Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 13, 27 March 1903 — Page 5

Page PDF (1.43 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

NUPEPA KUOKOA, MARAKI 27, 1903.

 

Nuhou Kuloko.

_____

            Eia o Theodore Richards (Likeke) ke hoi mai nei mai Denver mai.

_____

            Ua oleloia ae ke kamailioia nei i ka hoala ana i kekahi hui imi sila holoholona e ka poe ona moku o Honolulu nei.

_____

            Aohe lono i hoea mai e pili ana i ka waapa lawe leka i haalele aku ia Lahaina no Lanai i ka Lapule nei.  Manaoia ua poino.

_____

            Ua hopuia o Tuchia, he kepani malama hale lio, e kekahi o na makai kaulio i ka Poakolu nei no ke ki i ka pu ma ke alanui.

            I ke alanui Beretania oia kahi ke manu piheekelo ai, a ma kana olelo, he mea ono loa ka piheekelo ina e hookomoia iloko o ka pai.

_____

            Ua hana hou ia ke Alanui o Puuohia, a ua oi aku ka maikai o ke alanui i keia wa mamua o na kulana i ikeia mamua aku nei.

_____

            Ma ka auwina la o ka Poalua nei, ua mahuka mai loko mai o Keoneula kekahi wahi keiki o Ernest Marks ka inoa.  He aihue kona hewa i hoopaaia ai.

_____

            Ua hookomo mai na Repubalika o Maui i ka lakou palapala ku-e aole e hoopauia o George Trimble mai kona noho ana i Hope Makai Nui no Molokai.

_____

            Ma ke kakahiaka Poalua nei i noho ai ka aha apana e hoolohe i ka hihia o Charles Wilcox ke Kakauolelo o ke Keena o na Hana Hou i hoopiiia no ke apuka i ke dala o ka lehulehu.  Waiho ia aku i ka Aha Kaapuni.

_____

            Ma ke koho ana i na aliikoa o ka Puali H, N.G.H. ma ka po Poakahi nei, koho hou ia o J.A. Thompson ke kapena, Moses K. Nakuina ka Lukanela Ekahi, a o L.K.Ka-ne ka Lunakanela Elua ma kahi o L.C. Amana.  O ka-ne ke Kakiana Ekahi mamua aku nei.

_____

Hoopi'ia o Charles Wilcox.

NA KA LOIO KUHINA ANDREWS I WAIHO AE NA KUMU HOOPII.

NOHO MALALO O $4,500 BELA.

            Ua hopuia o Charles Wilcox, ke Kakauolelo o ke Keena o na Hana Hou i waiho aku i kana oihana i kela mau la aku nei, no ke apuka i ka waiwai aupuni i haawiia iaia e malama, ma ka auwina la o ka Poalima o ka pule i hala.  Maloko o na palapala hoopii, he $2,377.85 ka huina i apukaia.

            I ka loaa ana mai o na palapala hopu ma ka lima o ka Makai Kiekie Brown, ua hoouna koke ia kekahi makai e kii ia Wilcox, eia nae, ua lohe e no o Wilcox e hopuia ana oia, nolaila ua hiki kino aku no oia i ka rumi o ka Makai Kiekie e kali ai i ka puka mai o na palapala hopu, a ua olelo mai o Brown e kii ia aku no oia ina oia e makemakeia.  I ka puka ana aku o na palapala, ua uku koke mai oia i ka bela o $4,500.  O J.S. Boyd ame W.H. Humphreys na hope.

            He nui ka pohihihi o na mea e pili ana i keia hihia, a he mea hiki ole ke hoopukaia na manao e hoahewa ana i ka mea hoopiia.  I ka waiho ana aku o Charles Wilcox i ka oihana, ua olelo mai o Cooper aohe ona kanalua i ka oiaio ame ka hoopono o ka mea i hoopiiia.

_____

HUI INO.

AOLE HOME MA HONOLULU NANA E HOOKIPA.

            Ka malihini hookipa ole ia ma Honolulu.

            Ina he ma'i maneo o ka ili.

            Uha-maneo, ua ikea, aneane pau loa na home.

            Tole malihini ka meeau.

            Launa laua me ka poe ino.

            Hiki mua, -noho loihi.

            Oole mau makou.  "na mea ino" e haalele mai no lakou.

            Lawe i ka Laau Hamo a Doans- nana e hoomamao aku ma kahi e.

            Laau hamo a Doan's, ola ka io ulu ma ka uha, me ka maneo o ka ili.

            He kanaka Vitoria, Auseteralia, kana mau hooia keia.

