Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 2, 8 January 1904 — Makai Kiu KALOKE HOME AME KA Hihia i Huliia me ka Noeau [ARTICLE]

Makai Kiu KALOKE HOME AME KA Hihia i Huliia me ka Noeau

MOKUNA IV. SIR. HANALE BASEK*AVILA. k ie holo ae paha wau a ha'i aku ia laua i ko kaua hele aku?" walii a Wakekona i ninau aku ai ia Kaloke. "Aole loa, e kuu AVakekona maikai. Ua oluolu wau ika hele pu ana me oe ina no nae oe e hoolohe mai ana i ka'u. Ua pono k<f kōho ana o ko kaua mau hoaloha e peki wawae aku i keia la ; oiai he maikai maoli keia kakaliiaka." Ua nee awiwi aku la laua nei a hiki i ka hapalua o ke ko-wa lnawaena o lakou, a hoomau aku la i ka uliai anaiiualiope, ma kalii palia o hookahi. lianei'i i-a, a liiki i ka liiki ana o Matimea ma ke Alanul Regena. Ua ku iki iho la o Matimea ma ma ka puka aniani ona halekuai, ā.pela no lioi i liana iho ai o Kaloke ma. He manawa mahox>e mai ua pu-a ae la he wahi hanehane o ka hoapono mai ia Kaloke ae, a i lea nana ana aku o Wakekona i kahi e kau ana o ko Kaloke mau maka, ua ike aku lā oia i kekalii kaa e ku ana ma kekahi aoao k> ke alanui me kekahi kauaka e noho ana iloko o ke kaa, a maliope nee nialie aku la ua kaa nei. "Aia ka kaua mea e nihkeinake nei, e Wakekona! E hahai lialiai mai oe ia'u! E pono kaua e ike pono aku i kona mau helehelena, ina aole a kaua mea e liana liou aku ai." la manawa i ike aku ai o Wakekona i ke kau mai o kekalii nian malia maluna o laua ma ka puka aniani o ke kaa a laua i ike ai. Me ka hikiwawe ua paniia mai la ka puka o ke kaa, a lohe aku la laua nei i kekahi leo e kauoha ana i ke kalaiwa a o ka wa 110 hoi ia i holo paukiki aku ai ke kaa ma ke alauui Regemu Huli koke ae la o Kaloke e nana ina palia he kaa kaawale kekahi, a no ka neie ua lioomaka aku 1 a oia e alualu a huikau aku la iloko o na kaa ukana. No ka lohi o keia lioomaka ana e alualu ua ualowale aku la ke kaa mai ia laua aku." ' Aia liōi!" i puana ae ai o Kaloke ia laua i liemo aku ai mai ka huikau aku o na kaa, me ke kiki? o ko laua liou, "pakalaki maoli no ' kaua. No ka hemaliema o ka hoohana ana ke kumu 0 keia, O, e Wakekona, Wakekona, ina oe he kanaka liana pololei e lioopaa iho oe i keia mea e ku-e nei i ko'u holomua!" "Owai keia kanaka a kaua i ike iho nei?" "l'a loaa mai ia'u he manao hooliuoi." "He kiu anei?" "Well, ma ua mea a kaua i lolie ai ua maopopo loa eia kekalii mea ke uhai nei īnahope o Sir Basekavila mai kona wa i hiki mai ai ianei. Pehea auanei i liikiwawe loa ai ka loheia ae aia o Sir Hān>iie ke nolio nei ma Nokekamalena Hotele? Ina ua uliai aku kekahi mea iaia i ka la mua, e uhai hou aku no ia i ka lua o ka la. Ke hoomaopopo la paha oe ia Kauka Matiniea e lieluhelu xina i Kti palaj»ala lie elua a'u manawa i liele hololiolo aku ai no ka puka aniani." "Ke hoomanao la wan." "E nana ana'wau ina palia he mea kekahf e kali ana ma ke alauui eia nae aole whu i ike i kekalii mea. Eia kaua