Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 51, 18 December 1903 — Page 3

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Kim Guieb
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, DEKEMABA 18, 1903

 

HE MOOLELO NO

RODERIKA O KILADEA

KA NAITA KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI.

AME

KATE MAKAMURAGA.

KA UI NOHEA A HOOILINA OIAIO O KALELOGA.

Unuhiia e S. K. Nawaa.

 

MOKUNA XVII.

 

O OE KOU PUUHONUA.

 

“A ike aku au ia oe

Olu pono kou manao.”

 

“Ae.”

“Ano, he hookahi mea au e makemake nei e hai mai eo iau: Aia i hea o Kate Makamuraga?”

“E kuu haku, ke hana maikai ole mai nei oe iau.  Ina ua i mai kou makuakane ia oe nana no e hai mai i na mea apau ia oe, he mea pono ia oe ke kali a hiki i kona manawa e hai mai ai i na mea apau.”

“Auwe no hoi e!” wahi a ka opio i hooho ae ai, a ia wa pu no hoi i ku ae ai oia iluna a hoomaka ae la e holoholo, “ke hiki ole nei iau ke hoomaunawanui i keia mea.  Me he mea la ua pau ka mana o kela aelike i hanaia ai.  Ke ike nei no hoi wau he oiaio ia ia mea.  Ke hoomanao ae nei wau ua hoopuka mai o Sir Habati pela.”

“E hoomanawanui, e kuu haku.  Malia o pono mai no hoi na mea apau.  O ka mea pono au e, hana aku ai oia ka nana ana aku maluna o kou makuakane no ka hopena e hoea mai ana.  Ua maopopo iau ua aloha nui loa oia ia oe; a he nui hoi kona kaumaha mai ka manawa ou i hoopaaia ai a hiki i keia manawa.  E pono ia oe e hele mai me au, a e hele holoholo ae kaua iloko o ka pa, oiai aoie oe i hanu i na ea maikai i keia wa ou i hoopaaia ai.”

I ka wa i iho mai ai o Sir Habati ia kakahiaka mai kona lumi mai, ua hui aku la oia me Kimona Malabulena, a nana hoi i hai aku i ko Magareta hele ana aku.

“Ua hala aku nei oia he elua hora i hala ae nei, e kuu haku, ua hai mai oia i hoi aku nei oia e kii i kekahi mea ana i makemake ai, a i poina ai hoi.”

“Auwe no hoi e!” wahi a ka eale me ka puiwa nui, “ua loheaku anei oia i ka maua mau mea huna?” 

Ua kulike ole ka manao o ke kapena ma keia mea, aka ua pane aku la no nae oia:

“Aole no ia he mea e hiki ole ai ke hana ia, ka hele ana aku e hui me Baraina Duna.  Malia paha ua manao oia ke kokoke loa mai nei e pau ka noonoo ia ana o na mea e pili ana nona ame Roderika, a malia paha ua makemake oia e hoea mai ua haku la o na powa no ka hoohana ana aku i kana hana.  Ke manao nei no nae hoi wau aole a kaua mea e kanalua ai.  Ua maopopo ia kaua kana hana e hana mai ai, a iaia e huli hoi mai ai ua maopopo ia kaua ka kaua mea e hana aku ai.”

“Ae,” wahi a Dorano, “e ike aku ana kaua i kana hana e hana mai ai, a iaia e huli hoi mai ai aole oia e hele hou aku ana me ka maalahi e like iho la me keia hele ana aku nei ana.”

Ua hala no kekahi manawa loihi ma keia kukai kamailio ana, aole no nae he mau mea ano nui i ike ia; koe wale iho no ko laua manao paa ana e huli hoi mai ana no ka opio wahine; a e makaukau aku ana hoi o Sir Habati me kana hana i manao ai e hana akua maluna ona.  He nui kona kaumaha ame ke pahaohao no hoi, a no ka hapalua hora kona hele ana i o a ianei e nunu a haawe ana i ke aloha makua e luaieleia nei i o a ianei.  I kekahi manawa ua komo mai la iloko ona ka manao hoonaukiuki a makemake loa iho la oia e kii mai na lima o ka make a hookaawale aku i ua kaikamahine hana aloha ole nei ana.  E noonoo ana oia ia manawa a na ka leo o kona hoahanau barona i hoopau ae i kana noonoo ana.

