Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 49, 5 December 1902 — Page 2

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Rosemary Mccune
This work is dedicated to:  Aunty Genoa Keawe

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

 

NUPEPA KUOKOA, DEKEMABA 5, 1902

============================================================

KA

NUPEPA KUOKOA

--

No Ka Makahiki - -   $2.00

                                        No Eono Mahina - -    1.00

==

PUKA         1            2            3            1             2           3           1

ANA.        Pule      Pule        Pule       Mal.       Mal.      Mal.       Mak.

   Iniha..    $1.50   $2.00       $2.50     $3.00      $5.00     $6.75     $12.00

2 Iniha..      2.00     2.75         3.50       4.00        7.00       9.00       18.00

3 Iniha..      2.50     3.50         4.50       5.00        9.00     12.00       24.00

4 Iniha..      3.00     4.00         5.00       6.00      11.00     13.00       30.00

5 Iniha..      3.50     4.75         6.00       7.00      12.00     15.00       36.00

5 Iniha..       4.00    5.50         7.00       8.00      13.00     16.00       42.00

[this was printed sideways]

=================================

O NA OLELO HOOLAHA A PAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A I NA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA.

--

O na Dala a pau o ka Pepa nei e hoouna polo lei mai i ka

HAWAIIAN GAZETTE COMPANY

--

HOOPUKKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO

--

Hookomoia ma kaHale Leka O Honolulu, Pa nalaau o Hawaii,

ma ke ano mea o ka Papa Elue.

--

DAVID L. A-I, Lunahooponopono.

A. W. PEARSON, Luna Nui

Honolulu, Oahu

===============================

POALIMA : : : DEKEMABA 5, 1902.

===============================

 

PAU NA POHIHIHI.

     Mai ka manawa i hueia ae ai na epaepa o na oihana aupuni o ka Teritori o Hawaii, oia hoi, ka oihana puuku ka oihana o na Hana Hou ame ka oihana Hooia, a hiki mai la i keia mau la akahi no a pau na pohihihi.

     Ma ka waiho ana mai o ka Kiaaina Dole i kana noi i ka Aha Senate e hoopau i na luna e noho ana ma ia mau wahi, a mahope o ka noonoo ana a huli pono o ke Senate ma o kona mau komite ia ua puka mai ia ka hua o ka lakou hana i hana ai oia ka hoopau loa ia ana ae o na luna aupuni Aukakini ame Kimo Boe.  O keia hana i hanaia iho la e ka Aha Senate ka mea hoi nona ke kuleana piha o ka hoapono ame ka hoapono ole, na ia mau mea i hoopau loa ae i na pohihihi.  Nolaila i keia manawa ua hakahaka ae la keia mau wahi o ka oihana aupuni a huiia hoi me ka oihana puuku oiai na ke kanaka no i haalele iho ma kona holo malu ana, he mau wahi kupono loa e hoopihnaia me ka poe no lakou na lini no ka pono o ka lehulehu.

     Ua kaheaia keia Senate no ka huli pono ana i na pilikia o keia mau oihana a i ka imi pono ia ana aku ua loaa aku la maluna o na luna aupuni na epaepa, a o ka ninau ana i ka nui o na epaepa i hauaia ame ke ana o ua mau epaepa la o ke Senate ka i ike piha  pono, a e loaa nei no hoi i ka lehulehu maloko a na nupepa mamuli o na mea i loaa mai, ua lawa ia no ka oluolu ino o ka noonoo a o ka loaa koke ana aku no hoi o na mea e kue i'o ana i na luna ke kum o ka hoopau koke ia ana ae o na hana pili i keia mau oihana oia ka kolo pono o na hana.

NA HANA A KE SENATE.

     I ka manawa i waiho mai ai o ke komike i kana hoike ua lawe koke ia aw la e noonoo. a ma kahi o ka noonoo a mamua o ka hooholo loa i a ana e like me ia e ku nei, ua hoao ae kekahi o na senatoa Home Rula, ma ka hana i'o ana e waiho i a hoike ma ka papa a khiki i ke kau senate kamau, a i kokua ia hoi e kona hoa o ka auna hookahi, eia nae, ua haule ke noi ma ka hooholo ana no, aka o kela hana na ia mau hana no i hoike maoli ae i ka hemahema o ka manao hana oiai o ka hoopanee ana, ina i holo ua pilikia ke aupuni ma ka waiho pu ana pela no ka nui o ka manawa i hoopohoia ame ke komo o ke aupuni iloko o ka pilikia o ka nee ole o na hana ma ko lakou mau alanui kupono ponoi pakahi iho, a e like me ke ano mau ua oi aku ka poino o ka pono pili laula mamua o ka pono pilikahi i hoopohoia i ka manawa hookahi pela i keia.

