Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 51, 18 December 1903 — Page 5
This text was transcribed by: | Joseph B. Badis |
This work is dedicated to: | No kaʻu keiki mua, Olaa Badis |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, DEKEMABA 18, 1903
Nuhou Kuloko
Ma ka Poaha o ka pule i hala i hopuia ae ai o Tom Quin ame A. Gonsolves no ka hoeha.
Ma ka hooponopono ana a ka Hui Telegarapa Uwea ole ke holopono e kukaiolelo ai o Oahu nei ma Hawaii.
Ma ka po Poaha o ka pule i hala i hopuia ae ai o Sam Kamakau e ka makai no ka holo kaa me ke kukui ole.
Ke hoomaka mai nei ka wili o na mahiko o na kuaaina - ko Koloa ame Kekaha ko Kauai - Lahaina ame ko aWiluku, ko Maui.
O Charles Dole, ke kanaka opio i haule ino au mai ka lio iho ke pii maikai ae nei kona maikai, a i keia manawa ua loaa kahi kukaiolelo ana.
Ma ka hoike a kekahi poe e pii maikai ai ia Luahine Pele o Hawaii ua nalowale loa ka ike ia o ke ahi mai ka Hotele Luapele aku a mai kekahi wahi mamao e ae.
E hoolako no ke Aupuni me na lako no ka hoonee aku i na hana o ka hoomoe ana i na paipu hooholo mea ino no Kalihi ke maliu mai na mea kuleana aina o ia mau wahi ma kela inea.
Ke hoomaula nei ka noii o na aoao a elua i keia hihia nui o Jones ka mea i ki ae i kana wahine ponoi ame ka makuahonowai-wahine. Aole he pu-a mai o ka olelo hooholo a na Kiure e noonoo mai nei.
Ma ka Halema'i Moiwahine i make ai kekahi elemakule Hawaii ma ka inoa o Kahililuhiole, ke kanaka i loaaai na palapu maluna ona mamuli o ka holo ana o kekahi oiwi Hawaii opio maluna ona he manawa aku nei i hala.
I ka la apopo e malama ai na Kamehameha i na hana hoomanao no ka la o ko lakou puuhonu "Pauahi Alii" ma na haiolelo ame ka huakai mau o na haumana no ka Pa ilina ma Maemae ame ka Luau e malamaia ai i ka hora ekahi o ka auwina la.
I keia ahiahi e malamaia ai na hana hoomanao o ka la hanau o ka Haku Iesu Kristo ma ka Luakini o Kawaiahao. I malama koke ia keia hana i hiki ai ke launa pu mai na haumana kaikamahine o ke kula o Kawaiahao mamua o ko lakou hoomaha ana.
NO KE KUPALE ANA I KA MA'I NAEOA'IKU,
e hoomaka no i kinohi. O ka hiki mua oia no ka ha o ka leo: e uhai koke aku ana mahope he kunu aaki, a he hiki wale no ke ikeia aku a hoomaopopoia aku e na mea apau e lohe aku ana. O ka manawa kupono e hana ai oia no ka manawa e hoomaka mai ai ke keika e ha ka leo. Ina e haawiia ana ka Chamberlain's Cough Remedy me ka hoonaninani ole e nalo koke no ka naeoa'iku. Ina no e haawiia ana mahope o ka loaa ana o keia haawina, a ua nui hoi ke kuni, ua hiki no ke kaupale ia aku. Aole he pilikiama ka haawi ana i keia laau no ka mea aole he mau mea hoopoino iloko ona. He oiaio no he olano a he ola hikiwawe hoi. O Benson, Smith & Co., Ltd., oia na Agena nana e kuai nei.
HILIIA Ka Pake e na Iapana
Ma ke alanui Liliha, iloko o kekahi lumi o kekahi hale noho e ku ana ilaila, ua hoohaunaele ae kekahi poe Iapana i ke ahiahi Poaono i hale iho la, a oia no ka manawa i hukiia aku ai kekahi Pake iloko o ko lakou lumi, i ka manawa i maalo ae ai ua Pake nei ma ia wahi.
Ma keia kono ana i ka Pake ua komo aku no ua keiki nei o ka aina pua, a ia manawakoke no i lulumiia mai ai ua kanaka nei me ka lima ikaika a hemo ana kona lole a o ka hiliia aku la no ia e keia mau kolohe nui wale. Mahope o kela hana lapuwale a lakou ua pekuia aku la ua Pake nei iwaho o ke alanui.
