Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 38, 18 September 1903 — KA HANA A KA MAKE MA KA MALAMA I HALA. [ARTICLE]

KA HANA A KA MAKE MA KA MALAMA I HALA.

Ma keia hoike a ka Papa Ola o kakou 0 ka mahina i hala iho la a ke Kuokoa e hooouka aku nei ma keia heiu ua ikeia ka lilo nui hou ana aku o kekahi mau ola o na Hawaii oi ae mamua o na hoike i hala koke iho nei, a i like hoi Ine na hoike helu make o na wa i hala loa, oia hoi, ke hoi hou mai nei la ano haawina kaumaha ia kakou Hawaii. Ma ka nana ana ma keia hoike ua loaa keia hapmaopopo ia makou o na Hawaii ka oi iwaena o na lahui i holopapaia e ka make ma ka malama i hala iho la. Ma ka hookuku ano nūi ana i ka ika- | Ika o ka make maluna o ke kanaka j iwaena o na lahui iloko o keia kulanakauhale wale no, aia hoi. ua ūalua a 01 wale aku ka ikaika o ka make maluna o na Hawaii i kau aku maluna o na Hawaii mamua o na Pake oiai he ,33 Hawail a he 12 wale no Pake. ! Mawaena o na Hawaii ame na TaI r>ana he 14 ka oi. o na Hawaii a ua na-ha ia a oi wale ka oi o na Hawaii i a pa-ono a oi waie aku ka oi i na Amerika ili-keokeo oiai aia wale no he 5 Amerika make. O keia. iho la ka hana a ka make maluna o ke kanaka ma ka malama i hala, a rae; ka hoohewahewa ole ua kau ikaika loa aku ka mana o ka make maluna o kakou na Hawaii. Ke noonoo iho i keia hoonohonoho ana kahi e ike maopopo ai i ka ikaika o ka make, ua loaa keia ike ia makou ua hapa mai ka ikaika pale a ke kanaka ma kona aoao e ku-e iaku ai i ka make i ka hekau koke mai maluna ona. A o kekahi ike i loaa aia ka haoanui o ka ikaika o ka make maluna o kakou alaila ua hapa loa iho ka ikaika nala o kanaka Hawail i ka make mamua 0 na lahui e ae e like me na hookuku 1 hoikeia ae la maluna. A ina u& oi loa aku ka uuku o ka ikaika pale o na Hawali alaiia he hoike maopooo loa ia l ka nui a oi aku o ka nawaliwali i hekau iho maluna o kakou Hawaii mamua o kekahi o na lahui I komo iloko o keia helu make, a e like me ka oi āku o ka nawaliwali kino alaila ua oi loa ka hoohemahema ame ka malama pono ole ia o ke olakino, iwaena o na Hawaii ke kumu i kau koikoi loa ai ka make maluna'o ko lakou hokua. Aole keia e olelo ana ē pakele ana ke kanaka mai na llma kakauha ae o ka make, no "ka mea, aole loa he mea ola ma ka ilihpnua e malele aku mawaho jo ka make, akake hooikaika nei k.a makou leo !a kakou Hawal iho no Va hooloihi loa aku i ke ola ana ma ka ilihonua, Qiai aia no I ke kanaka kekahi hanst e mau ai ke oia ana ma ka hoonui ana i ka ikaika malama ola, aole o ke kaukai ana i ka oono noho wale iho no ame ka manao lauHha e lohe mau ia nei, "o ka inanawa iho no ia e make ai." Ua loaa keia ike mamuli o ka hnlke a ka Papa Ola e olelo ana aia ka ikaik& loa, o ka make maluna o na HawaU mawaena o na m&kahiki he iwakaU\a ame kanalima a iwaena no hol o na kamaiki malalo q hookahi makahiki. O keia poe i hala aku la mawaena o Iwakalua ame kanalima aole o ia mau heluna makahiki kn palena pau o ke jOia ana. a makou e manao nei e hlki no ke ola a ka palena J>au o na la 1 kauoalenala a I ole kokoke aku oaha ilalla. koe waie no na kanaka i loaa i na ma*i kuluma mai na makua mai paha e paakikl ai no kn hoola ana. aka o ka poe m&waho ae o kela maVi« kuluma, ua kaa koikōi aku ka hoohemahema a maiaina olakino ole maluna o lakou ke kumu o ka makou kauleo ma keh* kumuhaua la kakou Ha w«il iho a aole ia kakou Hawali iho wale no aka I na kanaka no at>au. O ka makaala ma kela niau mea ame na malkal no apaa loa oia ka loihi o ke ola ana» a hui hoi me tia hanau» alalla ao>e e ueie ka ha'o ae o keia haawina kaumaha. kekahl olelo ana ae he anuu hoomahuahua heluna o na wail. #