     Eia kekahi, o ka manao ana e waiho a hiki i ke kau kumau o ka Aha Senate, aole he poe e ae na lakou e noonoo i ua mea la aka o ka poe no na lakou i noonoo iho la a ina ua loaa na mea apau pili i na luna aupujni lawa kupono no ka hookuu i'o ana aku i kaawale ae mai na oihana ae, heaha la ka @i ae ame ka emi iho o keia i ko kela, oiai, na lakou ana no e hana ke hiki mai ia manawa.  Aka, hookahi mea i maopopo loa, oia ka oluolu ana iho o ka manao o ke Senate i ka hoike a ke komite, a aohe no he mau kumu hoohalalhala a ka hapa uuku i waiho ae,  e hoike ana i ka pololei ole o ka hana a ke komite, a i ole,  pale ae paha i kekahi mau kumu epaepa i loaa i ke komite, aka he noi wale no e hoopanee.  Aole he hoohalahala ana ina o ke noi i waihoia ae malalo o na kumu kupono loa e hiki ole ai ke pale ae i ka-manao hoopanee, aka, me ka mea i puka mai ua holo pono na mea apau he mau mea i hookahua ia maluna o na mea epaepa i loaa.

 

==============

KA AHAAINA REPUBALIKA.

---

     Ma ka la kulaia Amerika hoalohaloha i ke Akua a  ka Peresidena Rusawela i kuahaua ai e malamaia, oia ka Poaha, Novemaba 27 i hala, ua nui ka hauoli o na kanaka o ke kulanakauhale ma na paani i malamala i kela la o ka paani polo ame ka paani peku popo, ame ka ahaaina a na Repubalika.

     Ma kela malamala ana o ka ahaaina a ua poe Repubalika nei, ua hooko aku lakou i ka lakou olelo e hanai i keia mau kini i ko lakou lokomaikai ma ke ano hoohiwahiwa i ka lanakila o ka la 4 o Novemaba i papahiia iho maluna o lakou.  Ua nui ka wawaia, ua leo nui ae ua poe nei e hapai i ahaaina,  a o ke koo ana iho kekahi mau la ihala iloko la ua manao ae kekahi hapa o ka lehulehu e noho nei iloko o ke kulanakauhale he pau makani wale no ame ka hoopuoho ana ae o ka nupepa Aloha Aina he wahawai wale no no ka mea, ua puka ae la no lakou, a pau ae la no ka nana ia  mai, aka, i ka hiki ana i ka panina o na mea apau ua ikeia ua hooko aku la ua poe nei ma ke ano kanakamakua.  Ua loaa keia ana kanakamakua mamuli o ka haiolelo a Hon. W. C. Aohi e hoike ana i ko lakou hauoli i ka hui ana ma ua ahaaina la aole ma ke ano kaukahi aka no na mea apau, mai na Home Rula a i na Demokarata a i na Repubalika no hoi a ma ka nana ana, ua piha hauoli na mea apau me ko lakou mahalo pu mai i na hana.  O kekahi mea i ikeia ai ke ana kanakamakua me keia mea oia ka hooholo ana e hana i ahaaina a o ka hooko ana i ua mea ia i hooholoia oia na hoike o ke kau i'o maluna o ke kahua o ke ano kanakamakua, me ka nana ole ae ina he ano opiopio a oo paha ka nanaina.  Ma ka hana e maopopo ai ka loaa i'o o ia ana kulana.  Ua olelo nui ae kekahi poe i ke ano kamalii o ka hana ke hooko ole ia ka hana i hooholo ia, a ke nana i'o ia no aole no e hiki ke hoole i ka pololei o ia mea, aka, aole no he ano kamalii o ka hana i hooholoia e hooko a mahope hoololi hou ma ka hooholo like ana o na mea apau e hoopau, a oia hooholo ana ua hooluolu mai ia i ka noonoo pili laula alaila ua kau aku ia ma ke ano hoololi kahua a aole no hoi he hoopunipuni a wahawai malaila.  He mea keia i hana mau ia iwaena o ka nohona honua ana aole nae i apo pau ia na ano kulana hana apau ma keia.  O ka hana e kau pono ana maluna o keia kahua hoololi alaila aole he hoohalahala ana no ka hoololi ana aka, ina he hana ua hoololiia me ke kau ole maluna o keia kahua noololi akaila e kau mai ana na hoohalahala me ka hiki ole ae ke pale.  Ke nana pono ke kanaka ma keia aole e hana huhewa ma ka oioi e ana no na hoohalahala aka e kali a hiki i ka manawa e haule pahu ai.

     Aia he elua haawina a'o maikai loa i loaa i ke kanaka ma keia mea - o ka mua, ka hooko ana, a o ka lua alia ka haawi hoohalahala a hik i ka manawa e maopopo pono ai.  He haawina pili keia i na kanaka apau, a ke nana pono oia alaila aole e nele kona a'o ia ma keia mau mea a he mea maikai loa ka malama ana o ke kanaka ia mau mea no keia mua aku oiai aole hookahi manawa e pau ai na hemahema.

     Ke manao nei ke Kuokoa ua maikai na hana o ka luau i malamaia i kela la i hanaia ma ko lakou aoao a he mea kupono e haawiia na hoomaikai aole wale no ka hooko hana aka no ko lakou lokomaikai i panai mai ai pela makou e haawi nei i ko makou hoomaikai no lakou.  He mea aha hoi ia e hoopaapaa wale aku ai i ka lokomaikai i panalia mai a ua hewa anei keia mau kini i ko lakou lokomaikai.

=====

HOOKAHAKAHA MOKUKAUA.