“Mai nana oe ia mea,” wahi a Fizigerela i pane aku ai, mahope o ko Sir Habati ahi ana aku i ko Magareta hele ana: “Ke hauoli nei wau i kona hala ana aku.  Ina ia i noho mai nei ina ua komopu mai oia ma ka kaua mau mea i manao ai.  Ua maopopo hoi ia kaua kana hana e hana mai ai nolaila aole ia he mea na kaua e hopohopo ai.  No Baraina Duna hoi, aole a kaua mea e makau aku ai iaia, ina no ia e hele mai ana me kekahi heluna kanaka nui mai Leinikia mai.  E kuu hoahanau, e hai aku ana wau i kou kaumaha, aka ua maopopo ia oe kou ano a pela no hoi me kou mau manao, nolaila aole wau e hooi aku ana i kou kaumaha ma ka panai hou ana aku i kekahi mea e ae.  Ke makemake nei wau e hoopoina oe no kekahi manawa aole o Magareta he kaikamahine nau.”

“Ua hiki iau ke hoopoina aku iaia, e Kamaki.  Oia ka oi o na ino puuwai punikoko i oi ae mamua o ko kaua mau enemi, a he mea pono no e kau ia aku kekahi hoopai koikoi loa maluna ona.  Mai kanalua i ka hai ana mai i kou mau manao, a ke hai aku nei wau ia oe e hoolohe aku ana wau i kau mau mea apau e hai mai ai.”

“Ke manaoa nei anei oe e huli hoi mai ana oia i ka la apopo?”

“Ae.”

Ua hele holoholo aku la ka haku o Kiladea – ku iho la oia no kekahi manawa – a huli hoi mai la oia.

“E Sir Habati, ua hookukeia o Kate Makamuraga mai ka home aku o kona makuakane, a ke manao nei wau he mea pono ole ia kaua ke hui kamailio aku me ia e pili ana no keia mea ame na mea a kaua i makemake ai e hana aku no ka opio wahine.”

Ua like mai la no ka manao ao k eale o Kaleloga ma keia mea.

“A,” i hoomau aku ai o Sir Kamaki, “ke manao kaua e haawi aku i ka lima o Kate i kuu keiki, a e mare ia hoi laua, e pii mai ana paha ka inaina o Dueana Makamuraga.”

“Ua pololei oe, e Kamaki.”

“Alaila heaha hoi kau!  E hana no anei kaua ia mea?  E kii aku anei kaua I ka bihopa e hele mai a hoolilo ae ia Roderika ame Kate i kane a i wahine manua o ka huli hoi ana mai o Magareta?”

“E kuu Fizigerela aloha, e hana aku oe e like me kau i manao ai.  Heaha hoi kou kuleana e komo pu aku ai mai ia mea?”

“Ua loaa pu ia o eke kuleana ma keia mea.  Ua ike wau nau i hookuu ae i kau keiki mai ka kaua aelike, aka aole oia ka mea nana e hookaawale aku i kou hana ana mai i ka mea pono.  E hai mai iau, e Sir Habati, he makemake no anei kou e haawi ia aku ka o keia kaikamahine nohea i kau keiki?”

“Ae,” wahi a Dorano i hooho ae ai me ka hauoli; “a oiai ua hoopau wau i ka manao ana e haawi aku i kekahi lima okoa na Roderika, e ae mai iau nau e haawi aku i kekahi mea okoa ae ma ia wahi.  Heaha kau pane o keia?  E kau mai no maluna ou ke koikoi o na hoahewa ana no ka haawi ana aku ia Roderika i ka lima o kana mea i aloha ai.  Ua pono anei keia ia oe?”

“Auwe,” i hooho ae ai o Fizigerela, me ka hopu ana aku i kona healoha me ka hauoli, “hikiwawe no ka hoi ke kaawale ana aku o na manao kaumaha mai ia oe aku e like no hoi me kou.”

