Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 48, 27 November 1903 — Page 4

Page PDF (1.51 MB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  sister mary devine

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

4          NUPEPA KUOKOA, NOVEMABA 27, 1903.      

 

--HE MOOLELO NO--

RODERIKA O KILADEA

KA NAITA KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI.

--:AME:--

KATE MAKAMURAGA.

KA U'I NOHEA A HOOILINIA OLAIO O KELELOOA.

(Unuhiia e S. K. Nawaa.)

MOKUNA XV.

PAU KE POHIHIHI.

 

            "E kuu Akau! ma hiki ole hou ia'u ke hoolohe aku," wahi a ka eale me ka paa ana aku maluna o kona kapena.  "Mai lilo wau i pupule in a wau i noho loihi loa aku nei e hoolohe.  E na Lani!  na lohe mua anei oe i kekahi mea e like iho la me keia?  E ha'i mai ia'u, e Kimona--na hoopunipuni mai anei ko'u mau pepeiao ia'u?  Eia no anei wau ke ala nei?  Aole anei wau i lohe aku nei i ka naauao o ka'u kaikamahine e lawe ae i ko'u ola?  O, e ke AKua e aloha mai!  E Kimona Malabena, heaha ka'u e hana aku ai?"

            "O ka mua, e kuu haku, e ha'i mai oe ia'u in a oe e hoi hou aku ana e hoolohe."

            "Aole.  Ina wau e hoi hou ana, o ka'u hana wale no e hana aku ai oia ka pepehi ana aku i keia haku o na powa ma kona wahi e noho la."

            "Aole ia he mea pono, no ka mea, eia kekahi poe kokua iaia ma kahi mamao ole aku mai keia wahi aku, a he mea maopopo loa na Magareta no e haawi aku i na hoailona."

            "Aole wau e hoi hou ana, e Kimona.  Ua hiki ole ia'u ke hilinai hou iho i ko'u mau manao e holopapa nei iloko o'u."

            "Ina pela, e kuu haku, he mea pono ia oe ke hoi koke aku no ke kakela a noonoo iho.  Aole he mea a awiwi ai, no ka mea ua manao mai la laua la e waiho malie i ka laua mau mea i manao ai a hiki i ka wa e maopopo ai na hana e hana ia aku ai maluna o Roderika Fizigerela.  Ua maopopo iho la ia kaua ka papahana a na enemi, a ua hiki ia kaua ke noho makaala loa aku no ia hana a laua."

            "Ua pono kau, e Kimona.  E noonoo like no hoi kaua, a i ka wa e loaa ai ko kaua mau manao, oia ko kaua wa e hoohuihui ae ai a koho iho i ka mea e hana aku ai."

            Ua hoi aku la laua no ke kakela, a i ko laua hiki ana aku i ka puka pa uuku ua ku iki iho la ka eale.

            "Ke makemake nei wau," wahi a ka eale i pane aku ai i kona kapena, "e ike i ka wa e hoi mai ai o Magareta."

            "E kiai aku no wau iaia, e kuu haku."

            "E hana aku pela, e Kimona, a e makala loa o ike ia mai oe; no ka mea o ka'u papahana ma keia mua aku aole loa no i maopopo, aka he mea pono e loaa ole mai na hoohuoi ana ame ka ike ia mai ua lohe kaua i na mea apau i keia po."

            Ua hoi loa aku la o Sir Habati no kona lumi, a he hapalua hora mahope mai ua hiki aku la o Kimona o ha'i aku la iaia i ka hoi ana mai o Magareta.  Ua hele hookahi mai no oia, a ua komo mai oia iloko o ka pa ma kekahi o na puka pa ma-lu, ana hoi e pau nei i ke ki, a ua hoi loa aku la hoi oia no kona lumi.  Aole oia i ike hou ia Baraina Duna; aka ua maopopo no iaia kona lohe pono loa ana i ka holo ana aku o kekahi mau lio mai kahi aku o ka ululaau.