No keia hana ua hoike aku ka Pake i ka oihana makai ke kumu o ka hopuia ana o Muri ka Iapana nana i alakai ae i kona mau hoa lahui iloko o kela hana.
Hui o Wray Taylor me ka Bihopa Restarick.
O Wray Taylor ke Komikina o ka Oihana Hooulu Laau i haalele ai i Honolulu a holo aku nei i Amerika Huipuia a hoi hou ole mai. ua halawai aku oia me ka Bihopa Restarick i Nu Ioka.
O ka hoike ana o keia hui ana ua hoikeia ae iloko o ka leka i loaa mai ia Mrs. Restarick e noho mai nei, mai ka Bihopa mai.
Ma na mea i loaa mai ka Bihopa mai e hoike ana o ka hui ana o Wray Taylor me ka Bihopa o kona hoi anamai no ia mai Enelani mai. Aole i hiki iaia ke hoomaopopo loa i ke ano o kona hiki ana i Pelekane ana o ka hiki ana ilaila kana mea i maopopo. Ua oleloia ae o keia ano e o koma noonoo ua loaa aku no ka la haawina hookahi maluna o kona makuakane ame kekahi o kona hanauna ponoi.
Mahope iho o ka maopopo ana aole e hoi hou mai ana o Wray Taylor i Hawaii nei, oia no ka manawa i hoomaka koke ia ai ka huli ana i kona keena a loaa aku ai ka pokole o ke dala iloko o ka waihona o na Pake malalo o kana malama ana ma ke kulana kakauolelo ana i noho ai no ke Keena Hooulu Laau i ka wa o ke Aupuni Repubalika o Hawaii.
Ma keia hele ana aku nei a Wray Taylor i malele loa ai ka manawa apau ka manaolana no kona huli hoi mai. a i ka manawa i maopopo ai keia pokole o ke dala oia no ka manawa i hoopukaia ai ka palapala hopu no Wray Taylor no ke apuka i ke dala ke kumu i hoounaia ai o Lindsay opio i Amerika e huli ai iaia.
Aole he mea i lohe hou ia mai mawaho ae o keia mau lono i loheia mai no kona ike hou ia iloko o Nu Ioka a i Basetona.
Alha Makahiki Hou ia mai ana o Hawaii
KA AMERIKA HANA MAU KEIA I KA WA I HALA
MAI KAHI NANA HOKU O KE KAHUA AU MOKUKAUA MOANA
AMERIKA E PANAIIA MAI AI KE ALOHA
Aia a hiki mai ma kahi o ka hora 6:30 o ke ahiahi o ka la 31 o keia mahina e halawai ai o Hawaii ma ke aloha makahiki hou mai Amerika Huipuia mai, mai kahi kilo hoku mai o ke kahua aumokukaua moana o Amerika.
E loaa mai ana keia haawina o ke aloha makahiki hou mai keia wahi mai ma ka manawa e kani ai ka hora umi-kumamalua o ka po a oia no hoi ka manawa mua e komo mai ai ka makahiki hou, a ma keia manawa hookahi no e hoounaia ai keia aloha makahiki hou i na aina naauao apau loa.
O keia no ka hana hookahi i hoohanaia ae i ka makahiki i haia a ua ikeia ka holopono, a no keia lanakila nui ua loaa keia manao i ke Aupuni Nui e hoolawa aku i keia aloha i na aina apau iloko o Amerika Akau ame Hema a ma na aina apau o Amerika Huipuia ma ka moana Pakipika, no laila aole e nele ke koma o Hawaii iloko o keia mahele haawi aloha pili i ka nohona lahui ana.
O keia haawi aloha ana a ke Aupuni Nui e makemake nei e hookoia ua kaa koikoi aku la ma ka hui like ana mai o na Aupuni e ae o ka honua nei ma ka hoike ana ae i ka lakou mau makemake no ka hui pu ana iloko o keia hana maikai.
O. M. Gaines ka Lunanui o ka oihana telegarapa kuloko aole oia i hooaiaiia aku no keia mea aka ua manaoia e maopopo aku ana iaia keia mea ma ka oihana iloko o ka manawa kupono oiai ua ikeia aia he mau pule kupono i koe no ka hiki pono ana o ka hana
i ka hanaia.
