Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 18, 1 May 1903 — PAU KE KAU AHAOLELO ME KA NUI PU O NA HANA Kahea ke Kiaaina i Kau Kuikawa—Hoomaka ka Hana. Kanaha Bila Kanawai i Hooholoia ma ka La Hope. [ARTICLE]

PAU KE KAU AHAOLELO ME KA NUI PU O NA HANA

Kahea ke Kiaaina i Kau Kuikawa—Hoomaka ka Hana.

Kanaha Bila Kanawai i Hooholoia ma ka La Hope.

I ka hoopanee ana o ka Ahaolelo mawaena o ka hora 12 ame hora 1 o ka j o Poakolu nei, ua ikeia iho la ua oi na liana o keia kau mamua o ke kau o 15«1. He kanawalu-kumamawalu bila ame 12 ok-lo hooholo hui i laweia aku imua 0 ke Kiaaina. kakauinoaia he 74, elua 1 a'eia malunao ka vito. Ua kakooia ka hapanui o ka vito a Re Kiaaina. O ka la hope ka ]a oi loa aku o na hana, 44 bila i hooholoia. I ke aumoe ana iho. ua loaa mai ke "kuahaua a ke Kiaaina e kahea ana e noho ka Ahaolelo i ka Poaha (Aperila ; r -.u) no ka noonoo ana ika bila liaawina. ka bila hoi e noonoo ole ia e ka Hale. a i holo hoi i ke Senate. HALE O XA LUNAMAKAAIXANA. Aperila 23,—Mahope iho o ka hala ana he hapalua hora hana ole mamuli <i ka makaukau ole o ke Kakauolelo me Ica moolelo o ka Hale no ka heluhelu an* a hoomaha ka Hale ia manawa, a ■mahope o ka heluhelu ana o ka moolelo i ka manawa i makaukau ai ua "heluheluia ipai ka leka a ke Kiaalna <- r»:'i ana i kona hoapono ana i ka bila "k&lana. : .v ( , !ci- Iv^! r aT!ole!c. wa' A : i.. ~ . .'«c& h >" Kekahi n-'u %•••» . Ma kaU* rnaOM..a TSR ir.v. ;.vi k* Hje> ••<•.•!*!•.•* &«!» i na V n'u/wP i '..k'. : . j . r! h.-H-n aha ai. •.; ~.i }.i\ hana 0 r, ;vv ; na ia *«ia wai'noia niai Ku ien.<i o. ae-no Amei-ika piH i hookaa koi •; ~ho pi.uahi. e noi mai ana e hui aku r--o. ia e like me ka hooholo ana a ka H i kekahi komike pili ina hana la. Mahoj>e o keia ua waihoia mai he Tr.au hoike komike a maluna o lakou i -noonoo ai ka Hale. Ma ka hoomalu maikai ana a ka L-unahoomalu ua mai"kai ka noonoo ia ana o ka bila 'hoaie ua hapaiia mai ia no ka heluhelu c-:ua ana a holo io no i ka heluhelu elua 33. Holo no hoi ka bila helu 1S ma ka heluhelu elna ana. Hoike komike maluna o na bila helu 61 ame 35 no ka he--luh*-Ju elua ana a holo io no ma ka "heluhelu elua ana. Ma keia wahi ua hapaiia mai na hana 0 ka la, oia ka heluhelu elua ana i keieahi mau hila Senate. a ma keia nianawa i haule ai ka bila pili i na i a. Va hooiT>au ia aku no ka heluhelu elua ana o na bjla me ka maikai a hiki i ka heluhelu ekolu ana o ka bila pili i lea hoonui hou a« i na ukumau o na lanakanawai kaapuni a ma keia kumu"hana u& like oi* ua manao ke kumu 5 haule>ai ka bila, Holo "ka bila paka o Hilo a holo no "hoī na bila aina hoomaha o Hilo. Ma īa alanui hookahi no 1 holo ai na bila pili 1 ka wehe ana i ke alanui Pauahi «ne alanui Kula iloko o Honolulu. Ua laweia mai na "bila Senate i hookomoia ■mai & pau i ka heluhelu ekahi ana. Noonoeia ka bila Hale helu 176, a "holo ma ka heiuhelu elua ana mahope iho o ko kapae ana i na rula. Aia he TO au bfla i heluheluia a waihoia, a iwa«n o lakou ka, bila hoaie. Holo ma ka "helnhelu elua ana ka bila pili i ka bila -walona lahilahi i hanaia ai e lawa al na "hoohalahala. a ke Kiaaina a holo mā lea. heluhelu elua-ana. Lawe ka Hale a noon©o maluna o ka "WU. piu s ke paniku ana i ka Papa Ola pili i ka hoopoino i na waiwai i Tioo--mmluia uo ka ma'i lele, a holo ma ka heluhel» ekolu ana. Hapaiia mai ka blla pili i ke kelepono Standard mai ka papa mai a i ka noonooia ana ua haule ua bila la. Hoopaneeia ka Hale a noho hou. IL.OKO O KA SENATE Apenla 23,—He leka na ke Kakauo-"-•lo Carter mai e hoike mai ana i ke aponoia o kekahi mau bila 6 ke Kiaaina. Mai ka Hale mai i loaa mai ka bila -nlulaan a ka Sena.te i waihoia aku ai iloko o ka Hale no ka noonooia mai * ua lokahi ka manao o ka Senate i na hooponopono a ka Hale ke kumu o ka "hoouna-ia ana i ke Kiaa-ina. Loa-i mai na hila Hale plli i ka telegarapa uwea o]r. pilī i ka kukulu hou i ka Papa Ola, ri!i i ke kula. oihana mahiai ame ka >»i!a Hawaiian Electric Company a pau 1 ka heluhelu ekahiia. Mahope iho o ka noonooia ana o kn 1»!la pili ! ka hookohu komikina houkanawai roa o ke komike la ua aponoia ka hoike komike a lawela ka 1 i ke Kiaaina. llo'e komik; kuikawa o na hoa o piu i k* * 'e o hooho'o o k* leeke kuai l'a o Hllo, e" kakoo ana ke komike e waihola ka oielo T>ooholo ma ka papa. Aponoia ka hottt

