Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 31, 31 July 1903 — Page 4
This text was transcribed by: | Wendy Kamai |
This work is dedicated to: | to the wonderful people promoting this program |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
EHA NUPEPA KUOKOA, IULAI 31, 1903
KA MOOLELO KAAO O
LAIEIKA WAI
KA HIWAHIWA O PALIULI, KA WAHINE O KA LIULA.
MOKUNA V.
Kukuli iho o Aiwohikupua, a pule aku i kona mau akua-Kui o Ihuanu ia Aiwohikupua a hala-Kui o Aiwohikupua ia Ihuanu ma ka houpo hula ma ke kua a make loa-Haalele lakou ia wahi, hiki ma Honokaape, ma Waipio, malaila aku a waho o Paauhau
-Hiki o Aiwohikupua ma ke Kahua Mokomoko-Haalele Lakou ia wahi, hiki ma Laupahoehoe.
A hala ka puupuu a Ihuanu, e waiho koke ae ana o Aiwohikupua i kana puupuu, ku no i ka houpo, hu-la ma ke kua; ia manawa, ka'ika'i ae la o Aiwohikupua i ke kanaka me kona lima, a kowali ae la ia Ihuanu imua o ke anaina, a kiola aku la i waho o ka aha, a lanakila iho la o Aiwohikupua maluna o Ihuanu, uwauwa aku la ka pihe me ka hui o ka aha i ka poe makaikai.
A make iho la o Ihuanu, hele mai la kona mau hoa, e waiho ana, na mea hoi nana i olelo mai e hooki ka hakaka, me ka ninau iho, "E Ihuanu! ua hiki anei i ko ai i ao ole ia ia makou ke hoola ia oe, e hakaka hou me kela kanaka ikaika lua ole?" Oia ka olelo henehene a kona mau hoa.
I ka lehulehu e lulumi ana no ka make o Ihuanu ko lakou Pukaua, a e uwe ana hoi, hele aku la o Aiwohikupua, a oki ae la i ke poo o Ihuanu, ame ka laau palau a Ihuanu, a kiola aku la i kona mau hookele, oia ka hooko hope loa ana o kana pule. A pau keia mau mea, haalele o Aiwohikupua i ka aha, a hoi aku la a kau iluna o na waa, a holo aku la, kui aku la ka lono o keia make a puni o Kohala, Hamakua, a puni o Hawaii.
Holo aku la lakou nei a kau i Honokaape, ma Waipio, malaila aku a waho o Paauhau, nana ae la lakou e ku ana ka ea o ka lepo o uka, ninau aku la o Aiwohikupua i kona Kuhina, "Heaha la kela lehulehu e paapu mai nei o uka? He mokomoko no paha? Ina he aha mokomoko kela, e hele hou kaua e makaikai."
Olelo aku la kona Kuhina, "Ua oki ia manao ou, no ka mea aole he huakai mokomoko ka kaua i hele mai nei, he huakai imi wahine ka kaua."
I mai o Aiwohikupua i ke Kuhina, "Kaheaia' aku na hookele, e hooponopono ae na waa a holo pololei aku i ke awa, i lohe aku kakou i kela lehulehu." A hookoia ko ke Alii makemake, a holo aku lakou a malalo o ka pali kahakai, ninau aku la i na wahine e kuiopihi ana, "Heaha kela lehulehu o uka?"
Hai mai la na wahine ia lakou, "He aha hookuku mokomoko, a o ka mea oi o ka ikaika, alaila, oia ke hoounaia e hele e kuikui me ke kanaka Kauai i hakaka mai nei me Ihuanu, a make mai nei o Ihumanu; oia ia piha e uwa la."
A no keia mea, kena koke ae la o Aiwokupua e hekau na waa a lele aku la o Aiwohikupua, o kona Kuhina aku me na hoolele elua, pii aku la lakou nei a hiki i ka aha mokomoko, aia nae lakou ma kahi kaawale mai e nana ana i ka aha.
Alaila, hele mai la kekahi kamaaina ma ko lakou nei wahi e noho ana, ninau aku la o Aiwohikupua i ka hana a ka aha, haiia mai la e like me ka olelo a kela mau wahine i olelo ai.
Olelo aku la o Aiwohikupua i kahi kamaaina, "E hele oe a olelo aku, owau kekahi e lealea me kela poe, aole nae e lealea me ka poe ikaika ole."
