Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 16, 17 April 1903 — Page 6

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, APERILA 17, 1903.

Waiho i na Laau Lapaau

Minerala.

OP ka hoohana i na mea minerala pili @na materia honua, hao, pohaku ame na mea like aohe i ke ano mau.  Aohe he holoholona iloko o kona ano ola mau e kahuli i ke ano minerala i ka wa e loaa ai i ka ma'i, aka ku i na mea ulu uliuli, lau laau lapaau, na ila laau lapaau ame ka aa laau o ke ano like.   He hoomama eha wale ae no ia laau lapaau minerala aole nae he ole iloko olaila.  I mea e hoopau ai i ka ma'i e pono e loaa ai ia mau mea oia no ka laau lapaau i hoomakaukau ia ke

KIKAPU SAGWA

He Laau no na mea Ulu.

Oia ka laau lapaau oi kela loa aku o na Laau Lapaau apau, ka mea hoi i loaa mai ka huli ana iloko o na kenekulia ke kumku hoi o ka laoo ana he ike nui malaila.  He hoopau oia i na ma'i mamuli o ka loaa aku o ke kumu o ka ma'i He loaa ka ikaika i ka opu, hoomau i ke ano mau o ke akepaa, hoikaika i ka puuwai nawaliwali, hoomaei ke kino holookoa kakoo i ka hana a na puupaa ame na mea paahana oloko ma ka lakou mau oihana iho.  "Owau kekahi mea i loaa i ka ehaeha nui mamuli o ka ma'i o ke akepaa i ukaliia hoi e na pilikia o ka opu ame ka nalulu ino o ke poo.  A inu wau i ka laau kikapu Inikini Sagawa ka mea i loaa ai ia'u ka maha.  Aole i lawa ka'u mau olelo no ka hoike ana i kona maikai."  O keia na olelo a Mrs. Carrie B. Newell, Vernon, Minn.  Ho hooiaio ia ka laau Kikapu e like me na mea i hoikeia nona a i ole a hoihoiia aku ke dala ke loaa ole ka maha ma ona la.  He kuai ia keia laau ma na halekuai laau lapaau apau.

E LOAA NO MA NA HALEKUAI APAU A MA KAHI O HOBRON DRUG

CO.

Na Mea e Hauoli

ai.

He nui na wahi o keia manao e kau ae la maluna e hoea mai ai; aole no hoi wau e hewa ke olelo ae, ua piha ka honua ma keia iini e loaa ka hauoli.  E pehea hoi ka ke Akua hana, aole anei e loaa ana he wahi hauoli ilaila?  Auwe!  Aia paha ilaila ka manaomana o ka hauoli kahi i waiho ai!  Heaha auanei kau hoopaapaa iho malaila!

E, ina o oe kekahi i ka hoike hapaha o ke Kula Sabati o Lihue i malama ia i Maraki 29, o keia makahiki no, ke manao nei wau, aole oe e hoi nele ana i kauhale me ka nele i ka hauoli ole; a penei oe e hoi nei ole ai:

1---E hoolauna mau mai ana ka hale o ke Akua i kona hiona o waho ame loko ia oe.  O kona nani a lilelile, oia ka hikiwawe o ka mea hoeueu i ka hauoli e launa ae me oe.

2.  Na mea ulu, oia hoi na kumulaau nani ame na pua nani e poai ana a puni ka luakini, oia ka hiki mua o ka mea ume e pili mai ka hauoli me oe.

3.  Na poe e paahana ana iloko o ka hale o ke Akua, oia hoi na haumana Kula Sabati, na kumu Kula Sabati, na Kahu Kula Sabati ame na makaikai; aia ilaila ka hauoli kahi i haiamu ai e mino aka mau ai oe me ka hoomahie.

4.  O ko lakou mau hiona, o ko lakou mau kulana kino, o ka lakou mau mele e mele mai ana, o ka lakou mau haawina e hana mai ana, o ka lakou mau kunou e haawi mai ana i ke anaina ame ko lakou hoi ana ma na noho.  Auwe no hoi e---Nui ka hauoli!  Aole oia wale no , aka, ua like lakou me na Kerubima me na eheu nani e uhi ana i ka pahuberita o ke Akua.

5.  Ke kulana o na Makua Kahu Kula Sabati; he kulana o ke aloha, heahea oluolu ame ka iini nui e kauwo i ka lehulehu o ka laua mau keiki (Na haumana Kula Sabati) e hookama aku no ka Haku Iesu.

6.  Ka hope o na mea e hauoli ai, oia ka huina o na poe i han i ka hana.

Na kumu ame na haumana, Hon. W. H. Rice, 8.  Mr. S. Kaaihue, 19, Mr. Wm. Ellis 5, Mrs. fountain 7, Mrs. Hoopii 21, Mrs. Ralph Wilcox ame Miss Mabel Wilcox 13  Miss Ticer ame Elsie Wilcox 10, Miss Kalei Akamuhou 6, huina o na kumu ame na haumana i hana i ka hana 81, makaikai he 50, a ina e huiia ua like me 131.