Holo ka bila paUui kanawai kaiana j a ke Kiaaina i makemake ai e hana ! ia rnai ma ka heluhelu elua ana. I Noonooia ka hiia alahao a \Vinston a ! waiho hou ia no i ke komike. j Noonooia ka bila ukumau o eono m hina. Ploonui i 0:1 ia ka haawina o Li- j liuokalani mai ka $2,500 i ka $3.750. Ma j keia manawa ua noonoo ka -Aha i na j ukumau o na luna aupuni. Na leenberg- he hoike komike pili i ka puali ' puhi ohe o ke Aupuni a na ua komike nei no he olelo hooholo pilf no i keia kumuhana hookahi no na mea e pili ana i na uku o ka poe puhi ohe e ma'l ana i loaa na hoapono mai na kauka mai, aole e okiia ko lakou uku. O kekahi oia ka paani o ua puaii puhi ohe nei i hapal»a hora i na mokuahi. Aponoia. Ma ke noi a Crabbe e kukuluia ae he keena hou iloko o ke Keena o ke Kakauoleio pili i ka hoonohonoho papainoa o'ka lehulehu a puni ka Paeaina no $900 no eono mahina. He itamu kekahi i hookomoia. no ke kukulu ana i keia buro no $750. Holo ka bila ma ka heluhelu elua ana. Hoopaneeia ka Aha a noho hou. HALE O NA LUNAMAIiAAINANA. Aperila 24. —Loaa mai ka olelo hooholo a ka, Senate pili i ka bana puhi ohe e paani ai i na mokuahi, a waihoia i ke komike paikau. Hoike komike waiwai pill i ka bila ganisi o na auhau kino ame na auhau e ae. Kakoo ka hapanui o ke komike. He mau hoike komike kue i ka hookuu auhau o ka hui Pakipika Kiekie; kue i na loaa mai na kuai ana o na home hookuonoono: kue i na koi a Kawalalohi ame Kaiahua no $600, a he hoike i ka bila bona o na luna aupuni. Hoike maluna o ka bila pili i ka huli

pono ana i na laikini waiwai kukaa. Elua hoike maluna o keia kumuhana ka hoike a ka hapanui ame ko ka hapauuku. Waihoia laua a noonoo pu ia me ka bila. He hoike komike kue i ke kanawai' banako. Hoike komike pili i ka bila Senate e hooponopono ana i na mea I hoopahu. Ua kakoo Ke komike i ua kumuhana la. Lokahi ka manao o ka ' Hale maluna o ua bila la. He hoike na ke komike Hoolilo o ka Lehulehu e apono ana i ka hoihoi ana aku i $900 i ka hui mokuahi AmerikaHa\yaii no ka uku pailaka; e apono ana i ka hoopii ana i ka"uku o ka poe hana alanui mai ka elua dala ae a i ka ekolu dala, a Ua aponoia keia mau hoike e k a Hale. ■ Laweia mai ka Bila Hoaie a ke Senate Helu 29 a noonooia i kumuhana no ka la. Hooholoia me ka lokahi. Hooholoia no me ka lokahi ka bila Senate no ke pa'i ana i na olelo hooholo a ka Aha Amerika ame ka hookaawale ana i $1,700 no na hoolilo. Holo keia mau bila iho ma ka heliihelu elua ana: Helu 189 a ka Hale e pill ana i ka hooiaio ana i na palapala; Helu 154. no ka hoopii ame ka bila Senate Helu 141, e pili ana i ke kanawai kukulu. Holo me ka lokahi ka bila 153 a ka Hale e pili ana 1 na aha hookolokolo. Pepehiia ka bila Helu-172 a ka Hale no ke komo ana o na makai ma na wahi piliwaiwai me ka palapala hou ole. 11 ae 15 hoole. Ma ke noi a ka Lunahoomalu ua heluhelu ekahi ia ka Bila Kalana me na hoololi a ke Kiaaina. Me ke noi a ke Komike Alakai ua haawiia aku ka mana e kii i ka lunahooponopono o ka nupepa Star (Hoku) ame kekahi poe e ae e plll ana i ke kipe ame kekahi mau

hnna apakee e ae i kau ia aku maluna | Hooholoia ma ka heluhelu ekolu ana ka bila kukulu kinai ahi ma Waio na lala o ka Hale. luku me ka lokahi; pepehiia ka bila hoomana kukulu hana uwila a Cornwell ma Wailuku, 9 kue ia 12, a mahope hoala hou ia a waiho hou ia i ke Komike Mahiai ame Hanalima. Holo ka bila Hoohuihui Laau Lapaau 18 kue ia 9. " Ma ke noi a Harris ua noonooia ka vito a ke Kiaaina e pili ana 1 ka wai 0 Pauoa. Hoopaneeia ka hoopau ana 1 keia kumuhana a ka Poalua. Helu>i<?lula ma ka noho ana o ka aha i ke ahiahi ka bila kanawai laikini, a ua hooholoia, 13 ae, 7 kue. Hooholo loa ia ka bila Helu 25 e ae ana i na mea apau e laipaau i ka ma'i lepera, 20 ae, 5 hoole. Haule ka bila" Helu 139 a ka Hale e pili ana i ka paani kinipopo ma ka Lapule. Hooholoia ka bila Waihona Buke no na Kula, 21 ae. 4 hoole. Heluheluia ka bila Helu 171 a ka Hale e pili ana i ka lotare a ua hooholola, 23 ae, 2 hoole. , Laweia mai no ka noonoo ana. ka biia Helu 66 a ka Hale e pili ana i na koi poho r>o ka hoopaah'aoia ana ma ka makahiki 1895, a ua holo 16 ia 5. . Holo ke kaiiawai e pili ana i ka malamaia ana o na ohana mai ka loaa mai o ka waiwai o ka ohana i make, 24 ae, 1 hoole. No ke kanawai e pili ana i ke apuka ana o na luna aupuni i ke dala o ka lehulehu, ua hooholoia, 19 ae, 5 hooie. Hooholoia ke kanawai e pili ana i ka lawaia ana o ka poe kupa ole ma na kai o keia Teritori. 21 ae, 3 hoole. Nui ka pae-e e pili ana i ka bila kukulu Keena Hana Laau no ka nana