I ka manawa e hoounaia ai ke aloha makahiki hoi i ka mokuaina o Kaleponi ua manaoia oia no ka manawa e pahola like ia mai ai ia haawina i na aina apau o ka Pakipika, mai kahi a na uwea telegarapa e moe nei.
Ma ka makahiki i hala aku nei ua hoounaia ka olelo aloha i Kaleponi mai Wasinetona aku iloko o ka hapauuku loa o ke kekona, a i keia manawa hoi e hoounaia mai nei o ka olelo mai Kaleponi mai no Honolulu nei ua ike ia he hapa kekona uuku wale no ka olelo e hiki mai ai i Hawaii nei, a ina pela, alaila he manawa uuku wale no e hiki mai ana ke aloha makahiki hou i Honolulu nei aole paha i ka piha minute.
Ma na hoomaopopo ana o ka poe akamai ma ka hoonohonoho manawa ana ua loaa keia ike aia ma kahi o ka hora 6:30 o ke ahiahi o ka la 31 o Dekemaba nei e lohe ai o Honolulu nei i ka panai aloha ana no ka makahiki hou ke hoounaia mai ka olelo i ka hora 12 o ke aumoe.
Ke hanaia mai keia hana hoolele hauoli o ka hauoli ma na aina o ka moana Pakipika alaila e halawai aku ana na mokupuni o ka hema aku nei e laa o Manila ma ame Guama ma ame ka mokupuni-waena.
I ka manawa e hoounaia mai ai keia panai aloha makahiki hou i Honolulu nei alaila e eleu mai na telegarapa uweaolelo no ka panai pu ana aku i keia haawina i na mokupuni e ae o keia paeaina.
Ka Mr. Hatch Huakai no Wasinetona
KE KANAWAI ANAI HOOKOMO AKU NEI MA O KA ELELE KUHIO LA
Ma ka Poaha o keia pule aku nei i loaa mai ai he telegarama ia W. O. Kamika mai ia Hatch, kela haole i holo aku nei i Amerika e noi ai i ka Ahaolelo e hoomana loa mai i ke Kanawai Kalana a ke Ahaolelo Hawaii i hana iho nei, e hoike ana i ka hookomokomoia ana aku o ua kanawai la e hoomana ana i ke Kanawai Kalana i ka la mamua iho o Elele Hawaii Kalanianaole, a ua loaa mai na apona ana ma kona heluhelu ekahiia ana.
KA BILA KANAWAI A HATCH
I HOOKOMO AKU NEI.
Eia iho malalo nei ke kanawai a Hatch i hookomo aku nei ma i Elele Kalanianaole la, e like me ka hoomaopopo ana o ka Loio Apana R.W. Breckons, oiai oia ka mea nana i haawi aku i ke kope o ua kanawai la.
He kanawai e Hoomana Ana i Ke Kanawai Kalana o ka Ahaolelo o Hawaii ame ke Koho Balota i malamaia iho nei. E hooholoia e ka Senate ame ka Hale o na Lunamakaainana o na Mokuaina Huiia o Amerika ma ka Ahaolelo e noho nei.
Pauku 1. O ke Kanawai 31 o ke Kau Ahaolelo o 1903 o ka Teritori o Hawaii i aponoia e ke kiaaina o Hawaii ma ka la 23 o Aperila, A.D. 1903 oia hoi, " He Kanawai e hoonoho an ai Aupuni no na Kalana me na Apana a e hooponopono ai ia lakou me ka malama a hooponopono ana i na hana me na Hale Oihana Aupuni ." ma kela ke kukalaia aku nei ua mana ua kanawai la no ka Teritori o Hawaii, me ka nana ole ae i na mea e ae e ku-e ana i ke "Kanawai Kumu No Ke Kukulu ana i Aupuni no ka Teritori o Hawaii," i hooholoia e ka Ahaolelo Kanalima-kumamaono o na Mokuaina Huiia o Merika ma ka la 27o Aperila a aponoia ma ka la 30 o Aperila, A.D. 1@@@
Pauku 2. O ke koho balota i malamaia ai ma ke Teritori o Hawaii ma ka la 8 o Nevemaba, A.D. 1903. malalo hoi o ka mana i hoakakaia ma ke Kanawai Ahaolelo o Hawaii ma keia ke kukalaia nei ua pono ua koho balota la.