ke paio nei nie kekahi kaimka akamai, e Wakekona. Ke kuholionu loa aUu nei keia hana, eia nae aole wau i hooliolo i ko'.u manao ina paha keia iie hana no ka pono a i ole no ka pono ole, a ke liana nei kaua mainuli o na niea a kaua i ike ai. Ikawa i hala mai ai ko kaua mau hoaloha ua liooholo koke iho wau e liahai mai mahope i ike aku ai i keia mea e uliai loloa iiei niahope oko laua meheu. Ua oi akn kona maalea no ka mea aole oia i hahai mai ma ka lielewawae ana, aka ua kii aku oia i kaa nona, i mea e hiki ai iaia ke hele malie aku mahope a i ole liolo awiwi aku a kaalo māmua o laua a ma ia ano e ike ole ia aku ai oia. Oia kii ana ona i kaa nona he mea maalahi no hoi ia nona ina i holo aku nei ko kaua mau maluna o ke kaa." "Oia hana ana i hana ai he niea ia nona e ikeia ai e ke kalaiwa." ; "He oiaio kela." i "Ina no hoi palia ? ike pono aku n&i kaua i ke ano o ke kalaiwa." "E kuu W T akekona maikai, mai manao mai oe aole wau i nana ia uiea. O ka helu 2704 oia ua kalaiwa la. Aka aole ia he mea waiwai na kaua i keia manawa." "Ke maopopo ole nei ia'u ka kaua mea e liana liou aku ai." "I kuu wa i ike ai i ke kaa a ina wau i hele aku ma kahi e ku ana ua kaa la ina ua loaa ia'u ka inanawa e nana pono aku ai i ua kanaka la. Mai ia wahi, aku e lioolalau aku ai a loaa ona kaa a hahai aku mahope, o ka oi no nae o ka maikai oia no ka liolo ana aku no Nokekamalena Hotele a kali iho o ka hiki ae o na hoaloha o kaua ame keia mea e uliai nei maliope o laua. Malaila ua hiki ia kaua ke ike aku i kona wahine liele aku ai a o ka wa no ia a kaua e haliai aku*ai inaliope. Ma keia iho la, ua'āla- mai ka iiui iloko o'u a n:a io ano i hemahema ai kaua, liuipu mai hoi me koiala eleu haule iho la kaua i hope waa a nalo aku la kela." la laua e kukai kainailio nei aia no laua ke hele malie la ma ke alanui Regena, a o Maiimea ma lioi* ua nalo aku lāua mai ko laua nei mau maka aku. 1 . "Aole a kaua mea e hahai aku ai maliope o ko kaua mau hoaloha, e Wakekona. L T a lele aku la ka manu a aole hoi kaua e hoi , ana. O ka kaua haua i keia manawa oia k'o kaua huli aku i liana liou na kaua e liana aku ai. Ua liiki anei ia oe ke lioomaopopo ika helehelena o kela kanaka iluna o ke kaa?" "O ka umiumi wale no ka mea i hiki ia'u ke lioomaopopo." "Oia like 110 kaua—a ma ka'u ike aku lie uiuiumi lioopunipuni \ 'wale no kela. O k'e kanaka maalea e like ka nanaina me kona aole he pouo ka umi\imi non/i koe wale no ma keiā ano hana a e huna ana oia i hoiia ano niaoli. E'komo niai oe iloko nei, e Wakek«na!'\ 1 Iluli aku la o Kaloke'a komo aku la iloko o kekahi o īui keena ! o na poe hoouna elele. j 'iA, Wilikina. aole palia oe i poina ;ki i kela hiliia a'u i kokua I aku ai ia oe?" - - "A.ole, aole loa wau i poina iki. Nau i hoopakele ae i ko'u I inoa ma'ikai a i ole o koVola no." . t *Ke lioonuinui wale aku la no lioi oe; e ka hoaloha. Ke hoomanao nei wau, e Wilikina aia iwaena o kāu inau keiki liana he wahi keiki p Kakalaika kona inoa, a oia no lioi kekahi keiki makaukau loa i ka huHrana i kekahi niau mea iloko o ua liihia la ou." i "He oiaio kau,, a eia no ua leeiki lā me a'u." "Ua hiki ā'n.ei ia oe ke kahea aku iaia?