ana i na lepera ma Kalihi, ua holo no nae, 18 ae, 7 hoole. Holo ka bila e PiH ana i ka o lima, 16 ae, 9 hoole. Hoopanee ka Hale. ILOKO O KA SENATE. Aperila 24.—H010 ma ka heluhelu ekahi ana na bila e hooloihila ke Alanui Kukui ame Alanui Pauahi, e kukuluia i paka no ka lehulehu ma Hilo; ame ka hookaawale ana i aina ma Puna, Hawaii, i wahi hooluolu. Na ka Hale mai keia mau bila. Ua waihoia ma ka papa na noi a na kupa o Hilo ame Lahaina, Maui, e noi mai ana e kokuaia ka hui Telegarapa Uweaole. Na Peresidena Crabbe he noi e hoihoiia' mal na bila e waiho "nei ma na lima o na komike mamua o ka pau ana o keia kau ma ka la 28 o keia mahina i loaa ka manawa e komo ai iloko 0 ka moolelo. i Na Aehi he noi e kauohaia ke komike o na Aina Aupuni e waiho mai 1 ka lakou hoike e pili i ka hoo,mana ana i ka Standard Telephone Co. Na McCandless he hoike waha ua pepehiia ka bila hoomana i ka Standard Telephone Co., e ka Hale, a aohe waiwai o ko ka Senate noonoo hou ana no ia mea. Noi oia e waihoia kēia bila ma ka papa. Waiho mai o Parls he hoike hapanui e apono ana i ka bila, a ua kue mai 0 Brown no ke kapae ole ia ana o na rula. Kue no o McCandless ia Paris aole keia he hoike hapanui no ka mea aole o Kaohi i kamailio no keia mea. Noi mai o Baldwin e waihoia ka hoike a ka auwina la. Aponoia. He noi na Isenberg e noonooia ka hila waihona o na Pake. Aponoia e laweia 1 kumuhana no ka la. • Heluhelu elua ia ka bila hoomana i ka hui Hawaiian Electric. Noi o Aehi e waihoia ka noonoo ana i ka bila ukuhana o eono mahina a hiki i ka Poaikahi. Kueia. Heluhelu pihaia ua bila nei a hooholoia me ka lokahi. Na McCandless he olelO hooholo hui e noiia ka Ahaolelo Nui e haawi mai i haawina dala no ka hoohohonu ana i k e awa o Honolulu ame ka hana ana i palekal ma Hilo. Aponoia. He hoike kue na Dickey i ka bila launahele a ka Hale a mahope ike ua hewa keia hoike ma kona kakauinoa. ole • iinH'. N'a'na no hs koniike huiiui-'u £? a:xv-. ,;ina i ka l\«>oun:v any i tb:iv aīi no ka bo(miif.uao ana ini-. .-V<n nn nao ; r.in-' hee'ioli. W.'%ihoia. ū noonoo pu ia me ka bila. Loua,. hoike o ka holo ai«a o I keia mau bila iho i ka Hale: Haawina | (lala no ka oihana kinai ahi ma Wailuku; e pili ana i na alanui o ka lehulehu ame ka bila Senate no ke pa'i ana i ka olelo hooholo a Lunakanawai Estee o ka Aha Amerika; a ua hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana. He na Kakauolelo Carter i ke kakauinoaia ana o keia mau bila: Palekai no Kalaupapa; no ka hoohoihoi ana i na hana o kela ame keia ano; no ke kukulu ana i elua la ka mahina no ka poe hana aupuni; ame | ka hookele ana o na Hana Hou. Ma ke noi a A<?hi ua noonooia ka bila kulanakauhale a Long. Nana no he noi e hookomoia i hoololi e kaa na halekuai waiona ame na hale opiuma malalo o ka hoomalu ana a ka Aha hooponopono kulanakauhale. Ma Tca hora 3:30 ua noi ae o Isenberg e hoopanee ka Aha no ka make ana o W. W. Dimond. Aponoia-. Noho hou ka Aha i ke ahiahi. Kapaeia ka bila Kulanakauhale no ka noonoo ana i kekahi mau hana i pau ole. Holo mg, ka -heluhelu elua ana keia mau bila a ka Hale. Haawina Kokua i ka Hui Mokuahi Inter-Island; e pili ana i ke &anisi; no ke kukulu ana i kula mahiai; ame ka bila kukulu hou i ka Papa Ola a Paele. Pela pu no hoi me na bila Senate Helu 190 ame 191. Holo i ka heluhelu ekahi ka bila waihona o na Pake a ka Hale. Holo ma ka heluhelu ekolu ana ka bila no ka hoohui ana i na apana hookolokolo, auhau ame ola, 13 ae. Pela pu no hoi me ka bila e pili ana I ka hoopii forpa pauperis. Holo ma ka heluhelu ekolu ana ka bila e pili ana i ka oihana hoomakaukau laau. Walhoia ma ka papa na hila Senate 13 e pili ana i ka Hale Pupule, ame 51 no ka laikini kela lole, no ka mea ua hookomoia keia mau mea ma ka bila Kalana. Nui na hooioli i hookomoia mai. a ma ka hora 10:20 ua hoopanee ka Hale. I HALE O NA LUNAMAKAAINANA. I Aperila 25. —Mai