Pauku 3. Aole hoi he mea iloko o keia kanawai a me ka manao o keia kanawai e lawe ana i ka mana o ka Ahaolelo o ka Teritori o Hawaii no ke kapae ana, hoololi ana a hoopau ana i ua Kanawai la a ua Ahaolelo la i hana ai,
Pauku 4. E Mana no keia kanawai mai kona manawa a mahope aku o ka la e aponoia ai.
E Huli ia ana ka Poe Apuka
LAWELAWE LIMA KA AHA KIURE TERITORI
E hoao ana ka Aha Kiure Teritori e huli i ka hewa i hanaia iloko iho nei o ka wa Ahaolelo. Ua hoonohoia o Loio Kalana Rolena (Rawlins) e ka loio aupuni i poo no keia hana a ke manaoia nei e loaa ana no ka pomaikai aka he nui no ka paakiki i ka huli ana i ka olelo hoike a ua manaoia e makemakeia ana kekahi o ka poe Ahaolelo e wehewehe mai i na ninaninau no kekahi mau mea i haohaeia.
He me a ano kanalua e pili ana i ke kanawai o keaha la ka mea kupono e uhi ai i kela hihia aka ua oleloia, ua loaa na mea pohihihi e pili ana i keia hana, a ina aohe mea hou aku i koe e komo ana na palapala hoopii no na hana apuka.
Ua oleloia e ninininauia 'ana na kakauolelo i hana no elua a ekolu paha komite i ka wa Ahaolelo iho nei, peheala i hiki ai ia lakou ke ohi i ke dala no umi-kumamaha la hana, iloko o ka manawa o hookahi pule wale no. Ka nalowale ana o kekahi mau waiwai Aupuni, e like me na buke kanawai, peni inika, mikini kakau, a pela wale aku, e nieniele pu ia ana. Ina aohe e pau ana ka huli ana a ka Aha Kiure i keia mau mea mamua o ka pau ana o ka wa hookolokolo, e waiho ia ana keia hana a hiki i ka wa e noho hou ai ka Aha Hookolokolo.
Aole e Lele Kaua mai o Geremania ia Amerika
Ma ka Poalima i hala iho la i hoike manao ae ai ka Loio S.M. Bailou i kekahi o na mea kakau nupepa o ka Adavataisa e pili ana i ke komo aku o Kelemania ia Amerika ma kela unene e puka mai nei.
Ua olelo ae keia keonimana, ua hala ka manawa kupono e ikeia aku ai i ke kupono maoli o ke Aupuni o Kelemania e komo kaua aku ia Amerika a oia manawa wahi a keia loio oia no ka manawa o ke kumuhana e pili ana i ka unene ana iho nei o Kelemania me Vanakuela a ke Kuokoa i hoike ai mamua iho nei.
O keia unene o Vanakuela o Amerika Hema me ke Aupuni o Kelemania a Amerika i hihikau aku ai oia ka manawa kupono loa ia Kelemania ekomo kaua aku ia Amerika aka i ka manawa i pau ai o na hana apau ame ka aha uwao aole i lele mai o Kelemania maluna o Amerika ma ka lima nui ana, a o kona hana ole ana pela oia no ka nele loa o ia ano hookahi ma keia manawa.
Mawaho ae o keia, ua ikeia ke hele nei o Amerika ma ke kulana makaukau maoli, oiai i keia mau manawa iho la ua paa ae nei he mau mokukaua Amerika a eia iloko o ke kai e holoholo nei oiai o Kelemania aia no i hope, ahe mea maopopo loa aia o Kelemania i hope loa ke hookuku ae me Amerika ma keia mahele. No keia mea wahi a ka Loio aole loa e hiki ia Kelemania ke hoonana mai.
Ku ka Lima o ia Pake i ka pu.
Ma ke ku ana o ka lima hema o kekahi Pake ma ka inoa o Ah Chan i ka pu panapana a ka Iapana ma ka inoa o Matsumoto ua laweia ae laua e ka makai iloko o Kuapapanui no ka hoomaopopo ana i ke kumu o ke ki ia ana ina paha no ka manao ino a i ole ma ke ku hewa ana. Ma ka Poaona ka hanaia ana o keia hana ki pu.