—mahalo! E makemake iana.wau e hooliio aku i keia noka elima paona." l T a lioea mai la kekahi keiki nona lia -makahiki he umi-kuma-maha, helelialena eleu, e hooko ana hoi ike kauolia. Ua ku mai la oia ine kona mau maka e kaulono pono ana īnaluna o ka makai-kiu. "K olnolu f e e haawi mai i ka buke Kuliikulii Hotele," wahi a Kaloke. "Kinikiu oe! Ano, e Kakalaika, eia na-inoa 'o na liotele eku nei ina kahi kokoke i Ke'a Kalalina. Ke ike mai la anei oe?" "'Ae." ' "E K&le aku ana ōe i keia mau hotele apau." , "A4" ' E hoomaka.aku ana oe i kau hana mai ke kanaka kiai owaho ma ka haawi ano. aku, iaia i hookahi silina. Eia mai nk silina lie iwakalua-k'umamakolu." <Xe." . "E lia'i aku oe iaia ua makemake oe i na pepa i kiolaia i nehin«;i. E lia'i aku oe ua lswe hewaia kekalii telegarama a eia oe ke huli noi ia inea. Ke lioomaopopo mai la oe?" ■>'Ae." , "Aka o kau mea e huli aku ai' oia ka apana waena o ka nupepa Manawa i pau ika okioki upa ia. Eia he kope oua nupepa la, a o keia ka aoao au e huli aku ai. Ke manao nei wau ua hiki no ia oe ke ike me ka hooliewahewa ole, aole anei pela?" f

w Ae." . ! "I'alakai aku ke-kiai ov.alio ia oe i ke kiai o ka liolo e luiawi aku 110 oe i ke kiai holo i hookahi silina. Eia mai na silina lie iwakalua-kmuannikohi no ia maliele o kau hana. L ike ana oe he iwakalna inailo);o mai o keia huina e lia'i mai ana ia oe ira pau na pepa (» ka la īnamua ilio ike puhiia ike ahi a i oL J laweia palia. C ke koena iho e hoiki'ia mai ana ia oe na pepa a ia nianawa oe e hur iho ai iio keia aoao oka nupepa Manawa. He oiaio e nui ana kau hana ma keia huli ana. ile umi silina ka'u liUawi ia oe ke loaa ka'u inea e makemake nei. E haawi ae oe i kau hoike ia-u ma ka j uwea lelepona ma klaiiui Baka niainua oka po ana. Ano, e a kekona, o ka kaua haua wale no o ka liuli ana aku i ke lielu -704, alaila hoi aku kaua iloko o kekahi o iiit liale ku o ke Aiaimi liona a lualaila kaua e hoohala manawa ai a liiki i ko kaua i ' manawa e hui a.ku ai me na hoaloha o kaua iloko oka holele.' ■ MOKI'NA V. * •" X.\ MAAWE LOPI EKOlil I MOKU. ©KALOKE HOME, oia kekahi o na kanaka liiki ke hoonalowale aku i kojia mau manao uluku maluna o kana niau juea e iiana ana. Iloko o elua hora, ma. ka liale kii, me lie mea la ua 1 lo loa kona noonoo i na kii e kau ana ma na paia a hoopomai-l iho na mea i ala mai i na v hora maiiiua iho. O kana mau kamailio apau ia laua e nolio ana nialaila na pili wale no ia i na kn e kau ana a ia. laua i liaalele iho ai i ua wahi la e mau ana no keia ano a hiki iko laua hiki ana ma Nokekamalena Hote>e ka manawa a hikou i aelike ai. '' . "Aia no o Sir Hanale Basekavila iluna nia kona lunn a ke kali