            Aia ka eale ke ku la iluna a e hele holoholo ana mai kekahi aoao a i kekahi aoao o ka lumi, a e like me ka nui o kona noonoo ana no keia ninau ano nui a hoomaka'uka'u no hoi, pela no ka nui o kona pohihihi.  O ka mea i ike nui ia nona oia no ka nalo ole o kona noonoo maikai, ma keia hoi ke olalau nei.  He oiaio ua loaa mai iaia kekahi puupuu ikaika loa ma kana mau mea i lohe ai ia po, a o ka mea ana e noonoo nui ana, oia no keia haawina o ka weliweli i hookauia mai maluna on a.  Mahope mai ua hoi aku la oia e hiamoe, a i ke kakahiaka o kekahi la ae ua ala mai la oia me ka loaa ole iaia o kana mea e hana aku ai.  Ia kakahiaka nui no ua huli aku la oia i kona kapena no kona makemake e lohe i kana mau mea i manao ai.

            "E kuu Kimona maikai," wahi a ka eale i pane aku ai me kona noho ana iho iluna o ka noho, "ke ike ole nei wau i ka'u mea e hana aku ai.  Ua nui na mea a'u i noonoo ai a me he mea la ua pono loa no'u e noonoo ole.  Heaha kau hana pono au i noonoo ai e hana aku?  Heaha hoi ka hana pono a'u e hana aku ai?  E pono anei ia'u ke hui aku me na enemi?"

            "He oiaio, e kuu huku, ke ike ole nei wau i ka'u mea e olelo aku ai ia oe?  Aia mahea kou mau noonoo i keia manawa kahi i holo ai?"

            "Aia ko'u mau noonoo ke holo nei ma na wahi apau; a aia no hoi he mau pilikia malaila.  Ua noonoo wau e kaua ku-e aku ia Baraina Duna: a ua noonoo no hoi wau e hoopaa aku i ka'u kaikamahine ma kahi paa."   

            "Aole anei oe i noonoo iki no ka Haku Fizigerela?"

            "Heaha hoi kana, e Kimona?"

            "Aole anei he mea pono i ike aku oe i kona mau manao?  U amanao wau e ae mai ana oia e hoopau ae i ka aelike in a oia e ike mai ana i na mea apau e pili ana no lede Margareta."

            "Sua kela, e Kimona, me he mea la aole paha oe i koho hewa mai la."

            "Alaila heaha hoi ka mea e hui ole aku ai me ia?  Hahai aku inia i na mea apau a noi aku i kon amau manao kuhikuhi no keia mea."

            Ua nana pono aku la ka eale i na maka o kona kapena no kekahi manawa pokole, a ika hope loa ua mohala ae la kona nanaina a ikeia aku la ka hooiaio ana iloko on a no ka Kimona mau mea i ha'i aku ai iaia.

            "AIa no ka hoi," wahi ana i hooho ae ai me kona pa'i ana iho i kona lima maluna o kona u-ha," ua loaa mai la ia'u.  He maopopo nei ia'u e kokua mai ana no o Sir Kamaki ia'u ke lohe oia i na mea apau."  Ua nana aku la ka eale no ka puka, me he mea la ua makemake oia e like aole i noho mai kekahi mea e hoolohe i ka laua maa mea e kamailio ana, a hoomau hou aku la oia me ka leo malie:

            "A e lawe aku ana wau ia Margareta me a'u.  E loaa aku no ka manao iloko on a e hele ana wau e koi ikaika aku ia Sir Kamaki e hooko koke ia ka mare o laua."  

            "Ano, e kuu haku," wahi a Kimona i pane aku ai, "ua loaa aku la ia oe ke alahele pololei.  Ina oe e lawe aku ana i ke kaikamahine me oe no Kiladea, aole wale no oe e hookaawale aku ana iaia mai kona hui ana me keia haku o na powa, aka e lilo aku ana oia malalo o kau malama ana, no ka mea ua loaa ia oe na kumu kupono nana e alakai i kou mau noonoo e hiki ai ia oe ke hana aku i kau mau mea i manao ai maluna on a."

            "Ua loaa mai la ia'u, ke maopopo la hoi ia'u, e Kimona, a he hana hewa loa ia na'u ke hana ole aku wau.  Ua hana mai oia i ka hana e lilo ai ko'u ola a pela no hoi me ko Sir Kamaki ame kana keiki no hoi.  Eia wau i kei amanawa ma ke alahele pololei, a me he mea la ua mala'ela'e ko'u alahele i keia manawa.  Mai hoike kaua i ko kaua mau manao uluku; aka, e hana aku kana me he mea la aole i ala mai kekahi mea."