            Ua loihi ko Mr. William Preston noho ana ma Vitoria, oi aku mamua o ka hapalua keneturia, nolaila, ua ike a kamaaina ko makou poe heluhelu.  Mr. Preston, kona wahi e noho nei Helu 68 Alanui Argyle, Kilda.  Wahi ana: "No kahi manawa ua hoopoinoia au e ka meeau ma kuu mau wawae.  I kahi manawa ua mahuahua ae, oi aku nae i ka po, nui ka eu o ka ili.  Kii au hookahi poho o ka Laau Hamo a Doans e hai aku au, ua emi koke kela upehupehu o ka ili i ka wa pokole loa.  Ka Laau Hamo a Doan's, oia ka helu ekahi a'u i ike ai, he ola ka meeau."

            O ka Laau Hamo a Doans oia ka laau kupono, e ola ai o na ano mai ma ka ili, e laa ka meeau, uha hemo, onu, nahu kanapi, pahole, upehupehu, a he nui aku.  Ka laau keia e ola ai.

            Laau Hamo a Doan's, e loaa no ma na hale haawi laau apau, ma ka 50 keneta o ke poho (eono poho $2.50.)  E kauoha mai i ka Hollister Drug Co., Agena no ka Paeaina Hawaii.

_____

MAU KANAKA LAWAIA ITALIA.

            Ma ke ku ana mai o ke Sonoma i ka Poaha nei, ua hiki mai maluna ona he mau kanaka Italia me ko lakou mau pono lawaia.  Ua lawe mai lakou i kekahi wahi moku pea.  Manao keia hui Italia ua hiki ia lakou ke wawahi i ka hui Kepani e lawaia nei.  He poe akamai keia ma keia oihana, a pehea ana la lakou e hoano aku i na Kepani.

_____

HE MAHALO.

David L. Ai, Honolulu.

            Aloha oe:  -O ko'u mau manao no ke kulana o ke Kuokoa, he kulana maikai, a waiwai nui kona i keia wa.

            O kona mau manao pepa he maikai a naauao ame na mea hou pu o na aina mamao e laweia mai nei e ka mana o ka naauao, a hoohanini maluna o ko kaua aina makuahine i aloha nui ia, ka mea hoi i ike ole ia mai na makahiki loihi i hala ae nei.

Kou oiaio, 

S. KAPU.

_____

MEA HOU O KA HALE AHAOLELO.

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

            La hana 25, Maraki 19.  -Na ke Kiaaina he leka e pili ana i ka waihona o na Pake iloko o ke Aupuni.  Waihoia i ke komike.

            Hoike komike pa'i ame na hoike komike o na hana Aupuni pili i ka olelo hooholo mahu wawahi pohaku a Purdy no $4,000, no Hamakua.  Waihoia ma ka papa a noonooia me ka bila haawina.  Kakoo ke komike i $6,00 no ua mahu la.

            Hoomoe pu ia ka Wright olelo hooholo pili i ka mahu wawahi pohaku no Kona ame Kohala no $9,000 a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Hoomoeia ka Purdy no $3,000 uwapo no Hiilawe a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Hoomoeia ka Pali o@ hooholo no $6,000 rola alanui ame mahu wawahi pohaku no Lahaina a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Nana no he olelo hooholo $30,000 no na uwapo mai Walikanahele a Kamananui, a mai Kamooloa a ka wiliko he $27,000 no ke alanui, a mai Haleiwa Hotele a Alamuki uwapo he $3,000 no ke alanui ua waihoia lakou a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Olelo hooholo a Long o $10,000 pili i ke alanui hou no Palolo ua waihoia a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Olelo hooholo a Haia pili i na alanui ame na alahaka ame na uwapo a pela aku, no Maui ua waihoia a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Hoike komike huikau puli i ka bila o na kukui kaa hehi-wawae.

            Na Andrade he olelo hooholo koho komike halawai hui me ko ke Senate i pakuiia mai e Kiliniwoki i umi lala, 5 no ka Hale hookahi.  Apono loa ia.

            Na Jaeger he bila haawi mana kukulu alahao ia H.M. Von Holt ma ka mokupuni o Kaua.  Heluhelu ekahiia ma ke poo.

            Na Andrade he manao hookomo bila (3) pakui kanawai.  Heluhelu ekahiia ma ke poo.  Na Harris he bila hooponopono a nana i ke kukulu ana i na hale iloko o Honolulu.  Na Kealawaa he olelo hooholo o $2.400 ukuhana no ke kakauolelo ame unuhiolelo iloko o ka aha Kaapanui o Hilo.  Waihoia i ke komike.

            Na Kaniho he bila pili i ke kuai aku o ka Teritori i na waipuni o Kaaikani ame Kahuawai, ma Pauoa, pau pu me ka wai.  Holo ma ka heluhelu ekahi ana.

            Na Kupihea he bila pili i ka poe hoomoe paipu, Nana hou no he olelo hooholo pili i ka poe hooneleia me na home ole mamuli o ka pauahi e hoolakoia lakou me na wahi noho me ka ukuhoolimalima ole.  E noi ana ka olelo hooholo i ka hoomalu o Kalihi e hanaia pela.