Mawaho ae o keia mau mea ua hoomaopopoia ae o Koon Chong ma ke ano he hoike oiai ua oleloia oia ka mea i ike i ke kiia ana o kona hoalahui
Ma ka manawa a Ah Chan i maalo ae ai ma ka ipuka o ka lumi o Matsmoto oia no ka manawa i lele aku ai kekahi poka pu mailoko aku o ka lumi o Matsmoto a ku ana ka lima hema o ka Pake- he pu paha i manao maoli ia e ki a i ole he kani maoli paha ma o kekahi ulia wale.
Ua olelo ae ka Iapana, aole oia i ki i ka pu aka e hooponopono anaoia i kekahi mau loleo ona mai ka pahulole ae kahi hoi e waiho ana ka pu panapana. Ua olelo ae oia i ka manawa ana e lawelawe ana i keia mau lole ke kumu o ke kani ana a lele ka poka kupono i ka ipuka a loaa ai ka lima o ka Pake i ka eha.
Ua olelo pu ae no hoi o Matsmoto aole oia i ike i ka Pake i ka manawa ona e hooponopono ana i ka lole a lele wale no ka poka, a pela no ka Pake aole o maopopo mua iaia keia mea ke kumu o kona hale hoomaopopo ole ai a loaa ai iaia ka poino.
Ma ka hoike hoi a ka Pake Mr. Koon Chong ua ike maoli oia i ka Iapana i hoikeia ae nei i kona kau ana i ka pu ia Ah Chan a ki ai. O ka hoike kela a keia keonimana i ka oihana makai. Ua huliia ae ka eha e Kauka Emerson eia nae aole i loaa ka poka, a ua oleloia ae aole no keia he eha kukonukonu loa e pilihua loa ai ke ola o ke kanaka. Ua huliia ae keia hana e ka oihana makai.
Ke Hoomakaukauia nei na Pepa Pa'ihakahaka.
He nui loa ka hana a ka Luna Hooia Fisher i keia mau la i ka hoomakaukau ana i na buke ame na pepa pa'ihakahaka i makemakeia hoi no ka lawelawe ana i ka hana o na Kalana ma Ianuari 4, 1904, ae nei He elua @ona o keia mau mea i hoomakaukauia ma kekahi keena iloko ka halealii a e hoounaia ana i na Kulana iloko paha o umi la.
Uahooholo ka Ahaolelo i haawina o $1@, 600 no ka hoolawa ana aku i keia mau mea no na kalana. O ka hapanui o na pepa pa'ihakahaka ua makaukau a e hoouna ana ka Luna Hooia mamua o ka hoonohoia ana o na lunaaupuni kalana
E Hoololi Uwapo ana
E haalele ana ka Hui Mokuahi o Poka ma i na uwapo kahiko o lakou ma ke poo o ke alaniu Papu, a e hoi ae ana ma ko lakou uwapo hou maka aoao Ewa o ke awa e pili ana ma ko Haka@ia uwapo ma ka pule hope paha o keia mahina. Ua makaukau na mea apau, koe wale no na keena ame na mea kaupaona. Ua kukulu hou ia na halehana o lakou ma ke alanui Moiwahine, malalo aku o ke alanui Moi e pili la me ke alanui Muliwai.
E Hilinai Piha Aku Kakou!
O ka malihini i nalowale kona alanui, oiai oia iloko o kekahi kulanakauhale, he oi aku ka maalahi a aole e nee kona hilinai aku maluna o ke kamaaina o ua kulanakauhale la mamua o kona hilinai aku maluna o kekahi malihini e like no me kona malihini ilaila.
He mea keia i ike mua ia ma na wahi apau oia hoi ua like me kekahi moku e holo ana i kekahi wahi malihini. I ka hookomo ana iloko o ke awa o ke pailaka i kamaaina i na ko'a o ia awa, oia ka mea e hilinai ia ana mamua o ke pailaka malihini ka mea hoi ona e komo maalahi ai iloko o ke awa.
E like me ka oiaio o keia pela no ka oiaio o ka haawina o ka hoapono ana a he kanalua makou i na olelo o ko waho poe i malihini ia makou no ka mea aole e hiki ia makou ke huli pono aku i ka oiaio, aka, o na hoike e haawiia ae ana i ke akea iloko iho o ka aina nei mai kamaaina mai e hiki no ia makou ke hilinai aku no ka mea he mea hiki ke hilinai aku no ka mea he mea hiki ia makou ke hooiaioia. O ka hoike malalo iho nei kekahi e hiki ole ia ke hoopaapaaia.
