ma ke awa oiai he 500 tona ukana maluna ona ame ka maopopo ole no hoi ka uwapo kupono e pili ai.

            Ua hoike mai ka Luna Ohi Dala i na mea e pili ana i ko Kinau hoi ana mai nei, a penei kana hoike.

            Haalele i ka uwapo heul@ 7 o ka Pakipika, Novemaba 13.

            Me ka makani mai ka Komohana Akau; hookuu i ka Pailaka 1:45 a hoomau ma ko makou alahele no Honolulu.

            Ikaika ke au i ke ko ma ke komohana Akau, a me na nalu nunui, a ua haawiia i manawa no ka hoao ana i ke kila o ke Kinau a ua ikeia kona maikai a ua like hoi me kekahi pohaku paa.

            Ua lawe mai ke Kinau i keia mau ohua.

            Mrs. F. K. Clarke, Miss Emily Clarke, Mrs. A. V. Inman ame kana keikikane, Mrs. Gurrero ame kana keiki.

 

No wai ia Hewa?

 

            Ua piha ka honua nei i na mai ame na ehaeha. No wai ia hewa? Aole no ka poe no apau; nolaila no ka poe iloko o ka ehaeha no ka hewa.

            Aka, o ka ninau nui loa oia keia, - ka mea e hana ai, ke ano e loaa ai ka maha, ame ka loaa ana o ka lanakila.

            Heaha na hiohiona e loaa ana ia kakou ina aole i loaa na materia kupono e pepehi ai i ka mai?

            O, he mea oiaio e pau ana kakou i ka luku mainoino ia, a e hooneoneoia ana ka honua nei.

            A hiki i ko kakou wa e ike ai i ka pale ana i ka mai, e pono kakou e hoomaikai a mahalo aku no ka materia i loaa o ka hooemi ana ame ka hoolanakila ana ia kakou, mahope o ka lolii paa ana o ka mai maluna o kakou, oiai ua like ka mai me kekahi kanaka ahiu, me na koi i hapaiia, a makaukau no ka lawe ana ae i ko kakou ola makamae.

            O ka oiaio loa ua oi ae ko makou makemake ame ko makou iini i kekahi mau ano lawelawe ana no na hoomauhala ame na leo uwe e loheia nei, i pu-a ae mai o a o.

            E kamailio a e kuhikuhi ana makou i keia ano mai e like me ka Haalulu ame ka Nawaliwali, Pihoihoi, Alaala, Hi Mau, Haanou, Puu ame ke Akemama Eha, Koko ino, ame na mai wahine ame na keiki. No keia mau mai ua hiki mai ka

WAMPOLE'S PREPARATION

ma ke ano o ka laau hoola mua loa i loaa i kekahi kanaka.

            He ono kona i like me ka momona o ka meli i awaiaulu pu ia me na mea hooulu a hoola o ka Pure Cod Liver Oil, i laweia mai e makou mai ka Cod liver makamaka hou, a hoohuihuiia, paipaiia me ke Compound Syrup o ka Hypophosphites ame ka Extracts o ka Malt ame ka Wild Cherry. Aneane loa no oe e olelo ae he "ola keia" i hoopaaia maloko o ka mea hookahi a i hanaia e ka lima o kekahi kino kanaka.

            Wahi a Kauka J. L. Carrick! "Ua loaa iau kekahi ola kupaianaha me keia laau ma ka lawelawe ana i na mai hokii, kuluma, wai nui o ka ihu ame ka alaala.

            He laau maikai loa keia no na mai haalulu ame ka ono ole o ka ai.

            He laau hoonoono i ka ai a he maikai na hoowali ana he hooikaika i na paahana o loko, a komo pu ma ka poai puni ana iloko o ka waihona loko me ka ai.

            Ke manao nei au o keia ka laau holomua iwaena o na laau apau. He ko ka hana a keia laau ma na Kulu apau. "Aole e hiki ke hoohokaia. E loaa no ma na halekuai laau apau.

 

NUHOU KUWAHO.

 

ALA KE AUPUNI MA O MAESTRO ALA.