Dala i lulu ia he $7.60.  E, nui io no ka hauoli la i ka ke Akua hana.  E, i mea hoi e mau ai ka hauoli o ka hoomau no i kou noho ana a lawelawe ma kau papa, oiai oe ma ke ano he kumu.  Imi hou aka e hoopiha mai i kau papa, oiai o ka heluna nui o kau papa kekahi mea ou e kaulana ai no ka hauoli.

Oia na mea hou o ka hoike hapaha o ke Kula Sabati o Lihue nei.

S. K. KAULILI,

Aperila 4, 1903.

Mahaloia ka Ma-

lino o Hawaii.

Kapalakiko, Maraki 26, 1903.

B. F. Dillingham Co., Limited (Kaupalenaia).  Honolulu, Hawaii.

E na Keonimana:---Ke hoike aku nei makou i ka loaa pono ana mai o ka oukou leka o ka la 14 iho nei ame ka loaa pu ana mai o ka malino i pakiia ma ke ano he ana-hoohalike.  Ua nana iho nei ko makou luna hoohana i ua mau maawe malino la me ka noii pono loa keia mau hoike malalo ino nei ia makou:

Ana-Hoohalike Helu 3 o ko "Pearl City" (I'ahamauleo, Ewa), malino he loloa, he ikaika a paa no hoi a he maemae maoli; helu ekahi loa.

Ana-Hoohalike 3.  Ko "Manoa" ua oi ae maluna o ka maikai loa a he loloa loa aku ko laila, he ikaika a paa no hoi, he maemae maoli, a o keia ka maawe malino maikai loa a'u i ike ai iwaena o kela ano maawe malino.

Ana-Hoohalike Helu 4 o ko "Makiki wahi-hoolulu" no hoi kekahi maikai loa i like ka maikai loa me ko ka Helu 2 koe no nae, he wahi ano uliuli iki ka waihooluu o koinei, a aole nae ia he mea hoopilikia.

Me ka hilinai nui e lawa ana a oluolu ko oukou manao no keia hoike a e komo kokua aku no makou iloko o keia oihana hooulu o keia ano malino.  O makou iho no,

Ma ka oiaio,

TUBBS CORDAGE COMPANY

(Kakauinoaia)

Ma o Chas. W. Kellogg.

O ka hoike kela e haawi ana i na mahalo piha pili i na malino e hoouluia nei iloko o Hawaii Paeaina e ikela nei hoi he mahi-malino, mailoko mai hoi ala@a e puka mai ai ke kaula o na ano like ole mahope iho o ka pau ana i ka hana ia.

E na Hoa Kau

Kanawai

Keena o ke Kakauolelo,

Honolulu, Maraki 31, 1903.

Mr. Lunahooponopono:

Aloha oe:---Oiai ua hoolilo ia oe i lamaku o i kukui malamalama no ko kaua koena lahui i koe, e oluolu mai i kou lokomaikai e hookomo hou iho iloko o ke kolamu o "Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii," keia manao pepa o'u i ike mai ai ko kaua koena lahui i koe i ka manao a kou hoa kakau nei.

E kala mai no oukou ia'u no ko'u hoouluhua mau ia oukou, aka aole i hiki ia'u ke uumi i keia manao o'u e pili ana no ka emi o kuu lahui aloha.  Maloko no o na kolamu o keia Hiwahiwa nei o ka la 13 ame 20 o ka mahina o Maraki ua hoopuka aku no wau i keia manao o'u a ke hoopuka hou nei au me ka manaolana e apo mai ana a e haliu mai ana hoi na pepeiao o na hoa kaukanawai i keia leo opio e kala hookahi nei i ka loa ame ka laula o keia paeaina, "E hooulu hou i ka Lahui."  Maloko o ka nupepa puka kakahiaka Adavataisa o ka La Pula i hala, Maraki 29, ua hoike ae ka mea kakau Armstrong, hookahi haneri ame umi-kumamalima makahiki i hala ae nei ua hoea mai o Kapena Kuke ma keia paeaina nei, a ma kona manao he 200,000 mau kanaka Hawaii kino nui puipui e noho ana iloko oia mau la.  Aka, ina oia ka oiaio, e nana ae kaua e kuu lakui i ka huina i koe e noho nei iloko o keia mau la.  He wahi mau kaukani kakaikahi oiai no nae aia na Iapana ame na Pake maluna ae o ko kakou heluna.