I mai la ua wahi kama'aina nei, "Hookahi no ikaika o keia aha o Haunaka, a oia ke @@ounaia ana i Kohala, e hakaka me ke kanaka Kauai."
Olelo aku la o Aiwohikupua, "E hele koke oe, a olelo aku ia Haunaka e lealea maua."
A hiki aku ua wahi kanaka' kamaaina' nei a halawai me Haunaka; lohe o Haunaka i keia mau olelo, lulu iho la oia ia kona mau lima paipai ae la i ka umauma, keekeehi na wawae, a peahi mai la ia Aiwohikupua, a wehe ae la i kona kihei, a kaei ae la ma kona puhaka.
Ia Aiwohikupua ma ka aha, olelo aku la oia imua o Haunaka. "Aole e eha ke keiki Kauai ia oe, he lala kamahele no ka laau ku i ka pali."
Ia manawa a Aiwohikupua e kamailio ana no keia mau mea, kahea mai la mawaho o ka aha he wahi kanaka i ike i ka hakaka ana a Aiwohikupua me Ihuanu. "E Haunaka, ame ka aha, aole oukou e pakele i keia kanaka, ua like ka puupuu a keia kanaka me ka pololu, hookahi no kui ia Ihuanu, hu-la pu ka puupuu ma ke kua, a o ke kanaka no keia i make mai nei o Ihuanu."
Ia manawa, lalau mai la o Haunaka i na lima o Aiwohikupua, a aloha mai la oia, a o ka pau no ia, hoaikane laua, hui ka aha. A haalele lakou ia wahi, hele pu aku la o Aiwohikupua ma me ke aikane a kau lakou la ma na waa, a holo aku la a pae i Laupahoehoe.
MOKUNA VI.
Ike ka Makaula i ka waa Alii ma na ouli o ke ao-Hoomakaukau ka Makaula no ka hiki mai o Aiwohikupua-Pule ka Makaula i na akua o ke Alii, a pau ka pule ana a ka Makaula, haawiia na makana na ke akua-Haalele lakou ia Laupahoehoe, hiki mawaho o Makahanaloa, me ka ike aku o lakou i ke anuenue e pio ana ma Paliuli-Kali ke Alii ma Makahanaloa i ka malie, i ikea ai ka pio ana o ke anuenue-Haalele ia wahi, hiki ma Keaau-Pii laua a hiki i kahi i noho ai o Laieikawai ma Paliuli, a hoi mai me ka launa ole.
(Ma ka Mokua V. o keia Moolelo, ua ike kakou ua hiki aku o Aiwohikupua ma Laupahoehoe; maanei e kamailio iki kakou no Hulumaniani ka Makaula nana i ukali mai o Laieikawai, mai Kauai mai, ka mea i olelo mua ia ma ka helu mua o keia Mooleio.)
I ka la a Aiwohikupua ma i haalele ai ia Paauhau, ma Hamakua, i ka la hoi i holo mai ai a hiki i Laupahoehoe, ua ike mua aku la ka Makaula i na mea apau i kekahi ahiahi iho mamua o ko Aiwohikupua hiki ana ma Laupahoehoe, a penei kona ike ana:
I ua ahiahi la, mamua o ka napoo ana o ka la, e noho ana ka Makaula ma ka puka o ka hale, nana aku la oia i ke kuku o na opua ma ka nana ana i na ouli o ke ao, e like me ka mea mau i ka poe kilokilo mai ka wa kahiko mai a hiki i keia manawa.
I aku la ua Makaula nei, "He waa Alii hoi keia e holo mai nei, he umi-kumamaiwa kanaka, hookahi Alii Nui, he mau waakaulua nae."
Ia manawa, puiwa koke ae la ka lehulehu e noho pu ana me ka Makaula, a nana aku la aole he mau waa holo mai; nolaila, ninau aku la ka poe me ia, "Auhea hoi na waa au i olelo mai nei he mau waa Alii."
Olelo aku ka Makaula, "Aole he mau waa maoli, ma ka opua ka'u ike ana aku la, apopo e ike kakou he waa Alii." Ia po a ao ae, mahope o ka auwina la, ike hou aku la oia i ke ku a ka punohu i ka moana, ma ka hoailona i ku ia Aiwohikupua e like me ka mea i maa i ua Makaula nei. (E like paha me ka ike ana i ke Kalaunu Moi o kela Alii keia Alii ke hiki mai i o kakou nei, pela paha ka maopopo ana o ko Aiwohikupua punohu i ikeia e ua Makaula nei.)