Eia ka pane a Mr. W.F. Williams o loko o keia kulanakauhale, ka mea malama hale ipukukui o ke awa ae nei, ai noho hoi ma ia hana iloko o 30 makahiki i kaa hope ae nei! "Owaukekahi o na kanaka oloko o na poe he lehulehu wale i loohia me nei mea he kikala haneenee. Aole i kanamai ka nui o ko'u eha ma ko'u lohe ana aia he laau e ola ai keia ano ma'i, oia hoi na Huaale a Doan no ka Kikala Haneenee ame na Puupaa; kuai aku la waui kekahi o kela mau Huaale ma ka halekuai laau o ka Hui Kuai Laau o Hollister ma, a ai iho la ua mau Huaale la. Ua loaa ia'u ka oluolu nui. A ke hoike aku nei au i keia wahi moole pokole no ka'u mea i ike maka ai no'u iho no ka pomaikai o ka poe apau i ike ole ua hoea mai ka hapanui loa o na eha ma ke kua ame ke kikala mailoko mai o ka pilikia ana o na puupaa, a o ka Laau Lapaau maikai loa no ia ano ma'i, oia na Huaale a Doan no ke Kikala Haneenee ame na Puupaa."
E kuai ia ana na Huaale a Doan no ke Kikala Haneenee ame Puupaa ma ke 50 o ke poho e na poe kuai laau lapaau apau. E hoounaia aku no hoi maloko o ke Eke Leta ke loaa mai ke kumukuai ia Hollister Drug Co., Honolulu, na Agena Kuia Nui no ko Hawaii Paeaina.
O ka Manawa eia e Komo ai
KAKAUINOA NO KA HANA ILUNA
O NA AUMOKUKAUA O
AMERIKA HUIPUIA
Ua hiki, a ua loaa mai ka manawa maikai a kupono hoi no na keiki ame kanakamakua e komo ai i ka hana iluna o na Aumokukaua o Amerika Huipuia i keia mau la ianei, a paa na olelo aelike me Kapena (Rodman) Rodamana, e hiki no ke holo no Iapana a me Kina.
O ka poe i kakauinoa iho nei me Kapena Rodman, e hookauia ana lakou maluna o na mokukaua e hiki mai ana, a e a'o koke ia no i na hana o ke koa maluna o na manuwa
Ka mea no nae e ake nui a makemakemloa ia hoi, i mau kamana, mau kanaka hana maikini a me na kanaka lawelawe ma kekahi o na oihana hana lima, a e hoai ia lakou ma kahi o Kapena Rodman. Na kanaka Hawaii i makaukau a maa hoi i ka holo moku, ua ae ia lakou e hoao, a ina e ikeia ko lakou kupono e hookomoia lakou i ka hana iloko o ke kaua aumokukaua o Amerika Huipuia maanei.
Kahea o Pelenapa e Kokua.
Hpouia o J. Lightfoot i ka Paoakahi nei no ka hoole ana e kokua ia Palenapa, ka makai i aluia ai e ka Pukiki i Kakaako i ka po Sabati nei. Ua paa pu na Pukiki i alu ai iaia ma kai iho o ka Makuna Hale.
O Palenapa ka makai o 265 paona ke kaumaha, e ku ana i na huina o Kakaako, iaia i maalo ae ai ma Makuna Hale e pili ana i ka hale o kekahi poe Pukiki ona, ua lohe aku la oia i ka olelo ana o kekahi Pukiki, o Akoni Lewis ka inoa i kekahi mau huaolelo e pili ana nona, ame ka i pu mai, ua hiki iaia ke hoea ia Palenapa.
I nei mau olelo ua pii ae la ke kai o Palenapa, hopu aku oia ia Akoni. Aka paa aku nei ua mea ona nei i ka pa oia ka wa i ka ino mai ai ka makai ia Akoni a lilo pu mai ne na kaola pa.
I na manawa i alu ia ai oia e na Pukiki, alo anei keia ma kona aoaoi, ike iho nei oia ia J Lightfoot, a olelo aku nei iaia e kokua pu mai hoi, aka aole i nanaia mai.
Loaa Hou ae nei kekahi o na Hoike Lilo i Nalowale
Ua loaa ae nei kekahi o na hoike lilo o ka Hale o na Lunamakaainana i loaa ole iho nei a nalowale hoi kekahi o no mea iloko o ke kumu o ka hopuia ana o Solomona Meheula e ke Kiure Kiekie Federala a ua oleloia ae aia iama ka lima o ke kakauolelo a ua makaukau no ka waiho ae iloko o ka Aha, ke waihoia ae ka hoolahalaha no ke kumuhana.