--

     Ina e holopono ana na hoolala ana a ka oihanakaua moana Amerika, e ike ana o Hawaii nei i kekai hana i hana mua ole ia ma ke ano hookahakaha mokukaua ma ka ili-kai o'na mokupuni o Hawaii nei.  He lohe pepeiao wale no a ke hookoia kela papa hoonohono, alaila e kapalulu mai ana ua aumokukaua nei i o kakou nei no ka hooko ana i ka hana.   Ma na mea i loaa mai i hoomaikeikeia aku ai, e malama ia ana ka hookahakaha mokukaua ma na kai o Hawaii nei ma ka malama ae ne o Feberuari, makahiki 1903, iwaena o na aumokukaua Amerika e noho hoomalu nei i na ale o ka moana Pakipika.

     Ma ka nana ana, ina holopono keia mau hana, oia hoi, no ke kukulu ana paha i uwapo no ka hookipa ana mai i keia aumoku, a hanaia paha ma kekahi ano he helehelena kela e hoike mai ana i ka pii hikiwawe loa o Hawaii ma na anuu maluna ae ame ka holomua o ke au hou a oiai ua holomua no o Hawaii nei i keia manawa a hakalia a hoohuiia mai keia nu hou maikai alaila aole he aina liilii o ke kai e hiki ke uhai mai e loaa ke kulana o Hawaii, oi loa aku ke hoolilo loa ia mai keia mau kai o kakou i wahi e hookahakaha mau ai na aumokukaua.

     Me ka hoopaapaa ole he kikowaena o Hawaii nei apuni ke ao holookoa iwaena o na aupuni naauao apau iwaena o na hana holomua ame na hana hoonaauao alaila aole e nele ke komo i'o mai o ia mau mea, ina no e hooko ole ia ana kela papa hoonohonoho o ka hookahakaha aumokukaua i ka manawa i oleloia alaila e hiki mai ana no ka manawa aole no i ka liohi loa e hoohana ia mai ai ia ano hana, no ka mea aole keia he aina ano ole e poho ai ka manaolana o ka hana ia mai.

     Ua maopopo ia kakou na hookahakaha paikau ana o na koa ma ka aina ma ko lakou mau kahua paikau, a aole i hiki i kekahi mea ke hoole mai i  ka hiwahiwa maoli o ia ana oihana, a ina ua komo ka hialaai o ka noonoo ia ano hana aole no e nele ke komo pu aku o ka noonoo iloko o ia haawina hookahi ma keia hookahakaha mokukaua ma ka ili o ke kai.

     I ka mamawa e eha ana ka ili o na kupuna o kakou i ka maka o ihe ma na komo kaua ana aole e nele ka paapu o na kai o Hawaii aloha i na auwaa pukahi a pulua o na koa e alakai ia ana e na oiwi alii o kakou no ke komo kaua ana maluna o kahi mokupuni, a i ka mamawa e haalele ai i ka aina a au mai i ke kai o na mokupuni nei me he la he nani okoa no ia o ka nanaina o na auwaa i ka holo mai e hulali ana na hoe i ka maka o ka la.  Aole no paha i loaa ia lakou ka manao hookahakaha ma na ili-kai o ko lakou mau kai aka o ka hana a lakou i hana ai oia hoi, ka holo aluka ana aole e nele ka loaa o ka manao ke hele la ka auwaa ma ka helehelena o ka hookahakaha.  Ua loa no i ko kakou mau kupuna ka ike i ka nana o  ka holo aluka ana o na aumoku alaila e puiwa loa ana lakou i ka ike i keia hookahakaha ina e ia lakou ke ola nei i keia mau la, alaila ua oi loa aku ko lakou pomaikai i ko lakou, no ka mea, eia kakou iloko o ke au e ike i'o ai ia mau mea.  Ma keia hana e ike ana kakou i na ano mokukaua like ole o ke ano pilikua ame na moku liilii.

-----

 

E  HOOMANAO.

--

     E hoomanao mai ka poe hoouna mai i na manao i makemakeia e hoolaha maloko o na kolamu o ka nupepa Kuokoa ma ka hoopaa ana i ko lakou mau inoa, a ina he kope ia  na ka mea hookahi alaila e pono e kakauinoa e ka mea nana ka manao i hiki ke hoolaha ia aku.  O na manao e hounaia mai ana me ka kakauinoa ole ia aole loa e hookomaia maloko o kona mau kolamu.

=====

 

Hoike Kula e Euanelio o ka Hoomana Karistiano Naauao.

--

     I ka Lunahooponopono o ke Kuokoa Aloha:

     Ma ka la 5 o Oct. A.D. 1902, hora 10 A.M. ua hoike ae na Kula Euanelio o na Ekalesia huiia o ka Hoomana Karistiano Naauao, ma ka Luakini o ka Olino o ka Malamalama, Pauwela Hamakuloa Maui.   Hoomakaia na hana me ka Himeni hui.  Pule ke Kahu Rev. J. K. Kekipi.

     Hoike ke kula o ka Olino o ka Malamalama i noho Alakai ia e Rev. D. Kalakau, maika na haawina.

     He 11 ka nui o na haumana.

     Lulu Kula Euanelio no ka waihona a me ke Ola Kahu.  $13.50.  Hoike o ke Kula o Kaalohi o ka malamalama, i noho alakai ia e Rev. J. E. Kekipi, maikai ka Haawina ame na Himeni, pau keia kula ke Kula o Kuau, i noho alakai ia e Henry Long.