Nolaila o ka hana mua e imi a e noii no hoi i ke kumu ame ka mole e emi nei ka lahui, a loaa laua, alaila panai aku i ka laau nana e hoomakili hou a hooulu hou i keia lahui, heaha ka laau e hana mai i kanawai e paniku ana i ka mare ana o ko kakou mau kaikamahine me na lahui e, e malama pono i na pepe liilii, a e malama pono hoi i na kanawai o ke ola kino, a ina e holo ana keia kanawai, alaila, e like me ka oili ana mai o ka la ma ka hikina a napoo aku ma kona home mau, pela no e makili hou ai a e ulu hou ai keia lahui.  Aia maluna o ko oukou poohiwi pakahi, e na hoa kaukanawai ke koikoi o keia kumuhana, a aia iloko o ko oukou poholima ka hooulu hou ana i keia lahui a i ole e hoomau aku no ma ke alahele o ka emi mau.

Elua makahiki i aui aenei ua hoike a ka lunahelu o ke aupuni nani o Palani i ka emi o ka lahui Palani a i ka noho ana o ka Ahaolelo ua noi koke lakou i ke kumu o ka emi ana, a e pono oukou e hoohalike e like me ia Aupuni.

Me ka mahalo ia oe e lunahooponopono no kou lokomaikai ame ke aloha i na keiki hana o ka nupepa "Kuokoa".

Owau no ia,

BERNARD H. KELEKOLIO.

Makemake ka poe o hilo e hoololi i ka

wa holo o ke kinau.

Ma ka nupepa "Hilo Tribune" o keia pule iho nei i puka mai ai kekahi manao e pono e hoololiia ka wa holo o ke Kinau, no ka mea, i keia manawa, ku mai ke Kinau i Honolulu nei i ke awakea o ka Poaono, a ina hoi e kau mai ana maluna ona he kanaka kalepa a oihana paha no Hili, i kekahi manawa loaa mai e hamama ana na keena hana, a kekahi wa, aole, no ka mea, he paniia na Keena o Honolulu nei ma ka hora 1 o ka auwina la.  No keia kumu e hoopanee kana mau hana a hiki i ka Poakahi.

O ka Poakahi ae hoi, oia ka la oi loa aku o ka hana o na Keena i ka hooponopono ana i na kauoha a na kuaaina, a aohe he loaa pono o ka manawa kupono e hooko ai i ka hana.  Poalua ae hoi holo ka moku i ka hora 12 o ke awakea, a he la hana no hoi keia no ka mea he nui na moku holo ma ia la no na kuaaina.  No keia kumu, he makemake loa ko Hilo poe oihana kalepa e hoololiia ka wa holo o ke Kinau.

Aole no nae o Peresidena Wight i ae i keia makemake a ka poe o Hilo, no ka mea, ina e haalele ke Kinau ia Honolulu i ka la hope o ka pule a hiki i Hilo i ka la mua o kekahi pule ae, a ku hou i Honolulu i ka Poaha a Poalima paha, aole ana e loaa ka manawa e maalili ai na mikini, no ka mea, he mea pono e hoomaaliilia na mikini no hookahi manawa o ka pule, a o Honolulu wale no kahi e hiki ke hanaia kela mea.  Ina e hoololiia ana, aole e loaa ana ka wa e hanaia ai kela mea, no ka mea ma Hilo, aohe wa e hoomaha ai ka hana ana a na mikini.

Ke ano o ka ma'i o

Miss Kennedy

KE KUMO O KONA HAALELE I KA

HELE ANA I KE KULA KIEKIE.

E HOOLAIA NO KA MANAO O KA MAKUAHINE HE KAIKAMAHINE OPIOPIO KANA MA KA HELUHELU ANA I KEIA MOOLELO I HAIIA MAI E KEKAHI WAHINE OPIO.

O ke kumo o ko Miss Kennedy haalele i ka hele ana i ke Kula Kiekie, he mea maikai keia na na makuahine i loaa na kaikamahine opiopio e noonoo ai.  Ua olelo aku o Miss Kennedy i kekahi mea kakau nupepa:

Ia'u i piha ai na makahiki he umikumamaha, ua hoomaka mai la wau e loaa i ka oma'ima'i, a o ke kumu, oia no ka maikai ole a holo pono ole o ka hana a na lala o ke kino o makou nei, na wahine, a ke manao nei au ina aole no ka Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea, aole e loaa hou ia'u ke ola kino maikai e like me keia wa.  he haikea a ano e ko'u ili, wiwi e like me ke kaola pa, pihoihoi wale a huhu hoi, maluhiluhi a ano kupilikii no hoi ko'u kino holookoa.  Ua hele mai no hoi kekahi kauka maikai e lapaau ia'u, eia nae, aohe he loaa ia'u ke ola, a ua ano hopohopo ko'u mau makua i ko'u ola.

