Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 25, 19 June 1903 — HE MOOLELO NO RODERIKA o KILADEA KA [illigible] KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI. AME KATE MAKAMURAKA KA UI NOHEA A HOOILI NA OIAIO O KALALOGA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO RODERIKA o KILADEA KA [illigible] KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI. AME KATE MAKAMURAKA KA UI NOHEA A HOOILI NA OIAIO O KALALOGA.

iUnuhiia e 8. K. Xawaa.) lIE HOAKAKA POKOLE. E o'n maii hoa heluhein. na ktni mai ka la hiki i haehae a ka welona la 1 Lehua, m hoa puni helnheiu i m\ moolelo hoonanea a hoinainau puuwai. e hehene iho ai no hoi ka aka i kekahi manawa a e iho iho no hoi ke puua. i kau a nte«i he kuaki i ka I>an pono ole iho o ka ono i ka heiuhehi ia i ka wa hookahi, ke ipanai aku nel ko oukou mea kakau o ka "Poka Nui ame ka Poka j lkr i ka nuKilelo nona ke poo e kau kehakeha ae hi maluna. a na loukou ia e nana mai. a koho iho i ka oukou mea e ono ana. j Ma keia kuhinia e panaiia aku nei imua oko oukou mau alo, j aolo oukou e lohe ana i ka n'iua o na pnkuniahi. he ole hoi i ke kanapi a na pu ki maim ai laiki iluna o Daiinaua HUa, aka aia waie no i ke aheahe malie ame ka ulu kukni olu kohai o Kauka weii. Ia kakou e hoonuu iho ai i ko ia nei ono i kiuohi, e ike iho ana kakon. ua like no a like me kekahi īnau lalani mele a na keiki hookaui ukulele e hoene niai ana i ke ano ahiahi i ka pu-a ana ae: "< > ka noe a ka ua i na pali. Pale oe. pale a«. pale kaua. M Aka, i ka hiki ana mai i ka liopena, ua pii hou ae he mau degere hou, he mau degere hoi aia ilaila ke koii koi a ka puuwai kahi i lioohialaai ai. 110 ka mea aia iiaila ka puui i waiho ai. he puni hoi e nape malie iho ai ka hanu, oiai ua hoonee ia.inai la a k? alo, a e kohu ai lioi ka puana ana ae; ü ße «till my puuwai, E nae iki nei; Hanu malie nahenahe. Sweet Lei lA»hua. v ! • i MOKUNA I. KA KAKOU KOA AME KONA UKALI. j f, E nihi ka heiena mai hoopa, Mai pulaie i ka ike a ka maka. M I ka wa e aneane aku ana e pau ke keneturia umi-kumamaluaj oia ka wa e pioloke nui ana na kanaka o lre)ana inamul) o ke komo nui ana aku o na kanaka mai na wahi e ae o Europa, a hookahua iho i ko lakou nohona ma na palena o ko lakou aina aloha. i Iwaena o keia lieluna, ua koino aku ko Pelekane mau kini ma na; kaiaulii o Irelana; e liao ana i ka waiwai o na kamaaina, a e hoohelelei ana i ko lakou noho moi 7 a ua koe kakaikahi iho na wahi; kaukaualii e paa ana i ko lakou mau kuleaua ponoi, malalo no nae 0 ka Nohonioi o Pelekane. I ka wa i pii ae ai o Kikeke, ka niea 1 kapaia ka Puuwai Liona, ma ka nohomoi o Pelekane, ua nanakee aku la oia i kona mau makaainana Ailiki, a o ka hopena i ikeia, oia no ka lilo ana o na aina maikai i na barona o ke alii a noho hookano iho la lakou maluua o ka aina. Iloko o keia mau hana i hanaia, aole no i nele ke ala ana mai o na hakoko ana i hookahe nui ia ai ke koko o na kanaka, a ke pii mahuahua nei ka waiwai 0 na barona, a o ka poe ilihune hoi ua kau mai la na luiawe o ka hune ame ka nele maoli 110. Mainuli o ka makee o kekahi o keia mau kaukaualii i ko lakou mau waiwai, ua ae oluolu aku la lakoui 1 ka nolio aua mai o na barona i man haku uo lakou a hooko aku j i ko mau makemake; o ka liapanui ua hele kuewa aku la lakou j e like me ke kuewa ana o ko lakou maii aialo, a ua makaukau hoi ] i na wa apau e haawi aku i na kokua ana ke ala mai kekahi paio' ana mawaena o keia poe hooluhi ame ko lakou poe iho. Ua noho j iho ka malunialu