Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 2, 8 January 1904 — AUPUNI KALANA NO KA WA MUA LOA. Makaukau na Lunakiai o Oahu nei no ka Hana. O Alfred Hocking ka Lunahoomalu o ka Papa Luna Kiai o ke Kalana o Oahu nei. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

AUPUNI KALANA NO KA WA MUA LOA.

Makaukau na Lunakiai o Oahu nei no ka Hana.

O Alfred Hocking ka Lunahoomalu o ka Papa Luna Kiai o ke Kalana o Oahu nei.

ilahope iīio o ria hoohalahala i waihoia maluna o ke kanawai kalana a mai ka huomaka ana mai o ka hooulu c kukulu aupuni kalana iloko o Havaii Pai-aina aia hoi ua ku ae la ua aupun: kalana nei nia ka Poakahi 'i hala iho la e like me ka olelo o kona kanauai e kukuluia i ka la 4 o keia mahina o keia, makahiki. Ma ka hora umi i hoaoia ae ai ua aupunī nei iloko o eono aupuni kalana no ka manawa mua loa iloko o Oahu, Kauai. Maui, Hawaii Hikina ame Hav aii Komohana. Mahope o keia manaw'a hookahi no i i akoakoa ae ai na Lunakiai o ke Kalana u O.ihu ma ka hale o Kakel a ame Kukf rr.a ke kihi o na alanui Moi ame Betela. Mamua iki iho o ka manawa ua piha ku'i ae la o waho a ma na kapa alanui a i ka hiki ana mai o ka manawa a ma'hope iho ua akoakoa ae la na lunakiai i puka pono altt|omaka i na hana. I ka hora 12 i hoohauoli ae ai ka bana Teritori. Ua hiK-makā na hana 1 ka hora 11:20 o kv-ia kakahiaka mamuli o na hoohakalia ana—o ka mua aole i liiki mas o Lunakiai Kealoha i ka manawa kupor.M a i ka manawa no i hoea mal ai oia i maopopo ae ai 1a Mr. Hocking aole kona bona me ia a i ka pau ana o mau hemahema o ka hoomaka aku no ia o na hana a kohoia o Mr. H«-i king i Lunahoomalu kumau. M i ka akoakoa ana ae o na lunakiai apau ua hoomaluia ka halawai e Lunakia- j. A. Gilman no ka manawa a

♦•♦•-»-•♦© I pu no hoi na luna kalaha e ae, lia Ijcīo Kalana Rawiins, ke Kakauo--5-m :jin#» Kakau Kope Murray Luna J _ hri u ame Ohi laukea ame Geo. P. Thk-ien ma ke ano he kokua kakauelelo. Mahope īho o ke kukala ana a ka Lunahoomalu no ka manawa 1 ke ku ° ka Papa Lunakial o ke Kalana o Oahu mamuli o ke kanawai kalana a k, J ae la ua papa lunakiai nei oia no ka Ti.anawa i kahea inoa mai ai ke Kakau<>«••'o Kalana Murray I na Inoa o na 1 i"akiai a i paneia e lakou pakahi no k • lakn u inoa pakahi iho. a ka Lunahoomalu kuikawa o kohr> lunahoomalu leumau ka hana irsua f hana ai, aka ma ke noi e Rohofs i kuikawa no lee kokua * na i na lunakiai hiki ole ma ka haole ua aponoia a o Mr. R. N. Īs n yd ka mea i kohoia ma ia noho. | Mahope iho o kekahi mau olelo ua v. iihoi a mai la ka hana no ke koho 8!lil ' lunahoomalu kumau, a na Lur>akiai Robinson i waiho mai i ka inoa ° Gih»au a na Harvey i ka Inoa o Hocking a ma ke noi a Mahoe e paniia waiho inoa hou, u ma ke' koho batota ana i ohiia hol . 9 ke Kakauolelp Murray ua ikeia ae la ka panina, no Hooking ka noho. j Mahope o ka ha'i ntanao ana a,ka Lunahoomalu Hocking ua hoomaka koke no na hana. Mahope iho o na ku- j leaioleio ana ua maopopo loa o ka' Ixlo3 6 ke Kaleauolelo ka mea mua e •oonooia ai a lloko o ka manawa ku-