     Ua haawi mai ke kahu kula Sabati Euanelio Mokupuni, Rev. W. Piohia, he ma Olelo paipai pokole. Ua kokua mai o Mr. Henry Long i keia mau manao paipai me kekahi mau manao waiwai nui.

     A pau kana ua kokua mai ke kahu o ka ekalesia oia hoi o Rev J. E. Kekipi.

     Hoike mai ke kahu, e hui hou ana ka Hoike o na kula Euanelio ma ka Pule mua o Ianauri A. D. 1903, ma ka Luakini o ka Olino o ka Malamalama Pauwela, Maui, e makaukau mai na kula apau ma ia la.  Hookuu ia na hana o keia la, me ka himeni me ka pule a ke Kahu.

     Me ka mahalo

     MRS. LEPEKA KEKIPI

     Kakauolelo o ke Kula Sabati Euanelio o ka Hoomana Karistiano Naauao,

     Pauwela, Maui.

 

==========================

Ma ke Kauoha.

==========================

HOOLAHA AINA AUPUNI

---

     Ma ka Poaono, Ianuari 10, 1903, ma ka hora 12 o ke awakea o ka la i oleloia, a ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, e kuai kudala ia aku ai ma ka akea keia mau aina malalo iho malalo o keia mau ano o na kumukuai ame na hana hoano hou.

     LUALUALEI, WAIANAE, OAHU.

Apana Helu                  Ili Aina.                 Kumu Waiwai Hoakakaia.

           1                           505                                 $1010.00

           2                           573                                   1146.00

           3                           591                                   1182.00

           4                           590                                   1180.00

           5                           589                                   1178.00

           6                           590                                   1180.00

           7                           589                                   1178.00

     Aole e aeia kekahi e kuai a oi aku maluna o hookahi apana, a o ka mea kuai mai e piha iaia na makahiki he umikumamawalu; a he kupa hoi no Amerika Huipuia.

     E loaa no na palapalaaina, ame ka manawa ame na kahua e kuai ia aku ai keia poe apana aina ame na mea e ae apau pili ilaila, ma ka hele ana ae ia ke Keena Aina Aupuni, ma Honolulu.

     E. S. BOYD, Komikina o na Aina Aupuni.

     Keena Aina Aupuni.     Honolulu, Dekemaba 4, 1902.

     (2940 Dec. 5, 12, 19.)

---------------------------------------------

 

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI O KA APANA HOOKOLOKO KAAPUNI EKAHI O KA TERITORI O HAWAII

---

     Amelia Aurndel kue ia James Aurndel.   Palapala Kii.

     Ka Teritori o Hawaii: I ka Makai Keikie o ka Teritori o Hawaii, a i ole i kona Hope, ka Makai Nui o ka Mokupuni o Oahu, a i ole i kona Hope:

     Ke kauoha ia aku nei oe e kii ia James Aurndel, Mea Hoopiiia, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia, e hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kaapuni i hoikeia ae nei, ma ke kau o Feberuari o ua Aha la, e malamala ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka Poakahi, la 3 o Feberuari ae nei, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai ke ke kumu e ae ole ia ai ke koi a Amelia Aurndel, ka Mea Hoopii, e like ma ka mea i hoakakaia iloko o kana palapala oki mare i pakuiia me keia.

     A e hoihoi mai i ka palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

     Ikea e ka Mea Hanohano A. S.Humphreys, Lunakanawai Ekahi o ka Aha

     Hokolokolo Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi, ma

     Honolulu, Oahu, i keia la 14 o Ianuari, 1902.

     A. G. KAULUKOU, Kakauolelo.

     Teritori o Hawaii, )     ss.)     Mokupuni o Oahu. )

-----

     Ke hoike aku nei au o ka mea maluna ae he kope oiaio ia o kapalapala kii ma ia hihnia, a ua kauohaia e ua aha la e hoolahaia ia mea a e hoopaneeia ka hihia a ke kau o Feberuari, M.H. 1903, e hiki mai ana o keia Aha.

     M. T. SIMONTON,  Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ka       

     Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi, Teritori o Hawaii.

2935 - Oct. 31, Nov. 7, 14, 21, 28, Dec. 5.

-------------------------------------------------------------------------

 

KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA

---

     I kulike ai me na manao o ka Pauku 707, Mokuna 55 o ke Kanawai Karaima o ka Makahiki 1897, he Hookahi Laikini Awa no ka Apana hookahi o na Mokupuni o keia Paeaina, e Kuai Kudala ia aku ana ma ke akea mawaena o ka la I ame 7 o Dekemaba, 1902, a o ka laikini pakahi e mau aku kona kuleana no ka manawa o Hookahi Makahiki mai ka la 1 aku o Ianuari, Makahiki 1903, a o na kumukuai kaupalenaia oia keia malalo iho:

No ka Apana o Hilo   ........................................     500.00

No ka Apana o Honolulu  ................................ $1,000.00

No ka Apana o Wailuku ...................................      500.00

No ka Apana Lahaina .......................................      250.00

No kela ame keia Apana e ae ............................      100.00

     O na Laikini Awa no na Apana o Honolulu, Ewa ame Waianae, Waialua, Koolauloa, Koolaupoho, ma ka Mokupuni o Oahu, e kuai kudala ia aku ai ma ke alo iho o ka Hale Aupuni, ma ka Poalima, la 5 o Dekemaba, 1902, ma ka hora 12 o ke awakea.