            Mahope o ka pau ana o kana ai ana i kona paina kakahiaka, ua kauoha aku la o Sir Habati i kona mau kanaka e hele aku lakou, iloko o ka ululaau e hahai holoholona ai, a malaila oia i hoohala ai i kona manawa a hiki wale i ka po ana, a i kekahi la ae no hoi ua hele hou aku la no oia iloko o ka ululaau.  I keia mau la aole i like kona ano me ko na wa i hala, oiai ua komo aku la oia iloko o ke pihoihoi o ka uhui holoholona me ka auoli ame kana iho ua make iho iaia he ekolu mau puaa nui.

            I ka huli hoi ana mai o kona makuakane i ka lua o na la ana i hele ai, e noho aku ana o Magareta iloko o ka pa, a ua kukai kamailio aku la oia me kekahi o na kanaka i hele aku ai me ka eale no na mea e pili ana i ko Sir Habati mau helehelena hauoli.

            "He oiaio," wahi a Magareta i pane aku ai, "ua loaa hou iloko on a na manao uwila."

            "He oiaio kau, e kuu lede," wahi a ke kanaka i pane aku ai.  "Ma ka nana ana aku iaia i keia la ua like aku kona ano me ko na wa i hala aku, oia hoi ka wa e ola ana no kou makuahine."

            Ua komo aku na noonoo iloko o Magareta heaha la ke kumu o keia aole no nae i loaa aku iaia ka haina.  I kekahi la ae na kahea aku la o Sir Habati i kana kaikamahine e hele mai imua on a.

            "E Magareta," wahi a ka eale i pane aku ai me ko kuoo, "e hele hou ana kaua no Kiladea."  Ua nana aku la oia me ke kuoo.  Ina ua hiki loa i kekahi mea ke mana aku maluna o ka eale ia manawa e ike no oia aole he wahi ano manao iloko on a e ku-e aku i kana kaikamahine.  Ua hiki mai ia ano maluna o ka eale me ka maopopo ole o ke kumu, o kana wale no i ike ai oia ka puka ana mai o keia ano iloko ona me he makeneki la e ume ana i kona mau manao pono ole.  Aole wale hoi oia,, aka, ua loaa mai iloko on a he wahi manaolana mai kona wa i hooholo ai e hele aku e hui me Sir Kamaki.

            "Hikiwawe no ka hoi ko kaua hele ana aku," wahi a Magareta i pane aku ai me ka uwila ana ae o kona mau maka.

            "Ae.  Maha paha ua hoi mai la ko Roderika manao maikai i keia manawa.  O ko'u manao maoli, ke iini nei wau e ike koke i ka mea e hana ia mai ana.  Ua hiki ole ia'u ke kali hou aku.  Ina ua  paa ke manao o ka opio aole oia e mare mai ia oe--ia ua manao oia e hoole loa mai i ka manao o ka olelo aelike i hanaia ai--he mea pono no'u e ike aku i ka manao o kona makuakane in a oia e apono ana i kana keiki.

            "A heaha hoi kau hana e hana aku ai in a e hoole loa mai ana o Roderika i kou mau manao a e hui aku ana hoi kona makuakane me kana keiki ma ia manao hookahi no?" wahi a Magareta i ninau aku ai.

            "Ke ha'i aku nei wau ia oe," wahi a ka eale i hooho ae ai me kona hehi ino ana iho iluna o ka papahele, "e ike no oe i ka'u mea e hana aku ai.  E ike pu mai ana no hoi oe ua hiki no ia'u ke malama ia'u iho mai kekahi hana apuka i ko'u mau pono.  E hele aku ana kaua i ka la apopo.  Pehea e makaukau ana anei oe?"

            Ua haawi aku la o Magareta i kona ae, oiai ua like no hoi ia me kaua mea i manao ai.  Ua manao iho la oia oia ka mea pono a he mea maikai hoi i ole oia e noi aku e hana aku ka eale ia hana.

 

MOKUNA XVI.

PAA KE ALOHA AOLE LOLI.

"Aole e mokuia ke aloha i na waikahe he nui."

