Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 42, 16 October 1903 — HE MOOLELO NO TEKALA! KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TEKALA! KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA.

MOKO'A I. ' KIPA KA EMEPERA I TABEVIS. Ma ka manawa i hoomaka ai keia moolelo ua hala maa aku ua Konia i ka make a o ka lakou mao hana i kukulu ai o lakou no na makia e hoike ana no lakou. ame ke alanui moe pololei e holo ana aia no na hiohiona o na hana a lakou i kukulu ai. E moe komohana-akau ana keia alanui moe pololei mai ke kulanakauhale mai o Palanipoka, a e iho ana i ke kulanakauhale o Tarevis, a ina e hele kekahi ma keia alanui aole e nele ka halawai o kona mau maka me na hiohiona maikai o ka aina e waiho papu ana iinna pono ona ame ke ku kilakila mai o ke kulanakauhale o Tarevis. A haalele i ke kulanakauhaie o Palanipoka a hala he mau mile ma ke alaloa alaila e komo mai ana ke kamahele iloko o ka hihipe'a o ka laan, a i ka puka ana iwaho o ka ululaau e kau pono ana oia iluna o kekahi puu kahi hoi ana e ike pono aku ai i ka waiho kahela mai o ka aina ame ke ku kehakeha mai o ke kulanakauhale o Tarevis ma ka aoao hikina-hema. . . Ma ka aoao hikina o ke alanui moe pololei e kahe ana ka muliwai 0 Mose-Ie me na kumulaau e lehulehu ana ko lakou mau lala iwaho Ika muliwai ke kumu e malumalu ai ma kae kahi e hoolu 7 a iho ai na u'i no ka hoonanea ana i ka wela a ka la. Ma keia oioina e hoomaha ana kekahi mau kamahele—he nookahi o laua he kanaka opio nona na makaliiki ina kahi o iwakaluakumamawalu a o kona kokoolua he kanaka nona na makahiki 1 kamkoo oke kanakamakua. Oke ku ana oke kanaka opio ma īa oioina a nana aku la i ka nani o ka aina ame ke ku kelakela mai o ke kulanakauliale oia ka makainua loa o kona ike ana i ke ano o ke kulanakauhale o ke komohana. Ua aahu ke kanaka opio lie aahu o ke ano kaahele o ke kulana kiokie ama kona aoao e lewalewa ana kana pahikaua aulii. Oiai ke kanaka opio e noho ana iluna o kona lio. a o ka lio hoi e kulou ana me he la ua luhi, e lioike ana he loihi kalii i hele ia, aia hoi kona kokoolua e kuhikuhi ana i na wahi pana o ua aina malihini nei 1 ke kamahele opio ma ke kulii ana o kona lima ame ka pane pu ana aku: "O kela, e'ka 3lea Kiekie, oia ke kulanakauhale kahiko loa o Tarevis " līanlole aku la ka nana ana o ka Emepera opio i ke knlanakauhale n huli niai la i kona kokoolua. ~ , • . k Tle mea pono e lioomanaoia e Sigif«irai," walii aka opio 1 pane aku ai "'aia ka Emepera he niau mile mamao loa mai nei aku, no kona ala liuakai liele i ka Aina Hemolele, a o ka mea e ku nei īanei i keia manawa, a e nana nei i ka aina maliliini, e hoomaopopoia o Kodolofo ia ke kamahele. e nana ana i ka aina e manaoia na ka Emepera e nila, lie aina lioi a na Akihihopa o Tarevis ame Kolone e rula nei no ka Emepera." Ua kulou haahaa ilio la o Sigifarai imua o ke kanaka opio a paue aku la "E hoonianao io no wauHa mea e ka Mea Kiekie. "O ke komo nui ole iloko o na huikau ame ke kau mau 1 ke poo iluna nme ka hamau o ka waha, oia na mea e maalahi ai ko u komo nna iloko o kela kulanakauhale kahiko o Tarevis. A kahe keia īhuliwai o Mose-le i hea?" t i • i • -'E kahe ana keia muliwai mawaena o kela kakai pali kiekie ame ke kulanakauhale. a He hiki ia oe.ke lioomaopopo aku ke nana aku ma ka aoao akau a malalo pono aku o ke kaona. a malnna aku o ka aina papu e waiho maikai mai la," . "O ka Halealii anei kela o ka Akibihopa e ku mai la īloko o kela pa kiekie e hoopuni la?" t "Aole, oka Puka-pa Eleele ia ona Roma. Aia ka Halealn oka AkUnhopa ke ku la ma