o ka hoomana Kakolika Konia maluna o ka aina, j a ua aneane e pau loa na makaainana i ka liuli ma ka hoomana j Kakolika ; a o na liaku, e liele aku ana a haawi aku i ko lakou j mau manawalea 110 ka hnikala ia mai o ko lakou mau hewa i j hana ai, na kukulu ae la lakou i na wahi hooinnna i hoohiuuhinuia | me na mea nani e liiaai ai ka noonoo o ke kanaka. He nui na mea kupaiauaha i ka maka o na malihini ke nhna) aku ia mau la ike ano oka no.iona o ua kauaka. O ka poe hano- j hano a waiwai o luna o ka aina, ua hookau ae la lakou i na auhau! koikoi maluna o na holoholona aine na hale halawai; oiai na Aiiiki, na kamaaina lioi. e noho ana iloko o ke knlana pēgana, e aaliu ana hoi i na ili o ke dia ame ke kao, a e hoomoe iho aiyi i ko lakou mau poo iloko o na ana ame na poopoo o na kualiiwi anu o ka Akau. He oiaio, aole keia mau makaainnna he poe pegaua niaoli, aka o! ke kulana i kau ia aku mahina o lakou, ua lawa ia no ka hoolilo l ana ia lakou i poe pegana, i ho-aia hol ka inaina iloko o ko lakon | mau puuwai a ku makaukau mau i na wa apau e paio uku i ko| lakou mau enemi, a poe hoi nana i hookau iho i keia haawina oj ke kaumaha maluna iho o iakou. j E aneane aku ana i ke awakea o kekahi la o ka niahina o Mei, ej hele ana he elua mau hoahololio mahina o ko laua inau lio malalo j iho o ka Mauna Wikilo. O kekahi o laua he ōpio nona na ma-j kahiki i hiki aku i ka iwakalua-kuniamalua. a e paa ana uui ka hila | o kona kamaa kekahi kepa guia. he hoailona hoi e hoike mai ana. | ua hooliloia iho oia i naita mamua iho. He oiwi kulana kilakihi' he loihi a maloeloe kona kino, e hoike mai aua hoi i ke kulana kana- 1 ka aakoko ikaika, a maluna iho o kona mau papalina e hoike mai \ ana i ka nani o ke kaimka u*i. O kona kulana ma ka oni ana I iaia e noho ana iluna o kona noholio, ua lawa ia no ka hoike ana; mai i kona eleu lua ole ma ke kakelekele ana i kona lio ame ka| makaukau maoli no e pale aku 1 ka wa e lele mai ai kona enemi | maluna iho ona. Mahma iho o kona mau poohiwi. e luhe ana! kona lauoho o ka poni ela?le, oiai na pihi kala nuuui e hulalilali mae ana ma kona knka e komo ana. i hanaia mailoko mai o kekahi o na lole hauliuii maikai loa. E paa ana kona mau wawae i na[ knmaa bnti ioloa o ke ano waha nui, a maluna iho hoi o kona poo e kau ana kekahi papale kapu veleveta o ka waihoolun holu. a e kan ana kekahi hulu keokeo nani ma ka aoao hema o ua papale kapu la. i hoopaaia hoi me kekahi pihi hinuhinu. ememla. E lewalewa ana ma kona aoao kekahi pahikaua loihi, e kaa ana hon maluna o kona kua kana kakaka ame na pua, a malnna iho hoi o ka omukn o kona noholio e lewalewa ana kekahi mau ptihikaua pokopoko. O keia iho la ke kulana o ka mea * nona keia moolelo, Roderika Fikijrerala, he keiki hanau kahi hoi na Kamaki. ka Eala o Kiladea. l a peipahiia aku mhlnna ona ka hanohano o ka oihana naita he elua makahiki mamna aku o keia manawa. e ka Moi Ri keke. ka puuwai liona. mamuli o kona makahehi nui i ka makankau ame ka ike maoli o ka kakou opio ma ka hana i huiuaa loa ia ai e na naita. i hoikeia ai hoi i ka la i malama ia ai o kekahi aha mokomoko nui ma loka t a ka opio hoi nona keia moolelo i hoohaahaa iho ai he elua o ko Pelekane mau naita laeoo ma ke kakapahi ame ka houhou elau. O ka hana ake alii i hana ai ma ka haawi ana i ke kepa aole ia I kupono i ka mla o ka oihana naita f oiai aia no na makahiki o ka kakou opio i ka iwakalaa f ela nae ao)e * lana iho ke alii ia mea a hana iho la e like me kona makemake. (Aole i pan.)