            Na Kumalae he olelo hooholo hilinai ole i ka Luna Hooia o ke Aupuni.

            Ma ka noonoo ana ua waihoia ka olelo hooholo i ke komike kuikawa a na lakou ia e hoolohe i ka Luna Hooia.

            Na Kaniho he olelo hooholo e noi ana e kauia i kukui uwila mamua pono o kona hale noho ame ko Pulaa.  Hooholoia.

            Na Vida he manao hookomo bila pili i ka pa'i buke ana i na hoike o na olelo hooholo o ka Aha Apana o Amerika Huipuia a he bila e kukulu home no na keiki ma'i lepera ole a na makua ma'i lepera.

            Hoopanee ka Hale a noho hou.

 

ILOKO O KA SENATE.

 

            La Hana 26; Maraki 19.  -Noonooia ka bila haawina ma na itamu a ua holomua ia hana.

            Na C.Brown he hoike komike pili i ka bila kalana pili i na ukuhana o na luna Aupuni o na kalana.

            Na ke Kiaaina he leka e pili ana i ka waihona dala aupuni o na Pake e noi ana e hooholoia i bila haawina no ia mea.

            Na Kaohi he bila e haawi mana ana i ka Teritori i bila haawina no kela ame keia luna aupuni o ka Teritori.

            Ma ke noi a Dickey ua hoopiia ae ka haawina no na koho balota ana i ka $10,000.  Ma ka wehewehe a C.Brown ua hooholoia na itamu elima (haawina dala) no na aha kaapuni.

            Holo ka bila haawina o $30,000 no na hoolilo hoikeike ma St. Louis.

            Haawina dala o 12,500 no na alanui o Ewa ame Waianae, koe ka huina no ka rola alanui ua hooholoia.

            Na huina o $2,500 no ka pa ana a $2,000 no ka hoomoe paipu ana no ke kula hoopololei hou ua hooholoia.

            Hooholoia na itamu i maopopo mua iloko o ka bila kalana ma ke noi a Baldwin.

            Noonooia na itamu o ke Keena Aina Aupuni nona ka huina o $15,500 a hooholoia.  Pela no hoi ko ke Komikina Oihana mahiai o $42,050 eia nae ua waihoia i ke komike.

            Haawina dala o $229,000 no na ma'i lepera he haawina ia i hoopiiia ae mai ko ka mea mua mai.

            Make loa na haawina dala mokuahi a ka Papa Ola.

            Holo ka haawina dala lole koa o $5,000 mahope nae o na pa-ee ana.

            Holo ka haawina bana puhi ohe o $10,400.

            Holo ka itamu o $2,500 ahahui manawalea.

            Holo ka haawina lilo kaahele o $6,000 no ke Keena Hooia.

            Holo ka bila haawina ma ka heluhelu elua ana.

            Heluhelu ekoluia ka bila e pili ana i na pookela o na kuleana hui.

            Heluhelu ekoluia ka bila helu 93.

            Heluhelu ekoluia ka bila helu 95 pili i na wahine mare.

            Heluhelu ekoluia ka bila helu 96 pili i na aelike mare.

            Make loa ka bila 98 pili i na manu.

            Heluhelu ekoluia ka bila 99 pili i na Monogus.

            Heluhelu ekoluia ka bila 100 pili i ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni.

            Holo ka bila helu 23 pili i na kukui ea ma ka heluhelu elua ana me ka hooloiia ana o ka pauku kahi paa ai ka inoa o W.W.Dimond.

            Hoopanee ka Aha a noho hou.

 

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

           

            La hana 26, Maraki 20.  -Na ka Senate he mau bila i hooholoia e lakou a i laweia mai i ka Hale no ka noonoo ana, apau i ka heluhelu ekahi ia.  Helu 68,79,82,87.  Haule ka bila Senate Helu 71 pili i na loio.

            Hoike komike waiwai pili i na kalaiwa-kaa ohua.  Kakoo ke komike i ke kumuhana.  Waihoia ka noonoo an o ka hoike a hiki i ko ka bila e noonooia ai.

            Hoike komike kaokoa pili i ka oihana wai o ka pauma-wai o Pahoa a mahope o ka noonoo ana ua waihoia ka hoike i ke komike no, no ka huli hou ana i na mea i koe.

            Na Kupihea he olelo hooholo e kahea ana i ka loio kuhina e haawi mai i kekahi hooaiai no i na hoa ahaolelo pili i ke kanawai Panalaau ame ka mana o ka ahaolelo no ke kukulu kalana ana ame aupuni kulanakauhale.

            Mahope o ka noonoo ana ua holopono ole a hoopanee no hoi ka Hale.

 

ILOKO O KA SENATE.