“Well, well,” wahi a Dorano i pane aku ai, ia laua i huli hoi aku ai no kakela, “ua komo mai iloko ou ka hauoli no ka hauoli ana o kou hoaloha.  E hookuu mai iau e hauoli e like me ka hiki iau.”

I ke kokoke ana mai i ke awakea ua kauohaia aku la o Roderika e hele aku e hui me kona makuakane; a iaia i hiki aku ai ma ke keena i kauohaia mai ai oia e hele aku, ua halawai aku la oia me na eale a i elua.  He maikai ko laua mau nanaina e hoike mai ana hoi ua noonooia kekahi mea ano nui e laua; a aole no hoi oia nei i kali loa aku i ka manao o ke kauohaia ana mai.

“E Sir Roderika,” wahi a ka haku o Kaleloga, “ua waiho mai nei kou makuakane nau e hai aku i ka manao e manaoia nei e hai aku ia oe.  Ua hookuuia ae oe mai kou paa ana ma kahi au i hoomanawanui ai i keia mau la iloko o ke kupilikii; aka, aole oe i hookuu ia mai ka maua mea i aelike ai.  Ua noonoo nui maua maluna o ia ninau, a ua manao iho maua he mea pono e haawi hou ia aku i manawa nou e hookuli mai ai i ka maua.  Ua hoopau maua i ka maua aelike mua i hana ai a ua hana hou iho maua i mea hou ma kona makalua.  Ma ka hoopokole ana e, e pono ia oe e mare.  Mai puiwa oe i keia; mai hoole mai hoi, no ka mea i keia manawa e hoolohe ia mai ka maua.  Ano hoi,” wahi a Sir Habati me kona ku ana ae iluna, a hoomau aku la i ke kamailio ana me ka leo kuoo, “ina oe e hoole mai ana i ka lima a maua e haawi aku nei ia oe – ina oe e hookaawale ana i ka lede a mua e haaawi aku ai nau, e lawe no waua iaia, ina ia e ae mai ana, e lawe no wau iaia no Kaleloga, a hoolilo ae iaia nau ponoi.  Alia, ke makemake ole nei maua i kau haina i keia manawa.  He mea hou ka maua e haawi aku ai ia oe.”

I ka pau ana o keia mau kamailio ana, ua komo aku la ka haku o Kaleloga iloko o kekahi o na lumi, a iaia i huli hoi mai ai e kuikuilima mai ana oia me ka nohea o Wikilo, Kate Makamuraga.

“E Roderika, e lawe ana anei oe iaia nei?”

No kekahi manawa ko Roderika nana ana aku me ka pahaohao a ike iho la oia aole i hanaia mai kekahi hana apakee maluna ona, eia nae aia he wahi kanalua iloko ona no ke kuleana o keia haawi ana; oia kanalua no nae ona, ua hoopauia ae mamuli o kela aloha e hana maoole ana i kona puuwai.

“E kuu keiki,” wahi a Sir Kamaki i pane aku ai iaia i ike aku ai i ke kunana o kana keiki, “ua hookukeia mai oia nei e kona makuakane mai kona home mai ana hoi i noho ai mai kona wa kamalii mai, a nau i hoopakele ae iaia mai ka hana lapuwale i manaoia ai e hana aku maluna ona; nolaila imua o kea lo o ke Akua amen a kanaka, ua loaa iau ka hanohano e hoohauoli aku ai iaia.  Ua nalowale aku mai ko Sir Habati puuwai he kaikamahine, a ua haawi aku nei wau iaia i keia opio wahine ui lua ole.  Ina oia e haawi mai ana ia oe i keia opio wahine, aole au hoohalahala ma ia mea.  Ina ua makemake oe e ike i na mea i koe e hai ia aku no ia oe iloko o ka wa kupono.”

“A, o oe hoi?” wahi a Roderika me ka huli ana aku i ka opio wahine.

Ua lele mai la ua opio wahine la a komo ana iloko o ka poli o kana mea i aloha ai, a puili ae la hoi kona mau lima ma ka a-i, ame ka leo haloulou ame na waimaka e hiolo ana, ua hoike ae la oia, ma keia honua akea aole loa ona puuhonua e maha ai, o na lima wale no ame ke aloha hoi o Roderika.

