Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 4, 23 January 1903 — O NA HAWAII NO KA NUI O NA MAKE. [ARTICLE]

O NA HAWAII NO KA NUI O NA MAKE.

Ma ka hoike a ka Papa Ola no na make | ka mahina o Dekemaba o ka makahlki 1 hala iho, ua ikeia no ka oi o ka niake iwaena o na Hawaii mamua 0 kekāhl mau lahui e ae e noho nei iloko o ka aina. O ka hapanui oaha o na hoike a ka Papa Ola aole i eliala ka 01 mau o ka make o na Hawaii mamua ona lahui e ae. Ua kau mai keia haawina maliina o ka poe i ;iaia aku ma na niahele like <jie o ka ma'i. n ua'kau pu aku no ia mau haaw'ia ma'i maluna o im kanaka o na lahui e ae. aole no paha i ka like loa, aka i ka oauina o ia mau loaa ma'i ana, ua oiii aku no na Hawaii ma ka o ka make. Aola 'no loaa ole o na lahue e i ka ma'i a loaa nui paha na Hawaii, aole nplaiia ke kumu nui o ka i ilikia aka no ka malama ole 1 ke ola kino. • He haawina nui no ia o l£a maiama, ana i ke o!a kino a he haawina hoopuhili no i na kanaka apau. Ua manao iho no ke kanaka ua hiki iala ke malama i kona ola kino. oiai aia ia ke hele maikai la me ka loaa ole o kekahi pilikia, aka i kela ame kela manawa ke hoouluulu la oia i ka pilikia' ke ole e nana pono. Iwaena o na Pake' he keu ka maikai o ke» lakou ola kino, he hookaM wale no m» 5 ® i maopopo Km he hoomaemae mau lawou i.-t lakou iho me ka wai wela, he haawina e nala ole ai ia lakou, mai kōi poe waiwai mai a hiki loa aku i ke kanaka iiihune loa, aole e haule ka auau wai wela ana me ke kawele. O na lapana kekahi poe i I maa i ka hoomaemae ia lakou ilio, a o | ka lakou mau mea ai e heomo'a mau ia ana, a i ka nana aku no hekeu no a' !ka maikai o ko lakou ola klno, He ike imaopopo ia keia ano haawina ke ki)o jaku i ke ola kino o ka pee iloko o n'a mahiko. A ke hookuku aku no'nv? nn ola kino o na Hawa*i ma na mahiko aoie no e like na hiohiona, i He ninau nui no keia. Hookahi mea | i maopopo ioa ke nui mau nei ka make. a aia he mau kumu o ka make nui ana. a o u& mau kumu la aole 1 maopopo loa, aka ua olelo ae kekahi makuahine Hawaii I hele loihi i na aina e, ua hoomaopopo oia i kek&hi kumu o kn pilikia o na Hawaii mamull o ka ai i na l'a maka olai, ua loli ka nohona ma r>a mea apau a koe ka ai ana i na i'a maka, a o ke koe ana o ia mea oia kekahi mea hoopiUkia i ke ano hou o keia manawa. Aka, ke houiuuiu i na piiikia '&p&u, he mea pono ma na ano apau, e nana pono a makaala na Hawaii no lakou pakahi iho, na makua i ka lakou 'mau keiki iho, ka poe oo no lakou iho e Ilke no me ka malama ana o na iahu! e i:i lakou pakahi iho a ina e hele kakou ma ia alanui. Aookahi a e me ka loaa o na ha&wina. hookaumaha ole ma ko lakou aoao. peia no| e loaa like ai ia haawina maikai ia kakou. Hookahl mea hoopulwa nul ota ko kakou oi mau mamua o na iahui e ae ma * keia mea he make. He mea oiaio no aole I nele ka pii ka huina h&nau, aka, aole i& he mea. no kakou e ae waie aku al e ianakiHa. mai n& polno ma'u wale maluna o ka lahul. ]