A no ka ike ana o ka Makaula i kela hoailona, ku ae la oia a hopu he wahi puaa, he moa lawa, me ka pu-awa, e hoomakaukau ana no ka hiki mai o Aiwohikupua.
A no keia hana a ka Makaula, he mea haohao loa ia i ko lakou poe, me ka ninau aku, "E hele ana oe e hoomakaukau nei keia ukana au?"
Hai mai la ka Makaula, "E hoomakaukau mua ana wau no ka hiki mai o kuu Alii o Aiwohikupua, oia kela mea a'u i olelo aku ai ia oukou i ke ahiahi nei, nolaila, eia oia ke holo mai nei i ka moana, nona kela kualau i ka moana, ame keia noe e uhi nei."
A kokoke o Aiwohikupua ma i ke awa pae o Laupahoehoe, ia manawa ke kui ana o na hekili he iwakalua, pili pu na kanaka o Hilo no keia mea, a i ka mao ana ae, ike aku la na mea apau i keia kaulua e holo mai ana a pae i ke awa, me ka puloulou Alii iluna o na waa, alaila, maopopo ae la ka wanana a ka Makaula.
I na waa e holo mai ana a pae, ku ana ka Makaula i ke awa, mai luna mai o Kaiwilahilahi, hahau iho la ka Makaula i ka puaa imua o ke Alii, a pule aku la oia ma ka inoa o na akua o Aiwohikupua, a eia kana pule.
"E Lanipipili, e Lanioaka, e Lanikahuliomealani, e L@, @kilikaakaa, e Nakoloailani. E na akua o kuu Alii, kuu n@, @ihikapu, ka mea nana e kalua keia man iwi. Eia ka p@ lawa, ka awa, he makana, he mohai, he kanaenae i ke @ oukou kauwa nei, e ike i ka oukou kauwa ia Huluma@ he ola, i ola nui, i ola loa, a kau i ka puaneane, a kani @ lauhala, a haumakaiole, amama ua noa, lele wale aku @.
Ia manawa a ke Alii e hoolohe ana i ka pule a ka M@ mai la o Aiwohikupua, o kana Makaula keia, ua m@k@ manawa o ke Alii i ke aloha i kana kauwa, no ka m@ manawa o ka nalo ana, aole no hoi i ikeia ka manawa @.
A pau ka pule ana a ua Makaula nei, kena koke ae ia @ kupua i kona Kuhina, "E haawi na makaua a ka Maka@ akua."
Lele koke aku la ka Makaula a hopu i na wawae o @ kau iho la iluna o ka a i, a uwe iho la; a o Aiwohikupua @ aku la ma na poohiwi o kana kauwa, a uwe helu iho la.
A pau ka uwe ana, ninau iho la ke Alii i kana kauw@ kou mea i hiki mai ai a noho ianei; a pehea ka loihi @ ana."
Hai aku la ke kauwa e like me ka kakou heluhelu @ Mokuna mua. Ia manawa a ka Makaula i olelo aku ai@ na kumu ame na kuleana o kona hele ana, a pau ia. A@ Makaula ka ninau hope ia Aiwohikupua; aka hoi, ma ka@ o ka ke Alii olelo ana, me ka olelo aku, he huakai kaapu@.
Walea iho la ke Alii me ka Makaula ia po a wanaa@ kaukau na waa, a holo aku la.
Olelo aku la oia i ke Alii, "E! auhea oe? E nana @ anuenue e pio mai la, aia ilaila o Laieikawai, ka mea a k@ nei, a malaila no kahi i loaa ai ia'u."
Olelo aku la o Aiwohikupua. "Ke manao nei wau a@ Laieikawai, aole no nona kela anuenue, no ka mea, he @ ia no na wahi ua apau, he pio no ke anuenue. Nolaila, k@ nei wau ia oe, e kali kaua a ikeia mai ka malie ana, a ik@ pio mai o ke anuenue iloko o ka manawa malie, alaila ma@ kela hoailona."
A ma keia olelo a ke Alii, hekau iho la na waa o lak@ pii aku la o Aiwohikupua me kona Kuhina a hiki i Kukulu@ ma ke kauhale o na kamaaina, a noho iho la malaila e kali@ ka malie o Hilo, ike maopopo ia aku la ke kalae ana mai o @ a waiho wale mai o Panaewa.