mai la ia oe," wahi a ke kupakako o ka hotele i pane aku ai ia Kaloke ia laua i lioea aku ai. kk T.a i mai oia ia'u e.lawe loa aku īa oe 110 kona lumi." ' / . ' "E ku-e an i anei oe ia ? u ke nana aku ika papainoa oka poe e noho nei ianei i keia manawa?" walii a Kaloke. "\ole loa, ?? i panaiia mai ai. - i . Maloko o ka bi:ke lie elua. inoa. liou e hui pu ana me lui Sir Ilanale BasekaCila. O Kiolilo Keonitona- ame ka oliana, no -Nn Kakela, oia ka inoa mua; o Mrs. Olomoa auie kona laweiawu o Hai Loka Aletona, oia ka inoa elua. "Me lie me't la o keia no ke Keonitona a,'u i ike ai «main-ua, wahi a Kaloke i pane aku ai. "He loio kana liana, aole'ahei pela, ua hina ke poo, a ho liapaku-e kana hele ana?" "L'a liewa oe, e Kaloke. O keia Keonitona, he lua lanahu kona. lie kanaka eleu, aole no hoi i nui loa aku kona inftu nfakahikj mainua o kou." V, "Ke sua la ce no kana liana? v •Ke sua loa nei wau no ka mea maanei oia e hele mai ai i na wa auau ana e niakemake.mai ai e hele mai ianei. <r ina pela ua pau ae la keia. O Mrs. Olomoa kekahi; ke hoomanao ae la wau nona. E kala mai oe i keia mau mānao o'u, aka i kOkalii manawa ke hele aku e ike i kekahi lioaloha e halawai ana me kekahi poe i kaniāaina miia me ka maopopo ole." •He wahine-kahe-make keia. 0 kana kane oia ka o Kolo&eta. He lioi mau mai oia ianei ke hiki mai oia." ■ •'Kinikiu: k« manao nei wau aole io no wau i ike ihua Ma keia, e Wakekoua, ua loaa ia 'kaua lie mau mea nui no keia hana a kaua e liana nei." walii a Kaloke i hawanawana āku ai ia Wakekona ia laua e hele ana. "Ke ike* nei kaua o ka n\ea e uliai nei maliope o ko kaua hoalolia aole ia i nolio ilio iloko nei o ka hotele. Hc lioike ana hoi oiai ke makemake loa nei e inakai aku i k(V kaua lioaloha aia pu no ka makemake e ike ole ia alvii* O leekalii maopopo loa." . •Heaha iho ke alakai ana oia manao au?" "Eia ka manao —halo, heaha hoi keia?" , la laua nei i liiki aku āi i ke anuu oluna o ke ua lialawai aku la laua nei me Sir Hanale Basekavila. Ua hele kona mau maka a piha inaiiia, a e paa ana hoi oia nui kekalii lima i kekahi kamaa puti kahiko.' Ua piha inaina maoli no oia, no ka mea aole ona lioomaopopo i kana mea e liana ana, a iaia i kamailio mai ai ua huli aku la kana mau olelo ma k£ ano o ka hoopuka ana o na kanaka i nolio ma Amei'ika. ' 'Me he inea la ke hoolilo nei lakou nei ia'u i kamipulu,' wahi ana i hoopuka aku ai. "E ike ana keiā poe nole owau ke kanaka a lakou e liatTa mai ai i keia an'(Thnna. Ina aole e loaa ana i keia kanaka kuu kainaa i nalowale ai e ike ana lakou uei i ke ala mai o.kekalii hana nui maanei. He hiki no ia'u ke lawe ae ike koikoi o na hana lioopaani, e Mr. Home, akti. o keia hana i hanaia niai maluna o'u ua oi aku ia mamua o k<j hiki ia'u." "Auwe! ke noonoo nei no ka oe i ko kamaa i nalowale ai." "Ae, ake ake nei w 7 au e loaa mai id ia'u.", Ua i mai hoi oe he kamaa hou ua kamaa la ou, ke sua io nei