Ua kuikuilima ae la na eale a i eula a puka aku la mai ka lumi aku, e waiho ana hoi i na aloha elua e lulumi ana i ke kikokiko pua lehua, a e pana ana hoi ko laua mau puuwai i ka laau hana aloha i hoouluia i na mahina i hala aku.

 

 

MOKUNA XVIII.

 

KA HOPENA.

 

“O ka mea i hanaia ma kahi ma-lu,

E hoike ia no i ke akea.”

 

Ia ahiahi, i ke kuu ana iho o na manao uluku, a loaa iho la hoi ka manawa no ka noonoo ana, ua hui la na barona a i elua me Roderika ame Kate, no ke kukakuka ana.  Aole i kanalua iho ka opio wahine i ka hai ana aku i na haina o na ninau e waihoia mai ara iaia.  Ua hookukeia oia e kona makuakane; a iloko o kona puuwai ua ike no oia aole ona aie iaia.  Ua kau aku kona mau manao ana apau maluna o Roderika a ua ae oluolu no hoi oia e haawi aku i kona lima, ina ia he mea i makemake ia e Roderika.

Ua makaukau o Roderika e hai aku i kona manao, a ua pane aku la oia:

“He manawa i hala ae nei, nau no i hoopakele i keia opio wahine mai na lima mai o na kanaka a kona makuakane i haawi aku ai iaia.  Aole wau i ike ia manawa ua hookuke ia oia mai kona home aku e kona makuakane, ka mea hoi i kuleana maoli e haawi aku i na malama ana apau maluna o keia opio wahine; aka, ke ike nei wau oia iho la kea no i keia manawa.  I ka lua o ka hookuke ana o kona makuakane; a ia hana ana no oia no ka lua o ka hoopakele ana o ka Haku o Kiladea.  He oiaio aole he mea na kakou e kamakamailio ai i ka mea kupono nana e hoohauoli aku iaia.  E haawi mai iaia nau, a aole loa e hiki, ina no e kii main a Makamuraga amen a Baraina o kea o nei a kaili aku iaia mai iau aku.”

“Ma ia mea ua i hoopuka mai la,” wahi a Sir Kamaki i pane aku ai, “ke manao nei wau aole he mau pilikia e loaa mai ana.  Aole wau e hana ku-e aku ana i ke kuikahi i hanaia mawaena o Kiladea nei ame Wikilo; a aole no hoi wau e lawe aihue ana i ka Makamuraga kaikamahine; aka ma keia mea a kakou e ike nei ke manao nei wau aole he mea oia ano e ala mai ana.  Ke maopopo ole nei iau na kumu e hooko ole ia ai ka mare mawaena o olua.”

“He mea pono ia laua e mare,” wahi a Sir Habati, “a o ka hana koke ia oia ka mea pono; no ka mea i ka wa e mare ai laua ua loaa ka mea nana e malama mai i ka lede, i keia wa ua hiki no i kona makuakane ke kii mai iaia a lawe aku.”

“Heaha hoi ka mea e hooko ole ia ai i ka la apopo?” wahi a ka opio naita i pane aku ai.  “Eia ka bihopa ianei, a ua ike no hoi wau e hooko mai ana no oia i kana hana.”

“Heaha kau pane no keia, e kuu hoahana o Kaleloga?” i ninau aku ai o Sir Kamaki.

“Ua pono, i ka la apopo e mare ai olua.”

E like me na mea i ike ia ae nei, pela i hoomakaukau koke ia iho ai ka mare o na opio; a i ka auwina la o kekahi la ae ua akoakoa ae la he mau haneri o ko Kiladea poe iloko o ka lumi nui o na kakela la, kahi hoi i maa i ka haku o Kiladea i ka haawi ana i na anaina ike.

“Mai hopohopo, e kuu kaikamahine,” wahi a Sir Habati i hawanawana iho ai ia Kate, iaia i hopu aku ai i na lima haalulu o ua kaikamahine la.  “He oiaio aole au mea e makau ai i keia manawa.  He wa iki no hoi koe a o ka loaa no ia o ka maha ia oe.”

