Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 5, 30 January 1903 — KA MA'I LEPEKA KE KUMU PALE I NA KAMAHELE. [ARTICLE]

KA MA'I LEPEKA KE KUMU PALE I NA KAMAHELE.

O ka ma'i lepera oia ka ma'i maka'u loa ia a puni ke ao holookoa. He nui no na ma'i i maka'uia, e like me ke Koieia, Ka oui>oniKa (ma'i eleele) hepera ame na ano ma'i ahulau like ole apau, aka, o kama'i lepera, a ma'i pake hoi ma kahi ana, oia aku ka oi o ka ma'i maka'u ia. He ino i'o no kela mau ma'l i hoakakaia ae nei aka 0 ka ma'i lepera-ua oi ino loa aku kona ino, a wahi a ka olelo kaulana "o ka lua kupapau iho. la no ia ke loaa ia ano ma'L" O kela ke kumuhana i hooiaia aku e na komikina Amerika i hele mai nei ianei imua o ka Ahaolelo Nui o Amerika Huipuia, e hoolilo ia Hawaii nei 1 kahua ma'i Iepera no na ma'i lepera apau o Amerika Huipuia, ma kekahi olelo ana ae e noi aku ana ia Amerika e hookoia mai ia noi i kanawai, i noho ai na lepera apau i Molokai, ko Hawaii Paeaina. Ke hooko ia keia alaila, e mau aku no ō Molokai i home paa mau no na lepera no ka mau loa, pelā e lilo mau ai o Hawaii i aina ma'i lepera no Amerika no ka mau loa. Aole wa e ko-o ai. " Ina pela ke kulana, a oiai, he ma'i keia i maka'u nui ia e hiki ole ai ia kakou ke aio ae i ka hoohewahewa ana i ka pololēi o ia manao, alaila, e kau ana ka haawina maka'u ia e na aina e ae apau o ka honua no Hawaii aole no ka manawa hookahi a pokole mai, aka, no ka mau loa. E like me ka mau loa o ka maka'u. ia o Hawaii pili i keia mahele alaila e mau loa ana ka loaA o na manao hoomamao o ke kanaka kaahele honua a malihini makaikai mai Hawaii aku nei a o ko lakou hoomamao aku oia no ko' lakou kaahele ole mai ia Hawaii nei, ke kumu o ka loaa ana o ke poo manao e kau ae la maluna nona hoi kela kino manao. Aia kekalii mokupuni ma ka inoa o Botany Bay kokoke ia Auketuria, ua laweia e ke aupuni o Pelekane ma ke ano he kahua ma'i lepem, a ua hoo-lu-a mau i& na ma i lepera ilaila, o ka mea i ikeia, u'a hoopaumaeleia ka inoa maikai o keia aina he haawina i loaa o!e iaia mamua aku. j E like me ka olalo o keia i kela mokupuni pela ka oiaio o na haawina e kau mai ana maluna o Hawall a e hohono ai ma na paia o na aina apunl ka honua, e hlki ole ai ke hoopaapaaia keia manao, 'ua maalo ae ka Paredaiso o ka Pakipika no ka mau loa, a o mau aku he inoa hou o ke ano haahaa loa." "O ka luakupapau kahi o ke kanaka, make, a o ka ma'i Iepera ka luakupāpau 0 ke kanaka ola." Ke olelo nel kekahi poe Hawaii me he la o ia auna hookahi me Wilikokl Elele, ka mea i kokua nui i keia hila ma'i lepera e holopono, he mea pono e hanala mai a holo i mea e pau ai keia Papa Ola o kakou. Ina pela, alaila he wahi kumu wiwi maopopo maoli no ua kumu la ua kokua ae iakou i keia blla ma'i lepera 1 alanui e puehu liilll ai keia Papa Ola o kakou. Ina ola ka manao, alaiia, ua nele loa. anei k& loaa ana i alanul hoU ae a o keia wale no anei ke alanui e hooh&na ai? He keu maoii no o ka wlwl o na manae, e hoao nei e hookomo aku ia Hawali aina, ia Hawaii Iahul iloko o ka ino 01 &e l mea e pau ai a maalili na manao uluku. Ina ro no ua hemahema ko kakou iE*ap<a Ola, ke manao nei makou me ka hoohewahewa ole o ka Ahaolelo kuloko 0 kakou kahi kupono, a e hiki ai ke waiho aku i na hoohalahaia maopopo maoli, (aoie o ka lohe iauahea waie no e hoouluku i'o ai 1 ka noonoo kanaka) aole nele ka noonoo ia mal, ina nei no ka hoopau i na hoa aplu o ka Papa Ola e iike me ka mea l kupono, a i ole, hoopau hapa paha a hoano hou paha 1 na rula ame na kanawal e maikai maoli i'o ai no aiaiia e hana i'o ia mal ana no a oia k&hi kupono « hanaia ai. "He hana naaupo loa ka hookomo ana la Hawaii iloko o ka i$to oi' ae I mea e pau al ka ino uuku iho.' *