 

            Na ka Hale o na Lunamakaainana he mau bila i ano like no ka Aha Senate a holo iloko o ke Senate Bila o ka Hale o na Lunamakaainana helu 51 oia no hoi ka bila Senate 58 pili i ke kula hoopololei ua holo ma ka heluhelu ekahiia ana.

            Kanawai pili i na wahine mare ua holo maka heluhelu eluaia ana.

            Bila Hale Lunamakaainana helu 52 oia no hoi ka bila Senate 60 ua holo ma ka heluhelu eluaia ana.

            Bila Hale Lunamakaainana  54 Bila Senate 61 pili ana i na lunakanawai apana ame kaauni ua holo ma ka heluhelu ekahiia ana.

            Bila 65 Hale Lunamakaainana bila Senate 63 ua holo ma ka heluhelu ekahi ana.

            Bila 59 Hale Lunamakaainana like no ka bila Senate 62 ua holo ma ka heluhelu ekahiia ana.

            Bila Hale Lunamakaainana helu 70 ua holo ma ka heluhelu akahiia ana.

            Hoike komike hookolokolo na C.Brown he komike e pili ana i na bila o ka Hale o na Lunamakaainana i hooholoia e ia Hale a waihoia mai iloko o ka Senate ma o ke komike la a pili no hoi i na bila o ke Senate i noonoo ole ia e ka Hale.  Ma ke noi a Dickey ua aponoia ka bila.

            Na C.Brown no, he hoike komike e kakoo ana i ka bila helu 108, a aponoia.

            Nana no, he hoike komike pili i ke kanawai lawaia a ua kakoo ke komike e waiho ma ka papa, a aponoia pela.

            Nana no, he hoike komike pili i ka bila helu 103 e kakoo ana e hooholoia ka bila.

            Na Baldwn he hoakaka pili ana i na itamu o na hoolilo pili i na Keena Oihana Mahiai ame Ululaau, e olelo ana i ka makemake o ka pili ilaila e hookomo mai ana i kanawai pili i ke kumuhana.

            Lawea noonooia ke kanawai kalana ma ka olelo hooholo a Kalauokalani no ka noonoo ana ua bila kalana la no ka hooholoia aku, a mahope o ka hala ana o kekahi kukakuka ana ua holo ua bila la ma ka heluhelu eluaia ana.

            Na Paris he hoike komike pili i ka pokole o ke dala o ke Aupuni nui i pili ia kumuhana e paipai ana e noiiia na mea apau;  nolaila hooholoia e waiho aku i ka hoike ame na mea apau e pili ana ilaila iloko o ka lima o ka Loio Aupuni no na mea pili kanawai mahope nae o ka unuhi ana a kakau mikiniia.

            Na Baldwin he bila pili i na hui inisua.  Holo ma ka heluhelu ekahi ana.

            Na Achi he olelo hooholo no ka itamu o $10,000 no na hana hou o ka Papa Kalepa.  Hooholo loa ia.

            Bila Senate 74 pili i ka hoohana i ka ea kukui a ma ke koho ana ua wiahoia ma ka papa.

            Bila Senate helu 101 ua holo mak a heluhelu ekolu ana.

            Noonooia ka bila 37 pakui i ka pauku 863 o na kanawai karaima pili i ka Papa Hawaii ua waiho hou ia i ke komike hookolokolo no ka hooponopono hou ana.

            Bila Senate helu 45 pili i ke Alahao a E.C. Winston ame kona mau hoa hui ma ka mokupuni o Oahu.  Aole i pau ka noonoo ana ua hoopanee koke ia ka Aha.

 

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

 

            Maraki 21.  -Na ka Loio Aupuni he leka wehewehe pili i ka olelo hooholo a kahea ana iaia e hooaiai mai i kekahi mau ike pili i ke kukulu kalana a aupuni kulanakauhale paha ku i ke kanawai.

            Ma ke noi a Kupihea ua hoopaaia ka leka iloko o ka moolelo.

            Hoike na ka Senate pili i ka holo o kekahi mau bila i ka Poalima i hala koe ka bila pili i ke pooleka o na hui.

            Hoike komike maluna o ka olelo hooholo a Wright i haawina dala o $5,000 no ka holo ana i Wakinekona no eha mahina pili i ke kumuhana kope.  Ua hooikaika nui o Wright a i kokuaia no hoi aka ua waihoia ua olelo hooholo la a noonoo pu ia me ka bila haawina.

            Hoike komike hookuu auhau o 10 makahiki maluna o na aina mahiai.  Ua kakoo ke komike i ua bila la.

            Na Vida he olelo hooholo pili i ka hana o ka uwapo ma alanui Nuuanu.  E noi ana ka olelo hooholo e ike i na hana ame na lilo.