 

            BOSETONA, (Mass.) Novmaba 12. - Ua lilo ka hopu ia ana o Signor Pietro Mascagni, ke kanaka Italia Haku Mele ma keia kulanakauhale i mea kuee a paonioni mawaena o keia mau aupuni.

            Ua lawe ae ke Kuhina Italia Nui Zarnadelli i keia kumuhana maloko o kona poholima, a ke kakali nei o Masesuseka i keia kumuhana no ka hoohanaia aku imua. I keia auina la, ua loaa mai la ia Signor Mascagni mai Loma mai keia manao telegalama malalo iho:

"Maestro, Mascagni, Bosetona.- E komo a e launa kino pu ana wau me kou hihia.

            E noiiia ana keia kumuhana me ka hakalia ole malalo o kau mau hoolaia ana.

            E oluolu e hoakaka mai ia'u ma ka uweaolelo.

"ZARNADELLI."

            He mea oiaio loa aole he mau hookonokono i hoounaia ia Zarnadelli, no ke komo pu ana mai iloko o keia hihia.

            Ke pahaohao nei ka mea haku mele ame na hoaloha i kahi i lohe ai o Zarnadelli i keia kumuhana, a ke haupu nei lakou ua ike o Zarnadelli maloko o na nupepa.

            No ka pane ana i keia palapala maluna ae la, ua hoouna aku o Mascagni he telegalama loihi, e hoike ana i kona mahalo ia Zarnadelli no ka lawe ana i keia kumuhana maloko o kona lima, ame kona hauoli no ke aupuni makuahine Italia i ke kiai pono i kana poe keiki.

            Ua hoakaka aku oia i na pilikia i halawai pu me ia, a ua manaoia, e pii ana ka inaina wela o Zarnadelli i ka wa e loaa ai keia telegalama no ka hoopilikiaia o kona hoaloha maikai, Mascagni ka onohi daimana hoi o ka Lahui Kanaka Halia.

            E lilo aku ana keia kumuhana i mea nui loa iloko o ka manawa pokole.

            E hoea mai ana ke Kanikela Kiekie Italia mai Signor Edmundo Mayor Desplanches mai Wasinetona no Bosetona nei i kakahiaka la apopo.

            E maopopo ana kana mau hana mahope o na kukakuka ana me ka mea Haku Mele, mascagni ame kona lolo. Me Glennon.

NUI NA KIPI I LUKUIA.

            PANAMA, Nov. 12. - O ka ulia pilikia i loaa mua i na Amerika ma Panama nei ua ikeia ma keia la.

            Ua hopuia kekahi waapa e na aumoku Columbiana a ua loaa aku maluna o ia waapa kekahi mau papa e hoike ana i na wahi o na moku o na kipi e hoolulu ana i lako me na mea ai.

            Ua motio pololei aku la na mokukaua o ke aupuni no kahi i hoakakaia ma ka pepa, a i ka hoea ana aku malaila, ua kuuia iho la he elua mau waapa mailuna aku o ka moku Bogota i kapaia mamua Jessie Banning. Ua hoomakaukau iho la na luina Amerika olunu o na waapa e noho hakuia ana e Kapena Mamaduke no ka hoe ana aku no uka o ka aina, aka oiai ua ili na mokukuna, ua kakali aku la lakou no ka pii mai o ke kai.

            I keia manawa ua ikeia aku la na kipi e pee mai ana ma na lihi kahakai, a i ka manawa i hookokoke aku ai o kahi waapa no ka aina, ua kipoka ia mai la lakou a make o Richard Kane o Wasinetona, a hoehaia o George Walker ma o ka ku ana o kona wawae i ka poka.

            Ua ku aku kekahi mau luina o Clarke ame Lutanela Casquesz i ka poka, aka aole i kukonukonu loa.

            I keia manawa ua ulele aku la o Bogota ame Chucuito i ka laua mau kipu ana, a koe kanaka ole imua o ko laua maka.

            Ua hooleiia aku kekahi poka iwaena o kekahi puulu koa o na kipi a aole hookahi o lakou i pakele mai.