     O na Laikini Awa no na Mokupuni o Maui, Hawaii ame Kauai, e kuai kudala ia lakou ma na Apana pakahi iho o ua poe Mokupuni la, ka manawa ame ka ia i hoakaka maoli ia maloko o ke kanawai, e like me ka hoonohonoho ana a na Lunamakai ame ko lakou poe Hope Lunamakai.  E puka aku ana no hoolaha no ka la ame kahi o ke kuai kudala o ka laikini ma na hoolaha e kaula aku ai ikoko o kela ame keia Apana pakahi i oleloia.

     O ke kuike o iwakalua-kumamalima pa-keneta o ka huina dala e npanaiia mai ana e ka mea nana ke koho e lanakila ai e waiho koke ia ma ia i ka manawa no e haule iho ai ka hamare a ke mea kudala, a e hooneleia no ia kuai ana o ke kuike i panaiia, e ke Aupuni, ina e hookaa ole ia mai ka huina kuike holookao o ke koho i lanakila maloko o elima la mai ka la aku o ke kuai kudala ana.

     HENRY E. COOPER, Puukuu o ka Teritori o Hawaii.

     Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.   Novemaba 21, 1902.

     (Nov. 21-28-Dek. 5.)

-------------------------------------------------------------------------

HOOLAHA.

---

     Ke kauohaia aku nei ka poe hookomo waiwai, a hana, a ona waiwai o na kaa apau e hui pu mai ma ka ae ana ka ae i ana me na manao o ke Kaname na manao o ke Kanawai Helu 25, o na Kanawai Ahaolelo o ka Makahiki 1898, i ikei hoi "Ke Kanawai e Hoike ana a i Pili i na Kaa Apo-hao ame Huila" he kauona ikaika hoi mai keia la aku.

     E loaa aku no na Kope o ke Kanawai i ka manawa e kii mai ai.

     Honolulu, Novemaba 21, 1902.

     HENRY E. COOPER, Luna Nui o na Hana Hou.

     No. 2939 - Nov. 28 - Dec. 5, -12.

 

======================

HOOLAH HOOKO MORAKI

======================

HOOLAHA MANA PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

----- 

     Ma keia, ke haawiia aku nei ka hoolaha, mamuli o ka mana kuai i hoakakaia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia i ka la 1 o Novemaba, 1901, mawaena o Kawamura no Kainaliu, Hawaii Teritori o Hawaii, ka mea moraki mai, ame H. Hackfield & Co. Ltd., na mea paa moraki, a i kakau kope ia ma ke Keena Hoona Aina ma Oahu, iloko a ka Buke 227, aoao 274-276, ke manao nei o H. Hackfield & Co. Ltd., na mea paa moraki i oleolia, e paniku i ka moraki i oleloia na na kumu i uhaiia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka uku-panee i ka manawa e hookaa ai.

     Ke haawi pu ia aku nei ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia e kuai kudala ia aku ana ma ke akea ma ke alo ino o ka Hale Hookolokolo Kaapuni ma ke Taona o Kailua, Mokupuni o Hawaii, Teritori o Hawaii, ma ka Poakahi, la 29 o Dec., 1902, ma ka hora 12 awakea o ia la.  O ka waiwai i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia oia no keia aina i paa ma ka hoolimilima i hanaia e Chas. Ka ia Kawamura, ka mea moraki mai, ma ka la 29 o Novemabe, 1900, a i kopeia ilokoo ke Keena Hoona Aina, iloko a ka buke Helu 228, aoao 313-314 ame na pono apau ame na lako apau o luna o ka aina i hoakakaia iloko o ka moraki i oleloia na hale ame na mea apau pili ilaila, a o ka waiwai i oleloia aia i Kainaliu i waiho la ma ika Apana o Kona Akau, Mokupuni o Hawaii, Teritori o Hawaii.

     Ma ke kuike a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo apau.  No na mea aku i koe e ike ae ia H. Hackfield & Co. Ltd., Kailua, Hawaii.

     H. HACKFELD & CO. LTD.,  Na Mea Paa Moraki.

     G. F. Maydwell, Kailua, Hawaii.    Loio o na Mea Paa Moraki.

     (No. 2940 - Dec. 7-14-21.)

-------------------------------

HOOLAHA MANAO PANIKU AME KUAI, A KA MEA PAA MORAKI.

-----

     Ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana kuai i hanaia iloko o ka moraki i hanaia i ka la 9 o Mei, 1891, e Rosalie A. Andrews, ka wahine mare a Thos. L. Andrews o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, @ mea moraki mai, ia Elizabeth Muther, ka mea paa moraki a i kopeia ma ke Keena Hoona Aina, ma Oahu, iloko o ka Buke Helu 131, aoao 150-152, he moraki hoi i hooliloia ma ke kuai ma ka la 9 o Mei, 1893, e Elizabeth Muther ia William O. Smith, Mary S.Parker ame Henry Waterhouse, na Kahu Malama Waiwai malalo o ka Palapala Kauoha a W. C. Lunalilo, i make, he palapala kuai hoi i kopeia ma ke Keena Hoona Aina i oleloia ma ke Buke Helu 131, aoao 151, o ua poe Kahu Malama Waiwai nei malalo o ka Palapala Kauoha o W. C. Lunalilo, i make, ke manao nei lakou e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e hoike ana, ka uku oke ia o ke kumupaa ame ka uku-panee i ka manawa e uku ai.