ke Kakauolelo mai he leka e hoike mai ana i ke kakauinoa o ke Kiaaina i keia mau bila—i ka bila I pili i ka haawina dala no ka uwapo o Kalaupapa, hoeueu hana hoowalwai like ole, ka bila uku hana elua la o ka mahina ame ka bila o ewalu hora hala. o ka la. Mai ka Senate mai he olelo hooholo pili I ka haawina dala no na awakumoku o Honolulu ame Hilo a aponoia e ka Hale. A mahope o keia ua hooholoia kekahi mau bila ma ka heluhelu ekahi. Hoike komike pili i na hoohana ana o ka uwila ma Wailuku e holopapa ai ma Maui, a *010 ka bila me na pakui. Holke komike hookoiokolo maiuna o ka bila alahao a holo ma ka heluhelu elua ana. Hoike'komike maluna o na mea pili i na ma'l lepera. He olelo hooholo hui na Paele 6 kauoha ana i ka Peresidena o ka Papa Ola e kukulu i haukaplla no na ma'i lepera a e hoohana aku ia

Kauka Alvarez i Lunahoohana. E kukulula keia haukapila ma Kaneohe. Aponoia ka olelo hooholo. 21 ae, kue ia 7 hoole. He olelo hooholo na Pulia no ka holo ahu ana 1 ke Kahua Ma'i Lepera e nana ai i na ma'l lepera ma'i ole. Aponoia ka olelo hooholo. O ka hana o ka auwina la oia ka noonoo ana i ka vito ana o ke Kiaaina i ka bila Haie pili i na kukui kaahehiwawae ame na kaa e ae. Kakooia ka vito a ke Kiaaina malalo o na kumu i hoikeikeia mai. Mai ka Senate mai e lioike mai ana i ka hooholoia <> ka bila uwila o ka Hawaiian Electric Company ma ka heluhelu ekolu ana. Hoihoi hou ia mai ua blla la I ka Hale. Hooholoia ka olelo hooholo a ka Senate pili i ka oihana, mahi kope e noi ana i ka Ahaolelo Nul pili i keia kumuhana. Hoike komike kuikawa pili i kahi hoomalu i Kalihi "Waiokamilo" no ke kuaiia aku e ke Aupuni. Waihoki ka hoike a noonoo pu ia ka biia. Hoike komike pili 1 ka b!la koi a Cummins, a waihoia ma ka papa a noonoo nu ia me ka bila. Na Harris he olelo hooholo e kauoha ana i ke Aupuni-e ae aku mai a Chas. S. Dickey mai i palapala kuai no na aianui kokoke i Kawaiahao. Aponoia ka olelo hooholo. Holo ka bila Hale Helu 187. 19 ae i ka 9 hoole, Hoopanee loa ia ka bila mahelehele apana no na lunakanawai hookolokolo apana no ke kue o ua bila la i ka bila kalana ke kumu o ka haule ana. Laweia mai ka bila hookuu naani kinipopo i ka Lapule a hooholoia e like me ke koho ana a keia poe: ' Na ae—Aylett, Chiliingworth, Damiena, Gan<3all, Qreewell, Haia, Harris, Jaeger, Kealawaa, Knudsen, Kupihea, Lewis. Lang, Vida, Wright, ame Mr. Lunahoomalu —16. Hoole —Kaili, Kanlho, Kumalae, Oili, Paele Pali, Pulaa ame Purdy—9. Hol'o ka bila pili i ke kukulu haukapila no na ma'i lepera no ka nana ana ame ka lapaau ana. Holo ka bila uwila a Gear ma ka heluhelu ekolu ana. Holo ka bila pili i ka hoopau ana i na rula o ka Papa Ola. Pepehiia ka bila hookuu paahao. 15 kue ia 13. Holo ka bila kanawai banako a Brown ma ka heluhelu elua ana mahope iho o ka hapaiia ana mai no ka noonoo ana. Hoopaneeia ka Hale a nōho hou., ILOKO O KA SENATE. Aperila 25. —Hapaiia mai ria bila o ka Hale o na Lunamakaainana helu 111, 183, 119, 170, 171, 176, amē.2s i hooholoia ai i ka Poalima i hala i loaa mai i ka Senate a ua pau lakou i ka heluhelu ekahiia. Ma ke noi a Brown ua. hapai hou ia mai k a bila opiuma a Vida mai ka papa mai. Hapaiia mai ka bila\haawi kuleana hoohana uwila i ka: Hawaiian Electric Company a hooholo loa la ma ka heluhelu ekolu ana me ka lokahi loa. He 14 ae kakoo i ke kumuhana. Hookahi aole i hiki ae. Hoike komike na Paris pili i ka hui kelepona Standard. Kakoo ke komike no ka hooholoia o ka bila. He elua hoike maluna o keia bila a waihoia a noonoo pu me ka bila. Na Paris he olelo hooholo he noi i ka Ahaolelo Nui pili i ka oihana kope. Aponoia ka olelo hooholo. Mahope iho 0 ka hapaiia ana mai o ka bila a Long a noonooia a waiho houia, ua hoike ia mai ka leka a ke Kiaaina e hoike mai ana i ka vitoia o kekahi bila. ■Holo ke kumuhana pili i ke telegarapa uwea ole ma ka heluhelu ekolu ana. Noonooia ka bila ukumau o 18 mahina a holo i ka heluhelu ekolu ia mahope iho o -ka nvii hooponopono ana. He olelo-hooholo na Woods e kahea ana i ka Ahaolelo Nui e malamaia e ia na halekukui ame ka uku ana i na lilo mai ka wa hoohuiaina mai. Aponoia ka olelo hooholo. Hoopaneeia ka Aha a noho hou mahope iho o ka heluhelu anq,* i lea leka a ke Kiaaina maluna o ka bila kiure. ! HALE O