No ka nawaliwali o ko'u ola kino, ua pau ko'u hele ana i ke Kula Kiekie, a ua hoomaka iho la wau e ino loa.  Mai ia manawa mai, hoomaka wau i ka lawe ana i ka Huaale Akala a Kauka Williams, a i na lawe mua ana no, ua pii koke mai ko'u ano oluolu.  Eha poho i pau ia'u mamua o ko'u ola loa ana a hiki ia'u ke hele ma o a maanei.  I keia wa, ua maikai ko'u nanaina, oolea hoi a aohe hoi i loaa hou iki i ka ma'i a hiki i keia wa."

Aia ke noho nei o Miss Kennedy ma Canton Junction, Mass., a ua hiki iaia ame kona makuahine ke hooiaio mai i keia mea i oleloia ae la maluna.

Ma keia ano ma'i o Miss Kennedy, e loaa mau ana i ka malulu, ono ole o ka ai helehelena haikea, kapalili o ka houpo, wawae pehu, pihoihoi wale, hanu ino a pela aku.  E loaa ana paha i ka mea ma'i kekahi o keia mau mea a i kekahi manawa no hoi, o keia mau mea no apau.  He mea keia e hoike mai ana eia ka ma'i ke ai nei i ke kino, a ina e nui ino loa ana ka ikeia ana o keia mau mea, o ka mea pono wale no o ka hoao ana e pale aku i keia mau mea ino a hiki i ka wa e loaa hou mai ai ke ola kino maikai.  O ka mea e hiki ke hana ik eia mea; oia no ka Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea.  He hiki loa ke hoolaia na ano hoailona apau loa e hoike mai ana ina aole e hana koke ia, e hiki mai ana kekahi ano ma'i popilikia.

E loaa no keia mau huaale ma na hale kuai laau apau, a ina aole, e kauoha i ka Williams Medicine Company, Schenectady, N. Y., kanalima keneta no ke poho; eono poho no elua dala ame ka hapalua.

Ke Alakai hou

o ka Aha Kuhina

Ma ka Poakahi nei, Aperila 13, i hookeikeiia ae ai ma Pekina, Kina, o Keikialii Ching i alakai no ka Aha Kuhina o ke Aupuni o Kina ma kahi o Young Lu, ke poo Kuhina mua, i make

He mea pili loa oia i ka emepera o Kina, a he pilikoko hoi o ka ohana alii Manaku e hoomalu nei i ke Aupuni nui o Kina, a he keiki oia a ke keikialii kaulana Kung, ka mea i aa e noho ma Pekina i ka wa i komo aku ai na Pualikoa Pualu i ka makahiki 1860.  Na keia keikialii Kung i hooponopono ma ka aoao o Kina i ke kuikahi me na Aupuni o na aina e, a hoopau hoi i ke kaua.  I ka make ana o ka Emepera Tung Chih i ka makahiki 1875, a no kana keiki ole, ua manaoia o Keikialii Ching ka emepera, a no kona hoomaopopo ana aia kona makuakane ma ka oihana aupuni, aohe ona makemake e pii ae maluna o kona makuakane, no ka mea, he kanawai ko na Pake aole e hiki i ke keiki ke oi ae maluna o ka makua.  No keia, ua kohoia ka emepera e noho hoomalu nei i keia wa.

I ka haalele ana o kona makuakane i ka lawelawe oihana aupuni ana i ka makahiki 1884, ua pii ae oia ma kekahi kulana aupuni, a ua ikeia kona makaukau.  No kona hana maikai i ka poe o na aina e, ua hoopauia oia no kekahi manawa e ke Keikialii Tuan, ka makuakane o ka hooilina kalaunu.  Ua oleloia, o Keikialii Ching kekahi mea i hoao e hoopakele i na kanaka o na aina e ame na kuhina i ka hooulu ahkaka a na Boxer i 1900, eia nae ua ae kekahi poe, ina oia i kue ikaika i kela hoala kaua, aole no e hanaia keia mau hana hookahe koko.  He kue ikaika loa oia i ka pepehi wale ana aku i ka poe malihini ma Kina.

Mahope o ke kukalaia ana o ka Maluhia ma Kina,  O Ching ka mea i hele i Kelemania e mihi ai ma ka aoao o ke Aupuni o Kina no ka pepehiia ana o ke Kuhina Kelemania ma Pekina, Barona Von Ketteler.

E hoomaka ana ma ka Poaono ekolu o keia mahina ae, Mei 16, ka paani kinipopo mua o keia mua o keia kau.  He eha hui e paani ana ma ia la.

[2-column advertisement:

Na Kauka Huki Niho Noeau,

hana pololei a hiki i keia manawa, a he haahaa ka auhau o ka huki ana.  O ko laua no hoi ke keena kauka huki niho nui hookahi iloko o ka Paeaina Hawaii nei, a lawa pono no hoi me na lako oihana o ke ano hou loa a maikai no hoi.