I ka eha o ka la, i ke kakahiaka nui, ala ae la o Aiwohikupua@ a puka aku la mawaho o ka hale, aia hoi, e pio mai ana @ anuenue i kahi a laua i ike mua ai, kakali loihi iho la ke @ i ka puka ana o ka la, hoi aku la a kona Kuhina aia kela @ ana, hooala aku la, me ka i aku i ke Kuhina, "E! pono io @ e olelo nei, ia'u no kakahiaka poeleele, ala e aku nei no wa@ ike aku nei no au, e pio mai ana ke anuenue i kahi no au i @ ai ia'u, i ke kali mai la no wau a puka ka la, aia no ke ma@ anuenue, hoi mai la wau hoala aku nei ia oe."
Olelo aku la ua wahi kanaka nei, "O ka'u ia e olelo aku ana ia oe, e holo kakou, i na paha aia kakou i uka o Paliuli kahi @ ai i keia mau la."
Ia kakahiaka, haalele lakou ia Makahanaloa, holo wah@ o lakou, o Keaau ke awa.
Ia holo ana o lakou a ahiahi, pae lakou i Keaau, nana @ lakou e ku mai ana no na hale o Kauakahialii ma, e h@ ana no hoi na kamaaina; a hiki lakou, mahalo mai la na kan@ no Aiwohikupua e like me kona ano mau.
Noho malihini iho la lakou ia Keaau, a ahiahi, kauoha m@ la o Aiwohikupua i na hookele ame na hoewaa, e noho mali@ mai laua mai ka laua huakai imi wahine mai, oiai o lakou wa@.
I ka napoo ana o ka la, hopu aku la o Aiwohikupua i @ aahu Ahuula, a haawi aku la i kahi kanaka, a pii aku la.
Pii aku la laua iloko o na ululaau loloa, i ka hihia paa @ nahelehele, me ka luhi, a hiki laua ma kahi e kokoke ana i P@ lohe laua i ka leo o ka moa. I aku la kahi kanaka i ke Alii, "K@ koke puka kaua."
Hoomau aku la no laua i ka pii a lohe hou laua i ka leo @ moa, (o ka moa kua-lua ia). Hoomau aku laua i ka pii a hiki i ka malamalama loa ana.
I aku la kahi kanaka i ke Alii, "E! puka kaua, aia ke kupuna wahine o Laieikawai ke houluulu mai la i na moa, e like me k@ hana mau."
(Aole i pau.)
HE MOOLELO WALOHIA
NO NA
ONAMILIONA
LAWE A HUNA MALUIA MA KA AINA MEHAMEHA.
MOKUNA XVII.
KA MAKANI INO.
Ua hooholoia iho la e hele aku o Pence ame Vincent no ka aekai hema, a o Sidane hoi ame Kent no ka akau. Ua hookomo mai la o Pence i kana ku-e i kona hele hou ana ma keia hana, aka, ua pane aku la o Kent aia oia malalo o ke kauoha a ke kanawai koa, a o ka pono wale no e hookoia me ka hakalia ole.
"Ma na hihia hookiekie a hoolohe ole i ke kauoha e like me keia," wahi ana i hoomau mai ai i ke kamailio ana, "he mea maa mau i ke ki poka ia o ia ana kanaka. Ua maopopo no ia oe he hoaloha maikai au nou, e Mr. Pence, aka nae ina e kauoha mai ana ka lunahoomalu o ke komite makaikai e ki poka la oe, e hooko no au i ke kauoha me ka nanaina hauoli."
Ua nana aku la o Kent i ka pu raitela, a ma ka nana aku i kona helehelena, me he mea la ua kupaa i'o kona manao e hana e like me kana mea i kamailio ae la. Ua olelo mai la o Pence he mau olelo hoomakeaka wale no kana, a e hele ana no ia me ka manao hauoli. Ua hana iho la kela ame keia i mau mea ai nana, a i ke kani ana o ka hora ewalu, ua kau aku ia lakou maluna o ka lana laau, a hoe aku la no kekahi aoao o ke kaikuono.
He ano umamalu ka la, a aohe hoi he papa pono iho iluna o ka ilikai, a he la'i pu ka makani. Ua hooholo iho la lakou e hoolele mua ia aku o Vincent ame Pence, a e kii mai hoi o Hamona ma ia laua maluna o ka lana laau aole e hala aku mahope o ka hora elima o ke ahiahi. Ua lawa pono hoi lakou me na pu.