            Ua manao o Cross ke kanaka kipu o ka Bogota aia na heluna o na make o ka poe kipi maluna o ke kanaha a kanalima paha.

            Ua hopuia ae kekahi mokukuna o Heleiwa kona inoa i piha hoi me ka laiki, aka o ka lua o ka mokukuna i ka poka mua ua pau i ka a ia e ke ahi.

            E hanuia ana ke kino make o Kane maanei me na hoohanohano o ka oihana kaua.

HE MAU HANA HOOKAMANI.

            NEW YORK, Nov. 11. - Ua lele kaua ia aku ka puali koa Moloko (Morocco) e ka poe hookamani i ka noho kalaunu me na puali kanaka he nui ma ka wewehe ana ae o kaiao o ka la 3 o Novemaba, wahi a ka hoike mai Foz i ka manawa ma ke alahele o Ladana.

            Ua kkomo aku na puali hookamani iloko o ke kahua hoolulu o na puali koa o ka Suletana aka ua hoakoakoa hou ia ae kona mau koa a hoopuehu liilii ia na puali kipi a lakou hoi i hoomau aku ai i ke alualu ana me na poino he nui.

            Ua holo aku kekahi o keia poe hookamani e pee ana iloko o kekahi kakela, aka ua lele kaua ia aku ua hale nei e na koa o ke Suletana, hopu pio ia a puhiia i ke ahi ma ka la 4 o Novemaba.

            He nui na kanaka i hahai aku i ka mea hookamani i lilo aku ko lakou mau ola aka o ka mea hookamani ua pakele aku la.

HOAO MANA KOHO MA ALAMABA.

            WASINETONA, Nov. 11. - Ua haawi ae ka Aha Kiekie o Amerika he manawa no ka hoolohe ana i ka hihia o Jackson W. Giles vs i ka Papa Hoopaa Inoa o Montgomery, Ala. i pili i kela ninau ina ua kue loa kela mau pauku e hoike ana i ka Mana Koho ma ka Kumukanawai o Alabama i ka Hoololi 14 ame 15 o ke Kumukanawai o Amerika Huipuia.

            Ua hoike o Giles he nika aole loa i ae ka Papa Hoopaa Inoa e hoopaa i kona inoa a me kekahi mau tausani o kona lahui mamuli o ka eleele o ko lakou ili, oiai no nae, e haawiia ana i na Ilikea na palapala no ka lakou mau leta noi.

            O keia, wahi ana he mau hana ke'ake'a wale no i ko lakou mau mana koho balota i keia kau koho i hala iho la, a o ka mana kanawai ka mea nui loa iloko o keia hihia.

POINO EHA KULANAKAUHALE.

            KAPALAKIKO, Nov. 13. - Ma ka lono i loheia mai ka mokuahi Newport mai e hoike ana he wahi apana wale no o keia pilikia maluna o ka aina ame ke ola o ka lehulehu i hoopoinoia hoi e ka pele ma Guatemala ka i hoea aku ma na kihi poepoe eha o ka honua nei.

            Ua manaoia aole loa e hiki ke ke'ake'a ia na hana aloha ole o ka luai pele, a me he la he manawa pokole wale no koe e uwalo aku ana o Guatemala i na aupuni apau o ke ao nei no na kokua.

            Ua luai mai o Mauna Santa Maria maluna o ke kulanakauhale i na lehu keokeo mai kona opu ana ole mai, a ua kanuia aku na mahi kope no kekahi mau kapuai ka hohonu, a ua make hoi he mau kaukani pipi.

            O ka huina make o na kanaka aia ia maluna o kekahi heluna kiekie.

            Ua lilo na mahi kope i mea ole i keia manawa a ke hookokoke mai nei ka pilikia maluna o ka aina.

            Ona mahi kope ma Costa Cuca, Chuva, Retorma, Palmar, Costo Grande ame Kolhutz ua pau i ka paa i ka lehu pele a he 7 kapuai ka hohonu.

            He mau tausani o na pipi i pau i ka make a ke manaoia nei ua nui na heluna ola makamae i lilo aku ma ka make.