He hukiia kou niho me ka eha ole a iloko no hoi o ka lawelawe noeau a maiau ana no hoi e hanaia ai, a o ia no hoi ka makou e ake nei.  Aohe auhau no ka nana ana.  He wahine Hawaii ke kokua iloko o ke keena hana.

Keena hana ma Arlington Block, helu 215, Alanui Hotele, ma o aku o Alanui Union.]

Mrs. Lilia Paaoao

Pali, ua hal

Lahaina, Aperila 4th, 1903.

E ke Kilohana Pookela a ka Lahui ke Kuokoa, e.  E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kau papa konane, i kela mau hua palapala e kau ae la maluna, a nau hoi ia e ahai aku, a hai aku i na hoaloha ame na makamaka o Mrs. Lilia Paaoao Pali, ua make ua kueo hele i ke ala kokoolua ole.

Ma ke ahiahi Poaono la 28 o Maraki 1903, ma ka hora 5:30 p. m. ua kipa mai la ka weli nui o ke ao nei me he aihue la i ka po, a lawe palamimo aku la i ka hanu ola o ka makuahine i aloha nui ia.

Ua hanau ia mai o Lilia Paaoao Pali, mai ka puhaka mai o S. Poholopu ame Nahooikaika (w) ma Lahaina, Maui, i ka A. D. 1845.  O ka nui o kona mau la ma keia ao nei he 58 makahiki me na malama keu.

Mai ka puhaka mai o Lilia Pahi he mau keiki elima e oia nei, oia ka Mea Hanohano Phillip Pali ame eha mau kaikamahine, e paiauma ana no ko lakou luaui makuahine i niau iho nei.

He makuahine oia i noho hoomanawanui me kana kane, no ka hoolaha ana i ka pono iwaena o na hoaloha e noho ana ma na wahi apau a laua i noho hai euanelio ai.  Ua noho laua ma Waimea Hawaii a ma Waimea Kauai no kekahi mau makahiki, a ma Lahaina nei no aneane kanakolu makahiki.  He hoahanau no ka ekalesia o Waimea, he puuku no ke kula Sabati ame ka Ahahui Hooikaika Imipono Kristiano.

Ua hoohuiia oia ma ka berita maemae o ka mare me Rev. A. Pali ma Lahaina, Maui, Sept. 1862.  Ua like me kanaha makahiki me na malama keu iloko o ka noho mare no na mea apau."

Me na keiki oniu okaa kepau ko'u mahalo ame ka Lunahooponopono ko'u welina pau ole.

M. K. BENJAMIN,

Lahaina Aperila 4th A. D. 1903.

Paani ka Bana no na Mokuahi piliaina.

I kulike ae me kekahi Olelo Hooholo i waihoia ae imua o ka Ahaolelo no ka paani ana o ka bana o ka Teritori ma na uwapo ma na la holo o ka moku piliaina, ua hookoia keia mea ma ka Poalua nei i ka holo ana o ke Kinau i ke awakea ame ke W. G. Hall, Claudine ame kekahi mau moku liilii iho i ka hora 5 o ke ahiahi.  No ia kumu aohe i weheia he ahamele ma ke taona nei ia ahiahi.  e hoomauia aku ana keia mau hana a hiki i ka wa e loaa aku ai ke kauoha no ka hoololi ana ae paha.

Kiaiia ke ala kikeekee "Corkscrew."

Ma kekahi la o keia pule iho nei, ua kipaku aku kekahi wahine e noho nei ma kela wahi ala kikeekee mai ke alanui Papu aku a hiki i Ema Kuea i kaheaia e ka poe Haole o "Corkscrew Lane," (Ala Wili wehe Pani Omole), i kana wahi Kepani hana, a ua olelo mai ua wahi Kepani nei e puhiahi ana oia i ka hale o ua wahine nei i keia po Poaono iho nei.  Ua hai ae ua wahine nei i na makai i keia mea, a ua hiki ae malaila kekahi makai e kiai ai.  eia nae, aohe i hoea ae ua wahi kokohe nei e hooko i kana hana.

OLELO HOALOOHALOHA.

Ua hiki mai ka lono kaumaha ehaeha, a walohia i o makou nei, mamuli o ke kipa ana ae o ka make ma na ipuka o ko J. B. Atherton home, a hoopio iho la i ke kukui malamalama o kona ola ana.

O J. B. Atherton, he haipule oiaio, a aloha oia i na hana pono iloko o ko kakou aina aloha.  He Peresidena oia no ka Papa Hawaii no kekahi mau makahiki i hala iho nei.  I ke kau ana mai o ka nawaliwali maluna o kona kino, ua waiho aku oia i kona kulana Peresidena no ka Papa Hawaii, a ia manawa hookahi no, ua hoopau pu aku oia i na pilikia o ka Papa.