NA LUNAMAKAAINANA. Aperila 27. —O ka hana mua o ka Hale 1 oia ka noonoo ana i ka vito a ke Kiaaina maluna o ka bila pili i ke kanawai waiwai. Ua kakooia ka vito a ke Kiaaina maluna o ua bila 1 la. He 29 kakoo i ka ole. | O ka bila a Gamewell Company no ka pahu pauahi iloko o ka Hale Mana Hooko ua waihoia aku 1 ke Keena o na Hana Hou he bila o $150 oiai ua lawe mua ia i ka Lolo Kuhina. Ua waiho aku ke Kakauolelo Carter i ka Lunahoomalu i ka leka a ua hoihoi hou ia mai. Mai ka Senate mai he olelo hooholo pili i na halekukui ame na awakumoku, a mahope o ka noonoo ana ua hooholoia ka olelo hooholo. Mai ka Aha Senate mai no ka bila pili i ka ukumau o 18 mahina a maliope o ka noonoo ana ua hooholoia ma'ka heluhelu ekahi ana. Hoike kōmike oihana koa maluna o ka olelo hooholo a ka Senate pili i ka uku o na keiki puhi ohe ame ka manawa paani i na mokuahi a mahope o ka noonoo ana ua hooholoia olelo hooholo. Ua loaa mai ka vito a ke Kiaaina maluna o ka bila kulanakauhale a mahope o ka noonoo ana, a ma ke noiia ua hoopaneeia no ka noonoo hou aku i ka vito. Holo ka bila Senate helu 156 ma ka heluhelu ekolu ana. 17 kue ia 12. Noonooia ka bila Senate 192 a wainoia i ke komike hookolokolo. Noonooia ka bila Senate helu 135 a ma ka hooikaika a Paele e kinai ana i ka bila, pela 1 hookoia ai. 13 ae kue ia 15. Holo ka bila a Kaohi ka bila Senate helu 37. 23 kue ia 5. O ke kumuhana e pili ana i ka uku ana i na koi kumupaa ame ka ukupanee o na koi pauahi ua hooholoia. 17 kue 5a 9. O na Home Rula ka poe kamailio nui maluna o keia kumuhana. Holo ka bila pili i ka ai maemae me | ka lokahi loa ia. Haule ka bila hookama keiki. 15 kue la 14. Holo ka bila laikini kuai wafona. 24 kue ia 5 hoole. O na iioole oia keia malalo iho: Kaili, Kaniho, Pulaa, Paele ame Vida. Na John Gandall ma ka aoao o ka Hale o na LunamakaainaAa ua haawi aku oia i ka mahalo piha ame ka hoomaikai i ka Lunahoomalu o ka Hale no' ka noeau o ke alakai ana i na hana o. ka Hale ame jia hoohana ana me ka nana ole ae i na aoao kalaiaina. A ma ka aoao o ka. Hale ua waiho aku ke komike i kohoia no ia hana he uwati

gula makana e hoike ana i ka maikai o kana mau hookele ahaolelo ana. Eia ke komike: Lewis, Harris Keliinoi ame Gandall. Ma ka aoao o ka Lunahoomalu Beckley (Kahapula) ua hoopuiwa loa ia oia mamuli o keia lokomaikai o ka haawi mahalo a hoomaikai ana ke kumu o ka haawi ana o ka malu i kekahi mau manao hoolana maikai. • Noonooia ka bila pili i ke alahao uwila o Hilo a hooholoia me na hooponopono. Noonooia ka hoike» komike maluna o ka bila pakui kanawai kalana. He elua hoike maluna o keia kumuhana, o ka hapanui ame ka hapauuku. Waihoia keia mau hoike a noonoo pu ia me ka bila. Hapaiia mai ka noonoo ana o ka bila waoia lahilahi a holo oiai haa ua hooikaika nui o Lunamakaalnana Oili e kapaeia kela kupuino. Holo ka bila Senate 149 ma ka heluhelu elua fa ana. Noonooia ka bila hoaie a mahope o ke kamailio nui ana ua hooholoia ka bila ma ka heluhelu elua ana. Haule Ka bila pili i na auhau pooleka maluna o na palapala hooia hui. 0 k a bila pili i na ia kulaia ua hooholoia. 24 kue ia 3. Ma keia wahi ua hooholoia he ekolu mau bila a he hookahi 1 hoopanee loa ia. Mai ka Senate mai ua hoihoi hou ia mai k a bila a Long me na hoololi. Maluna o keia kumuhana ua noonoo aku ka Hale a mahope o ka noonoo ana ua hooholoia ila hooponopono a ka Senate i waiho mai ai. Hoopaneeia ka Hale. ILOKO O KA SENATE. Apefila 27.—Mai ke Kakauolelo Carter mai he hoike e hoike mai ana i ke kakauinoaia o kekahi mau bila. Holo na bila Hale ma ka heluhelu ekahi ana; oia keia mau bila malalo iho: Ka bila helii 27 ame ka bila helu 146 ame ka | bila pili i na hui.