O keia hoike hoolilo oia no ka mea i hanaia no ka uku ana i ka ukumau o ka Lunahoomalu o ka Hale Mr. Beckley. He mau la mahope koke iho o ka hopuia ana o Solomona Meheula, oia no ka manawai loaa aku ai ua palapala hoike lilo nei mai ke kokua pulumi hale mai mailoko mai o ka puu pepa i malama ia.
Ua olelo ae kela kanaka ua loaa iaia keia palapala i ka manawa ana e pulumi ana i ka manawa e noho hana ana ka Hale iloko o ka hinai opala a malama e ia. Ua haawiia aku uahoike la ia Mr. Meheula ke kumu o kona olioli nui.
Ua olelo ke kakauolelo Meheula e ike ana ke Kiure i kona hoonalowale ole ana i na hoike lilo ana i maopopo ai a ina e loaa ana ka ike i ka nalowale i kekahi mau palapala he hoike ana la i ka hanaia o ka hana me ka hemahema aole me ka manao maoli e hoopoino i na hoike hoolilo.
He nui o na hoike lilo i hoihoiia ae i ikeia iho ai ka limakakau o ke Kakauolelo Meheula.
HE ILI NANI, LIMA A'IA'I
ME KA
LAUOPO ULIULI
KA HUA O KE
KOPA CUTIKURA
HE MILIONA A OI ka nui i na wahine e auau mau nei me keia KOPA CUTICURA no ka malama ana, hoomaemae ana a no ka hoonani ana i ko lakou ili, i pau ai ka papaa o ke poo, ka unahi-pili, a i mea no hoi kekahi e pau ai ka helelei ana o ka lauoho, a i hoopalupalu, hoa'ia'i a me ka hoe@@ u'i ana i ka ili o na wahi e hele a manoanoa i ka hooikaika i ka hana, e like me na lima, a peia no hoi e hoopau ai i na eha, ma ka holoi ana i na wahi eha me keia kopa, i ole oi e ike i ka aai me ka welawela: i ole no hoi e hou nui, ma ka holoi ana i na wahi pehu a palahehe: a he oi loa aku ka waiwai nui o keia kopa i na makuahine e lawelawe ana i na hana lehulehu a pili i na keiki a me lakou iho no hoi, a i na wahine no a pau: a he kupono loa no hoi keia kopa no na wahi auau a pau. O ka poe i ikemaka i ka waikai o keia kopa, aole loa lakou e ae iki ana e hoao i kekahi kopa okoa aka ke koii mai: ina no e oleloia ana, he kupono ia ano okoa aku no na mea e pili ana i ka ili, ke poo a me ka lauoho o na bebe a me na keiki. Ua loaa mai keia waiwai nui o ke KOPA CUTIKURA mailoko mai hoi o kela laau hoeha ikaika loa i kapaia, KUTICURA, oia ka laau ikaika loa ma ka hoola ana i na popilikia a pau e pili an i na mea ika loa i ka pale ana i na mea ino, a he loaa no hoi ke ala maikai o na puailoko o keia kopa. Aole loa e hiki @@@ hoohalikeia mai kekahi ano kopa e aei hoohuihuiia e ke akamai o kanaka me keia kopa, ma kana mau hana ma-lama, hooia, a me ka hoou'iu'i ana i ka ili, a pela aku. Pela hoi i ka ili oke poo, ka lauoho a me na wahi e aʻe.
Aole no i lihi launa mai na kopa ona aina e me keia, no ka auhau ana a me ka hana o na keiki liilii. Pela ihla i lilo ai ka waiwai o na kopa a pau i HOOKAHI no ke KUMUKUAI hoo@@@ a he helu ekahi no hoi no na kamalii a p@@@ ke ao nei.