Aohe i loihi ko lakou holo ana, ua hiki aku la lakou ma kekahi wahi e hiki ai ke pii aku i ka pali pohaku e ku kokoke mai ana, a i kokoke hoi i ke kai. Ua lele aku la o Pence me Vincent, a ua kauohaia aku laua e hiki hou ma keia wahi i ka hora elima. I ko laua lele ana aku i kula, ua hoomaka koke aku la laua e pii i ka pali e ku kokoke mai ana a iloko o na @ekona pokole, ua nalowale aku la laua mai ka ike ana aku a Sidane ma. Ua hoomaka aku la na mea o luna o ka lana laau e hoe no kahi a laua e manao ai he pono no ka nana ana.
Aohe he ao o ka lewa, eia nae, aohe i puka pono mai ka la, ua alaiia e kekahi mea lenalena e like la me ke gula. I ko laua nana ana ae, ua ike aku la laua i ka lele ana ae o kekahi auna manu au kai, a na ia mea i hookomo mai ka hoohuoi ana iloko o laua.
"Ke ole au e kuhihewa, e hiki mai ana ka ino,' wahi a Sidane.
"Aohe hoi he ikeia aku," wahi a kona hoa i pane mai ai me ka hoao ana aku e hou i kekahi i'a e kaalo ae ana. "He manao ko'u e hele hou mai maanei i ka la apopo a hoao e lawai'a i kekahi o keia mau i'a. Heaha la ka maunu maikai no keia ano i'a?"
"He nui ka i'a liilii o ke kahawai, e kii aku oe i upena kio'e a e loaa no ia oe na i'a liilii o ke kahawai. He maikai no hoi ka apana palaoa ame ke ko'e no ka maunu."
"E pono no hoi ha e hoao kakou ka makika," wahi a Kent. Ua nunui kupono no kekahi o lakou no keia mea."
I keia wa ua kokoke loa aku la laua i ke kowa e hookomo mai ai he kai iloko o ke kaikuono, a ma ka laua hoomaopopo, he hookahi haneri @i-a wale no ke akea o keia kowa, a ma na aoao, e ku ana na pali nihinihi laumania. Mawaho aku o ka pale, e ha'i ana ka nalu me ka malie, a hiki i ka ili ana ma ka aeone, Maloko iki mai, he hohonu ke kai o keia wahi, a malaila i ano ikaika ai na ale a komo loa iloko o ke kaikuono.
"E nana kaua ina he hiki ia kaua ke kaa aku mawaho o keia wahi," wahi a Kent. "Ina e hiki ia kaua ke kaa mawaho o ka poina nalu me ka maalahi, e hiki ana no ke holo aku no hookahi mile i waho o ka moana, a malia paha e hiki ana ia kaua ke hoomaopopo i ka nui o keia mokupuni. E hoao kaua. He hiki no paha ia oe ke au?"
"Ae, he hiki no ia'u ke au, a ke manao nei au e auau ka ana kaua mamua o ko kaua puka ana aku mawaho o ka poina nalu." wahi a Sidane, me kona nana pono ana aku i na nalu e haki mai ana. "E hoao no kaua i na oia kou makemake."
"Aohe o'u maka'u," wahi a Kent me ke ano hookuoo.
"Oloraita. E pono e waiho kaua i ko kaua mau kamaa ame na pu i kula," wahi a Sidane. "He mau mea hookaumaha wale no kela."
Ua wehe ae la laua i ko laua mau lole a koe na pale ili, a hoomaka aku la laua e hoe no ka poina nalu. Ia laua i hookokoke aku ai i kela wahi, ua pii ino mai la ke kai a uhi pu maluna o laua, eia nae, aole laua i hopohopo iho. Ia laua i kokoke loa aku ai, ua pii mai la kekahi ale nui, a ia wa o Sidane i kahea aku ai i kona hoa e hoe me ka ikaika.
"O ka manawa keia, e ikaika ka hoe ana," wahi a Sidane i hooho ae ai. "Ikaika" Ikaika!"