 

            Iwaena o ka poe e noho ana ma Kiladea aole loa he mea i komo nei aku na manao aano e e like me Hin Kapena.  Ua hiki no iaia kek @ele aku e hui me kona haku opio i na manawa apau ana e makemake ai, eia nae, na papaja aku oia mai ka hoike ana aku i kona haku i kekahi mau mea ano anui i loaa iaia.  Ina paha i loaa aku he wahi lohe i ka opio eia o Kate Makamuraga iloko o kona hale a lilo hoi ia i mea nona e hoolohe ole mai ai i kona makamae in a no paha ua hu'i aku no oia me ka nana ole i kona papaia ana mai; aka iaia i noonoo iho ai he mea keia nana e hookomo aku iloko o ka opio i ka manao kumnaha, na manao iho ai he mea keia nana e hookomo aku iloko o ka opio i ka manao kaumaha, ua manao iho la oia o ka hana pono wale no aku e hana aku ai oia no ka ha'i ole ana aku iaia i kekahi mea.

            "E kuu Hiu maikai," wahi a Roderika i hooho ae ai i ka wa i komo aku ai o kona hoaloha, a mahope hoi o ka pau ana ae o kona ai ana i kona paina kakahiaka, "aia i hea o Culena Kilala?  Me he mea la ua huli hoi mai no hoi paha oia i keia manawa.  Ke ole au e kuhihewa ua hala aku oia i keia mau la ekolu."

            E kuu haku aloha," wahi a Hiu i pane aku ai, "na hoi mai na kanaka la; aka nae, aole loa i loaa kekahi mea ana e hu'i mai ai ka oe.  Aole i launa aku oia me ka opio wahine.  Aole anei he mea pono ia oe e hoopuina aku nona?  Heaha hoi kou mea i manao ai e lawe mai iaia a ku ae mamua o kou makuakane ame oe no hoi?"

            "Uwoki! aole o'u makemake he e lohe hou aku i kekahi o kena mau olelo.  O oe anei kekahi e ala ku-e mai ana ia'u?"

            "Aole, aole, e kuu Roderika maikai.  Ua ike no ne aole i hiki ia'u ke hana aku pela.  Eia me ke a'o aku nei wau  ia oe no kou pono--."

(Aole i pau.)

 

--o--

HE MOOLELO NO KE

KAUNAWAHINE

O KE KULANAKAUHALE O TAREVIS.

--

KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA.

--

MOKUNA IV.

NALOWALE HONUA KA EMEPERA.

           

            "Pela no ko'u manao," wahi a ke kakauolelo me ke ano pahemohemo no nae o ka olelo ana.

            "I hele mai nei au e like i ka Mea Hanohano ka Akibihopa o Tarevis," wahi hou a ka Barona me ka haawi pu aku i kona pepa inoa manoanoa.

            Ua lalau mai la ke kakauolelo me ka pane leo ole, a nalo aku la iloko o ka lumi o ka Akibihopa, a aole no hui i liuliu ke kali ana a ka Barona ua hoea mai la na kakauolelo nei me ka helehelena ano e @ hoike maopopo loa mai ana iaia nei aole i hookoia ka makemake.

            "E kuu Haku," wahi a ke kakauolelo mahope iho o kona noho ana, "na haawi mai nei ka Mea Hanohano i kona aloha nui ia oe, a ua kaumaha pu i ka hoike mai i ka hiki ole iaia ke hookipa ia oe i keia manawa.  Ua manaolana oia aia oe iloko o ke ola maikai o ka noho ana ame ka holomua o kau mau hana."

            A i ka maopopo ana o keia mele o kana (Barona) huakai, aole no hoi oia i hooka'ulua iho a mahope o ka haawi hoomaikai ana ua iho mai la oia a kahi o kona lio e malamaia ana, a i ke kau ana, o ka home ka paha hopu me ka nui nune no nae iloko o kona noonoo.

 

MOKUNA V.

NA KE ALOHA I WAELE AE I KE ALA.

 

            Mahope iho o kela holoholo waapa ana o ka Barona ame ka Emepera ame Konorado i hui aloha ai na ipo no ka hoike ana i ka oiaio o ke kanaka iaia iho, a mahope iho o ke ki ana o ka Emepera i kona lumi moe ia po na iho aku la oia ma ke kaulu o ka pukaaniani a hanu ana i na ea huihui o ka po.

