Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 49, 4 December 1903 — HE MAKE WALOHIA. [ARTICLE]

HE MAKE WALOHIA.

Mr. Lunahooponopono o "Ke Kilohana j Pookela o ka Lahui Hawaii," A- ! loha oe: I E oluolu mai oe ia'u i kekahi wahi ■ kaawale o kau nupepa, no ka hoike ; ana aku i ka moolelo o ka make walohia i loohia iho maluna o ko'u hanau ; mua, Moses Kuapu Kalino, i ike iho ; hoi kona mau hoaloha e noho ana ma : kela ame keia pe'a o ka aina, Penei I kahi moolelo o ka loaa ana aku o kona ! Ikino make: j

I; Ma ke kakahiaka nui hora 4 a. m., 1 ! Nov. 11, 1903. ua loaa aku oia e waiho ; ana, aneane e iiauie iloko o ka Auwai o ka, Hui Mahiko o Puunene, a e a | ana no kona ipukukul hele po, e waiho | ana no kana mau puolo i hele ai e ; kuai i kekahi halekuai ma ke ahiahi o kekahi ia iho. I ka hana no oia o ka ; mahiko a pau ka hana, hoi ! mai oia i k& hale, a no ka nele i kekahi! mau mea, ua hele oia 1 kekahi halekuai ■ he 1 inile a oi ka mamao o keia wahi ' ana i hele ai, wahi a ka Pake nona ka ; ' haiekuai, ua haaleie oia i N kona hale- ' kuai i ka hora 6 p. m. a oi, a ma ke \ aiahele, loohia oia me ka make i upu f mua ole ia. ? He wahi ano mehaineha [ no kahi onā i make ai, a o Kuhimana, ? ka inoa oia wahi. He e'.ua hale ano , kokoke iki mai maiaiia. Loaa aku no oia i kona pokii kaikoeke ame kekahi j keiki hanauna. Aole mau palapu ma- | lun& ona e loaa ai he hoohuoiia e ka ?• oihana makaL Ua killa ka Hope Ma- f. kai Nui W. E. Safery. ke Kauka Au- t puni. & ma na mea i ninaninauia i ka ;

ohana. maopopo iho la he "Ma'i Puuwai" kona ma'i i make al. v Aole no hoi \ ioaa ka hoohuoi i ohana. oiai, ua maa lakou iaia i ka hele i kahi o na hoaioha a niaopopo ole kona wa e hoi mai ai e moe. Ua har.auia o Mo«es Kuapu Kalino ma Waiehu. Maui. na Kalino ame Kapalapaia. aneane 50 makahiki i haia ae. Ma ka hanau ana 6 na makua, he 13 ko makou heiuna. Ua noho loihi oia ma Makapala. Ko'haia, Hawaii. me ia pokii kaikoeke, Jnow W. Moanauli aneane paha e 30 makahiki kona noho ana ilaiia, a ua nui a iehuiehu. no kona mau h<Saloha malaila, a e hookaumahaia ana no ko lalMu manao i ka ike iho ma ka nupepa. Hookahi no ona wa 1 mare ai, a ua make mua no kana wahine, a ua loaa he hookahi keikl, aia i Waikiki. Oahu kahi i noho ai keia keiki me ka ohana 0 ka wahine. Aole no i maopopo keia keiki i ke ano o kona makuakane, olai ua laweia l ka wa aole i piha ka*makahiki. He kanaka oluolu keia ma ka noho āna, noiaila, aole poe ma Waiehu ame Wailuku 1 lilo l mau enemi nona. A ma kona la make. ua kipa mai na hoaloha e ike hope iaia. He kanaka hooikaika ma ka hana, he nui kona iini i ka hana, oia hoi ka hana kumakahiki. Aloha! aloha no hoiīl Waiohia ke ano o kona make ana. Ma ka aoao o ka ohana o ka mea i make. Ke pahila aku nei makou i ko makou mau hoomaikai he nui ia Mr. ame Mrs. W. E. Safery, no na kokua manawalea i haawiia mai ia makou, oiai ka wa o ka pilikia e hekau ana maluna o makou, a na ke alli o Na'lii ame ka Haku o na Haku, e hoomahuahua mau mai i na pomaikai he nul ia olua, a pela no hoi na lehulehu apau 1 komo pu mai ma na hana e pono ai kona kino lepo, ame na hoohiwahiwa he nui i paholaia mai nona. Ua malamaia ke anaina haipule hope loa ma Waihee. He kupa oiaio o Moses Kuapu Kalino. E ke Kai leo nui o Niukukahi ame ke Kai Nehe I ka liilli o Maluhia, aole olua e pehi hou ana i ko olua inau hunakai maluna o ka helehelena o kuu hanau mua. E ka malu okeAo i Wailuku ame ka pela kapu o Kakae. Aole olu e kiei hou inai ana maluna o ke kino o kuu hanau mua. Ua hala ua nalo, ua pau ka ike hou ana i kona mau helehelena oluolu, ua kaili aku ka make, ua hoonalo aku ka luakupapau i kona kino. "O ke kanaka i haaaula e ka wahine, he hapa kona mau ta, a ua plha i ka popilikia, puka mai no ia me he pua la, a ua okiia aku a holo aku no ia me he aka la, aole ia e mau." Nolaila "Nana no i haawi inai, a Nana no i tawe aku. E hoonani nul ia Kona Inoa." Me ka Lunahooponopono ko'u aloha nui a me na limahana o kou papa pa'i ka welina. * Owau no me ka walohia, JNO. KALINO. Paia, Maui, Nov. 20, 1903.