            I ka manawa o ka mokuahi Newport i haalele aku ai ma Champerico, ua ike aku la na aliimoku i ka pioo o na makaainana.

            Ua hoea ae ka makuahi Acapulco ma ke awa o Champerico i ka mokuahi Newport e ku ana, a ua halihali aku oia no San Jose de Guatemala i na ohua apau i hiki i ka moku ke halihali.

            Aole i loaa mai na hoike o ka pilikia i loaa ma kekahi wahi o ke kulanakauhale nei.

            Ua makana ae o Kock Hagamann & Co., he $2,000 ina e hele kekahi kanaka ma ka mahikope o Miramar a lawe mai i ka mea hou e pili ana no ia wahi.

NOI I KOKUA NO NA PORTO RIKO.

            NEW OLEANS, Novemaba 14. - Ua hooholoia i keia la, e ka Ahahui Limahana o Amerika keia olelo hooholo malalo iho:

            "E noiia ke aupuni o Amerika Huipuia e hoihoi hou ia na kanaka Poko Liko i ko lakou aupuni a lakou i haalele ai no ka mokupuni o Hawaii malalo o na hoohiki wahahee, a oi ae hoi na hana maikai.

PAHU KA PELE MA SAMOA.

            AUCKLAND, (N. Z.) Novemaba 13. - I kulike ai me ka lono i loaa mai nei maanei i keia la mai Apia Samoa via Tonga, ua pahu ae ka pele ma Savali kekahi mokupuni nui loa o ka pae aina Samoa ma ke komohana.

            Aia he 6 mau luapele e luai nei i kauwahi ame na lapalapa ahi.

            Ma kekahi mau kauhale, ua paa ka honua lepo i na lehu pele me ka hohonu o 2 kapuai.

            ROME, Novemaba 13. - O ka luapele maluna o ka mokupuni o Stromboli (Komohana o Sicily) ke luai mai nei i

 

E Malama i kou Ili

KE ANO O K AMALAMA, HOOMAEMAE ME KA HOOUI ANA I KA IE A ME KA HELEHELENA.

 

             No ka malama, hoomaemae a me ka hooui ana i na ili, i ole ai e loaa i ka huehue, ili pohaka, ili akaakaa wale, kolekole, lena, hou nui, ili nakakaka, ili lahilahi, a i na ano kinaunau lehulehu wale o ka ili, aole loa kekahi kopa ili a helehelena paha e hiki ke hoohalikeia me ka KOPA KUTICURA, no ka mea, aohe kopa e ae e hiki ai ke imi aku a loaa na kumu penei: ka paakiki, upehupehu a hoopaaia paha o na pukapuka o ka ili.

E Malama i kou Lauoho

KE ANO O KE PALE ANA I KA LAUOHO HELELEI, NA EHAEHA O KA ILI POO ME KE KEPIA.

            E holoi pono i ke poo me ka lauoho me ka wai KOPA KUTICURA pumehana, holoi i ke kopa me ka wai pumehana, hoomaloo maikai, alaila, hamo malie me ke KUTICURA, ka laau hamo maemae loa, ke komi malie ia a komo iloko o ka ili o ke poo. O keia wahi laau hoonui lilo ole, iloko o kona ano ole, he oi aku o ka maikai no ka hoomaemae ana i ka ili o ke poo, a e pau ana ka ekaeka o ka lauoho me ka ili, a me ke kepia, e oluolu ana na aai eha, ka wewela, a e hooikaika ana i na kumu lauoho, e hoolawa ana i na me na mea kupono e ulu ai, a e ulu auanei ka lauoho maluna o ka ili maemae, a ola maikai no hoi, ma kahi i nele ai i na laau e ae a pau.

E Malama i kou Lima

KE ANO O KA HANA ANA I NA LIMA A PALUPALU ME KE AIAI I KA PO HOOKAHI.