            Ua hele holoholo aku la no oia me ka haka pono ana o kona mau maka i kahi o na kukui e po ha mai ana na kukuna mailoko mai o ka pouli o ka po mai ka halealii mai o ka Akibihopa, aka, no kona ano kanalua no ka hoohele loa aku malia o hui aku me na kiai o ka Akibihopa na hoohuli ae ia oia i kona alahele i kahi o ke kanaka hana i ka hale o ka Barona i ka muliwai, kahi hoi on a i kipa ai a hookipa maikai ia mai ai e Konorado i ko laua halawai hou ana.

            "Pehea," wahi a ka Emepera i ninau aku ai, "Ua haalelel mai anei ke kanaka panapua i kauhale nei no kana huakai?"

            "Ae, e kuu Haku," wahi a ka pane, "mahope iho o ka pau ana o ka ainakakahiaka."

            "Me kona mahalo nui, i ka'u koho aku?"

            "Ae, e kuu Haku."

            "A mahea oia i hele ai?"

            "Wahi ana, ua manao oia e hele i ka muliwai o Rine kahi hoi au e kuu Haku i olelo aku ai iaia olaila kahi e loaa ai ka hana."

            "Aole no wau e kanalua i ka loaa io o ka hana ilaila.  Nolaila ua haalelel mai oia ia kakou.  Ua ike hou anei oe ia Hilda mahope mai o ka po nei?"

            "Aole, e kuu Haku," wahi a ke kanaka opio i pane hou aku ai me ke kulou ame iho o kena poo ilalo.

            "A, e ka hoaloha, e pili no wau ma kou aoao ma ke ano hoaloha.  Ua hoea mai la au no ke ku kiai ana a hiki i kou wa e huli hou ma@ ai mai ka lanai o ka halealii mai."  Aka e Konorado, he ano like @ no na manao ana o keia ao nolaila ke kanoha aku nei wau @ PANAI KA HANA ALOHA I KA HANA ALOHA, no ka'u k@  E ae anei oe i ka hana aelike me a'u no ka panai hana maikai @ ka hana maikai?"

            "E like me kau mau hana maikai i hana mai ai no'u k@ ka palekana ana mai ka huhu o kuu Haku a mawahe ae o ia @ wi mai oe ia'u i kou lokomaikai, ke ha'i aku nei wau ia @ mai oe i kou makemake ua'u e hana, ua makaukau waa @ akue me kuu naau apau.  Oia ka'u e kuu Haku."

            "Alaila e hoomaka ana kaua me ka maikai.  Ua hauoli nui au i ka loaa ana ia'u he hoaloha maikai me ka nana ole ae i na k@lana in a he koko o ka ohana hanohano a he koko no ke kanaka @  E like me ka olelo a ke kanaka pauapua, aia o ke kanaka mai @ mea kaua i weli nui ia ame ka nui akamai iloko on a ma ka @ ana e manao ia ai oia ke kanaka nui i loaa iwaena o ka hapa@ kanakai oiaio i kana mau mea kana, pela ka maikai loa o na hoaloha kekahi i kekahi ke hele like ko laua mau ano a pilipaa ko laua aloha kekahi i kekahi e like me ka ipo i kana ipo.  A no'u nei e hoike aku wau ia oe e pili ana i kela wahine opio i ka hale ma o o ka me @wai--oiai nae aole oia i ike ia'u a aole no hoi oia e nana mai ana i ka @ hune o ka wai i ka'u mapuna hoe ke maalo ae oia malaila, a ua @ no kona ike ole a hoomaopopo ole no'u me ko ka lehulehu o keia kulanakauhale, aka no'u iho ke noonoo nui nei au nona, a e oi aku @ ko'u aloha iaia ame ko'u makemake ke loaa iaia ke ike no'u."

            "O ke Kauanawahine Tekela anei kaumea e manao nei ma @ olelo au e kuu Haku?"

            "E Koronado, ua ku aku la ka ma-ka ia oe e like me ka pololei ana o ka pua a ka mea panapua i ka munu i kela po aku nei.  Ua pololei kau i koho mai la.  He kamailio anei o Hilda ia oe e pili ana nona?"