ka aoao hema o ka pa au i ninau mai la, e ka Mea Kiekie" ■ - "Manao anei ōe e Sigifarai e ninaninau loa ia mai ana kaua ke komo aku i ke kulanakauhale?" wahi a ka Emepera, i ninau aku ai. "O aole," wahi a kona kokoolua i pane aku ai me ke ano kuio. He nui aua ka poe e pnka mai ana no ka puka-pa nui no ka ike ana i ka huakai holoholo a ka Akihihopa he huakai i manaoia e hele ana i Palanipoka no ka hoooioi ana mamua o ka Emepera." "A, maikai kela e Sigifarai. He mea oiaio no, aia ka Emepera ma ke ala o ua kanaka la e hui io aku ai me ia, .oiai nae kaua e olelo nei nona i kahi ana e lohe ole ai. Alaila, ua manao oe e komo maalahi ana kaua me ke noi ole ia mai.e paio?" u ne manao ko'u aole kaua e lianaia mai ana pela. O kekalii mea i maikai loa ai oia ka nui o ka poe kalepa waiwai e pakaukau waiwai nei ma kapa muliwai i keia manawa, a ua nui maoli na kanaka no ke kuai ana ia mau waiwai." "Kakaikahi loa ka poe i loaa mai nei ia kaua ma ke alaloa," wahi a ka niinu a ka Emepera. "Oiaio. O ke kuniu o kela oia ka pau oka hapauui oka poe oihana kalepa waiwai ma na waapa ma ka muliwai e iho ai i ke kaona. He maalalii ke ala ma ia alanui mamua o keia alaloa; he maalahi 110 hoi ka lawe ana ina waiwai ma ia ano. Ina i hele hikina kaua ina ua ike nui kaua i ka poe hele o ke alanui." 4i He wahi ano nane kela au e Sipfarai. Ina palia e lioi ka poe apau o Palanipoka i kau mai ma na lio malnna o na waapa alaila e piha ana ke kulanakauhale o Tarevis me na lio." "O, he hiki no ka lio ke au aku mailaila aku a hiki i Kohilene a mailaila aku e kau ai ina na lio a hiki loa i Palanipoka." '"O, he wahi naneha'i no kena au i ha-i mai la," wahi a ka Emepera i pane aku ai i kona hoahele. "E j)ono paha kaua e hoeu ma ka kaua huakai a e hoao no kaua e alo i na jiinau a na kiai ke ninauia mai kaua." ' Ma keia manawa ua hoomaka aku la tia man kamahele nei o ke alaloa ano ke knlanakanhale ka pahu hopu. He hoholo no wale ka to\ua holo ana, o kekahi kumu paha mamuli o ka hoomaha loihi aua o ko laua mau lio ma ka puu. Ua maha maikai na lio, aua hoi hou mai ka ikaika no ke koena o ka huakai. E Hke me ka hoohiki loa aku o laua i ka aina papu oia no lioi ka hiki aku i ua kaona nei pela ka pii kiekie loa ae o ka mauna e hnna ana i ka muiiwai o Mose-le a i ka nana aku a ka malihini opio i kona huli ana ae i hope aia hoi e ku inai ana kekahi pun kiekie kilakila a nani maoli koua mau kualono i ka uoho uliulia e ka nahele o ke kuahiwi. I ko lana hiki pono ana i ka aina papu ua huli komohana ae la *o laua ahihele a emoole ua hiki aku la laua.ma ka puka-pa o ke kukulu akau. Iko laua hookokoke ana aku aia hoi ua paapu na kikina puka pa me na kauaka a e kuku ana na koa kaulio mamua o ka pnka no ke pale ana i kanaka i kaawale ai ke alanui. i * k lT a oe na ano o na kanaka o keia kulanakauwahi eka Euie{>era i ninau aku ai i kona hoahele. "Manao anei oe e poholo maalahi ana kaua iloko ke komo aluka aku kaua me I ka nui kanaka ma ka puka-pa me ka hoomaopopo ole ia mai?" "Mehe la, aia ka Akihihopa ma kona alahele ame kona poe ma ke alahele e puka mai ai mai kona halealii wal mai. He hele oia ma kona ano oihana a oia ka mea e nui ai ka poe makaikai." wahi » Bigifarai. "Aia ihea kona haiealii wai?* wahi a ka ninan a ka Emepem. "Aia ma ka'e o ka muliwai Moae-ie, kokoke i Zulobena. he hapa **010 «i ma ka lio mai ka puka pa aku o ka hiki no ia i ua hale nei," wahi a ka mea wehewehe haina. ."ki'i'kA keia i lo»ia kaoano ka ilee ° B ku anei kaua maanei a i o!e e komo kaua ilok« o ka pnka-p»r* i ninaa akn ai ka Emepm. (Aol*! potQ.)