* I Loaa mai ka Hale mai na bila haawi | kuleana hoohana uwila o Maui ame j ka bila hooponopono rula o ka Papa Ola ame ka bila uwila a Gear a ua hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana. Hoomoeia ka olelo hooholo pili i ka telegarapa uwea ole ma ka papa. HoI ike komi.ke a Baldwin maluna o ka olelo hooliolo e pili ana i ka nol a Cummins no ka uku ana i ka huina o $5000 he hoopai no ke klpi. Ua kakoo ke komike e hoomoeia ka olelo hoohoio ma I ka papa. Apohoia ka hoike komike. | Kjhkalaia mai no ka hoomaha o ka Aha no ke pa'i kii ana. Hoike komike maluna o ka bila launahele ame maile. Waihoia ka hoike komike a noonoo pu ia me ka bila. Hoike komike kue i ka apono 'ana i ka olelo hooholo pili i ka haawi i na pa kala i na Keikialii oiai, wahi a ke \comike, he waiwai ia no ka Teritori o Hawaii a e pono e hoihoiia i ka Hale Hoikeike o Kamehameha no ka malama ana. Heluhēlula mai ka leka a ke Kiaaina pili i kana vito ana i ka bila kanawai kulanakauhale. Na Dickey he bila pili i na kanawai kiure e like me ka hooaiai a ke Kiaaina a holo ma ka heluhelu ekahiia. Lokahi ka manao o ka Senate me ko ka Hale pili i ka olelo hooholo maluna 0 ke kumuhana bana puhl ohe. Na C. Brown he noi e hapai hou ia mal ka bila a Long oiai wahi ana ua vitoia ka biīa kulanakauhale, a e noonooia keia bila 1 uikī ke hoolawn aku i r oohalahala a ke Kiaaina. Mahope iho o na hooponopono ana ua hooholoia ka bila ma ka heluhelu ekolu ana. Holo ka bila waihona o na Eake ma ka heluhelu elua ana. Noonooia ka bila pili i ke kukulu kula mahiai a waihoia i ke komike hoonaauao. Holo ka bila pili i ka hookuu ukuhana ana ma ka heluhelu ekolu ana. Ma ke noi a Brown ''iia hapai hou ia mai ka bila waihona o na Pake a noonoo hou ia. Holo na bila pili i ka paka o Puna am e ko ka hapa apuka ma ka heluhelu elua ana. Hoopaneeia ka Aha a noho hou. HALE O NA LUNAMAKAAINANA. Aperila 2S.—Holo ka bila pili i ka inisua. Holo no hoi ke kumuhana pili i ka hoike o na aha hookofokolo kiekie. 20 ae i ka 7 hoole. Pela no hoi k a bila pili i ka oihana koa. 21 ae i ka 8 hoole. O ka bila pili I ka olhana kawili laau lapaau ua hooholoia. 23 ae i ka 5 hoōle. Hoio ka bila pilī i ka hui alahao o Kau-Kona mahope iho o ka walaau ana pili i ii a kumuhana la. Holo no hoi ka j bila pili i ka Ilamuku Ahi iloko o ke kanawai. O „Kaniho wale no ka mea hoole. Noonooia ka bila pili i ke koi a ka poe i hoopaahaoia ,i ka makahiki 1805 aole i pau ka noonoo ana ua hoomaha e ka Hale mahope iho no nae o ka hookomo ana mai o Harris he olelo hooholo pili i ka lawe ana mai o ke Aupuni i na alanui Dominis, Anapuni, College, ame Hastings mai ia C. S. Deskey mai. j Loaa mai ka bila auhau pooleka a noonooia a hooholoia no hoi. Pepehiia I ka bila piii i ka hoopakele ana i na j kamalii mai na hana ino mai. Hoike! komike hui maluna o ka bila pili i kaj laikini kuai waiona a apbno!a. Ma ke j noi a.Kiliniwoki ua kaupalenaia ka ma- : nawa haiolelo o na hoa i ka elima mi- j nute,. no ke koena manawa i koe o ka ahaolelo. He olelo hooholo na Keliinoi pili i ke pa'i ana i mau kope ma na olelo a elua maluna o ka moolelo o ka Hale. Mai ke Kakauolelo mai e hoike mai ana i ke kakauinoaia o na bila 39, 40 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54 ame 55. Mai ka Senate mai he hoike e hoike ana i ka hooholoia o na bila Hale helu 184, 188, 78, 79 ame 167. Laweia mai kn bila pili i ke kuleana wai o Pahoa a noonooia a hooholoia. 25 ae i ka 4 hoole. Pepehiia ka bila pili i na waiwai lewa mai ke kuai ia aku. Holo k a bila pili i ke kanawai o ka mak&hiki 1395 pili i ke kipi. Holo ka bila pili i ke kuai waiōna i Jia kamalii ame ka poe i kupono ole e haawiia .Holo no hoi ka bila pili i na pakui ame ka hoopau ana i kekahi mau mahele o na kanawai hui. Lokahi ka manao o ka Hale me na hoololi a ka Senate i hookomo ai iloko o ka bila pili i ka haawi mana ana i ka mea nona ka waiwai hoolimalimaia e hoopau i ke kuleana hoolimalima maluna o na hale, no na kumu maikai ole i hanaia e ka mea hoolimalima. Pepehiia ka bila pili i na kanawai alahao. Holo ke kumuhana pili i ka hoonoponono ana i na hui kuwaho. Holo na bila pili ia Hilo, oia hoi ke kukulu kula kiekie ame ke keena no laila. I Holo ka bila ,pili i na hana kolohe a I haule no hoi lwi bila pili i na mea hoo- . pahu. Holo ka bila i na banako. Holo ka bila pili i ka hoopau ana i ke kanawai o ke Aupuni Kuikawa e pili ana i na mea kaua. Holo ka blla plli i kahi hoo-