            "I kekahi manawa e kuu Haku," wahi a Koronado.  "Ua ha@ mai au aole he maikai iki o ka noho ana o ke Kaunawahine @ ka mea na kaumaha nui oia no konu mare aku ia Kauna Betari@ ke kanaka ana i aloha ole ai."

            "Alaila he mau lo-pa kaua.  E ku lohaloha wale anei kaua ana anei me ka nanamaka aku i kela poino a haawi ole aku i ka @ia kokua no keia wahine opio.  Nolaila, e Koronado o ka'u i makemake ai ia oe e hana ai no'u oia kou ninau pono aku ia Hilda i kahi @ hookahi ai o ke Kauanawahine i ukai pu ia e Hilda a i ka ho@  E i@i oe ia mau mea, kahi o'u e hiki aku ai i kahi i makemakeia, ae ha'i aku oe ia Hilda i kona lilo i hoaloha maikai no'u ke hana @ oia i alanui no'u e hui kamailio ai me ka Kaunawahine."

            "E kuu Ahku, aia he alanui oi aku o ka maikai mamua o kau i olelo mai nei, oia ke kauoha a ke Kaunawahine ia Hilda e hoike mai ia'u ke makaukaulaua no ka hele ana i ka holoholo aapa i ka m@ liwai nei i ka po ke holopono ia noonoo ana; a na'u e hoe ana i ka waapa, a in a wau e ike aku ana ia Hilda i keia po e hooikaika @ wau i ka paipai aku ia Hilda e ike aku i ke Kaunawahine no ka @ koia mai o keia huakai holoholo, a e ha'i aku wau e lawe ana @ i hoa kokua no'u ma ka hoe ana, no ka mea, he mea kupono e loaa ia'u i kokua oiai he ikaika loa ke au o ka muliwai."

            "Ke hooinolu loa mai nei oe i kuu naau no keia @ea nou maikai loa, a i ko'u manao ua makaukau loa kaua e hooko aku i ka hauoli @ na wahine opio, a e hele koke aku oe me ka hakalia ole e ike @ paipai aku oe ia Hilda e hooikaika aku i ke Kaunawahine aole @ puiwa i ko'u hui kamailio aku me ia in a he mea oluolu ia i kona ma nao.  Nolaila, ke pule ikaika akunei au ia oe e moe imua a loaa ka mea i upu ia a o ko kaua noho like no hoi ia i ka hana aui hoonohoia mai la."

            "He mea oiaio e hana no wau e like me ka ikaika i loaa ia'u e kuu Haku," wahi a Konorado i pane aku ai iaia haalele iho ai ia Rodolofo a hoe aku la no kekahi aoao o ka muliwai no ka hui ana me kana ipo.  A hala kela, alaila, holoholo iho la ua Emepera nei me ka noonoo nui ana i na hana o ka po e hana aku ai, o ka mua no ke ake e hui kamailio laua oia ame ke Kaunawahine, a in a hemea hi@ hoopakele no oia e like me ka hiki iaia no ka pono o ka wahine opio e like me kana i manao ai e malele aku mai ke kanaka ana i make make ole ai a hoowahawaha e hoohuiia me ia ma ka berita maemae o ka mare.

            Ua hooi loa ia ae keia noonoo ana maluna o ke kumuhana ma kona hoomanao ana ae i kekahi himeni e hoohikilele ana i ka manao o ke kanaka e haawi i kona oia no ka hoopakele ana i keia wahine.  Alaila uiha iho la ka noonoo o ka Emepera no ka hoi koke ole mai o Konorado i loheia aku ai ka mea hou a me ia nanauiki no me kona nanao aia no ke kanaka ke hoolualai la i ka lanai o ka halealii me kana aloha eia nae ua hoohikileleia kona noonoo i ka lohe ana i ke kamumu o ka waa ma ka ipuka o kahi waiho waapa.  Aole i liuliu ua pii mai la o Konorado a hui pu me ka Emepera.

            "Ua hoi mai la ka oe," wahi a ke kiai uwapo, "heaha ka mea hou o kau huakai."