            Na Long he olelo hoohoo e kanea ana i ka Luna Nui o na Hana Hou no na mea e pili ana i ka oioi aku o na hale a Hall, Lewers & Cooke ame udd Hale.  Ma ka noonoo ana i ka olelo hooholo ua aponoia.

            Na Wright he noi pili i na uwea-uwila o ka hui kaa uwila a mahope o ka noonoo ana ua waihoia ke noi ma ka papa a hoonaeeia ka Hale.

 

ILOKO O KA SENATE.

            Maraki 21.  -He hoike na ka Luna Nui o na Hana Hou pili i ka hoohanaia o na kaa okoa mai ko ke Aupuni ae.  Waihoia ka hoike i ke komike kuikawa.

            Na Wilikoki he bila maluna o ke noi a ke aupuni no $20,000 no ka Haukapila Malulani, Maui.

            Ua kakoo nui ke komike i ka hoike a ua aponoia no hoi ke komike.

            Na Achi he hoike komike pili i ka bila Senate 109.  Aponoia ka hoike.

            Na Achi no he hoike komike hookolokolo pili i ka bila 37 e pili ana i ka Papa Ola.  He bila keia e pili ana i ka hookohu ana i ka peresidena o ka Papa Ola ame kona uku.  O ka makemake o ka bila na ke Kiaaina e hookohu i ka peresidena, a na ka Ahaolelo e hooponopono i ka ukuhana.

            Na Dickey he hoike komike e kakoo ana i ke noi a Henry Smith pili i ka auhau aina.

            Na C.Brown he hoike i ke pa'iia o ka bila 45.

            Na Baldwin he hoike komike o na ala ame na loaa pili ana i ka bila Waihona Hoahu o ke Aupuni.  Aponoia ka hoike.

            Na Crabbe he olelo hooholo e pili ana i ka hoihoi poho ana o $1,000 i ka Hawaiian Fertilizing Co. Waihoia ka hoike i ke komike o na ala ame loaa.

            Lawe a noonooia ka bila alahao a Winston.  Ua loihi ka noonoo ana a mahope o na kukakuka ana ua hooholo ka Senate e hookuuia ka hui alahao mai ka auhau aku no 15 makahiki.

            He manao na Dickey e kauohaia o Winston e uku iloko o ka waihona o ke aupuni i 11/2 pa-keneta maluna o na loaa holookoa.  Na Achi he pakui e ohi wale ia no keia mau loaa mahope o ka pau ana o 15 makahiki.  Ma ka noonoo ana holo ka pakui a Achi.

            Heluhelu ekoluia ka bila helu 108.

            Hoopanee ka Aha a noho hou.

 

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

 

            Maraki 23.  -Mahope iho o ka pau ana o ka heluhelu o ka moolelo o ka Hale ua waihoia mai na noi e like me ia malalo iho:  Na ka Hawaiian Fertilizing Co. he noi e hoihoi hou ia aku ka huina $1928.36 auahu waiwai kalepa, $5.50 auhau i papaluaia na A. Mclenana.  $700 no na paiai a ko Halawa poe kanu kalo, he mau hoololi na ko Kailua pili i ka bila kalana, na ko Halawa poe he mau noi pili i na kanawai hana, he noi na L.C. Ables no $936 no ka laikini i pau ole pili i ke keena kuai, e hoihoiia mai, he noi no ko ka Apana Elima poe i $12,000 alanui ame uwapo ma Hamola, Koolauloa, a he olelo hooholo na kekahi poe ma'i lepera e noi ana e hanaia i memoriala a hoouna aku i ka Ahaholelo Nui no ke kue nui ana i ka manao hookomo mai i na ma'i leperak o Amerika holookoa a aole hoi e hookauhihi wale mai i ka malama ana a ko ke Teritori nei i kona kahua ma'i lepera.

            Hoike komike waiwai e kakoo ana maluna o ke kanawai e hoopau ana i ka auhau maluna o na waiona lahilahi i waihoia ai ma ka papa no ka noonoo pu ana me ka bila.

            Na Kupihea he olelo hooholo e hoike ana i ka lawa ole o ka noonoo o ka Hale pili i ka leka hoakaka kanawai a ka Loio aupuni no ke kukulu kalana a e waiho houia aku ia makemake i ka Loio Aupuni o Amerika Huipuia malalo o ka uweaolelo moe moana e kukai kamailio ai.

            Na Pulaa he olelo hooholo e kahea ana i ka Ahaolelo o Amerika Huipuia e pakui i ke kanawai panalaau o Hawaii i hiki ai ke hoohanaia ka Olelo Hawaii ame ka Olelo Beretania iloko o ka Ahaolelo.  Aponoia ka olelo hooholo.

            Na Kaniho he olelo hooholo e noi ana e pakuiia i ke kanawai panalaau no ka hooloihi aku i na la hana ahaolelo i ke 90 la a i $600 ukuhana no ka hoa ahaolelo.  Aponoia ka olelo hooholo.