     Ke hoolaha pu ia aku nei o ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki nei e kuai kudala ia aku ai ma ke akea iloko o na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poaona, la 27 o Dekemaba, hora 12 awakea o ia la.

     O ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia oia kela mau apana aina e waiho la ma ka aoao mauka o ke Alanui Young iloko o Honolulu i oleloia, i ikeia ma an Apana P, ame Q, ma ka Palapala Aina Kalaokahua o ke Aupuni Hawaii, i apoia a i hoakakaia e like me ia malalo iho:

     E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao mauka o ke Alanui Young 348.6

kapuai, Kom.-akau o ke kihi Akau o ke Alanui Young ame ke Alanui Keeaumoku a holo ma na hoakaka oiaio:

     Akau 21[degrees] 12' Hik.  146.9 kapuai ma ka Apana R.

     Akau 68[degrees] 48' Kom. 100.0 kapuai ma ka Apana E ame D.

     Hem. 21[degrees] 12' Kom. 146.9 kapuai ma ka Apana O.

     Hem. 68[degrees] 48' Hik.   100.0 kapuai holo ma ke Alanui Young a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka ili aina he 14690 kepuai kuea, oia no hoi ka aina i heakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui (Grant) helu 3538.

     O ka aina me na pono apau, na pomaikai, ame na kuleana apau i pili ilaila.

     Ma ke kuike a ma ke dala gula Amerika ka makemake.

     Lilo palapala kuai ma ka aoao o ka mea kuai mai.

     No na mea aku i koe e ike ae ia W. O. Smith, Judd Building Honolulu.

     Hanaia ma Honolulu, Novemaba 28, 1902.

     WILLAM O. SMITH,  

     HENRY WATERHOUSE,

     Na Kahu Malama Waiwai malalo o ka Palapala Kauona a W.C. Lunalilo, i   

     make.

      No. 2939 - Nov. 28, - Dec. 5-12-19-26.

------------------------------------

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI PANIKU A KA MEA PAA MORAKI.

-----

     I kulike ai me na manao o ka Palapala Moraki i hanaia e Look Hop Co., he ahahui no Honolulu, nona hoi keia mau hoa hui o Chin Wai Puck, Chin Wing Pui, Yuen Chew Ho, Yuen Fing Fong (oia hoi o Gin Yan, ame Ahi, i make), o lakou no hoi na hoa hui i ka hui Lewers & Cooke, Kaupalenaia, he ahahui Hawaii, o ka moraki hoi ia i hanaia i Aperila 6, 1901, a i kopeia iloko o ke Keena Hoona Aina ma ka Buke Helu 220, ma ka aoao 294, ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ke akea ke manao nei ka mea paa moraki e paniku i ua moraki la mamuli o ka uhaiia ana o ka aelike e hoike ana o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ke ukupanee i ka manawa e hookaa ai.

     Ke hoolaha hou ia aku nei mahope iho o ka pau ana o ekolu pule mai keia la aku o keia hoolaha e waiho akea ia aku ai ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia no ke kuai kudala ana ma ke akea ma na keena kudala o James F. Morgan ma Honolulu, i ka Poakahi, la 15 o Dekemaba, 1902, ma ka hora 12 awakea o ua la la i oleloia.

     No na mea aku i koe e ike ae ia W. R. Kakela a ia P. L. Weaver na loio o ka mea paa moraki.

     Hanaia ma Honolulu, Novemaba 14, 1902.

     LEWERS & COOKE, KAUPALENAIA, 

                                          Mea Paa Moraki.

     Eia ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia e kuai kudala ia i ka la i oleloia koe wale no a hookaa koke ia mai na huina dala i hookaa ole ia ame ka uku pu ana mai i na lilo o ke paniku ia ana o ua moraki la:

     O kela ma apana aina hoolimalima e waiho la ma ka aoao hikina o ke Alanui Muliwai mauka o ka alanui Kukui, iloko o Honolulu, Mokupuni o Oahu, T. H.  i hoakakaia a i manaoia no ka hoakakaia iloko o kekahi palapala hoolimalima i hanaia e John R. Gilliland, ka mea o ka aoao mua, ia Hee Leong ame Hung You, i hanaia ma ka la 16 o Okatoba, 1899, no ka manawa hoolimalima o iwakalua-kumamalima makahiki, i hoomaka mai Nov. 1, 1899, o kanalima dala uku hoolimalima o ka mahina hookahi a o ua hoolimalima nei i oleloia ua hooliloia ma ke kuai ia Look Hop Co., he ahahui, ma kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 6 o Novemaba, 1899, a i kopeia iloko i ke Keena Hooona Aina, ma ka Buke 197, aoao 397, a o ua palapala hoolimalima nei i oleloia ua hoopololeiia a hoopaaia ma o kekahi hoolimalima i hanaia e J. R. Gilliland ka mea o ka aoao mua ia Look Hop Co., he ahahui, i hanaia i Okatoba 20, 1902, a i hoakakaia ma na mahele ame na palena aina e like me ia malalo iho:

     E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao komohana o ke alanui Muliwai a holo maluna o ke kuhikuhi oiaio, Akau 47[degrees] 50' Hikina 149.5 kapuai mai ke kihi hikina mai o ke Alanui Muliwai ame ke Alanui Kukui a holo maluna o na kuhikuhi oiaio e like me ia malalo iho:

     (1)  Hem. 26[degrees] 5' Hik.  55 kapuai loihi aina i hoikeia ma L. C. A. Helu 14@ Apana 3, i hoopukaia ia Keikenui, emi malalo o kekahi mahele i hooliloia ia John R. Gilliland a ia Mary Levi; mailaila aku no

     (2)  Ak. 57[degrees] 50' Hik. 122 kapuai e holo ana ma ka aoao o ka palena o ka pa o Angela E. Kunha;  mailaila aku no

     (3)  Ak. 18[degrees] 25' Kom. 68.5 kapuai e holo ana ma ke koena iho o ka pa o John R. Gilliland; mailaila aku no

     (4)  Ak. 41[degrees] 35' Hem. 66 kapuai e holo ana ma ka pa i oleloia no John R. Gilliland, e nohoia nei e ia ma ke ana he pa-hale; malaila aku no

     (5)  Ak. 53[degrees] 50' Kom.  88 kapuai e holo ana ma ke koena io o ka pa o Gilliland a e holo ana no hoi ma ka aoao akau hikina o ka aina i hoikeia iloko o ka L. C. Award Helu 11082, Apana 3 no ka aoao e kau hikina ana o Alanui; Muliwai; mailaila aku

     (6)  E holo ana ma ka pi'o e kau hikina ana o ka aoao e kau hikina ana i oleloia o ke Alanui Muliwai no kahi i hoomaka ai.

     O na apana i oleloia he hapa no ia o ka aina i hoikeia iloko o ka L. C. Award Helu 11082, Apana 3, o ka L. C. Award 2938, Apana 1, ama ko ka L. C. Award Helu 1411.

     Nona hoi ka ili o 14,180 kapuai kuea oi aku a emi mai.

     2937- Nov. 13, 21, 28; Dec. 5, 1902.

-------------------------------------------------------------

HOOLAHA HOOKO MORAKI AME KE KUAI.

-----

     Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaaena o Woldemar Muller o Kona Akau, Hawaii, o ka aoao mua, ame William R. Castle, Kahu, o ka aoao elua, ma ka la 1 o  Augate, 1894, i kakau kope ia ma ka buke 151, aoao 52, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai; nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

     A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoikeia ma ia moraki no ke kadu  la ana, ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, ma ka Poakahi la 15 o Dekemaba, 1902, hora 12 o ia la.

     Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

     Hanaia i keia la 14 o Novemaba, 1902.

     W. R. CASTLE,  Kahu,  Mea Moraki Mai.

     Penei na aina i morakiia:  He apana aina waiwai me na hale e pili ana ame ka mahi kope maikai maluna iho, e uhi paa ana he 26-46 eka aina, i hoikeia ma ka Palapala Sila 4061 ka Apana 4 o ke ana 11 o na Apana Aina Hookuonoono iloko o Kona Akau, ma Pahoehoe.

     2937 - Nov. 14, 21, 28; Dek. 5, 1902.

--------------------------------------------

HOOHALA HOOKO O KA MORAKI AME KE KUAI.

     I kulike ai me ka hooko ana o kekahi moraki i hanaia e Wilson Nahakuelua (k) ame Rachel Nahakuelua, kona waihen mare, o Laupahoehoe, Hilo Mokupuni o Hawaii, i ka Honokaa Sugar Company, he Ahahui, ka mea paa moraki, i hanaia ma ka la 13 o Okatoba, M.H. 1898, a i kakau kope ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, T.

[column ends here and the article resumes after the drug store ad that starts the next column]

 

==========================

O Oe no Kou Kauka Nou iho.

---

     Ina he kunu kou a he anu paha aohe he laau maikai e ae e hoopau ai @ ka hikiwawe e like me ka Putnam's Cough Comfort (Laau Kunu a Putnam). He oi loa aku ka maika o keiaina kamalii.  He 50 keneta no ka o@ nunui hookahi a he 25 keneta no ka @ liilii hookahi.

     O na HUAALE A ENO, o lakou na huaale hoonaha maikai loa.  @  hoomau i ka maikai oke ano mau o ka opu a o kou maikai mau no hoi ia.  O

ka hoohemahema ana ia lakou oia ka loaa ana i ka ma'i.  He 25 keneta ke kumukuai.

     O ka Aila KASTOL oia ka aila hoona-ha maikai loa, a i hanaia a one ao ka inu ana.  He hana no oia e like no me ka aila hoona-ha.  He inu na kamalii me ka hakalia ole.  He laau kupono keia no kauhale oi loa aku i ka home nui o keiki.  He 25 a he 50 keneta na kumukuai.

     Ina aole oe i kuai ma ko makou halekuai, ne alaila ua makemake makou e hele mai oe i ko makou halekuai me ke kanalua ole.  Ua ike no makou e @o

ana oe i mea kuai mau no ko makou halekuai laau nei.

     HOBRON DRUG CO.

     HALEKUAI LAAU MELEMELE, ALANUI PAPU.