            "Aohe ."  Ao he ke Kaunawahine i hoike mai nei ia Hilda, a ua hooikaika aku nei wau ia Hilda no ka hooikaika aku i ke Kaunawahine, a ma ka la apopo e hui hou ai maua a ia manawa e hoike mai ai oia no ka pono ame ka holomua o keia huakai a kaua e iini nui nei e hookoia."    

            "Alaila me keia mau mea hou au i ha'i mai la e hooluolu iho kaua i ko kaua noonoo nui ana, a e hoomanawanui kaua a k@ apopo e lohe hou ia mai ai.  Aia a hiki mai ia manawa e hiki @ mai no wau e ku kaia nou.  No keia manawa no nae e oluolu oe @ paa aku i keia lei a haawi aku no Hilda ma ke ano he makana n@ nana, ke ike aku oe iaia i ka po o ka la apopo.  No ka nui loa o k@ hauoli o keia mea hou au i hoike mua iho nei ia'u ke kumu o @ poina ana i keia mea no ka lawe aku i kau bele ana aku nei.  @ olaolu oe e kau i ke kukui ma ka pukaaniani maluna, a o ke aloha ahiahi no kou."

            Ia manawa ua haawi aku la oia i ka lei a-i a nalo aku la iloko o ka pouli.

            Ma keia manawa hookahi o kekahi po ae i hiki hou aku ai ka Emepera a hookipa aloha ia loi e Konorado.

            "Ano mai hoohakalia oe i kau hana o ka hui aku me ka waine opio, no ka mea, ua ikaika loa kuu noonoo e lohe aku i keia huakai holoholo waapa o ka po maluna o ka iliwai o keia muliwai kaulana."

            "Ke kanalua nei au e kuu Haku," wahi a Konorado, me ke @ ana iho o kona lima iloko o ka pakeke a unuhi ae la i ka lei a i @ ka haawi makana ana i keia mea kumukuai nui no Hilda e lei ai @ manao nei au a ke noi aku--"

            "Tasa tasa@  Mai ku oe malaila e namunamu wale ai no na @ liilii.  Ua hoopaa wau i keia na Hilda me ke ano he mahele waiwai a ka wahine mare.  E ha'i aku wau ia oe e Konorado he au kupaian@ loa keia; aohe he hoomaopopo i na mea e hiki mai ana, malia e @ aku ana olua a e ike ole ana olua ia'u, no ka mea, i hea la wau ia ma nawa aole he hiki ke ike e aku ia mea.  O na mea i haawiia aku o ka apo aloha mai ka hana maikai.  O kekahi no hoi aole keia he mana wa hoohala ma ke kamailio ana.  E pono e hele koke.  E ha'i aku o Hilda, e hu-na i keia lei a ka manawa kupono e hiki ai ke lei."

            Ua iho aku la o Konorado e kau aku i ka waapa a nalowale aku la iloko o ka pouli a oia no hoi ka manawa a Rodolofo i hele holohe@ iho ai ma ka uwapo no ke akli ana ame ke ku kini ana, a me he mea la he mau hora ka i hoohalaia e ia, eia nae, me kona kuaki nui o ka hiki koke mai o kona hoaloa  aia hoi, ua hkamamu ae la ka uwapo i ka hookui a ka waapa a hoomanao koke ae la oia eia kona hoaloha me ia.

            "Holo no oe i hele aku nei," wahi a ka Emepera, "a ahea laua e hele mai ai, e ha'i koke mai?"

            "Aole e hiki ia'u ke ha'i maopopo aku ia oe, e kuu Haku."

            "He keu ke kupaianaha!  Ahea la e hiki mai ai ka hopena o keia mea.  Heaha ka Hilda i ha'i mai nei ia oe?"

            "Ua ninau aku anei o Hilda i ke Kaunawahine i ka wa hea e hookoia ai kela holoholo waapa, a e hookoia anei a aole paha."

            "Ua hoike mai ke Kaunawahine aole i maopopo iaia ka manawa aka e makaala loa wau i ka manawa e hoikeia mai ai no ko'u kii koke aku iaia.  I ka Hilda nana na kaumaha loa ke Kaunawahine a me ke ano ha'uha'u oia i kamailio ai ia Hilda," wahi a Konorado i pane aku ai.

            E hoomau aku i ke kamailio ana, no ka mea, aia he mau mea aku kahi i koe."

(Aole i pau.)