            E holoi a lumai i na lima i ka wa e makaukau ai e moe, iloko o ka huahua KOPA KUTICURA manoanoa hoi i hoopumehanaia. Hoomaloo pono a hamo puni me ke KUTICURA HAMO, ka laau hoola ili oi loa, a o ka oi aku no hoi o ka laau hamo maemae loa. E komo i mikilima alualu i ka po, me ka hana nae i mau pukapuka ma na manamana. No na lima ula, kalakala, a mokumoku, maloo, nakakaka, maneo, owelawela o na poholima, maiao kekea, me na manamana hu'i, o keia lapaau ana no hookahi po wale no ka mea kupanaha loa, a he mea hoopomaikai no hoi i ka poe a pau i eha, mokumoku, kalakala a lahilahi paha o na lima.

            O POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U.S.A., na Ona o na laau CUTIKURA a pau loa.

 

$25 - Pu Kiko Ole - $25

PAUDA AME LU, PU-PANAPANA PU RAIFELA AME NA LAKO O KA POE PAANI.

 

PEARSON & POTTER CO., Ltd.    Alanui Hotele me Uniona.

 

na pohaku ula ame na lapalapa ahi. O na lapalapa alelo ahi ame na pohaku wena ke luai ia mai nei mai lalo mai o ka lua.

            Nui na hale i hoopoinoia maluna o keia aupuni.

            NEW YORK, Novemaba 14. - Ua loaa mai nei na hoike piha e pili ana no Guatemala i ka Elele mai ka telegalapa mai:

            Ua oleloia he mau haneri o na ola makamae i poino, a he nui hewahewa na aina i hoopoinoia.

            Aneane e pau loa na mahikope nunui i ka poino.

PI-O-O MA MELBOURNE.

            LADANA, Nov. 15. - I kulike me ka hoike i ka Daily Mail mai Sydney, N. S. W. aku, ua ikeia ka lepo ulaula e puhiia ana ma o a maanei maloko o Victoria ame New South Wales.

            Ua hoopouli pu ia ke kulanakauhale o Melbourne ma ka auina la o nehinei, a pau kekahi mau hale nunui i ke ahi mamuli o na pohaku poepoe i wena i haule maluna o na hale.

            Ua hoopi-o-o ia ka lahui kanaka mai o a o a ua manao lakou ke hookokoke mai nei ka hopena o keia ao.

            Ua hoolai iho maluna o ke kulanakauhale ke aouli lehu ulaula.

UA HIKI MAI KA HOPENA.

            Ua huli hoi mai nei ka makai kuikawa McDuffe o ka Oihana Makai maluna o ka mokuahi Zealandia mai Kapalakiko mai, mahope o kona imi ana ia W. H. Wright, ka Puuku i holomahuka, no 2 mahina i oi ae.

            Ikona hoea ana aku i Kapalakiko ua kau aku oia maluna o ka waapa mahu o ka pa-hoomalu.

            Ua hala loa aku la oia i ka poo Luna Nui Chief Witmans, a hoomaka aku la oia e kiai pono i ka Hale Leta ame na uwapo o na awa kumoku kokuaia me na makai kiu o Kapalakiko.

            Ua halawai aku la oia me Herman Levy o Honolulu nei ka mea hoi i olelo ae ua ike oia ia W. H. Wright no kekahi minute ma ke alanui akea, a nalowale aku hoi maloko o na puulu kanaka.

            Ua halaloa aku o McDuffe no San Diego Los Angels, ame Inana, a ua lohe aku la oia ma Kapalakiko ua huli hoi aku o W. H. McDuffe no Kaleponi mai Mekiko aku, aka aole oia i loaa.

            Ua manao o McDuffe aia o Puuku Wright ma Amerika Waena a i ole ma Amerika Hema.

 

Puhiia na Palapala Koi Poho Pauahi.

 

            Ma ka hora 2 o ka auina la Poalua nei, Nov. 18 ua puhiia ae na palapala koi poho pauahi kahiko nona ka huina dala o $1,473,173 ma o ka hookele ana a G. W. R. King o ka Keena Hooiaio.