Mamuli o ka hala ana o ko kakou makamaka nui o koikoi J. B. Atherton, ua kau iho maluna o kakou na haawe o ke kaumaha kuhohonu, a nolaila e hooholoia:

1.  O makou o na Hoa o ka Ahahui Eeuanelio, ame ka Ahahui Kula Sabati o ka mokupuni o Kauai, ma o ko makou mau Luna Nui la, ke komo pu aku nei e auamo pu i na haawe o ke kaumaha lihaliha, no ka hala ana, mai o kakou aku, ko kakou hoaloha oiaio iloko o ka Haku.

2.  Ke komo pu aku nei makou e kaana pu me ka wahine kane-make Mrs. J. B. Atherton, ame na keiki makua ole, ame ka ohana o ka mea i hala.

"Pomaikai ka poe i make,

Ke make iloko o ka Haku."

O makou iho no me ka ehaeha,

G. L. Kopa, Lunahoomalu o ka A. E. ,  S. K. Kaulili, Kakauolelo o ka A. E.,  H. K. Kahele, Peresidena o ka A. K. S.,  S. W. Kauanoe, kakauolelo o ka A. K. S.

O KA EHA MA KA UMAUMA, oia ka hoailona e hoike mai ana e loaa ana oe i ka numonia.  E hooma-u i kekahi apana huiuhulu me ka Laau hamo Eha a Chamberlain,(Chamberlain's Pain Balm), a wili ma kahi o ka eha, a o kekahi apana hoi ma ke kua mawaena o na poohiwi.  E loaa koke no ka oluolu i ke kau ekahi ana.  E hoao  Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena e kuai nei.

NUHOU O N AINA E

(Mai ka aoao 1 mai.)

Moiwahine Wilhelmina ia Amsterdam nei no The Hague.  Ua malamaia oia e na koa ma ke ala.

NO KA ELI ANA I KE ALAWAI O

PANAMA.

WASINETONA, D. C. Aperila 7.---

Ua koho waleia aia ma kahi o 30,000 kanaka e hoohanaia aku ana no ka eli ana i ke alawai o Panama.  No kekahi mau manawa ae nei ko ke aupuni noonoo ana mai hea la e loaa mai ai keia heluna kanaka.  Na kekahi komisina mai Iapana mai i waiho mai o na Iapana ka mea nana e eli.  Ua noi mai no hoi na Pake na lakou ka hana a ke noonoo nui nei ke aupuni no ia mea.  Ke manaoia nei na ka poe Asia ana e hana keia hana, me ko lakou hoi ana no nae i ko lakou aina i ka pau ana o ka lakou hana.

HOOKI HANA MA ROMA.

ROMA, Aperila 7.---Ua puka ae kekahi kauoha hooki hana maanei i ka la apopo.  He nui o na kanaka hana i hoolohe i keia kauoha, a ua kahea ae ke aupuni he 7,000 koa no ka malama ana i ka maluhia.

HOOMAKAUKAU E HAALELE IA

MANCHURIA

PEKINA, Aperila 8.---Ke hoomakaukau nei o Rusia e haalele ia Manchuria, e like hoi me na olelo o ke kuikahi.  E hoihoiia aku ana i ka akau na koa i houluuluia ma kahi e kokoke ana i ke alahao.  E hoomahuahuaia ma kahi e kokoke ana i ke alahao.  E hoomahuahuaia ae ana na koa e kiai nei ma Port Arthur.

Ua loheia mai eia ka poe Boxer ke hoomakaukau mai nei no ka hooulu hakaka ana i keia kupulau iho ma ka mahele aina o Sxezhuan.  Ke hoolako nei na alakai i ka poe i hilinaiia me ka pu. a i ka hoomaopopo aku e nui ana ka hakaka.  Ke hoakoakoa nei ke aupuni i mau koa ma kahi e hiki ai ke kaua aku i na kipi.

PILIKIA I AK MAKANI INO,

LITTLE ROCK, Ark., Aperila 8.---Ua pa ikaika ae ka makani ino cyclone maanei i keia la.  Umi-kumamalua poe i make a he nui na waiwai i poino. Aohe i maopopo ka nui o ka poe i eha.

MAKEMAKE E HOIHOIIA MA KO-

NA KULANA.

PARISA, Farani, Aperila 8.---Ke pioloke nei e pauni o Farani i ka maopopo ana ke hoaoia nei e hoihoi houia o Kapena Dreyfus i hoopauia ma kona kulana kapena o ka oihana koa.  Ke makemake nei o Dreyfus e imi a e aponoia aole oia i hana hewa aku i kona aupuni.

Wahin ana:  "Aole au i hewa.  E paio no au a hiki i ko'u hanu hope loa.  Aole i laweia aku apau loa ko'u mau pono.  Ke malama nei no au i ka pono i loaa i kela ame keia kanaka pakahi, oia ho'i ke pale ana ia'u iho ame ka hoopuka ana aku i ka mea pololei.  Ma keia ua pololei au i ke koi ana e noonoo houia ko'u hihia."

