Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 3, 16 January 1903 — KAMEHAMEHA V. [ARTICLE]

KAMEHAMEHA V.

Ha na w«c i holkela maioko o ka a&» pe*a Kuokpa ma na fe#hii ikala a t k*la : »o koi e puka. aku ael. aoie 1 ne)e ka. ioaa oka maaao 1«, makmi n* helohela w*kv ta ia man tw»i © lu« oia hoatM «aā o ta o k& tiB» »1 Kamehameiia V. e o ka pc»e 1 tho m* ka. 2&oo«>aopopo oi« ao h« *• WloM bo« U».«fc. O ka haaaona hoiei * % &*! I kela Sftaan** aole iakooi % Ika iaia. koe «āle *ft na makua. o kalemau aka. ma keim «aa haawl«ia t Hāa&i% m*S a k«4a man sm w, ix la «»» ■iWii'ā.M» niāHwiil, '«t pooleela • m>fā" • - Hā^ |ggii§Ai^^ |||B ' *** **

wpaa i beiahein I keU ic*b K*.mehaaEiei» V oW oi* e ola ana i fca īwnua. is«f. ; He mau haawteta malk&i U ! n* tar' a*kam&kua ame a& kmnaka. opio n»lofc« o ka lakou m&a luma pouoi ibo i nwa kokua. ia lakou- He mau haawlna ia i tsa wahlne. no lakou ibo. * ao k& lakou mau keiki I mau haawlwv »*o, ma ka moolelo aku la I&kou i keta o!a ma!kai o ko kakou moL He haawina maikai loa no na. kamalH, olaL oia no ka wa oploplo o ke kanaka a wa-

hine paha a i ka mana.*ra e okomola aku al keiA miaj haawin*. maikal a paa iloko o ka tpu a kela ame keia keikikar.e a k&ik&mahine ta2ia, alaiia ua ioaa iho U kona kukui malamalama e a!akai al noaa ke hiki 1 ke kanakamakua. Ela no hoi kekahi. aole co ka wa kanakamakua a ale ke kupono o ia mau haawina, aka. no na manawa no apau Uoko o ke ola honua ana o ke kanaka. Malia paha o olelo mai keia kekahi aoie he waiwai. no ka mea he »til na keiki l a'oia mal ko lakou wa 1U«C a hiki i k» nul ana a kanakapiakua aole i wai«*&i keia a'o ia iakou oiai. u* hele loa aku ma ke alanui Ino. Ke manao hei makou be manao kuhihewa loa kela, aoie 1 kuhihewa ma ke ano aole i nui na kanaka opio I a'ola i.ko lakou mau la opio i na &'o maikai e na makua a i pohoio aku no lloke o ka lua nenelupoho, aole makou e hoole ana i ka oiaio o I* mea, aka, ke olelo nei makou he hana kupono loa ka malama ana i na oielo a'o maiia o oe i*o ana kekahi e lalau ana i ka wa kanakamakua a maJla paha, eia ma ia alanui, a ina pela aole e nele ke o mau ka leo oluolu o na olelo a'o i kanula iloko, a ma ka papa o ka naau, a he nui no na kanaka a wahine i hoopakele koke ia i ka manawa I manaoia e hele loa aku ana lloko o ka pilikia. O ka poe i pakele a ke hele mau nei ma ke alanui o ka malkai, he mau haawina maikai ia e alakai mau ai ia lakou i na la apau o ke ola honiia ana. 1. Mamua o kona make ana ua hoike maopopo mai kana mau olelo ame na 'hana i ka Moi haipule maoli, he haawina pookela i oi ae mamua o ka hapanui. 2. He Mohmanaōiiaa oia ma ka noho iana e ola ai ke kanaka ame kona ohana aole ma ka palaualelo. Kfe kumu keia; ! i puiwa ai na ohua o ka makuakane.! I oiai ua hoomaamaaia Iakou i ka noho wale, aoie hana a* na hai e hana mai. Ke koe liilii Jiei kela ino anoano i keia manawa iwaena o kakou iho a he mea j maikal a pono loa ka Uhai ana i ka ■ meheu o ka Moi no keia mua aku. Ma kekahi olelo ana ae, e malama kela ame ke(a Kanaka ! kana ohana iho ma ka hana, 3,. He Moi ku-e ikaika oia i na hana ino iioopoino i ka lahul e lāa ka waiona ame ka hula no ka hoopalaualeo, a, aohe he mea hikl ke hoohalahala, a he haawlna maikai e malamaia e ka poe o keia hanāUna. 4. He Moi oiaio oia iaia iho. Iloko o kona mau aie apau a ua panakalupa, a kalaia e ka aha kanawai, aka i knj manawa i loaa ai kona loaa e hiki aii ke uku i kela mau aie kahiko, a he' kakaikahi loa no ia ano o ka hoi hou ana o ke kana a noonoo i kona aie i hookuuia, aka iaia nei, ua hookaa piha aku no oia. Maikai loa kela. J 5. He Moi malama pono oia i ka hana i haawiia aku iaia, nank e hana. He hoomau oia a hiki i ka holopono fena o ka mea i makemake ia. 6. He Moi aloha oia i kona iahui, eia nae, aole ona hoopilimeaai a kaukahi, aka. ua nana oia I kona iho a i ka poe okoa. Ua hoonoho oia i na kanaka Ha\vaii ame na haole ma na oihana, i ka poe no nae no lakou na makaukau e hiki ana ke inalama i ka ohana. aole wale oia, aka, o ka malama pono i ka hana a kiiulala \V*ale ole i ke kino. 7. He Moi i nele ole i ke kaltf ana i kona poe kanaka hana nona, a 1 ole ma ka oihana. ke haule ke k&naka i ka hewa ku-e i kana olhana. e kupono ai hoopaula, aka. o kana he laau hahau ia no ka lua o ka manawa. 8. He Moi imi haawina oia ma ka hoonaauao ana iaia iho, aole wale o ko ka iho, aka, o na aina mamao a ua loaa i ; o no iaia ka makaukau. 9. Mamua o ka hooko ana i kekahi mea e noonoo mua ana oia ina he malkai a kupono no ka hooholo ana. aole wale no hoi oia ke noonoo iho maluna o ua hana la, aka. he mea maa mau ia o ka hui mai o kona poe hoa kuka ma korta % kahea aku no ia lakou e hui pu mai. 10. Ma ke ano o keia Moi he hlki ke ikeia aku, he ohanaaUi hookanaka mao11 no na Kamehameha. He nui na haawlna maikai i koe a he mea pono e kilohi mau i al no ka la.