Ua hou aku la laua i na hoe me ka ikaika. Ina laua e hiki aku he hookahi haneri i-a mawaho aku o keia, pau ka pilikia. E hiki aku anei laua ma keia wahi a laua i ake nui ai? I keia wa ua ku hou mai la he ale hou mamua pono o laua nei. Ua hapaiia ae la o mua o ka ihu o ka lana o laua nei a kokoke e ku pololei. I ke kaa ana aku o ua ale nei he elima kapuai mahope o laua nei, ua haki aku la ua nalu nei a o ke keokeo wale no o ke kai ka mea ikeia aku.
"Huro!" wahi a Sidane i hooho ae ai, "hokahi manawa i koe, pau ka pilikia!" Iaia e kamailio ana ua pii hou mai la kekahi ale, a i kona nana ana aku, ua hoomaopopo koke iho la oia ke pii mai nei ke ino, a aohe keia he mea e hiki ai ke hoohewahewaia. I ke kokoke ana mai, ua pii ae la ua ale nei a oi maluna o ko laua mau poo me he pali la.
"E luu aku iloko o keia ale!" wahi a Sidane i hooho ae ai i ko laua komo pono ana aku iloko o ua ale nei.
Ua ano ku nana o Kent, a o Sidane hoi, ua luu aku la oia.
No ka manawa pokole, ua hiki ole iaia ke lohe i kekahi mea okoa mawaho ae o ka nunulu o na nalu e haki makawalu ana, a i kona ea ana ae, ua pau ka ikeia ana o Kent. I ka lua o ka manawa, ua huki hou ia iho la oia ilalo e ke au a kokoke oia e paupauaho loa. Ua hooikaika hou ae la oia e puka mai loko ae o ka lulumi ana a ka nalu, a e like hoi me ka poe ike i ka au, ua luu oia me ke kaakaa no o kona mau maka. I kona luu ana e like me keia, ua ike aku la oia i kekahi mea eleele ma kona aoao akau, a ua hoomaka koke aku la oia e au no ia mea.
I ko Sidane ea ana ae no ka lua o ka manawa, ua ike aku la oia i ka ea ana ae o kona hoa he mau i-a wale no ke kaawale mai iaia aku. Ike aku la ia ua paupauaho o Kent a e hoao wale ana no e hoolana iaia iho. Iloko o na sekona pokole, ua pili aku la o Sidane ma kona aoao. Aohe i haki ka ale i holo mai aia a na ia mea i haawi mai no laua e loaa ai ka hanu maikai.
"E kiloi ae oe i kou lima hema mahope o kuu kua a e paa mai i kuu palule," wahi a Sidane i kauoha aku ai ia Kent, me ka hookomo ana aku i kona lima malalo o ka umauma o Kent.
"Mai pihoihoi, ua maikai kaua i keia wa."
Aole no hoi o Kent i loaa na manao pihoihoi, ua hooko oia i na mea apau a Sidane a hookaawale ho@ i kona lima akau no ka au ana. He ekolu manawa @ laua i loaa aia i na nalu a komo malalo, aka, aole laua i paupauaho a hiki wale no i ko laua pae ana i kula.
Aole no hoi i hoao o Kent e pane i na olelo hoolana manao a Sidane i ko laua wa e au ana, aka, ua hooikaika oia e paa i kona poo maluna o ka ilikai.
O ka hopena no hoi, ua kaa aku la laua ma kahi maile o ke kai. Ua nana aku la o Kent i hope a olelo ae la, "Ua maikai wau i keia wa, mahalo piha ia oe."
Ua au aku la o Kent no ka lana laau e lana mai an he mau i-a wale no ka mamao mai a lana aku, ua au pu aku la no hoi o Sidane a kau hou aku ia laua maluna. I ke kau pono ana aku o Kent iluna o ua lana nei, ua lele hou iho la o Sidane iloko o ke kai a au aku la e kii i na hoe e lana hele mai ana. I ka loaa ana o keia mau mea ua hoi mai la oia a kau hou iluna o ka lana.
"Ua maikai loa anei oe i keia wa, e Mr Kent?" wahi a Sidane me ka lalau ana aku i ka lima o kona hoa no ka lulu lima ana.
"Ua maikai wau, eia nae ua piha he hookahi kuata wai kai maloko o ko'u opu i kela manawa." wahi a Kent i pane mai ai me ke ano hoonaukiuki i ka lanakila ole ana o kana mea i manao ai.
"Mai pilikia wau ina aole oe he mea ikaika i ka au. Aole e hiki ia'u ke au loihi loa. Nau i hoopakele ko'u oia, e Hamona. Pehea la e hiki ai ia'u ke hoomaikai aku ia oe no kekahi wahi apana hana uuku e like ae la me keia.