OLELO HOOLAHA.

E ike auanei na kanaka apau ma keia.  O maua o Hanaialii (w) ame Makuaole (k) ko'u kaikunana ponoi, ke hoike aku nei maua ma ke Akea.  Ua hoopau loa aku maua ia hoolapa ko maua Hope (Power of Attorney) mamua, no ko maua mau waiwai paa apau loa e waiho la ma Kailua, a ma Pu-a-a, Kona Akau, mokupuni o Hawaii, "Territori o Hawaii," no ke kumu ua loaa oia i ka ma'i he "Pupule," nolaila, aohe oia e malama pono ana i ko maua mau pono ma ke kanawai.

A ke hookohu nei maua ia Kekuiwahia i hope oiaio no maua ma ke kanawai.

HANAIALII (w)

MAKUAOLE.

Waialua, Aperila 2, 1903.

Hoolaha Mana Hookolokolo

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI O KA APANA HOOKOLOKOLO Kaapuni Elua O Ka Teritori O Hawaii.  Ma Ke Keena Hooponopono Waiwai Hooilina.

Ma ka Hana o ka Waiwai o J. Kahakauwila i Make no Pauwela, Maui.  Mea i make.

Ke Kauoha no ka Hoolaha o ka Hoolohe Palapala no ka Hooia Palapala Kauoha.

Aia he Palapala i hanaia ma ke ano he Palapala Kauoha a Palapala hooilina Hope Loa a  J. Kahakauwila i make, a i waihoia mai iloko o ka Aha Hooponopono Waiwai Hooilina i oleloia ma ka la 11 o Maraki, 1903, a he Palapala Hooia kekahi no ka hooia ana i ua mea la, a no ka hoopuka ana i mau Leka Palapala Hooilina ia Auana, he mau mea i waihoia mai e Auana.

Ua kauohaia o ka Poaha,  la 7 o Mei  1903, ma ka hora 10 a. m. o ka la i oleloia ma ke keena hookolokolo o kela aha hookolokolo ma Wailuku, Maui, oia ka manawa ame  kahi e hooia ai ka Palapala Kauoha i oleloia a e hooloheia ai ka palapala noi i oleloia.

Hanaia ma Wailuku, Maui, Maraki 11, 1903.

Na ka Aha,

L. R. CROOK,

Kakauolelo (SILA)

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI O KA APANA HOOKOLOKOLO KAAPUNI ELUA O KA TERITORI O HAWAII.  MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI HOOILINA.  ILOKO O KA HANA O KA WAIWAI O P. NAUKA I MAKE NO PELEKUNU, MOLOKAI.  MAKE KAUOHA OLE KE KAUOHA NO KA HOOLAHA O KA PALAPALA NOI LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

Ma ka heluhelu ia ana a waihoia ana mai o ka palapala noi a Hana Nauka, wahine kane-make a ka mea i make i ha'i ia mai ai me ka pololei i ka make kauoha ole o P. Nauka o Pelekunu, Molokai, i Keawanui, Molokai, ma ka la 7 o Novemaba, A. D. 1901, a waiho iho he waiwai iloko o ka Paeaina Hawaii,  he waiwai i kupono e noho hooponopono ia, a ke noi aku nei e hoopukaia mai i mau palapala hookuleana lunahooponopono waiwai no Makalei.

Ua kauohaia o ka Poaha,  la 7 o Mei  1903, ma ka hora 10 a. m. o ka la i oleloia oia ka manawa i kohoia a ma la manawa e hooloheia ai ka palapala noi i oleloia ma ke keena hookolokolo o kela aha hookolokolo ma Wailuku, Maui, a ma ka manawa a ma kahi i oleloia o ka hoolohe ana i ua palapala noi nei e hiki ae ai a akoakoa ae ka poe apau i pili i keia mea a hoike mai i na kumu i na he mau hoohalahala kekahi o ka hiki ole ke ae ia ka palapala noi i oleloia a e waiho ae i na ike piha no ka hooiaio ana owai la ka mea kuleana i ka waiwai i oleloia.

Hanaia ma Wailuku, Maui, Maraki @, 1903.

JOHN W. KALUA.

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua.

IKEMAKAIA,

L. R. CROOK,

Kakauolelo (SILA)

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI O KA APANA HOOKOLOKOLO KAAPUNI ELUA O KA TERITORI O HAWAII.  MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI HOOILINA.

Ma ka hana o ka Waiwai o Leialoha Brown no Kalaupapa, Molokai @ Keiki Oo-ole.

Kauoha e Hoike Kumi maluna @e Palapala Noi o ke Kahu Malama Waiwai no ke Kuai Hoolilo Waiwai Paa.