Iloko oia mau olelo ku i ka hoolana, aole i nele ka hoopuiwa ia o ka opio wahine.  Ua puiwa oia me ka hikilele i kona wa e lohe ai i kekahi halulu a nakeke no hoi, a ua pili aku oia ia Dorano me he mea la aia iaia kona mau manaolana ana apau.  Ua hiki ole iaia ke hai aku i ke kumu o keia puiwa ona I kona manawa i ninau ia aku ai.

Aia no hoi o Roderika ke noho mai la me ka pono ole o kona mau manao.  Ma kana noonoo iho ua oi aku ka hauoli a ua hikiwawe no hoi keia mau mea apau.  Iaia e nana aku ai ia Kate, ua nana aku la oia me ka manao iloko ona me he mea la he manawa wale no e kaili ia aku ai kana aloha mai iaia aku.

Mahope mai ua komo mai la ka bihopa, a nee aku la no hoi ua mau opio la a kaua no kahi i hoomakaukauia ai no ka hooko ana mai I ka berita maemae o ka mare.  E hoomaka mai ana o Sir Habati e alakai mai ia Kate, ia manawa no hoi i komo mai ai kekahi mea me ka nui o ka hanu a hai mai la, eia ae o Lede Magareta.  Ua makaukau ae la o Sir Habati e puka aku e hi me kana kaikamahine: aka mamua o kona hiki ana ke hana pela, ua komo mai la kana kaimahine, a mahopeaku ona o Dimota ame Culena Kilala, a hele loa aku la no kahi o ka mare.

“E kuu makuakane,” wahi a Magareta i pane aku ai mahope o kona nana ana aku i ka poe e noho ana iloko o ka lumi, “e loaa ana ia oukou he mau hoa nana e nana aku i keia hana au i hana mai nei.  Iau i huli hoi mai ai mai Kaleloga mai, a aole hoi i mamao loa aku mai nei aku, ua halawai mai au me Ducana Makamuraga.  Ke manao nei wau eia oia ke huli nei i kana mea i nalowale.” 

“A,” i hooho ae ai o Dorano me ka leo haalulu, “ano ke ike nei wau i kau wahi i hele aku nei.  O, e Magareta he keu aku no hoi kou hoopunipuni ame kou kipi ino------.”

“E akahele, e kuu makuakane.  Eia o Makamuraga la.  Iaia oe e kamailio aku ai i keia manawa, a i ka wa pono e ike no kaua owai la o kaua keowai la o kaua ke kipi.”

Ia Magareta i hoopuka ai i keia mau olelo ua komo mai la ua haku la o Wikilo.  Ua hele mai oia me ka makaukau e hoike aku i kona mana nui, a aole hoi ana mea e kubau iho ai.

(Aole i pau.)

 

 

KAUNAWAHINE

O KE KULANAKAUHALE O TAREVIS.

 

KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA.

 

MOKUNA VII.

 

MAHUKA KE KAUNA WAHINE.

 

I ke kokoke ana o ka waapa i ke kae ua lele aku la ua kanaka opio nei iluna o kekahi pohaku nui.  Mamua no nae o kona lele ana ua wehe ae la oia i kona kuka a waiho iho la ma kahi ona i noho ai, a iaia e ku ana iluna o ka pohaku ua huki ae la oia i kana pahikaua a onou aku la i ke kumu ia Konorado me ka pane ana aku: “Eia e Konorado, e lawe i keia a e hoohana aku i na manawa apau e hui ai oukou me na keakea, aka, mai haalele i ka hoe – o hooholo aku i ka waa ma kahi ikaika o ke ko ana o ka wai i hikiwawe ai oukou, a nui mai kahi e hala ai ia oukou mamua o ka puka ana o ka la i ke kakaiaka.”

Ua ku nana iho la o Konorado me ke ekemu ole oia i waiho iho ai i ka pahikaua ilalo o ka waapa, a me ka noonoo nui ua pane aku la ia:  “Aole oe e haalele io mai ana ia makou?”