           

            Na Pulaa he elua olelo hooholo pili i na uku o na kumukula a pela me ka mikini wawahi pohaku.  Aponoia na olelo hooholo.

            Mamua o ka hoomaha iki ana o ka Hale ua heluhelu elua ia kekahi mau bila a waihoia no hoi kekahi i ke komike.

            O na bila i heluhelu a waihoia oia keia malalo iho.  Bila 22 pili i ke puhi a kuai waiona lahilahi, 23, pili i ke koho ana i komikina nana ma'i lepera, 62, pili i ka paniku i na ma'i lepera ame kekahi ano e ae, i ke komo ana iloko o ke Teritori, 69, pakui pauku 1, mokuna 20, na kanawai 1901, bila 79 pili i ka ohi aie mai ka poe hana mai o ke Aupuni, 92 pili i ka ukuhana elua la uku i ka mahina, 127 pili i na aha hookolokolo, 122 pili i ka uwiia, 20, pili i na auhau kino, 27, pili i ka hoopau o, 83 pili i na poino o na hana hookuukuu bila 30, bila helu 131, 137, 56, 63, 146, o lakou apau ua waihoia i na komike.

            Heluhelu eluaia ka bila helu 6 pili i ka hooponopono waiwai, mahope iho o ka hoike komike e kakoo ana i ua bila la.

            Bila helu 4 pili i ka hoopaa auhau kino, kula ame alanui.

            Ma ka hoike a ke komike e kakoo ana e hoopau loa ia ka noonoo ana no ua bila la.

            Heluhelu eluaia ka bila 26 pili i na kukui kaa hehi-wawae me ka pakuino na kaa apuni ka Teritori o Hawaii.

            Bila helu 36 waihoia i ke komike waiwai.

            Holo ka bila 78.

            Holo ka bila Senate helu 16 ma ka heluhelu elua ana, a pela no hoi i na bila Senate helu 59, 42, 40, 41, 64, 65, 61, 72, 32, 43, 53, 54, 60, 62, 63, 66, ame 77; ua waihoia keia mau bila i ko lakou mau komike pakahi iho.

            Mamua o ka hoopanee ana o ka Hale ua hapai hou ia ka bila.  Senate helu 20 no ka noonoo ana a a hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana.

 

ILOKO O KA SENATE.

 

            Maraki 23.  -He hoolaha mai ka Hale mai o na Lunamakaainana mai pili i ka make o ka bila Senate no na loio; a he noi no na komike hui o na Hale  a elua o 7 lala o ka Hale hookahi.  Aole i kakauinoaia ka hoolaha e ka Lunahoomalu o ka Hale pela i kapaeia ai e ke Senate.

            Hoike komike hookolokolo na C. Brown pili i na bila malalo iho:

            Bila haawina o $2,615,570 no elua makahiki - makahiki mua $1,235,390 no elua makahiki - makahiki mua $1, 235,390 - makahiki elua $1,380,180.  Aponoia ka hoike.  Na koi a ka poe i hoopaahao kuhihewaia e ka Repubalika o Hawaii.  Ua waiho mai ke komike i ka manao e kohoia i komikina no ka noonoo ana i ke kumuhana.

            Hoike ke komike pili i ka waihona o na Pake.

            Na Dickey he hoike komike e kakoo ana i ka bila koho balota waiona, me na pakui.

            Hoike komike o na ala ame loaa pili i ka olelo hooholo no ka haawina dala no ka uku ana i na lunaleka no na huina i haule mamuli o na pooleka Hawaii ma ka manawa hoohui-aina.  Ua kakooia e uku aku.

            Ma keia manawa ua hookomo mai la na Senatoa he mau itamu iloko o ka bila haawina o na pilikia kuikawa.  Na J.Brown he $15,000 alanui no Hamakua a mahope o kana ua hookomo makawaluia mai la.  Alaila u aku hoohalahaia mai la o C.Brown.  Mamuli o keia mau hoohalahala kupono a Brown ua holo ua bila la ma ka heluhelu elua ana.

            Hapaiia ka bila kukui ea a Dimond no ka heluhelu ekolu ana.  Mahope o ka noonoo ana ua hooholoia.  12 kue ia 2.

            Hapaiia ka bila helu 80 pili i ke koho balota waiona a ma ka noonoo ana ua kapae loa ia.

            Noonooia ka bila pili i na i'a me ka hoike komike e kakoo ana i ua bila la.  Holo ka bila ma ka heluhelu ekolu ana.

            Holo ka bila 89 ma ka heluhelu elua ana me na pakui no nae.

            Noonooia ka bila 88 pili kuai waiona he bila i waihoia ma ka papa.  Ma ka noonoo ana ua hooholia he pakui e hanaia i laikini o $1,000, a waihoia no ka noonoo hou ana i ka manawa heluhelu ekolu o ka bila 21.