Ma ka heluheluia ana a waihoia ana mai ame @ waihoia ana mai o ka palapala noi a Kaehu Brown ke Kahu Malama @ ke kino ame ka waiwai o Leialoha Brown he keiki oo-ole e noi i kekahi waiwai paa o ua keiki oo-ole nei i olelo @ hoike ana:

O keia mahele aina apau loa i hookakaia iloko o ka palapala kuai a H@ i hana ai ia Leialoha Brown a i k@ ma ka buke Aupuni helu 120, aoao 54 ame 55; a oia no hoi ka hapa o ka @a i haawiia ia Kanalua ma ka Palapala Sila Nui helu 3118, Kuleana helu 34@ nona hoi ka iliaina aneane 68-100 o ka Eka emi a oi iki, e waiho la ma @, Waikapu, Maui; ame ka waiho ana mai i kekahi mau kumu ku i ke kanawai no ka hoolilo ana i ua waiwai paa nei.

Ma keia ke kauohaia nei o na hoo@ na apau ame na pilikoko pili i ua keiki oo-ole nei, ame ka poe apau i loaa ia lakou he kuleana iloko o ka waiwai paa i oleloia e hele mai imua o kela Aha  Hookolokolo ma ka Poaha, ka ia 7 o Mei, 1903, ma ka hora 10 a. m. ma ke keena hookolokolo o kela Aha Hookolokolo iloko o Wailuku, Maui, a malaila e hoike mai ai i ke kumu e ae oleia ai ke kuai hoolilo ana i ua waiwai paa nei.

Hanaia ma Wailuku, Maui, Maraki 25, 1903.

JOHN W. KALUA.

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua. (Sila)

IKEMAKAIA,

L. R. CROOK,

Kakauolelo (Sila)

HOOLAHA AINA AUPUNI.

Ma a mahope aku o ka la 25 o Aperila, 1903, a ma ka hora 10 a. m. ma ke keena o J. Kaelemakule, Kailua, Kona Akau, Hawaii, e noi mai ai no ke Kuleana o ke Kuai Hoolimalima, e like, a malalo o na kahua o ke Kanawai Aina o ka Makahiki 1895.

Apana 1, iliaina 669 eka, ma Alika, Kona Hema, Hawaii, no $699.00.

Apana 2, iliaina 599 eka, ma Alika, Kona Hema, Hawaii, no $599.00.

Apana 3, iliaina 599 eka, ma Alika, Kona Hema, Hawaii, no $599.00.

Apana 4, iliaina 599 eka, ma Alika, Kona Hema, Hawaii, no $599.00.

Apana 5, iliaina 599 eka, ma Alika, Kona Hema, Hawaii, no $599.00.

No na mea aku i koe e hele ae ma ke keena o J. Kaelemakule, Kailua, Kona Akau, Hawaii, a i ole ma ke Keena Aina Aupuni, ma Honolulul.

EDWARD S. BOYD,

Komikina Aina Aupuni.

Keena Aina Aupuni,

Honolulu, Maraki 23, 1903.

I NA NOTERI O KA LEHULEHU.

O na Komisina apau no na Notori o ka Lehulehu, oia hoi na Luna Hool@ Palapala, a puni ka Panalaau, i hoopukaia mamua aku o ka la 30 o Iune M. H. 1900, ma kela ke kauohaia aku nei e hoihoiia mai, a e hoopukaia aka no na komisina hou ke noi ai m@ pela.

LORRIN ANDREWS

Loio Kuhina, Panalaau o Hawa

Keena Loio Kuhina, Aperila 3, 1903.

HOOLAHA

Ua nee ae nei ka Hui Hoolewa Kupapau o Townsend (Townsend Undertaking Co.) ame Honolulu Mutual Burial Association mai kahi mua ma@ a e loaa no ia i kela manawa ma k@ hale o Day, helu 124, Alanui Beretania, kokoke i ke kihi o na Alanui Papu ame Beretania.

Kelepona Main 411.

O kou mau niho kou mau hoaloha maikai

O ka hoohemhema ia lakou oia kou ehaeha, e maeele ana iloko o ke kino, ka noonoo ame ke ano e o ka helehelena.  Ina he manao kou no ka hana ia aku, e kipa mai i o makou nei no ke kuka pu ana me ka auhau ole.  O na hana apau me ka maikai wale no e lawelawela ai a eha ole no hoi, a nui no hoi ka poe i ike ia makou o ko Honolulu nei ame ko na mokupuni a lawa ko lakou makemake a na lakou e hoike no makou.

Na auhau no ka Hana ana.

Papa Niho Gula ...       $5

Papa Niho pono ...      $5

Hoopiha me ke gula    $1.00 a pii aku

Hoopiha me ke dala ... 50 keneta

New York Dental

Parlors

Helu 1057, Alanui Papu mawaena o na Alanui Moi ame Hotele.

Ma ko William Pa'i Kii ipuka no e komo ai a kona ko makou keena.