•lulu no na _ holoholona. . Holo ka bila pili i ka paiapala hopu ano Lou maluna o ke kino o ka paahao. Pili keia kumuhaua i na hana aha hookolokolo. Holo ke kanawai auhau waiwai lewa. ; Ua hoopauia ke kanawai e pili ana i : na v.aiwai i hookomuia me na ma-ka Hawaii. O ka bila pHi i ka luna kakau 0 ke Aupuni ame kona Hope ua holo. Hapai hou ia mai ka noonoo ana i ka bila pili hoopaāhao o ka makahiki 1895 ame 1896 a mahope o ka noonoo ana ua aponoia ka hoike, he hoike e noi ana e hoopanee loa ia ke kumuhana. Holo ka bila pili i ka nana pono ana i ke kuai o ka aila mahu. Holo no hoi ka bila plli i na mea hoopii. 24 ae 1 ka 5 hoole. Haule ka bila pili i ka haawlna e hoihoi hou ai a pani hoi i <a luaa i roholaloia. Pill keia i na waihona alanui. 13 ae i ka 15 hoole. Hapai hou mai ka .bila pili i na kanawai alahao a pepehi Hou ia no. Pepehiia a make ka bila pili i na hoa hui. Holo ka bila pili i na aha uwao. Holo ka bila pili I ka haawi bona maluna o na luna aupuni. Mai ka Senate hiai he hoike, i ka aponoia o elua mau olelo hoōholo helu 1 ame 9. - Mal ke Kakauolelo Carter mai he hoike pili i ke kakauinoa o ke Kiaaina i n a bila 56, 57, 58, 59, 60, 61. 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69 ame 70./ Hoike komike makai māluna o na hoa hoopii pili i ke kipeia iloko o na hana unuhiolelo ame na mea e ae. Ma ka huli ana o ke komike aole hookahi hooiaio i loaa no ke kakoo ana i ka manao ua kipeia a ua kue ikaika loa ke komike i na hoolaha pili i ua kumuhana kipe la, a maloko o kd olelo hooholo ua waiho mai ke komike i ka manao e pakuiia ke kānawai panalaau i kaa ai kela ano hoolaha malalo o ka hoomalu ana a ke kanawai me ke kakoo o ke komike e aponoia ka olelo hooholo. Ma ke noi a Harris ua hapai hou ia mai ka vito a ke Kiaaina maluna o ka bila kuleana wai o Pauoa e kakooia ka vito a ke Kiaaina. Eia nae ae.—Andrade, Kiliniwoki. Gandall, Greenwell, Harris, Jaeger, Knudsen, LiOng ame Vida. Hoole —I>amiana, Fernandez, Haia, Kaili Kalama, Kaniho, Kealawaa, Keliinoi, K-ou, Kumalae, Kupihea, L.ewis, Nakaleka, Oili, Paele, Puiaa, Purdy, ame ka Lunahoomalu. 9 ae i ka 20 hoole. Noonooia ka vito a ke Kiaalna maluna o ka bila kanawai kulanakauhale, 0 ke nol e hoole ana i ka vito a o keia malalo iho ka poe ma ka ae ame ka hoole. Ae—Damiana, Fernandez, Haia, Kaili, Kalama, Kaniho, Kealawaa, Keliinoi, Kou, Kumalae, Lewis, Long, Nakaleka Paele, Pali, Purdy, Vida ame Wright. —18. Hoole—Andrade, Kiliniwoki, Gandall, Greenwell, Harris, Jaeger, Knudsen, Kupihea, Oili, Pulaa ame ka Lunahoomalu. —11. O ke koho ana i ka vito maluna o ke kuleana wai o Pauoa ua noi hou ia no ke koho hou ana a o ke noi e kue ana 1 ka vito a ke Kiaaina ua hooholoia ke noi ma 20 kue' ia 9, ma ka hoololi ana o ka Lunahoomalu Beckely e olelo ana he kue mau ka Hale i ke Kiaaina a e koho kue aku oia. Na Keliinoi he oleio hooholo pili i ke pa'i i ka moolelo o ka Hale a aponoia ka olelo hooholo. Hoike komike no na huahelu hoolilo o ka Hale. O ka hoolilo iho ia i ko Ha Hale o ke kau i hala a eia no hoi ka heluna no keia kau $37,363.70. Aponoia ka moolelo mahope iho o ka lawela ana mai ke kumu o ka aponoia. Mamua o ka hookuu ana o ka Hale ua waiho mua mai la ka Lunahoomalu Beckely he mau olelo e hoike ana i kona hapaiia e na hoa o ka Hale ma ka 'malama ana i ka maikai o ka Hale, a no ia kumu - haawi aku ai oia i kona mau hoomaikai i na hoa i kkoo mai iaia ma ka noho lunahoomalu ana, ipe ka manao, wahi a ka Lunahoomalu, o ka moolelo o ka Hale he moolelo alakai ia a oi ae i ko na Teritori e ae. Mahope iho o ka pau ana o na olelo a ka Lunahoomalu ua waiho mai o Vida i kona palapala waiho oihana o ke kulana hoa no k" Hale me ka hoike ole i na kumu o ka hana ana pela iloko o kana palapala noi waiho hana, a mahope o ka noonoo ana ua hoike mai ka Lunahoomalu aole oia e nana ana i ka palapala noi oiai ua aponoia ka moolelo o ka Hale a ua pau ka haina ma ia mea, a ma ke noi <a ka Lunahoomalu e hoihoi hou o Vida i kana palapala waiho hana ua hookoia pela. Ma ke noi a Knudsen ua ka Hale, oia hoi ka pau ana o na hana 0 ke kau ahaolelo -iloko o ka Hale o na Lunamakaainana. Ua hookuuia ka Hale me ka pule hookuu. ILOKO O KA SENATE. Aperila 28.