no oe he kamaa hou ia?" s ' . u He oiaio lie kamaa hou loa. O keia lioi i hoilioiia ae ner he kamaa eleele kaliiko." ' Ea, aole paha oe e i ?" ' ( "Oia iho la ka'u i inanao ai. He ekolu wale no o'u paa kamaa, o kela i lilo mua ai, he hookalii paa eleele a o keia no lioi a'u e komo nei. I lea po nei i laweia ai kekalii o ko'u mau kamaa.hou, a i keia la iho nei ua laweia aku la kekahi o ko'u nnfu kamaa eleele. Pehea ,ke maopopo mai la ia oe. E ha'i koke mai oe ia'u, e keia wahi Kanaka, a mai ku mai oe pela!" I ka wa a Sir Hanale e lioopuka ana i keia mau olelo hope oia no ka wa 1 hoea mai ai kekahi kuene o ka hotele, he kanaka Gere mania. u Aole i loaa aku nei ua mau kamaa' nei ou. Ua ninaninau ae nei wau a aole he mea i ike." •'Well, iha aole e loaa mai ana keia mau kamaia o'u a hiki i ka po ana, e liele aku ana wau e ike i ka lunanui a ha'i aku iaia e haalele aua wau i keia hotele." . "E huliia ana no a liiki ika loaa ana aku. Ke hoopaa nei wau pela no lioi oe e lioomanawanui mai ana," walii a ke kuene i pane aku ai. •'E lioomanao oe aole lceia.he mau olelo hoomeamea wale no. • Ua paa ko'u manao o keia ka m£a hope loa e lilo ma keia lieana o na poe aihue. AV r ell, well, e Mr. Kaloke Hoine, e kala mai oe ia'u no ko'n -hoopilikiā aku ia oe a lawe nui ae i ka manawa nou e kali mai ai no keia mau hana pauaka i hanaia iliō nei maluna o'u." "Ke manao nei w r au ua#pono no," walii a Kaloke i pane al*u ai.. "Eia nae hoi lie oi aku kou nana mai me ke paliaohao." • Ka, e hoike mai paha oe i keia mau hana au i hana iho nei." •\E hoomaka aku ana hoi keia e hahai aku. Me he mea Ja o keia kekahi liana hoopii inaina loa i.loaa mai iaHi." 4i E i iho oe o ke,ia kekahi mea; kupaianaha i loaa mai ia oe," walii a Kaloke i pane aku ai me ka noonoo ana ilio. , "'Healia kou manao no leeia mea?" i ninau .kdte aku ai o Sir Hanale. . r ! '•Well, aole wau e i aku ana ia oe ua maopopo loa ia'u keia mea. O keia iiana au. e Sir Hanale, oia kekahi hana poliihihi. I ka. wa o noonoo ae ai i ka make ana o keia makuakane ou, me he mea la oia ke koikoi iwaena o na hihia elima hanei'i a'u 'e lawelawe hei. Eia nae lioi ke paa nei kakou i kekalii mau a o ka mea e puka mai ana mai ieia mau maawe niai oia na alakai nana e kuhikulii mai ia kakow» i keia mea pohihihi. Malia o lalau kakou malalo o ke alakai ana o kekahi o keia mau maawe,' eia y&e hoi ua hiki no ke hoilioiia ae a ke alanui polol^i." O 'ko lakou nei paina awakea oia kekalii o na paina i loaa aku ia lakou. Aole lie liookahi liuaolelo i hoopukaia e 'pili ajia no keia liana e huliia nei, ia lakou ma ka papaaina. Mahope pau ana o ka lakōu paina aua na hoi aku'la Jakou no kekahi lumi ma-lu a malaila i ha'i aku ai o Sir Hanale Basekavila i e hana aku ai. "E hoi aku ana wau no Basekavila Hale," wahi/ana i ha i aku .ai i kona mau hoa. - * 4< l ka wa liea oe i manao ai e hoi aku?" "He.hookahi paha pule i koe."' (Aole i pau.)