            Noonooia ka bila kalana no ka heluhelu ekolu ana.

            Mana hooponopono ana ame na kukakuka ana ua pau i ka hanaia he hookahi hapakolu o ke kanawai me na hoololi uuku wale no.

 

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

 

            Maraki 24.  -He hoike na ke Senate e pili ana i ka hooholoia o ekolu mau bila helu 97, 103 ame 108.  Hooholoia ma ka heluhelu elua.

           

            Mahope o ka pau ana o kekahi mau mea pili i na hana a na komike, ua laweia mai a noonooia ka bila kaapi'o me ka hoike.  Hooholoia ka bila me ka lokahi loa ia.

           

ILOKO O KA SENATE.

 

            Maraki 24.  -Noonooia ka olelo hooholo a ka Hale e pili ana i ke koho komike hui o na Hale a elua,  a ma ka noonoo ana ua hoopaneeia.  Na ka Hale he olelo hooholo e pili ana i ke olelo Hawaii e lawelaweia iloko o ka ahaolelo me ka olelo Beretania.  Aponoia.

            Na Paris he noi kue na kekahi poe o Hilo pili i ke alahao kaa uwila e holo ai mai Hilo aku a Hakalau.  Waihoia i ke komike waiwai.

            Na Dickey he bila e noi ana e ukuia ke poho o Mrs. Amarah o $1,300 no kona mau poino i ka wa pauahi bubonika, Waihoia i ke komike hookolokolo.

            He koi na ka poe kiai o Molokai o ke kau pauahi bubonika o $1.50 ukuhana no ka la hookahi a he 34 la hana.  Waihoia i ke komike ola ame hoonaauao.

            He noi na ko Hilo poe no ke alanui o Kaumana.

            Na Achi he manao hookomo bila kanawai.

            Na Baldwin no ke komike o na aia ame loaa he bila pili i ka laikini inisua iloko o ka Teritori.

            Na Dickey he bila pili i ka hookomo ana i na waiwai kuwaho ame ka hoopakele ana i na manu.

            Hoike komike na Dickey pili i ke ano like o ka bila 112 o ka Hale me ka bila Senate 21 a e noonoo like ia laua e pono ia.  Aponoia ka hoike.

            Na Baldwin he bila pili i na bona e kudalaia ma ke akea.

            Heluhelu ekoluia ka bila 50 o ka Hale oia no hoi ka bila Senate 57, pela no hoi ka bila o ka Hale helu 51-bila Senate helu 58, a pela no hoi ka bila 52 o ka Hale - bila Senate 60, bila o ka Hale 54 - bila Senate 61, ame ka bila o ka Hale 59 oia no hoi ka bila Senate 62; pau loa lakou i ka heluhelu ekolu ia.  Holo ka bila o ka Hale pili i na kahu malama waiwai ame na haku aina ma ka heluhelu ekolu.  Holo ka bila 70 o ka Hale ma ka heluhelu ekolu.

            Holo ka bila Senate e pili ana i ke kukulu hou ana i ka Papa Ola ma ka heluhelu ekolu.  Holo ka bila Senate 21 pili i ka uku o na hoike.

            Heluhelu elua ia kekahi mau bila o ka Hale ame ko ka Senate pili i ka huna keiki, aihue hoeha, waiwai aihuea, kuni kolohe i na holoholona apuka, pili i na kanawai powa ame hoopau kanawai opiuma.

            Aponoia ka hoike pili i ka paniku kuai waiona i kamalii, a hooholoia ka bila pili ilaila ma ka heluhelu elua.  Hehelu eluaia na bila pili i ka waiu-bata a waihoia i ke komike.

           

            Noonooia ka bila 34 a waiho pu ia, a pela no hoi ka bila kalana.  Hoopaneeia ka Aha a noho hou.

 

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

           

            Maraki 25.  -Na ka Luna Nui o na Hana Hou he leka e hoike mai ana aole he lawa o ka uwiia e hoolawaia ai ka makemake o Pulaa ame Kaniho i mau kukui uwiia no laua.

            Na ka Luna Kula Nui he hoike pili i ka halekula o Kau ame ka papainoa o na kumukula.

            Hoike na ka Senate pili i ka olelo hooholo e hoolilo i ka olelo Hawaii i olelo ku i ke kanaawai ua hooholia ame kekahi mau bila e iho.

            Hoike komike na Kiliniwoki pili i ka halekula o Koolaupoko.  Aponoia.  He mau noi na ko Kalaupapa poe ma'i lepera e kohoia i komike o eiwa lala a hele aku ilaila e makaikai ai ia lakou.  Hoike komike halekula o Waipio ua kakooia, a o ke noi e pili ana i ke noi o ke poho o Serrao o Hilo ua waihoia ma ka papa a noonooia me ka bila 132.  Ukumai o ke kauka o Kohala ua kakooia i ka $100 a pela no hoi ka halekula o Hana i kakooia ai.