pono ua aponoia kona mau bona o $15,000. Pau ia noonooia na bona o na luna e ae. O ka bona o ka Puuku mahope o na noonoo ana ua hooholoia he $250,000 ma ke koho ana o 4 ia 3. Aiaila ua noonooia ae la ka bona o ka Luna Auh'au ame Ohi laukea a mahope o na noonoo ana me 'ke akahele ina ua hiki aku la ka Papa Lunakiai nialuna o ke koho o elua huina dala bona—s3o,ooo ame $150,000. Ma ke koho ana i ka huina mua ua ae na lunakiai Home Rula ekolu a hoole hoi na iunakiai Repubalika. eha a make loa ia huina. I ka lua o ka nianawa ua like no ke koho ana no ka huina o $150,000, oia hoi ae eha Rspubalika a hoole ekolu Home Rula, kumu i puka ai ia huina a oia iho la ka bona o ka Luna Auhau. mai ka bona 6 Lunakanawai Hookano o fcwa o $1,000 a aponoia. Mahope iho o ka noonoo ana i ko Lunakanawai laka o Koolau no ia huina hookahi a waihoia i ka Loio Kalana no k-a hoomaopopo ana, ua noonooia ka luna aianui. Na Lunakiai Lucas i waiho mai. i ka inoa o Lunamakaainana Yida a na lee Kakauolelo Murray i waiho mai i kekahi mau noi, a na Harvey i ka inoa o Jas. H. BoyS. Ma ke koho ana ua koho ia o Yida. He $5,000 kona bona. Ma ke -koho ana ua lilo ia S. Johnson ka lunanui o na ha&a ohl opala ame paipu hooholo mea ino, a ia W. L. Frazee ka hana o na ku'kuiuwila, a ia A. Brown ka lunanui o ka oihana wai. Mahope o ka noonoo ana i kekahi mau hana ua hoopaneeia a noho hou i ka Poalua ae. ' j O keia malalo lho na Lunakiai o keKalana o Oahu —F. R. Harvey, A. Hocking, J. M. Kealoha, M. P. Robin-

son. J. A. Gilman, S. K. Mahoe ame John Lucas. A o na luna kalana e iho oia keia mau keonimana m-alalo iho— Makainui—A. M. Ero\vn. Puuleu—S. E. Damon. Loio Kalana —William T. Ra\vlins. Luna Auhau—Curtis laukea. Kakauolelo —Harry E. >lurray. Luna Hooia —Isaac Sher\voocl. Ana Aina —Chris Wills. Mn ka noho ana -o ka halawai ma ka Poalua ae ua hele kino maoli aku o Mr. Damon makua imua o ka Papa Lunakiai no ka hooponopono ana i ka bona o ka Puuku Damon kana keiki.

Ua hoike aku oia ua makaukau oia no >ke kak'auinoa ana i ka bona o kana keiki ma ke ano he puuku no ke kalana ina ai ka waiwai apau loa o ke kalana iloko o ka lima o kā Papa Lunakiai. Ma keia ua hoike manao aku ka Loio KaJana Rawlihs i na mea e p'.li ana i ke kanawai pili i ka oihana puuku, he wahi helehelena e hoike ana

ō ka Puuku ka mana nui malalo o kona bona. Ma ke koho ana a na lunakiai ua koho pono ia o Geo. Nawaakoa i juna alanui no Ewa ame Waianae, a o Oscar Co:c no Waialua, no laua na bona i hoopaaia ae i ka $1,000 o ka mea iiookahi. Ma ke koho ana no hoi ua lilo aku ia ia W. H. Kailimai ka oihana lunanui o na makeke kuai i'a a ia Sam McKeague ka malama ana o ka ailamahu, a ia G. P. Thielen ke kokua kakauolelo pokole o ke keena kakauolelo. • Iloko hoi o ke Keena Hooia ua koho pono ia aku o J. W. Lloyd I malania

buke a o Sol. Mahelon-a he kokua. Ma ke koho ana ua loaa aku ia Loio Kalana Rawlins kona mau kokua he hope nona a ke kokua ame ke kakaupokole. No ka Aha Hookolokolo Apana hoi ua loaa aku he elua mau kakauolelo a o laua no hoi na maheleolelo. O na ukurn.au o ke keena loio kalana aia ma kahi o $200 a hiki i ke $75 mal ke kokua loio' mai a na paalalo.

Ma ka manao o ,ka Ix>io Kalana Rawlins ua ku i keNkanawai ke koho ana o ka Papa ia Wndrew Bro\vn, Frank Hustace ame Arthur Berg- i mau komikiaa no ke keena pauahi. O keia na mea i hanaia a holopono no hoi a ua hanaia ma ke alanui o ke ano'i ku maoli i ka oihana a hookuu no hoi na hana i ka manawa kupono. Ua makaukau ke kalana e nee imua a no na keena o na paahana aia ma ka hotele Young aole nae e hoolimalima mua i ka manawa mua e noho aku ai a hiki i ka manawa e maopopo mai ai ka olelo hooholo a ka Aha Kiekie.

J. LUCAS. LUNAKIAI.

ALFRED HOCIvING. l LUNAKIAI.

I. H. SHERWOOD. Luna Hooia.

M. P. ROBINSON. LUNAKIAI.

J. A. GILMAN. LUNAKIAI.

CURTIS P. lAUKEA. Luna Heiu me Ohi Auhau.

H. E. MURRAY. Kakauolelo o ke Kalana.

W. T. RAWLINS. Loio Kalana.