            O keia mau palapala koi poho pauahi ua puhiia aku mamuli o na palapala hou e hanaia mai nei. Iloko o hookahi hora wale no, ua pau aku keia mau buke he kanaono ka nui i ka lilo i mahu. O keia mau buke ua hanaia me ka hou o ka lae ame ke koikoi no, aka mamuli o na palapala hou e hanaia ana, ua pau ka waiwai o ia mau buke.

            Ma na kapuahi enaena o ka Hale Pauma kahi i puhiia aku ai keia mau buke, a he nui no hoi na makaikai i akoakoa ae me na helehelena o ke kaumaha e haawe pakahi ana maluna o lakou. O ka mahu i puka mai ai mailoko mai o keia mau buke ua hiki loa ia ke kaikai i kekahi mau paona umi kumamalima, me ka kaki o $100,000 o ka paona hookahi.

            I keia manawa ka hooholoia nei keia hana imua me ka hakalia ole no ka pani ana i na palapala i pau i ke ahi a maluna hoi oia palapala e ukuia ai he umi pakeneta no ka huina oia palapala.

            Ma ka halawai a ka Papa Mana Hooko ma ka Poakahi i hala. Nov. 17. ua kauoha aku la) lakou e ukuia na koi poho pauahi me na dala $140,000 i loaa mai ka waihona mai o Amerika, a me he la e makaukau ana ka luna hooia no ka haawi ana i na palapala koi pauahi hou i keia pule.

            O ka hana hou ana i palapala koi poho pauahi hou, aole ia he hana uuku, aka, he hana nui maoli no. He 7000 palapala koi e makemakeia nei me ka maikai o ka palapala hookahi no umi pa keneta o ka haawina makana.

 

Malama Pono ia na Kanaka o ka Moi.

 

AOLE HIKI KE HOOPAUIA NA LUINA O KA MOKU POINO ANDROMEDA.

 

            Ke hauoli nei na luina Nolewai o kahi maku poino Andromera no ka nui ole o ka hana, a oiai, aole he mau dala i loaa i na ona no kekahi mau mahina mai kekahi moku aku, ke ukuia nei no nae na luina e like me ka maa mau. E mau ana ka hauoli o keia poe luina Nolewai a hiki i ko lakou la e hoihoiia ai no ko lakou aina makuahine, Nolewai.

            He 3 mahina i hala ae nei mai ko lakou la i hoopoinoia ai mawaho o na kai o Amelika aenei, i hoehaia ai hoi he nui o na luina, a hookahi i piholo ma ke awa nei, aka me ka nana ole i keia mau ulia poino, ke noho hauoli nei na luina, maikai na rumi moe, uuku na hana a ke pii mahuahua nei ko lakou mau uku.

            Malalo o ke kanawai Nolewai o ke kanaka i kepaia maluna o ka moku, e hoihoi hou ia oia mahope o ka pau ana o kona manawa kepa i ke aupuni ana i hele mai ai, koe wale no i na ola i makemake e haalele i ka moku.

            Ina e hooliloia ana keia moku ma ke kuai ana, e imi ana ka hui i alahele i hiki ai ke hoopuna pakahiia na luina ma ko lakou aupuni.

            Malalo no o ke kanawai Nolewai, he mau pauku no kekahi e hoomalu ana i ka luina Nolewai.

            I kona manawa e paa ai i ke kepa, e uku hapa ia ana oia, a he hapa e hoopaaia ana ma ka banako, a iloko o na makahiki 2 a i ole paha 4, i kona wa e huli hoi ai no ka aina, aia he mau puu dala nui ma ka banako e kakali ana iaia.

            K malama pono ia nei na luina o ka moku poinoo Andromeda e kona kapena Rotter a ke nana nei oia i na mea ai maikai no kona poe kela.

            Aole he mau olelo ao i loaa ia Kapena Rotter e pili ana no Andromeda.

 

            E wehe mai ana ke Komikina Aina Aupni boyd ma kahi o ka ekolu tausani eka aina ma ka Apana o Kau ma ke ano hookuonoono no ka poe e lawe ana ma ke ano hookuonoono. O ka aina i waihoia ae o na kanaka mahiai o Dakota oia kela o ka Apana o Kona.