            Noonooia ka bila hoouna i na keiki iloko o na aina e no ka hoonaauao a waihoia ma ka papa no ka lohe ana i ka manao o ka Loio Kuhina maluna o ke kumuhana.

            Hoike komike pili i ka bila puhi i ke kino kanaka a waihoia ma ka papa a noonoo pu ia me ka bila.

            Aponoia ka hoike pili i ka uku ana i na ukuhana elua la o ka mahina.  Hoopanee loa ia ka bila a Kupihea pili i ka hoopau ana i na auhau maluna o ka makua nana na keiki elima.  Hoike komike pili i ka hoihoi hou i ka huina o $5.50 auhau ia A. McLennan, a aponoia.  Waihoia ka hoike bila a Kaniho pili i…

(E nana ma ka aoao 6.)

 

(top of column-adds)

 

E Malama i kou Ili

 

KE ANO O K AMALAMA, HOOMAEMAE ME KA HOOUI ANA I KA II A ME KA HELEHELENA.

            No ka malama, hoomaemae a me ka hooui ana i na ili, i ole ai e loaa i ka huehue, ili pohaka, ili akaakaa wale, kolekole, lena, hou nui, ili nakakaka, ili lahilahi, a i na ano kinaunau lehulehu wale o ka ili, aole loa kekahi kopa ili a helehelena paha e hiki ke hoohalikeia me ka KOPA KUTICURA, no ka mea, aohe kopa e ae e hiki ai ke imi aku a loaa na kumu penei: ka paakiki upehupehu a hoopaaia paha o na pukapuka o ka ili.

 

E Malama i kou Lauoho

 

KE ANO O KE PALE ANA I KA LAUOHO HELELEI, NA EHAEHA O KA ILI POO ME KE KEPIA.

            E holoi pono i ke poo e ka lauoho me ka wai KOPA KUTICURA pumehana, holoi i ke kopa me ka wai pumehana, hoomaloo maikai, alaila, hamo malie me ke KUTICARA, ka laau hamo maemae loa, ke komi malie ia a komo iloko o ka ili o ke  poo.  O keia wahi laau hoohui lilo ole, iloko okona ano ole, he oi aku o ka maikai no ka hoomaemae ana i ka ili o ke poo, a e pau ana ka ekaeka o ka lauoho me ka ili, a me ke kepia, e oluolu ana na aai eha, ka wewela, a e hooikaika ana i na kumu lauoho, e hoolawa ana i naa nae na mea kupono e ulu ai, a e ulu auanei ka lauoho maluna o ka ili maemae, a ola maikai no hoi, ma kahi i nele ai i na laau e ae a pau.

 

E Malama i kou Lima

 

KE ANO O KA HANA ANA I NA LIMA A PALUPALU ME KE AIAI I KA PO HOOKAHI.

            E holoi a lumai i na lima i ka wa e makaukau ai e moe, iloko o ka huohua KOPA KUTICURA manoanoa hoi i hoopumehanaia.  Hoomaloo pono a hamo puni me ke KUTICURA HAMO, ka laau hoola ili oi loa, a o ka oi aku no hoi o ka laau hamo maemae loa.  E komo i mikilima alualu i ka po, me ka hana nae i mau pukapuka ma na manamana.  No na lima ula, kalakala, a mokumoku, maloo, nakakaka, maneo, owelawela o na poholima, malao kekee, me na manamana hu'i, o keia lapaau ana no hookahi po wale no ka mea kupanaha loa, a he mea hoopomaikai no hoi i ka poe a pau i eha, mokumoku, kalakala a lahilahi paha o na lima.

            O POTTER DRUB AND CHEM. COMP., Boston, U.S.A., na Ona o na laau CUTICURA a pau loa.

_____

Na Mea {PAANI AME HOOIKAIKA KINO}

Ma Kahi o Pearson & Potter Co., LIMITED.

ALANUI HOTELE ME UNIONA.

_____

Eono Omoomo Palaoa Maikai i ka 25c.

MA KA HALEKUAI PALAOA

SUNRISE BAKERY

Alanui Nuuanu, kokoke i Alanui Vineyard.

            He Palao maikai loa keia iloko o ke Kulanakauhale nei.

            He kaa ko makou a ua hiki loa ia makou ke hoolawa aku i ko oukou mau hale pakahi iho ke waihoia mai na kauoha Palaoa ia makou.  E hoao mai ia makou a e hookoia no e like me ke kauoha.  Ua hiki ia makou ke hoolawa aku ia oukou me ka Palaoa oi ae ka maikai mamua o ko na wahi e ae.

            Maanei pu ka Meaono ame ka Hau ono (Ice cream) ame na Pai.

_____