NO KA HOOLA LOA ANA I NA ANO PEHU A POHAKA PALA@@ MA NA WAHI A PUNI KINO e hoomaemae i ka palapu me ke kopa CUTICURA i pau ai ka paapaa lepo a ano e ae paha o ka ili, a pela hoi ke poo, i pau ai ke kepia a me ka papaa piela, alaila, e hooma-u i kahi eha me ka Aila Hamo CUTICURA i malama ae ai ka akiaki ana a ka hu'i a me ka ehaeha, a pela hoi e hoohana ai ka laau i kana hana a oia ka eha, alaila e l@@ ka Laau Inu CUTIKURA i mea e maemae ai ke koko maloko. Ke kuaiia nei kela laau ma na wahi a pau o ka honua nei. Ma Aukekulia: o R. Town & Co., o Sydney, N. S. W. k laila Agena: ma Aferika Hema Depot: Leanon, Ltd. Na Hoakaka no ka Hooia ana i na Bebe a me ko lakou mau kinaunau." he loaa wale no me ke kuai ole.
O POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U.S.A., ha Ona e @@ laau CUTICURA a pau loa.
NA MEA
PAANI AME HOOIKAIKA KINO
MA KAHI O
PEARSON & POTTER CO., LIMITED
ALANUI HOTELE ME UNIONA
E KAUOHA AE I KAU MAU
MEAONO AME HAUKILIMA
KARISIMAKA
Ma ka Halehana Palaoa
SUNRISE BAKERY
Alanui Nuuanu kokoke i Alanui Beritania.
He oluolu ke kumukukai no na mea a pau,
a o ka wa kupono keia e kauoha ai
no kau mau mea i makemake ai.
Mai Poina i Kahi Alanui Nuuanu kokoke i
Alanui Beritania
HOOLAHA KUMAU
HE MEA NUI KOU MAU NIHO
E PONO E IKE OE
INA UA PONO KO
LAKOU HANA IA ANA!
He hookahi Wale no Alahele e Poni ai a o ka Makou ke Alahele Pono.
O na hana apau na ka poe wale no i hemo maikai mai na Kula Kiekie a ke hoopaa nei makou i ka lakou mau hana. E nana no makou i kou mau niho me ka auhau ole a e hai aku hoi ia oe i na lilo no ko lakou hana ia ana.
Ua hiki ia oe ina he manao kou na makou e hana i kau hana me ke kioa ana ae ma ka
NEW YORK DENTAL PARLORS,
1057 Alanui Papa,
Maluna ae o ke Keena o ka Honolulu Photo Supply co.
E LAWE I KA NUPEPA "KUOKOA,"
I IKE MAU I NA MEA HOU.
HOOLAHA KUMAU
JOHN M KEA
He Notari no ka Lehulehu: he mea hana 1 na Palapala Kanawai, a he mea huli i na kuleana aina. O na kauoha mai na mokupuni mai e hookoia no me ka pololei.
Keena Hano: Ma ka Loio Kuhi@@
Hale Mana Hooko
Honolulu, Mei 22, M.H. 1903.
KAUKA OFO. J AUOUR
Kanaka Kuluwai Liilii
LAAU MOMONA AOLE MULEA
KEENA HANA 131 ALANUI BERITANIA
TELEPONA HELU 1@@1 Hora Hana 19-@@
a.m. 3-4 a me 7-3 p.m.
Sabati 9:30- 10:30 a.m.
O NA WAIWAI U'I LOA
NO NA
LA KULAIA
Eia ke hoikeia nei ma ko
S. OZAKI Halekuai, ma
Waverly Block, Alanui Hotele.
O na waiwai e laa-
NA KIMONO, NA HAINAKA SILIKA
LEI A-I A ME NA PALULE O KANE,
He ohaoha wale ia no ia mau Makana a pau.
INA @@ AL@@@ @@@@ MAI E IKE @@@
S. OZAKI
WAVERLU BLOCK ALANUI HOTELE
KUAI HOEMI NUI O NA WAIWAI KALIKIMAKA
E HOOMAKA ANA MAI NOVEMABA 28, 1903
Na Lole Kinohinohi ano hou loa. Na lole Nani Wal@@@la Ke Ko@@@ a na ano a pau
Lake Hoonani Hale Palule o Kane me na Wahine, Ka Waiwai Kalikimaka o na mea apau
a he nui wale aku na waiwai i koe e @@@@ @ia ai @@ keia papa aku
Nolaila e na makamaka ua hamama keia mau ipuka@@@ e kipa mai ai E HELE MAI NO A PAU
MOE KAOO E HELE MAI I KA WA KUPONO A E WAE NUU IHO
GOO KIMA
@@@@ E NA ALANUI @@@@@@ ME @@@@@@