"Mai hoao oe," wahi a Sidane i pane aku ai me ka akaaka ana ae. "Ke hauoli nei wau aole oe i eha. Pehea i hiki mai ai keia mea maluna ou?"
"E like me kekahi kanaka lolo, aole wau i hoolohe aku i kau olelo e luu i ka wa kupono," wahi a Kent. "He manao ko'u e lana ana no kahi lana laau i ka loaa ana mai i ka nalu, a ua manao iho la au aohe e pilikia.
"Ua oala ae ua wahi mea nei a ku lolei a i ko'u hoao ana e lele, ua pakika ko'u mau wawae. Ua haule pono mai ka lana laau maluna o'u, a no kekahi manawa ko'u hiki pono ole ae ke hoomaopopo, a ua maopopo ole ia'u heaha la ka loihi o ko'u waiho ana iloko o ke kai. O ka'u mea i hoomaopopo mua, oia ko uwa kokoke ana mai ma ko'u pepeiao, a ia manawa, ua loaa iki kahi noonoo ia'u e hana i kau mea i kauoha mai ai. He nui ko'u manawa i hoopakele ai i kekahi poe mai ka poholo ana, a aole wau i poina i na rula o ka hoopakele ana i ka poe piholo. Ua kokoke loa wau e poino i ka nalu mahope mai, ua hiki ole ia'u ke hana, a e emi aku ana hoi ko'u ikaika
Ua kau koke aku ia laua i kula; wehe ae la i na lole pulu, uwi iho la, a noho iho la laua malalo o ka malumalu o kekahi kumulaau a hiki i ka wa e maloo ai ko laua mau lole. Ua hoole o Kent i ke koi a Sidane e hoi oia no ka hale, a olelo mai ua maikai loa oia i keia wa. Mahope o ko laua hoomaha ana no hookahi hora, ua hoomaka aku ia laua e pii i ka pali e kokoke ana i ka aeone. He nui ka hana o keia @uakai, ame ka nui hooikaika, ua kau aku ia laua i ka piko he 400 kapuai mai ka ilikai ae.
"E! e nana aku oe i kela!" wahi a Sidane i hooho ae ai. Ua kuhi aku la kona lima i ka akauhema, a ike aku la kona hoa me ka powehiwehi i kekahi mauna kiekie e uhi paa ia ana ka piko e ka hau keokeo.
"Ke ike ala oe i ka piko mauna!" wahi hou a Sidane i hooho ae ai no ka lua o ka manawa. "He 150 mile paha ke kawa o keia mauna mai keia wahi aku. Me he mea la, @ia keia puu maluna o Mekiko, a i ole, o Amerika Waena. Aohe e loaa na mauna maluna o na mokupuni e like me keia ke kiekie. Eia no kakou mawaho ae o ka aekai o ka aina nui, a ma ko'u manao, he 159 mile wale no ko kakou kaawale mai laila mai. Me he luapele aia kona an@. Ke ole au e kuhihewa ke ike aku nei au i ka puka ae o ka uwahi. Me ka makani kupono, e hiki no kakou no ka aina nui iloko o hookahi la. E hiki no ia kakou ke hana i moku a paa iloko o elua pule a holo aku"
"Ma ka nana aku, ua pololei oe," wahi a Kent. "Heaha la ka nui o keia wahi mokupuni?"
Ua nana iho la laua i ke ano o ka aekai a ike iho la aohe e hiki ke hele wawae ia a puni, no ka mea, ma kekahi mau wahi e ku ana he mau paii ma ka aoao o ka moana, a e poi ana hoi na ale ma na kumu paii me ka hoomaha ole. Ua manao iho la laua e hele aku no ka aekai akau ma ka hele ana maluna o ka paii a laua e ku nei, aka, ua hoopanee iho la a pau ka laua ai ana. Ua loaa iho la kekahi wahi luawai mapuna e puapuai mai ana maloko o kekahi wahi ana uuku, a na ia mea i hoopau i ko laua ono wai.
"He wahi kanaka ano e maoli no hoi keia wahi Simon Pence," wahi a Sidane i olelo ae ai ia laua e ai ana i ko laua ainaawakea. "Malia paha, i kona noonoo iho, he maikai kana mau hana, eia nae, he nui ka poe e olelo nei i kona pi, aole anei pela?"