=========================

[here begins the rest of the mortgage story]

H., Buke 187, aoao 59 ame 60: ke h@ laha ia aku nei ka lohe ke makemake nei ka mea paa moraki i oleloia, e ho@ ko aku i ua moraki la,  no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e hookaa ai.

     Ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea apau, o ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka Hale Kudala o J. F. Morgan, ma Alanui Moiwahine, ma Honolulu, ma ka Poakahi la 8 o Dekemaba, M. H. 1902, hora 12 awakea.

     O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la penei ke kuhikuhi ana:  O ke kuleana mahele ole ia apau o Wilson Nahakuelua iloko o keia apana aina e waiho la ma Papaki ame Au, ma ka Apana o Hamakua, Mokupuni o Hawaii, i kuhikuhiia ma ka Palapala Sila Nui Helu 2490, a he 15 1/2 eka ka nu@ kona mahele iloko o ua aina la, a ua aina nei ua hoolimalimaia e ua mea moraki la i ka mea paa moraki ma kekahi palapala hoolimilima i hanuia na ka la 23 o Iulai, M. H. 1898, a i kopeia ma ka Buke 184 aoao 263.

     Dala Kuike.

     Na uku hana palapala i ka mea e @io ai.

     HONOKAA SUGAR COMPANY

     Mea Paa Moraki,  Ma o ko lakou loio.

     F. A. SCHAEFER.

     No na mea i koe, e ninau ia F. A. Schaefer & Co.

     Hanaia ma Honolulu, Novemaba 8, M. H. 1902.

     2937 - Nov. 14, 21, 28; Dec. 5.

------------------------------------------------

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI PANIKU

 A KA MEA PAA MORAKI

     I kulike ai me ka manao o ka Palapala MOraki i hanaia e Lavinia Kapu, wahine kane-make ka mea moraki mai, ia Waialua Agricultural Companyu, Kaupalenaia (he hui Hawaii i kukuluia) ka mea paa moraki, no Honolulu i oleloia, ma ka la 19 o Augate, 1899, he palapala moraki hoi i kopeia iloko o ke Keena Hoona Aina o ke Teritori o Hawaii iloko o ka Buke Helu 1@6, ma ka aoao 238, ke haawi ia aku @ ka hoolaha ma ke akea ke manao nei ka mea paa moraki e paniku i ua moraki lano na kumu i uhaiia, e hoike ana o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa i hiki @ ai no ka hookaa ana.

     Ke haawi pu ia aku nei ka hoolaha ma ke akea mahope o ka pau ana ekolu pule mai ka la aku o keia hoolaha e waiho akea ia aku ai ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki @ oleloia no ke kuai kudala ana ma ke akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ka Poakahi la 15 o Dekemamba,1902, ma ka hora 12 awakea o ua lala i oleloia.

     No na mea i koe e ike ae ia W. R. Kakela, Analui Kalepa, Helu 17, Honolulu.

     Hanaia ma Honolulu, Novemaba 4, 1902.

     WAIALUA AGRICULTURAL COMPANY, KAUPALENAIA,        

     Mea Paa Moraki.

     Eia ino ka waiwai i hoopaaia M@ o ua moraki la i oleloia e kualia aku @ i ka la i oleloia, koe wale no, a hookaaia mai na huina dala i hookaa ole@ ame ka uku pu ana mai i@na lilo @ paniku ana i ua moraki la i oleloia.

     1.  - O kela apana aina apau loa e @ iho la i Leleo iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, oia no hoi ka aina i @ akakaia ma ka L. C. A. Helu 722, ma @ ino o Konikapu, he apana aina i apoia e like me ia malalo iho:

     E hoomaka ana ma ka ma-ka nona @ kuhikuhi 62[degrees] 25' Hikina oiaio 53.5  kapuai mai ke kihi Hema mai o ka @ luakini a holo mailaila aku:

     (1). Hema 29[degrees] Hikina Mag. 70 kapuai ma ka L. C. A. Helu 722.

     (2). Hema 62[degrees] 25' Komohana oiaio  @ kapuai.

     (3). Akau 29[degrees] Komohana Mag.70  kapuai.

     (4). Akau 62[degrees] 25' Hikina oiaio 60 kapuai holo maa ka pa a hiki i kahi i hoomaka ai, nona hoi ka ili aina o 4.117 kapuai kuea.

     2. - O kela aina apau loa e waiho @ i Waimana, ma ka Apana o Ewa, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, @ ia ma ka inoa o "Kuailima P@ "Kilau" a hui pu me na aina apau loa i hoikeia a i hoakakaia malolo o ka palapala kuai a Victoria K. Ka@manu, ka mea o ka aoao mua ia Victoria Chaneerai, ma ka la 29 o Okatoba 1860, a i kopeia maloko o ke Keena Hoona Aina o ke Aupuni Hawaii, ma ka Buke Helu 13, aoao 251 et seq.

     O keia mau mea, hui ia me na @ hoolilo a kuai, na koena, na uku hoolimalima, na mea i hoopukaia, na pul@ ame na waiwai apau, na pono, na pono hookuleana ame ka ukupanee i hoopaaia iloko o ua moraki ia i oleloia a i hoopiliia ilaila.

     2937 - Nov. 14. 21, 28, Dec. 5, 1902.