Aole i pane leo aku ai o Rodolofo aka o ke Kaunawahine ka i pane aku mahope ilio o ka holoi ana ae i na waimaka e hoopulu ana i kela mau lihilihi maka ahai puuwai:

“Nou ka makemake i haalele ai oia ia kakou, e Konorado?”

“Ina oia ka hana alaila owau kekahi e huli hoi ai i Tarevis,” wahi a Konorado me ka ikaika o ka hoike manao ana.

Ua hala aku nei ia manawa ou i aneane ai e poino, a aole au e haawi hou iau iho iloko o kela ano kulana ma keia hope aku, nolaila aole e nee aku keia waapa i hookahi iniha imua, oiai nae he hana puikaika ia o ka hoihoi hou ana i ka waapa i hope mahope iho o ka hala loa ana,” wahi hou a ua kanaka hoe waapa nei i hoomau aku ai.

“E hai aku oe i ko hoaloha, e Hilda,” wahi a ke Kaunawahine ME KA IKIIKI O KA MANAO, “e pono oia e hoopau pono i kana haua a hiki i ka pahu hopu?”

“Pela, pela e kuu Hakuwahine,” wahi a Hilda i hooho ae ai me ka leo ikiiki o kea no kaumaha, “no keaha no hoi oe e haawi hou ole aku ai i kana pahikaua, aole ia he hana kupono e hookuu ai iaia me ka mea ole e pale ai nona iho, a e hoomau aku no kakou ma ka kakou hui huakai e Konorado, a owau no ka mea e hoopakele ia oe ke hui me na kuia a kou Haku.”

“E kala mai oe iau, e kuu Hakuwahine ia Hilda,” wahi a Konorado “pehea la e hiki ai ia o eke hoopakele iau oiai ke holo nei oe i kahi au i ike ole ai, a oiai ua lele aku ka mea nana i hoopakele iaa mai kela make mai a e hoopakele aku ana oia iau no keia mua aku, a ina aole oia e kau hou ana iluna nei o ka waapa o kou hoi no ia i Tarevis.  O ka hoonui kamailio ana oia ko kakou hikiwawe.”

Aole i hoopaakiki hou aku ke Kaunawahine i kona manao aka ua hooholo koke iho no ka hoihoi hou mai i kana mau olelo maluna o ke kanaka e ku la maluna o ka pohaku I ka mahina e pa konane iho ana.

“E kuu Haku,” wahi a tekela i pane aku ai i ke kanaka o luna o ka pohaku, “ke kahea aku nei au ia oe ma ia inoa e like hoi me ka ianei i kahea ai ia oe, au hoi i olelo iho nei aole ia nau i koi e kapaia aku pela, ke noi aku nei au ia oe e kau hou mai oe iluna o ka waapa.”

“E ke Kaunawahine, mamua ae o kou ae ana aku i kau noi a e kau hou aku iluna o ka waapa, ke noi aku nei au ia oe e hoihoi oe i kau olelo i kau mai ai maluna ou, e ae mai anei oe ia mea?”
            “Ke hoihoi mai nei au ia mau mea,” wahi a ua wahine opio nei me ka hookaulua hou ole iho.  “Ina he mau manao hou ae koe ou e hoike mai.”

“Aia a kau wau iluna o ka waapa, e lilo iau ka hookele ana o ka waa o kakou a maluna ou ka mana piha, a e kaa oe ame kou pakele malalo o kou mana a e hooloheia kau mau kauoha me ka ninau hou ole ia; pehea ia i kou manao?” wahi a ka Emepera.

“No ka mea aohe au koho ae mawaho o kena kea e aku nei au i kau.”

“E ke Kaunawahine,” wahi a ka Emepera, “e like no me kou makemake I hoike mua ai pela no oe e hana mai ai i ka manawa no nae e hiki aku ai kakou i ka pahu hopu o kahi au e makemake nei e hiki aku.  Nau no ia e hooholo no na kanaka hana e like me ka uku au i manao ai he pono.  Ano, e Hilda e noho oe maanei a e hoaahu aku o Konorado i ke koloka maluna ou i pumehana ai.  A eia kuu kuka nui, e halii iho malalo ou e ke Kaunawahine nou e moe iho ai a e uhi mai ko kihei maluna ou i pumehana ai.  E hiamoe olua a na maua ka hoe ana.”