"Ua lohe anei oe i ka moolelo i ka hele ana aku o kekahi komite ohi dala no kekahi hana ku i ke aloha e ike ia Pence?" wahi a Kent i ninau mai ai ia Sidane.
Ua hoole aku la o Sidane.
"Ua hooholoia e hooulu i kekahi huina dala no kekahi mau hana ku i ke aloha," wahi a Kent i hoomau mai ai. "Ua poina wau heaha ia ua mea nei, he nui loa na hana o keia ano i hapaiia. Ua lawe hele ia mai na pepa kakauinoa a owau kekahi mea i komo pu. Ua kau wau i ka'u haawi, a i ko'u kilohi ana iho i ka papainoa, e kau ana ka inoa o Morton no $3,000, o Rockwell no $2,500, o Carmody no $3,000, he kanaka kokua nui oia i na hana o keia ano, a o Haven kekahi a'u i ike iho ai, a he lehulehu wale ka poe i komo. Ua ike iho la wau ua komo ka inoa o Mrs. Pence no ka huina o $50, a mahope mai ua komo aku ia ke komite ma kahi oihana o Pence. Ua komo aku lakou a ha'i aku i ke ano o ka lakou huakai. Ua lalau mai la o Pence i ka pepe a nana iho la i na inoa, a i kona hiki ana iho i ka inoa o kana wahine, ua laiau aku la oia i ka peni a kakau iho la i kekahi mea. Ua manao iho la ke komite ua ko ka lakou mea i makemake ai. Ua haawi aku la ola i ua pepa inoa nei, a i ko'u manao, heaha ka lakou me i ike iho ai?"
"Aohe he hiki ia'u ke koho ae."
"Ua kakau oia oe 'Mr. ame' mamua o 'Mrs. Simon Pence.' O kana haawi iho la ia. Aohe he ala e oi ai maluna ona. E hele aku kaua no mua."
Ua hookolo aku la laua ma ka lihi pali, a i ka piha ana paha he hapalua mile o ko laua ukali ana ma k@ ua hiki ole iho la ke hoomau a@ hoi hope laua a hiki i kahi a @ mua ai.
I ko laua hiki ana aku @ nei, ua nana aku ia laua @ moana, a ia manawa ua @ laua i ka ike ana aku i k@ mawaho pono o ka mokupuni @ e noho nei.
No ka hapalua hora ko @ ana e kiai no ua moku nei @.
"Ma ko'u manao he 25 mile k@ o keia moku mai nei aku." @ dane me ke ano kaumaha. @ pono e ku kiai kekahi mea @ maanei i na ia apau a i ka @ ai he moku e like me keia, @ e haawi aku i kekahi mau @ mea e ikeia mai ai he @ luna o keia mokupuni."
"E nana ae oe i ke ano o k@ a Kent. "He mea maopopo @ ana kekahi ino nui. Hora @.
"Hapalua i hala ka hora @ ano e ke ano o keia mau a@ i ike ia Pence ma i keia w@ mau mea naauao laua e hoi k@ laua i keia wa. E nui mai a@ kani."
(Aole i pau)
Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.
Ke hoike mau mai nei na Ka@ makou mai na wahi like ole @ ao nei no ka nui o ka poe i a@ loaa i ka ma'i Akepau i ho@ mai keia ma'i mai mamuli o ka @
"AYER'S CHERRY PECTORAL."
Ke loaa i keia laau e loaa ana i @ ma'i ka maha no ka wa mau @ aole no kekahi manawa pokole e @ me kekahi ano laau okoa ae.
Aohe Laau Kunu i oi ae o ka ma@ mamua o ka LAAU KUNU "AYER'S CHERRY PECTORAL." He mea maikai e ike kakou i ke@ ka mea ua hoola keia laau i ka @ loaa i keia haawina no aneane kana@ makahiki. E malama mau i keia laau. Ina aole au omole laau kunu o ke@a ano, e kuai koke mamua o ka loaa ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ka kunu. Ina ua loaa kekahi @ ko e ka ohana i ke anu e hooinu i keia laau a e loaa no ka maha.
Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma na halekuai laau a pau.
Hoole o Kina
PEKINA, Iulai 22.-Ua kakau aku nei o Keikialii Ching ia Kuhina Conger e hoole ana i ka wehe ana i na awa o Manakuria no ka mea ala no ke paa nei o Rusia ia wahi.
Al