—Hoike komike na Baldwin maluna o ka olelo hooholo pili i ka hana hoikeike ma Sana Lui. Hoopaneeia ka noonoo ana. He hoike komike na McCandless pili i ke Keena Aina. Hoike komike pili i ka bila waiona pililaula a mahope ih'o o ke koho ana i komike hui ua hoomaha ka Aha. He olelo hooholo na .McCandless pili 1 ke pa'i ana i ka moolelo o ka Aha a hoolawa aku i na hoa. Aponoia ka olelo hooholo. He olelo hooholo na Aehi no ka haawi manawa hana ana i ke kakauolelo no ka hoopau pono ana i ka moolēlo o ka Aha. He kanaha la. Aponoia ka olelo hooholo. He olelo hooholo na.Aehi pili i ka uku naku o ke kakauolelo a waihoia i4ce komike o na huahelu. O na bila Hale pili i ka hookamakama ame ke kukulu hou ana i ka Papa : 01a ua hoopaneeia ka noonoo ana. O ka bila_Hale pili i ka oihana kinai ahi o Wailuku ua hooholo. loa ia ma ka heluhelu ekolu. O ka ,bila Hale pili i ka paka o Puna ua hooholoia pela no hoi ka bila pill hana apuka. Hookomoia mai ka olelo hooholo a ka Hale pili i na alanui a C. S. Deskey o Punahou a aponoia ma ke noi a McCandless. Hoihoiia mai, mai- ka Hale mai na bil a Senate helu 89, 127, 149, 135 ame 166. Holo ka bila pili i ka waihona o na Pake ma ka heluheru ekolu ana nje ka lokahi loa. He 15 ae kakoo i ke kumuhana. He hoike mai ke Kakauolelo. Carter mai pili i ke kakauinoa o ke Kiaaina i ka bila a ka Hawaiian Elee-' tric Company ame kekahi mau bila e ae. Hoike komike hui maluna o ka bila waiona pililaula a aponoia ka hoike. 0 ka bila Senate 22 ua waihoia ma ka papa. O ka bila pili i ka hoopai o ka poe imi loaa ua hooholoia ma ka heluhelu ekolu ana. aWihoia ma ka papa ka bila pili i ka hoano hou ana i ka Papa Ola. Hoopaneeia ka noonoo pili 1 ke kukulu haukapila ma'i lepera a Kauka Alvarez e noho luna hoohana aku ai ke holo. Mahope iho o ka hoomoe ana i kekahi mau bila Hale ame na olelo hooholo mailaila mai, ua apo-

noia ka olelo hooholo e pili ana i ke kahea ana i ke Aupuni no ka lawe ana mai mai ia Deskey mai i na alanui o Kewalo. He olelo hooholo na Crabbe pili i ke kanawai kulanakauhale i vitoia no ka haawi ana i na makaainana no ka apono ame ka apono ole i ua kumuhana la, Apono loa ia ka olelo hooholo. Apono-, ia ka olelo hooholo pili i ka hoikeike i Sana Lui no ka hele ana ilaila me ka hui himeni. Hoike mai ka Hale mai i ka hooholoia o na bila Senate helu IG7 ame 168. Na ke Kakauoleio mai he hoike e hoike mai ana i ke kakauinoa o ke Kiaaina i kekahi mau bila. Noonooia ka vito a ke Kiaaina maluna; o ka bila pili i na waipuna o Pauoa a ma ke kuka ana ua kakooia ka vito ma ke koho ana e hooholoia N ka bila: A Na ae—C. Brown, J. T. Brown, Isenber§ī, Kaiue, Kalauokalani, Nakapaahu, Woods, Crabbe, 9. Hoole —Aehi, Baldwin; Dickey, Wilcox, McCandless ame Paris. Kakooia ka vito o ka bila pili i na kukui o na kaa hehiwawae ame na kaa e ae pela no hoi ka vito o ka bila pili i na lunahooponopono waiwai o ka lehulehu. A-ekuia ka vito a ke Kiaaina maluna 0 ka bila kanawai kulanakauhale. Hoike na ke Kakauolelo Carter i ke kakauinoaia o kekahi mau bila e ke Kiaaina. Holhoi hou ia mai he mau bila 1 hooholoia. Mahope iho o keia ua hoike hou mai ke Kakauolelo i ke kakauinoa o ke Kiāaina i kekahi bila. Ma keia manawa ua noonooia na olelo hooholo i, waihoia mai. Na Dickey he olelo hooholo pili i ka hoihoi aku i na waiwai apau o ka Senate i ke Kakauolelo o ka Teritori o Hawaii ma ka manawa e hookuu ai ka Aha Senate. Aponoia ka olelo hooholo me ka pakui a Baldwin, oia hoi, mahope iho o*ka pau ana o ke kau kuikawa. Na Brown he olelo hooholo e kohoia i komike no ka hoike aku i ke Kiaaina i ka makaukau o ka Aha e hoopanee no ka pau loa ana o kana hana. Kohoia ke komike. Na Aehi he kono e hele e nana i ka banako. Na Isenberg he hoike aole e kakauinoa ke Kiaaina i kekahi bila ke hiki aku i kona hora 12 10. Heluhelu ia ka moolelo a aponoia. No ka pono o ke komike e hoike aku ai i ke Kiaaina'ua hoike mai o Brown aohe he mau hana a ke Kiaaina i koe e waiho mai ai i ka Aha. Aponoia ka hoike. Ma keia wahi ua hoike mai o Brown i kona hoomaikai i ka Pereeidena no ka lokahi o na hana i hanaia iloko o ka Aha a pela no hoi oia i pahola aku ai ia haawina hookahi i k« Kakauolelo. Na Baldwin he olelo hoo-

| holo haawi mahalo i na luna o ka Aha, I Ma ka hora 12:35 ua noi mai la o Brown e hoopanee ka Aha a mamua o ka hooko ana ua haawi mai la Pe- | residena Crabbe'he mau olelo hoolana ame na mahalo i na hoa i ke koho ana mai iaia i alakai no ka Aha ame ka hana lokahi ana. Mahope o ka pule" a Senatoa Kaohi ua hoopaneeia ka Aha l ka hora 12:40 mahope iho no nae o ka [ haawi ana he ekolu huro no ka Peresidena, a o keia no hoi ka hoopanee no ka pau o ke kau Ahaolelo ma ka aoao o ka Senate. J