Alaila hoomaka hou aku la lakou e holo, me ka nakeke ole oiai na mapuna hoe wale no ka lohe ia, a i kela ame keia manawa aole e nele ka ulu mai o na manao ikiiki iloko o na hoewaa e pono ikou e kaa mawaho o na lima kakauha o ka Akibihopa, oiai ua maopopo loa ae la ke kumu o ka hana oia no ka holo ma lu ana mai ke kahuhanai aku.

Ua lilo no hoi ka holo maikai o ka waapa ame ka lana malie o ka wai i mea kokua no ka hiamoe ana o na wahine opio e moe ia iluna o ka papahele o ka waa, a me ia ano ke kulana o na wahine a hiki i ka manawa i o mai ai na kukuna o ka la i kekahi ia ae, ka mea hoi nana i hoala ae ia laua.

“Ua kokoke anei kakou ilaila?” wahi a ka ninau a ke Kaunawahine.

“Aole paha,” wahi a Rodolofo.  “O ka mea oiaio no nae aole he maopopo kahi o kakou e holo nei.  Pehea e Konorado, ua mamao loa anei kakou mai ke Kakela Turona aku i keia manawa?”

“Ke manao nei au aole kakou i hiki aku i ka hapalua o ke alahele mai kahi a kakou i haalele ai i ka po nei a hiki i ke Kakela.  Ke manao nei au ua hala aku nei he umi a iwakalua paha mile alaila aia mawaena o kanakolu ame kanaha mile i koe no kakou e holo ai no ka mea he kanaono a oi mile ka mamao o kela wahi mai ke kulanakauhale aku o Tarevis.”

“Oia anei ka mamao.  Ua manao wau le e hiki ana kakou ilaila i keia kakahiaka nui,” wahi a Tekela, me ka ano kaumaha o ka helehelena.  “Ua hala anei ke kakela o ka Akibihopa i Kokima?”

“Aole e kuu Hakuwahine,” wahi a Konorado i pane aku ai.  Ua kuhihewa wau i kela kauhale aku nei.

He umi mile mailaila aku a hiki i ke Kakela Turona, nolaila, o keia hapa ka hapa mamao loa.

“Ua makemake anei oe e hoomaha iki i Kokima e ke Kaunawahine?” i ninau aku ai o Rodolofo.

“Aole, aole.  Aole kakou e hoomaha i kekahi wahi a hiki i ke kakela.  Ua kamaaina wale no kou helehelena ma na wahi apau o ko ka Akibihopa mau palena.”

“Aka, aole hookahi o lakou i loaa ke kuleana e paa mai ia oe.”

“Aole paha i ke kuleana aka i ka mana kauoha o ka Akibihopa.  Eia nae aole paha e nele ko lakou hoohuoi no keia hele hookabi ou me na ukali ole, e loaa ai ka manao ia lakou e ka ua iki iho a loheia aku ka mamao o ka Akibihopa, alaila he mea hookauloa loa ia ka huakai.”

“Aka, he mea pono e loaa ia kakou ka ai, a ua maopopo anei ia oe e Konorado i kahi e loaa ai ia kakou ka mea ai?” I ninau aku ai ka Emepera.

“Aohe he mau hotele e ae pili kokoke i kae muliwai koe wale iho no na hotele o Burutika ame Kokima na wahi o ka Akibihopa.”

“Heaha ka mamao I koe a hiki aku i Burutika?”

“He mau mile no e kuu Haku, aia paha ma kahi o ka iwakalua.”

“Alaila ua like ia me elima a eono hora a kakou e holo ai.  Heaha kolaila mau koa?”

“Aia ilaia na koa o ke Kauna Wahinepoka ame na koa o ke Kauna Belasetina ame ko ka Akibihopa.”

“Ina aia ilaila na koa o ka Akibihopa, alaila ke noi aku nei au aole kakou e kipa ilaila,” wahi a ke Kauanawahine.

“Ua maopopo loa iau aole i ike ke kulanakauhale o Tarevis i